รายงานพิเศษ...สุกัญญา แสงงาม
“ชุมชนแถบนี้มีคนไทยและพม่าอาศัยอยู่ด้วยกัน เด็กพม่ามาโรงเรียนเขาจะได้เรียนภาษาไทย และอังกฤษ กลับไปบ้านเขาสื่อสารพม่ากับครอบครัว เด็กจะสื่อสารได้ 3 ภาษา ขณะที่เด็กไทยพูดภาษาพม่าไม่ได้ ไม่เข้าใจภาษาพม่าว่าหมายถึงอะไร แต่เขาก็เป็นเพื่อนกัน มานั่งคิดว่าจะทำอย่างไรให้เด็กไทยสื่อสารพม่าได้ จึงผุดไอเดียจัดการเรียนการสอนเสริมภาษาพม่าวันละคำให้แก่เด็กทุกคน”

นางหรรษา สิริพงษ์ไทย ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านห้วยม่วง อ.แม่สอด จ.ตาก เล่าที่มาการจัดการเรียนการสอนภาษาพม่าวันละคำเพื่อการสื่อสารว่า โรงเรียนสังกัด สพฐ. ปัจจุบันมีนักเรียนทั้งหมด 265 คน ในจำนวนดังกล่าวมีนักเรียนพม่า 58 คน ซึ่งการเรียนการสอนจัดตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการ แต่มาเพิ่มกิจกรรมสอนเสริมภาษาพม่าวันละคำให้แก่เด็กนักเรียน ให้นักเรียนไทย พม่าสื่อสารภาษาพม่าได้ทั้งพูด และเขียน เพราะเท่าที่รู้เด็กพม่าเอง ส่วนมากพูดได้แต่เขียนไม่ค่อยได้
ส่วนวิธีการเรียนการสอนภาษาพม่าวันละคำ จะเริ่มจากคำง่ายๆ เรื่องใกล้ตัวเด็กก่อน โดยใช้บัตรคำศัพท์จะมีภาพ มีภาษาไทย ภาษาพม่ากำกับ พอสอนไประยะหนึ่งเด็กไทยจะรู้คำศัพท์มากพอจะสื่อสารกันได้แล้ว จากนั้นจะแบ่งกลุ่ม โดยมีเด็กพม่า 1 คน ช่วยสอนเพื่อนคนไทย 4-6 คน นอกจากนี้เรายังจัดกิจกรรมจำลองสถานการณ์โดยให้นักเรียนจ่ายตลาด เสร็จแล้วกลับไปทำอาหารที่บ้าน นอกจากนี้ยังมีแผนให้นักเรียนลงพื้นที่ตลาดริมเมย ซึ่งจะให้เด็กพูดภาษาพม่าเพื่อต่อรองราคาสินค้า นี่คือการเรียนรู้ภาษาพม่า และสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้จริง
“การเรียนภาษาพม่าวันละคำ จะเป็นการรู้เขารู้เรา แลกเปลี่ยนเรียนรู้วัฒนธรรมซึ่งกันและกัน วันนี้หากเข้ามาที่โรงเรียน หลายคนคงงง ถ้าได้ยินเด็กคุยกันคนละภาษา แต่คุยกันรู้เรื่อง”
นางหรรษากล่าวว่า สถานที่ตั้งของโรงเรียนอยู่ใกล้ตลาดริมเมย เป็นตลาดชายแดนของคนสองเชื้อชาติติดต่อค้าขายกัน หากเด็กรุ่นใหม่ สามารถพูดเขียนภาษาพม่าได้ วันข้างหน้าเด็กของเราอาจจะประกอบอาชีพค้าขาย โดยนำเข้า ส่งออกสินค้าให้แก่เพื่อนบ้าน

น้องน้ำหอม (พม่า) นักเรียนชั้น ป. 4 พูดสำเนียงไทยชัดแจ๋วว่า เกิดและเติบโตที่เมืองไทย แล้วมาเรียนภาษาไทย จนรู้สึกว่าเป็นคนไทยคนหนึ่ง ตอนกลับไปบ้านถึงจะรู้สึกว่าไม่ใช่ เพราะคุยกับพ่อแม่ด้วยภาษาพม่า ทั้งนี้ รู้สึกดีใจ เมื่อรู้ว่าโรงเรียนเปิดหลักสูตรสอนภาษาพม่าวันละคำ ตนยังไปเล่าเรื่องนี้ให้ที่บ้านฟัง
“เวลาอยู่ที่บ้านพูดพม่าก็จริง แต่ไม่ค่อยรู้จักตัวอักษร พอครูสอนทำให้หนู และเพื่อนในโรงเรียน สามารถสื่อสาร อ่าน เขียนได้” น้องน้ำหอม เล่า พร้อมกับแสดงงความเห็นว่า ใครอาศัยอยู่แถวนี้ควรพูดพม่าได้ เพราะคนพม่ามาขายแรงงานจำนวนมาก

น้องนครินทร์ หวันยอ นักเรียนชั้น ป.4 กล่าวว่า การสอนภาษาพม่า ทำให้นักเรียนของ 2 เชื้อชาติ สนิทสนมกันมากขึ้น ไปไหนจะแลกเปลี่ยนภาษากัน ภาษาพม่าเรียกอย่างไร ภาษาไทยเรียกอย่างไร ฝึกพูดซ้ำๆ เป็นการฝึกออกเสียงให้ถูกต้อง
“จริงๆ พวกเราอยู่ร่วมกันตั้งแต่เด็ก ไม่เคยแบ่งแยกเชื้อชาติกันเลย เราเป็นเพื่อนกันและจะเป็นเพื่อนกันตลอดไป ช่วงแรกๆ ที่เรียนมีปัญหาบ้าง ออกเสียงไม่ค่อยได้ ต้องฝึกพูดบ่อยๆ เหมือนเรียนภาษาอังกฤษ ต้องหมั่นออกเสียง แต่คุยกันทีไรมักจะหัวเราะกันทุกที เพราะเสียงมันจะเพี้ยนๆ อย่างไรก็ตาม การฟัง พูด พม่าได้ทำให้เข้าใจเพื่อนชาวพม่าเพิ่มขึ้น”
“ชุมชนแถบนี้มีคนไทยและพม่าอาศัยอยู่ด้วยกัน เด็กพม่ามาโรงเรียนเขาจะได้เรียนภาษาไทย และอังกฤษ กลับไปบ้านเขาสื่อสารพม่ากับครอบครัว เด็กจะสื่อสารได้ 3 ภาษา ขณะที่เด็กไทยพูดภาษาพม่าไม่ได้ ไม่เข้าใจภาษาพม่าว่าหมายถึงอะไร แต่เขาก็เป็นเพื่อนกัน มานั่งคิดว่าจะทำอย่างไรให้เด็กไทยสื่อสารพม่าได้ จึงผุดไอเดียจัดการเรียนการสอนเสริมภาษาพม่าวันละคำให้แก่เด็กทุกคน”
นางหรรษา สิริพงษ์ไทย ผู้อำนวยการโรงเรียนบ้านห้วยม่วง อ.แม่สอด จ.ตาก เล่าที่มาการจัดการเรียนการสอนภาษาพม่าวันละคำเพื่อการสื่อสารว่า โรงเรียนสังกัด สพฐ. ปัจจุบันมีนักเรียนทั้งหมด 265 คน ในจำนวนดังกล่าวมีนักเรียนพม่า 58 คน ซึ่งการเรียนการสอนจัดตามหลักสูตรกระทรวงศึกษาธิการ แต่มาเพิ่มกิจกรรมสอนเสริมภาษาพม่าวันละคำให้แก่เด็กนักเรียน ให้นักเรียนไทย พม่าสื่อสารภาษาพม่าได้ทั้งพูด และเขียน เพราะเท่าที่รู้เด็กพม่าเอง ส่วนมากพูดได้แต่เขียนไม่ค่อยได้
ส่วนวิธีการเรียนการสอนภาษาพม่าวันละคำ จะเริ่มจากคำง่ายๆ เรื่องใกล้ตัวเด็กก่อน โดยใช้บัตรคำศัพท์จะมีภาพ มีภาษาไทย ภาษาพม่ากำกับ พอสอนไประยะหนึ่งเด็กไทยจะรู้คำศัพท์มากพอจะสื่อสารกันได้แล้ว จากนั้นจะแบ่งกลุ่ม โดยมีเด็กพม่า 1 คน ช่วยสอนเพื่อนคนไทย 4-6 คน นอกจากนี้เรายังจัดกิจกรรมจำลองสถานการณ์โดยให้นักเรียนจ่ายตลาด เสร็จแล้วกลับไปทำอาหารที่บ้าน นอกจากนี้ยังมีแผนให้นักเรียนลงพื้นที่ตลาดริมเมย ซึ่งจะให้เด็กพูดภาษาพม่าเพื่อต่อรองราคาสินค้า นี่คือการเรียนรู้ภาษาพม่า และสามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้จริง
“การเรียนภาษาพม่าวันละคำ จะเป็นการรู้เขารู้เรา แลกเปลี่ยนเรียนรู้วัฒนธรรมซึ่งกันและกัน วันนี้หากเข้ามาที่โรงเรียน หลายคนคงงง ถ้าได้ยินเด็กคุยกันคนละภาษา แต่คุยกันรู้เรื่อง”
นางหรรษากล่าวว่า สถานที่ตั้งของโรงเรียนอยู่ใกล้ตลาดริมเมย เป็นตลาดชายแดนของคนสองเชื้อชาติติดต่อค้าขายกัน หากเด็กรุ่นใหม่ สามารถพูดเขียนภาษาพม่าได้ วันข้างหน้าเด็กของเราอาจจะประกอบอาชีพค้าขาย โดยนำเข้า ส่งออกสินค้าให้แก่เพื่อนบ้าน
น้องน้ำหอม (พม่า) นักเรียนชั้น ป. 4 พูดสำเนียงไทยชัดแจ๋วว่า เกิดและเติบโตที่เมืองไทย แล้วมาเรียนภาษาไทย จนรู้สึกว่าเป็นคนไทยคนหนึ่ง ตอนกลับไปบ้านถึงจะรู้สึกว่าไม่ใช่ เพราะคุยกับพ่อแม่ด้วยภาษาพม่า ทั้งนี้ รู้สึกดีใจ เมื่อรู้ว่าโรงเรียนเปิดหลักสูตรสอนภาษาพม่าวันละคำ ตนยังไปเล่าเรื่องนี้ให้ที่บ้านฟัง
“เวลาอยู่ที่บ้านพูดพม่าก็จริง แต่ไม่ค่อยรู้จักตัวอักษร พอครูสอนทำให้หนู และเพื่อนในโรงเรียน สามารถสื่อสาร อ่าน เขียนได้” น้องน้ำหอม เล่า พร้อมกับแสดงงความเห็นว่า ใครอาศัยอยู่แถวนี้ควรพูดพม่าได้ เพราะคนพม่ามาขายแรงงานจำนวนมาก
น้องนครินทร์ หวันยอ นักเรียนชั้น ป.4 กล่าวว่า การสอนภาษาพม่า ทำให้นักเรียนของ 2 เชื้อชาติ สนิทสนมกันมากขึ้น ไปไหนจะแลกเปลี่ยนภาษากัน ภาษาพม่าเรียกอย่างไร ภาษาไทยเรียกอย่างไร ฝึกพูดซ้ำๆ เป็นการฝึกออกเสียงให้ถูกต้อง
“จริงๆ พวกเราอยู่ร่วมกันตั้งแต่เด็ก ไม่เคยแบ่งแยกเชื้อชาติกันเลย เราเป็นเพื่อนกันและจะเป็นเพื่อนกันตลอดไป ช่วงแรกๆ ที่เรียนมีปัญหาบ้าง ออกเสียงไม่ค่อยได้ ต้องฝึกพูดบ่อยๆ เหมือนเรียนภาษาอังกฤษ ต้องหมั่นออกเสียง แต่คุยกันทีไรมักจะหัวเราะกันทุกที เพราะเสียงมันจะเพี้ยนๆ อย่างไรก็ตาม การฟัง พูด พม่าได้ทำให้เข้าใจเพื่อนชาวพม่าเพิ่มขึ้น”