กระทรวงศึกษาฯ จัดพิธีอภิสดุดีเฉลิมพระสมัญญา “พระกัลยาณมิตราจารย์” แด่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ผู้บริหาร ราชการ นร.-นศ. ประชาชนร่วมงานกว่า 1,000 คน พร้อมแจกหนังสือพระนิพนธ์เผยแพร่ให้แก่โรงเรียนประถมศึกษาทั่วไป 34,000 แห่ง
เมื่อเวลา 08.00 น.ที่หอประชุมคุรุสภา กระทรวงศึกษาการ (ศธ.) นายศรีเมือง เจริญศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานในพิธีประกาศอภิสดุดีเฉลิมพระสมัญญา “พระกัลยาณมิตราจารย์” แด่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ โดยมีผู้บริหาร ข้าราชการ ครู อาจารย์ นิสิต นักศึกษา นักเรียน ตลอดจนประชาชนทั่วไปที่พร้อมใจกันสวมชุดดำกว่า 1,000 คนเข้าร่วมงาน
นายศรีเมือง กล่าวอภิสดุดีเฉลิมพระสมัญญา ว่า ด้วยในการประชุมคณะรัฐมนตรี เมื่อวันอังคารที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ.2551 ได้มีมติเห็นชอบตามที่กระทรวงศึกษาธิการเสนอ ให้ประกาศถวายพระสมัญญาแด่ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐแก่วงการศึกษาไทย ว่า “พระกัลยาณมิตราจารย์” และบัดนี้ ถึงวาระพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระพี่นางเธอฯ พระองค์นั้น ในวันเสาร์ที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ.2551 เราทั้งหลาย อันมีกระทรวงศึกษาธิการ เป็นหน่วยงานประธาน จึงพรั่งพร้อมชุมนุมกัน ณ ที่นี้ เพื่อประกาศสดุดีแสดงความอาลัยและสำนึกในพระกรุณาธิคุณ
รมว.ศึกษาธิการ กล่าวว่า สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงเปี่ยมด้วยพระเดชพระคุณเป็นล้นพ้น ทรงตั้งพระปณิธานที่จะทำนุบำรุงความก้าวหน้าแก่วงการศึกษา ทรงตั้งพระหฤทัยปรารถนาที่จะทรงเป็นครู นับตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ มีพระอัจฉริยะภาพในศิลป์และศาสตร์หลากสาขา ถึงพร้อมด้วยพระปรีชาสามารถ ด้วยเหตุที่ได้ทรงศึกษาตามหลักสูตร และทรงมุ่งมั่นศึกษาค้นคว้าด้วยพระองค์เอง ทำให้ทรงรับปฏิบัติหน้าที่เป็นอาจารย์ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาฝรั่งเศส เสด็จไปทรงอบรมสั่งสอนศิษย์ในหลายมหาวิทยาลัย ด้วยความเสียสละทุ่มเท ทรงมีจิตวิญญาณของความเป็นครูอยู่อย่างเต็มเปี่ยม ในขณะเดียวกัน ก็ทรงเอาพระทัยใส่ศึกษาเรียนรู้ตลอดพระชนม์ชีพ ด้วยแนวทางอย่างนักปราชญ์ คือ ฟัง คิด ถาม และเขียนอย่างจริงจัง อีกทั้งเสด็จทัศนศึกษาไปทุกถิ่นที่ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ เพื่อเพิ่มพูนประสบการณ์เสริมความรู้ เป็นแบบอย่างอันล้ำเลิศแก่ผู้เป็นครุและนักเรียนทุกคน
ครั้นพิจารณาถึงบทพระนิพนธ์อันหลากหลาย สามารถกล่าวได้ว่าเป็นยอดของสื่อด้านความรู้ ช่วยเชิดชูสติปัญญาแก่ผู้อ่าน ยิ่งไปกว่านั้น พระกรุณาธิคุณนานัปการที่ทรงอุปการะองค์กรด้านการศึกษา ไม่ว่าจะด้วยเงินทุนพระราชทานหรือด้วยการที่ทรงรับหน่วยงานไว้ในพระอุปถัมภ์ ทำให้บรรดานักเรียน นิสิต และนักศึกษา ได้พัฒนาตนจนเติบใหญ่ เป็นสมาชิกของสังคมไทยที่มีคุณภาพ ทั้งยังทรงสนับสนุนความเป็นเลิศในการแข่งขันเชิงวิชาการระดับโลก จึงนับเป็นโชคของปวงชนชาวไทยที่ได้มีสมเด็จเจ้าฟ้าพระองค์หนึ่ง ทรงเป็นนักการศึกษาผู้ยิ่งใหญ่ และทรงถึงพ้อมด้วยความรู้ต้นแบบ ผู้มีน้ำพระทัยใสสะอาด เป็นมิตรแท้แก่ศิษย์และเหล่าราษฎรทั้งหวง
“อีกไม่ช้านาน แม้พระวรกายจักสิ้นสลายไป แต่พระเกียรติคุณอันยิ่งใหญ่ดังได้ประกาศข้างต้นแล้ว จักแจ่มกระจ่างอยู่กลางดวงใจ ให้ผองเรา เหล่าครูอาจารย์และนักเรียนนักศึกษา ตลอดจนประชาชนโดยถ้วนทั่ว มุ่งมั่นประพฤติตัวและปฏิบัติงาน สืบสานพระจริยวัตรและพระกรณียกิจตามรอบพระยุคลบาทสืบไป ขอคุณงามความดีทั้งนั้นที่พสกนิกรทั้งหลายได้บำเพ็ญ จงสำเร็จเป็นทิพยสุขแด่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ “พระกัลยาณิมิตราจารย์” ผู้สิ้นพระชนม์ไปแล้วนั้นทุกประการ”นายศรีเมือง กล่าว
จากนั้นผู้ร่วมงานร่วมกันร้องเพลง “ส่งนางฟ้ากลับสวรรค์” เพื่อน้อมรำลึกถึงพระกรุณาธิคุณในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ และประกอบพิธีทางศาสนาเพื่อถวายเป็นพระกุศล จากนั้น รมว.ศึกษาธิการ ได้มอบหนังสือพระนิพนธ์ นิทานสำหรับเด็ก แก่ผู้แทนนักเรียน โดยหนังสือพระนิพนธ์ดังกล่าว เป็นพระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ จำนวน 3 เล่ม ดังนี้ เล่มที่ 1 สำหรับนักเรียนชั้น ป.1 ประกอบด้วยนิทาน 4 เรื่อง ประกอบด้วย หมูสามตัว ไก่แดง ผู้ชายที่ไม่ชอบงาน ทำไมช้างถึงมีงวง เล่มที่ 2 สำหรับนักเรียนชั้น ป.2 จำนวน 4 เรื่อง ประกอบด้วย พระเจ้าแผ่นดินไม่เสวยพระกระยาหาร ตาเดียวสองตาและสามตา เจ้าหญิง 12 องค์ หม้อแป้งโอต และเล่มที่ 3 สำหรับนักเรียนชั้น ป.3 จำนวน 5 เรื่อง ประกอบด้วย ทำไมสุนัขจิ้งจอกจึงมีหางขาว เจ้าหญิงนอนหลับ 100 ปี พระอุทุมชุมสาย นางงามและหมี และ ดิ๊ก วิททิงตั้นและแมว โดยภาพประกอบในหนังสือเป็นภาพที่วาดโดยนักเรียนในสังกัด สพฐ. และมีครูสอนศิลปศึกษาเป็นที่ปรึกษาในการวาด พร้อมทั้งระบายสีให้มีความสวยงาม เหมาะสำหรับเป็นหนังสืออ่านประกอบในห้องสมุดของสถานศึกษาทุกแห่ง โดยจะเผยแพร่ให้แก่โรงเรียนประถมศึกษาทั่วไป 34,000 แห่ง
เมื่อเวลา 08.00 น.ที่หอประชุมคุรุสภา กระทรวงศึกษาการ (ศธ.) นายศรีเมือง เจริญศิริ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ เป็นประธานในพิธีประกาศอภิสดุดีเฉลิมพระสมัญญา “พระกัลยาณมิตราจารย์” แด่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ โดยมีผู้บริหาร ข้าราชการ ครู อาจารย์ นิสิต นักศึกษา นักเรียน ตลอดจนประชาชนทั่วไปที่พร้อมใจกันสวมชุดดำกว่า 1,000 คนเข้าร่วมงาน
นายศรีเมือง กล่าวอภิสดุดีเฉลิมพระสมัญญา ว่า ด้วยในการประชุมคณะรัฐมนตรี เมื่อวันอังคารที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ.2551 ได้มีมติเห็นชอบตามที่กระทรวงศึกษาธิการเสนอ ให้ประกาศถวายพระสมัญญาแด่ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ผู้ทรงพระคุณอันประเสริฐแก่วงการศึกษาไทย ว่า “พระกัลยาณมิตราจารย์” และบัดนี้ ถึงวาระพระราชพิธีพระราชทานเพลิงพระศพ สมเด็จพระพี่นางเธอฯ พระองค์นั้น ในวันเสาร์ที่ 15 พฤศจิกายน พ.ศ.2551 เราทั้งหลาย อันมีกระทรวงศึกษาธิการ เป็นหน่วยงานประธาน จึงพรั่งพร้อมชุมนุมกัน ณ ที่นี้ เพื่อประกาศสดุดีแสดงความอาลัยและสำนึกในพระกรุณาธิคุณ
รมว.ศึกษาธิการ กล่าวว่า สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ ทรงเปี่ยมด้วยพระเดชพระคุณเป็นล้นพ้น ทรงตั้งพระปณิธานที่จะทำนุบำรุงความก้าวหน้าแก่วงการศึกษา ทรงตั้งพระหฤทัยปรารถนาที่จะทรงเป็นครู นับตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์ มีพระอัจฉริยะภาพในศิลป์และศาสตร์หลากสาขา ถึงพร้อมด้วยพระปรีชาสามารถ ด้วยเหตุที่ได้ทรงศึกษาตามหลักสูตร และทรงมุ่งมั่นศึกษาค้นคว้าด้วยพระองค์เอง ทำให้ทรงรับปฏิบัติหน้าที่เป็นอาจารย์ผู้เชี่ยวชาญด้านภาษาฝรั่งเศส เสด็จไปทรงอบรมสั่งสอนศิษย์ในหลายมหาวิทยาลัย ด้วยความเสียสละทุ่มเท ทรงมีจิตวิญญาณของความเป็นครูอยู่อย่างเต็มเปี่ยม ในขณะเดียวกัน ก็ทรงเอาพระทัยใส่ศึกษาเรียนรู้ตลอดพระชนม์ชีพ ด้วยแนวทางอย่างนักปราชญ์ คือ ฟัง คิด ถาม และเขียนอย่างจริงจัง อีกทั้งเสด็จทัศนศึกษาไปทุกถิ่นที่ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ เพื่อเพิ่มพูนประสบการณ์เสริมความรู้ เป็นแบบอย่างอันล้ำเลิศแก่ผู้เป็นครุและนักเรียนทุกคน
ครั้นพิจารณาถึงบทพระนิพนธ์อันหลากหลาย สามารถกล่าวได้ว่าเป็นยอดของสื่อด้านความรู้ ช่วยเชิดชูสติปัญญาแก่ผู้อ่าน ยิ่งไปกว่านั้น พระกรุณาธิคุณนานัปการที่ทรงอุปการะองค์กรด้านการศึกษา ไม่ว่าจะด้วยเงินทุนพระราชทานหรือด้วยการที่ทรงรับหน่วยงานไว้ในพระอุปถัมภ์ ทำให้บรรดานักเรียน นิสิต และนักศึกษา ได้พัฒนาตนจนเติบใหญ่ เป็นสมาชิกของสังคมไทยที่มีคุณภาพ ทั้งยังทรงสนับสนุนความเป็นเลิศในการแข่งขันเชิงวิชาการระดับโลก จึงนับเป็นโชคของปวงชนชาวไทยที่ได้มีสมเด็จเจ้าฟ้าพระองค์หนึ่ง ทรงเป็นนักการศึกษาผู้ยิ่งใหญ่ และทรงถึงพ้อมด้วยความรู้ต้นแบบ ผู้มีน้ำพระทัยใสสะอาด เป็นมิตรแท้แก่ศิษย์และเหล่าราษฎรทั้งหวง
“อีกไม่ช้านาน แม้พระวรกายจักสิ้นสลายไป แต่พระเกียรติคุณอันยิ่งใหญ่ดังได้ประกาศข้างต้นแล้ว จักแจ่มกระจ่างอยู่กลางดวงใจ ให้ผองเรา เหล่าครูอาจารย์และนักเรียนนักศึกษา ตลอดจนประชาชนโดยถ้วนทั่ว มุ่งมั่นประพฤติตัวและปฏิบัติงาน สืบสานพระจริยวัตรและพระกรณียกิจตามรอบพระยุคลบาทสืบไป ขอคุณงามความดีทั้งนั้นที่พสกนิกรทั้งหลายได้บำเพ็ญ จงสำเร็จเป็นทิพยสุขแด่สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ “พระกัลยาณิมิตราจารย์” ผู้สิ้นพระชนม์ไปแล้วนั้นทุกประการ”นายศรีเมือง กล่าว
จากนั้นผู้ร่วมงานร่วมกันร้องเพลง “ส่งนางฟ้ากลับสวรรค์” เพื่อน้อมรำลึกถึงพระกรุณาธิคุณในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ และประกอบพิธีทางศาสนาเพื่อถวายเป็นพระกุศล จากนั้น รมว.ศึกษาธิการ ได้มอบหนังสือพระนิพนธ์ นิทานสำหรับเด็ก แก่ผู้แทนนักเรียน โดยหนังสือพระนิพนธ์ดังกล่าว เป็นพระนิพนธ์ในสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอฯ จำนวน 3 เล่ม ดังนี้ เล่มที่ 1 สำหรับนักเรียนชั้น ป.1 ประกอบด้วยนิทาน 4 เรื่อง ประกอบด้วย หมูสามตัว ไก่แดง ผู้ชายที่ไม่ชอบงาน ทำไมช้างถึงมีงวง เล่มที่ 2 สำหรับนักเรียนชั้น ป.2 จำนวน 4 เรื่อง ประกอบด้วย พระเจ้าแผ่นดินไม่เสวยพระกระยาหาร ตาเดียวสองตาและสามตา เจ้าหญิง 12 องค์ หม้อแป้งโอต และเล่มที่ 3 สำหรับนักเรียนชั้น ป.3 จำนวน 5 เรื่อง ประกอบด้วย ทำไมสุนัขจิ้งจอกจึงมีหางขาว เจ้าหญิงนอนหลับ 100 ปี พระอุทุมชุมสาย นางงามและหมี และ ดิ๊ก วิททิงตั้นและแมว โดยภาพประกอบในหนังสือเป็นภาพที่วาดโดยนักเรียนในสังกัด สพฐ. และมีครูสอนศิลปศึกษาเป็นที่ปรึกษาในการวาด พร้อมทั้งระบายสีให้มีความสวยงาม เหมาะสำหรับเป็นหนังสืออ่านประกอบในห้องสมุดของสถานศึกษาทุกแห่ง โดยจะเผยแพร่ให้แก่โรงเรียนประถมศึกษาทั่วไป 34,000 แห่ง