นักวิชาการด้านสัตว์น้ำ เตือนนักดำน้ำไม่ควรตื่นตระหนกกับเหตุการณ์ผู้ดำเนินรายการสารคดีชื่อดังเสียชีวิตจากปลากระเบน เพราะโอกาสจะเกิดอุบัติเหตุแบบเดียวกันมีน้อยมาก ระบุปลากระเบนสติงเรย์พิษอยู่ที่เงี่ยง เมื่อถูกแทงจะทำให้เจ็บปวดมากแต่ไม่ถึงกับเสียชีวิต การปฐมพยาบาลเบื้องต้นให้แช่แผลในน้ำร้อน เพื่อทำลายโปรตีนที่เป็นพิษ
รศ.สพ.ญ.ดร.นันทริกา ชันชื่อ รองผู้อำนวยการศูนย์วิจัยโรคสัตว์น้ำ ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะสัตวแพทย์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวว่า กรณีของนายสตีฟ เออร์วิน ผู้ดำเนินรายการสารคดีสัตว์ชื่อดังชาวออสเตรเลีย ไม่ได้เสียชีวิต เพราะถูกพิษของกระเบนสติงเรย์ แต่เป็นเพราะถูกเงี่ยงกระเบนแทงทะลุหัวใจ ซึ่งโอกาสที่เกิดอุบัติเหตุในทำนองนี้เป็นไปได้น้อยมาก
ทั้งนี้ สันนิษฐานว่า นายสตีฟ อาจเข้าใกล้ตัวปลากระเบนมากจนมันตกใจ ซึ่งเป็นวิสัยปกติของมันที่จะสะบัดโคนหางที่มีเงี่ยงเพื่อป้องกันตัวเอง และบังเอิญโดนตรงหัวใจของนายสตีฟพอดี อย่างไรก็ตาม โดยปกติปลากระเบนสติงเรย์จะมีพิษอยู่ที่เงี่ยงของมัน เมื่อถูกแทงจะทำให้เจ็บปวดมากแต่ไม่ถึงกับเสียชีวิต และการปฐมพยาบาลเบื้องต้นให้แช่แผลในน้ำร้อนที่สุดเท่าที่จะทนได้ เพื่อทำลายโปรตีนที่เป็นพิษซึ่งจะสลายไปเองได้ ทั้งนี้ ไม่ต้องการให้นักดำน้ำตื่นตระหนกกับเรื่องนี้มากเกินไป เพราะโอกาสจะเกิดอุบัติเหตุแบบเดียวกันนี้มีน้อยมาก
ดร.วรรณเกียรติ ทับทิมแสง ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยและพัฒนาทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง จังหวัดภูเก็ต กล่าวว่า พิษจากเงี่ยงกระเบนอยู่ในกลุ่มของปลาดุกทะเล ปลากดทะเล ปลาสิงโต เนื่องจากบริเวณหนามหรือเงี่ยงปลาพวกนี้จะมีแผ่นเนื้อเยื่อปกคลุมอยู่ ซึ่งภายในมีน้ำเมือกที่ผลิตมาจากต่อมที่ฐานของก้านครีบหรือหนามแต่ละอัน อย่างไรก็ตาม เมื่อโดนพิษจะทำให้เกิดอาการเจ็บปวดรุนแรง ในเมืองไทยยังไม่เคยมีรายงานว่ามีคนเสียชีวิตเพราะถูกเงี่ยงปลาพวกนี้ ส่วนใหญ่จะโดนทิ่มที่เท้ากับแขน สำหรับกระเบนสติงเรย์ พบได้บริเวณอ่าวไทย และอันดามัน แต่ประชากรไม่มากแล้ว ทั้งนี้ นักดำน้ำส่วนใหญ่รู้วิธีการหลีกเลี่ยง ระวังไม่เหยียบบนพื้นทรายเพราะกระเบนชอบฝังตัวอยู่ และจะป้องกันตัวเองโดยชูหางที่มีเงี่ยงแหลมคมเมื่อเจอศัตรู
ดร.ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ อาจารย์คณะประมงมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ กล่าวว่า ปลากระเบนที่ตัวใหญ่มากย่อมมีเงี่ยงที่ใหญ่ ดังนั้น จึงเหมือนถูกมีดเสียบ ประกอบกับแรงเหวี่ยงขณะทิ่ม สำหรับพิษปลากระเบนจะถูกปล่อยเมื่อเงี่ยงที่ทิ่มเข้าไปแล้วหนังที่หุ้มเงี่ยงฉีก แม้พิษปลากระเบนจะทำให้ปวดมาก แต่ไม่เคยมีคนเสียชีวิต เพราะถูกพิษปลากระเบน กรณี นายสตีฟ คงถึงคราวจริงๆ สำหรับวิธีการรักษาเมื่อถูกพิษปลากระเบน หรือพิษปลาทั่วไป จะไม่มีเซรุ่มฉีดเหมือนงู แต่ต้องใช้ความร้อนประคบเข้ากับบริเวณที่ถูกทิ่ม โดยใช้น้ำร้อนพอทนได้ประมาณ 43-45 องศา เข้าราด ใช้ไดร์เป่าผม หรือผิงกับไฟ ซึ่งต้องใช้เวลาประมาณ 1-2 ชั่วโมง ความปวดจึงจะค่อย ๆ บรรเทา
ส่วนผู้ที่เสี่ยงจะถูกปลากระเบนทิ่มมีอยู่ 3 กลุ่ม คือ 1.นักดำน้ำที่ว่ายเข้าไปใกล้ หรือเล่นกับปลากระเบน 2.คนเล่นน้ำทะเลชายฝั่งที่น้ำขุ่นๆ แล้วไม่เห็นว่ามีปลากระเบนหมกทรายอยู่อาจจะไปเหยียบเข้า เช่น บริเวณชายฝั่งหัวหิน พัทยา และระยอง 3.ชาวประมงที่จับปลา ซึ่งเมื่อถูกปลากระเบนทิ่มแล้วต้องรักษาให้ถูกวิธี และใช้ความระมัดระวัง ทั้งนี้ ปลากระเบนไม่ใช่สัตว์ล่าเหยื่อ ถ้าไม่ทำให้ตกใจก็ไม่มีอะไร
นพ.ปราชญ์ บุณยวงศ์วิโรจน์ ปลัดกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวถึงการปฐมพยาบาลเมื่อถูกเงี่ยงปลากระเบนทิ่มแทงว่าให้ใช้เชือกหรือผ้ารัดเหนือแผล ล้างแผลด้วยน้ำสะอาด และรีบนำส่งโรงพยาบาล เนื่องจากเงี่ยงปลากระเบนมีพิษเรียกว่า Toxic Vemum ทำให้ร่างกายอ่อนเพลียแรง ส่งผลต่อระบบทางเดินหายใจ และกระแสโลหิต โดยแพทย์รักษาตามอาการ ในรายที่แพ้ ได้รับพิษมากหรือถูกแทงใกล้อวัยวะสำคัญอาจทำให้เสียชีวิตได้