หัวเราะบำบัดสารพัดโรค ลดเครียด ลดสิว ลดอ้วน ช่วยระบบย่อย ไม่ท้องผูก ท้องอืด ฯลฯ เสริมสร้างคุณภาพชีวิต แนะให้หัวเราะบ้าง มศว เตรียมสร้างเครือข่าย "ตั้งชมรมหัวเราะแห่งประเทศไทย"
ดร.จิตรา ดุษฎีเมธา ประธานโครงการศูนย์ให้คำปรึกษาและพัฒนาศักยภาพมนุษย์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (มศว) เปิดเผยว่า จากสภาพชีวิตความเป็นอยู่ของคนไทยในปัจจุบัน ส่งผลให้คนไทยมีความเครียดสูงมาก คนไทยส่วนใหญ่ไม่ว่าชายหรือหญิงยิ้มไม่เป็น หัวเราะไม่ได้ ซึ่งน่าแปลกมากที่เมืองไทยได้ชื่อว่าเป็นสยามเมืองยิ้ม หากแต่รอยยิ้ม เสียงหัวเราะที่เคยมีความสุขกลับหายไปจากสังคมไทย และไม่เพียงแค่สังคมไทยเท่านั้นประเทศอื่นๆ ก็ประสบปัญหาขาดรอยยิ้มและเสียงหัวเราะ ซึ่งมาจากการใช้ชีวิตที่เคร่งเครียด และเอาจริงเอาจังมาก มีการทำวิจัยเสียงหัวเราะในเด็กเล็กๆ มีเสียงหัวเราะต่อวัน 200 – 400 ครั้ง ขณะที่ผู้ใหญ่มีเพียง 16 – 18 ครั้งต่อวัน จะเห็นว่าน้อยมาก เนื่องจากผู้ใหญ่จะมีเรื่องให้เครียดและกังวลใจมีเรื่องที่ต้องรับผิดชอบมากมาย เราจึงลืมที่จะแสดงอารมณ์ที่ดีๆ โดยเฉพาะหัวเราะเมื่อมีความสุข โดยเฉลี่ยผู้ชายที่ใช้สมองฉีกซ้ายมากๆ ซึ่งต้องใช้ความคิดจะหัวเราะยากกว่าผู้หญิงมาก การหัวเราะของมนุษย์เรานั้นมี 2 ลักษณะ คือ หัวเราะธรรมชาติอย่างที่เราหัวเราะเมื่อได้ยินหรือเห็นเรื่องตลกๆ ซึ่งจะต้องมีสิ่งมากระตุ้น ส่วนหัวเราบำบัดนั้น เกิดขึ้นมาเพื่อช่วยคนที่มีปัญหาด้านการหัวเราะ จะเห็นว่า แค่การยิ้มซึ่งดูเหมือนจะง่ายกว่าการหัวเราะคนก็ยังไม่ยอมยิ้ม บางคนบอกว่า ยิ้มไม่เป็นการประชุมสัมมนาบางประเภทมีการจัดกิจกรรมเพื่อละลายกิจกรรม วิทยากรบอกให้ยิ้มหรือหัวเราผู้เข้าร่วมกิจกรรมยังยิ้มหรือหัวเราะแบบฝืนๆ
ดร.จิตรา อธิบายประโยชน์และเล่าประสบการณ์ของคนที่มาร่วมฝึกปฏิบัติการหัวเราะให้ฟัง “โครงการศาสตร์และศิลป์แห่งการหัวเราะบำบัด" เกิดขึ้นมา เพราะเราเข้าใจปัญหาคนในสังคมเป็นอย่างดี ต้องการให้เขารู้จักขับเคลื่อนตัวเองด้วยการหัวเราะ เนื่องจากประโยชน์ของการหัวเราะบำบัดนั้นจะทำให้การไหลเวียนของโลหิตดีขึ้น ระบบย่อยอาหาร และระบบขับถ่ายดีขึ้น เกิดความคิดสร้างสรรค์และระบบภูมิคุ้มกันโรคในร่างกายดีขึ้นแทบไม่น่าเชื่อ คนอ้วนเข้าร่วมหัวเราะบำบัดอย่างต่อเนื่อง 6 สัปดาห์ น้ำหนักลดลง 3-4 กิโลกรัม โดยไม่ได้อดหรือลดอาหาร บางคนมาทั้งครอบครัวกลับไปบ้านมีแต่ความสุขความเข้าใจบรรยากาศภายในบ้านดีขึ้น บางคนเป็นสิวแต่เมื่อมาอย่างต่อเนื่องสิวที่เห่อเต็มหน้าค่อยๆ หายไป”
การหัวเราะบำบัดเป็นการฝึกโดยไม่จำเป็นต้องอาศัยการกระตุ้นใดๆ ทั้งสิ้น เสมือนการออกกำลังกายภายใน เมื่อมีการออกกำลังกายภายในด้วยการหัวเราะบำบัด ระบบต่างๆ ในร่างกายก็จะมีการขับเคลื่อนได้ดีขึ้น บางคนท้องผูก ท้องอืด ท้องเฟ้อ ระบบย่อยไม่ดี เพราะเป็นโรคเครียด ก็จะคลายลง สืบเนื่องมาจากทุกครั้งที่เราเครียด กล้ามเนื้อทุกส่วนจะตึง แต่เมื่อมีการหัวเราะกล้ามเนื้อที่เคยตึงจะผ่อนคลายร่างกายเกิดความสมดุล มีความสุข เพราะสารแห่งความสุขหรือ “เอ็นโดฟิน” หลั่งออกมาการฝึกหัวเราะบำบัดจะแตกต่างจากการเล่นกีฬา หรือออกกำลังกาย ถ้าเราเต้นแอโรบิก 30 นาที เท่ากับหัวเราะอย่างต่อเนื่องเพียง 5 นาที ซึ่งท่าทางการหัวเราบำบัด
ดร.วัลลภ ปิยะมโนธรรม ซึ่งเป็นนักจิตวิทยาและอาจารย์ มศว ได้ริเริ่มคิดท่าทาง การฝึกหัวเราะบำบัดนั้นไม่เพียงแค่หัวเราเฉพาะปาก เพื่อให้เกิดเสียงเพียงแค่นั้น แต่ทั้งร่างกายต้องหัวเราะไปด้วย นั่นก็คือ ขาหัวเราะ แขนหัวเราะ ไหล่หัวเราะ อกหัวเราะ ท้องหัวเราะ สมองหัวเราะ แต่ก่อนจะเข้าสู่กระบวนการฝึกหัวเราะบำบัดนั้นต้องฟังเสียงร่างกายก่อนทุกครั้ง และเมื่อเริ่มฝึกอย่างต่อเนื่องจะพบว่าทุกส่วนของร่างกายจะโล่ง โปร่ง เบา และสบายขึ้น อาคารคัดจมูก เจ็บคอ ปวดเมื่อย หายไป ความสดชื่นเข้ามาแทนที่ เมื่อชีวิตมีความสดชื่นจะส่งผลไปถึงการมองโลกวิธีคิดหรือมุมมองการใช้ชีวิตเปลี่ยน ปัญหาที่คิดไม่ตกก็จะคิดแก้ไขปัญหาได้ง่ายขึ้น คนที่เข้าสู่กระบวนการฝึกหัวเราะบำบัด จะมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สุขภาพจิตดีขึ้น สามารถรับมือกับปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นได้ สามารถหัวเราะให้กับความน่าอายของตัวเองได้ หัวเราะให้กับความเครียดความจริงจังของชีวิตได้ ในต่างประเทศเขาให้ความสำคัญกับการหัวเราะ มีชมรมหัวเราะเกิดขึ้น แต่ประเทศไทยยังมองไม่เห็นประโยชน์ และมองว่า การหัวเราะสามารถทำเองก็ได้ ไม่จำเป็นต้องฝึก หัวเราะมากๆ เปล่งเสียหัวเราะดังๆ คนจะมองว่า “บ้าหรือเป็นโรคประสาท” คนส่วนใหญ่จะมองการหัวเราะว่าเป็นเรื่องไม่ปกติ ในความเป็นจริงแล้วมีประโยชน์กับร่างกายและจิตใจมาก
“มศว อยากริเริ่มจัดตั้งชมรมหัวเราะแห่งประเทศไทยขึ้นมา เพราะประเทศไหนๆ เขาก็มีกันแล้ว อย่างในประเทศอินเดีย เขาให้ความสำคัญกับเรื่องนี้มาก มีชมรมหัวเราะมากที่สุดในโลก ในแถบเอเชียประเทศสิงคโปร์ ฮ่องกงและออสเตรเลีย มีชมรมหัวเราะเกิดขึ้น เนื่องจากเขามองเห็นประโยชน์ของการหัวเราะซึ่งเป็นการช่วยป้องกันและแก้ไขคุณภาพชีวิตของคนในชาติได้อีกทางหนึ่ง”
ทั้งนี้ ศูนย์ให้คำปรึกษาและพัฒนาศักยภาพมนุษย์ มศว จะขยายผลศาสตร์แห่งการหัวเราะบำบัดไปสู่ประชาชน นิสิตนักศึกษาผู้ที่สนใจอยากสร้างคุณภาพชีวิตของตัวเองให้ดีขึ้นด้วยการหัวเราะ จัดอบรมทุกวันพฤหัสบดี ที่บริเวณชั้น 2 อาคารไข่ดาว มศว ประสานมิตร เวลา 14.30 – 16.30 น.
นอกจากนี้ เรากำลังจะขยายผลลงไปสู่สถาบันการศึกษาในภาคใต้เพื่อให้เข้าในคุณประโยชน์ของการหัวเราะบำบัด ซึ่งจะสามารถสร้างสันติสุขให้เกิดขึ้นได้และในวันอาทิตย์ ที่ 18 ธ.ค.2548 เวลา 09.00 – 17.00 น. จัดอมรมพร้อมฝึกการหัวเราะบำบัดขึ้นที่ อาคารวิจัยและการศึกษาต่อเนื่อง มศว
ดร.จิตรา ดุษฎีเมธา ประธานโครงการศูนย์ให้คำปรึกษาและพัฒนาศักยภาพมนุษย์ มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ (มศว) เปิดเผยว่า จากสภาพชีวิตความเป็นอยู่ของคนไทยในปัจจุบัน ส่งผลให้คนไทยมีความเครียดสูงมาก คนไทยส่วนใหญ่ไม่ว่าชายหรือหญิงยิ้มไม่เป็น หัวเราะไม่ได้ ซึ่งน่าแปลกมากที่เมืองไทยได้ชื่อว่าเป็นสยามเมืองยิ้ม หากแต่รอยยิ้ม เสียงหัวเราะที่เคยมีความสุขกลับหายไปจากสังคมไทย และไม่เพียงแค่สังคมไทยเท่านั้นประเทศอื่นๆ ก็ประสบปัญหาขาดรอยยิ้มและเสียงหัวเราะ ซึ่งมาจากการใช้ชีวิตที่เคร่งเครียด และเอาจริงเอาจังมาก มีการทำวิจัยเสียงหัวเราะในเด็กเล็กๆ มีเสียงหัวเราะต่อวัน 200 – 400 ครั้ง ขณะที่ผู้ใหญ่มีเพียง 16 – 18 ครั้งต่อวัน จะเห็นว่าน้อยมาก เนื่องจากผู้ใหญ่จะมีเรื่องให้เครียดและกังวลใจมีเรื่องที่ต้องรับผิดชอบมากมาย เราจึงลืมที่จะแสดงอารมณ์ที่ดีๆ โดยเฉพาะหัวเราะเมื่อมีความสุข โดยเฉลี่ยผู้ชายที่ใช้สมองฉีกซ้ายมากๆ ซึ่งต้องใช้ความคิดจะหัวเราะยากกว่าผู้หญิงมาก การหัวเราะของมนุษย์เรานั้นมี 2 ลักษณะ คือ หัวเราะธรรมชาติอย่างที่เราหัวเราะเมื่อได้ยินหรือเห็นเรื่องตลกๆ ซึ่งจะต้องมีสิ่งมากระตุ้น ส่วนหัวเราบำบัดนั้น เกิดขึ้นมาเพื่อช่วยคนที่มีปัญหาด้านการหัวเราะ จะเห็นว่า แค่การยิ้มซึ่งดูเหมือนจะง่ายกว่าการหัวเราะคนก็ยังไม่ยอมยิ้ม บางคนบอกว่า ยิ้มไม่เป็นการประชุมสัมมนาบางประเภทมีการจัดกิจกรรมเพื่อละลายกิจกรรม วิทยากรบอกให้ยิ้มหรือหัวเราผู้เข้าร่วมกิจกรรมยังยิ้มหรือหัวเราะแบบฝืนๆ
ดร.จิตรา อธิบายประโยชน์และเล่าประสบการณ์ของคนที่มาร่วมฝึกปฏิบัติการหัวเราะให้ฟัง “โครงการศาสตร์และศิลป์แห่งการหัวเราะบำบัด" เกิดขึ้นมา เพราะเราเข้าใจปัญหาคนในสังคมเป็นอย่างดี ต้องการให้เขารู้จักขับเคลื่อนตัวเองด้วยการหัวเราะ เนื่องจากประโยชน์ของการหัวเราะบำบัดนั้นจะทำให้การไหลเวียนของโลหิตดีขึ้น ระบบย่อยอาหาร และระบบขับถ่ายดีขึ้น เกิดความคิดสร้างสรรค์และระบบภูมิคุ้มกันโรคในร่างกายดีขึ้นแทบไม่น่าเชื่อ คนอ้วนเข้าร่วมหัวเราะบำบัดอย่างต่อเนื่อง 6 สัปดาห์ น้ำหนักลดลง 3-4 กิโลกรัม โดยไม่ได้อดหรือลดอาหาร บางคนมาทั้งครอบครัวกลับไปบ้านมีแต่ความสุขความเข้าใจบรรยากาศภายในบ้านดีขึ้น บางคนเป็นสิวแต่เมื่อมาอย่างต่อเนื่องสิวที่เห่อเต็มหน้าค่อยๆ หายไป”
การหัวเราะบำบัดเป็นการฝึกโดยไม่จำเป็นต้องอาศัยการกระตุ้นใดๆ ทั้งสิ้น เสมือนการออกกำลังกายภายใน เมื่อมีการออกกำลังกายภายในด้วยการหัวเราะบำบัด ระบบต่างๆ ในร่างกายก็จะมีการขับเคลื่อนได้ดีขึ้น บางคนท้องผูก ท้องอืด ท้องเฟ้อ ระบบย่อยไม่ดี เพราะเป็นโรคเครียด ก็จะคลายลง สืบเนื่องมาจากทุกครั้งที่เราเครียด กล้ามเนื้อทุกส่วนจะตึง แต่เมื่อมีการหัวเราะกล้ามเนื้อที่เคยตึงจะผ่อนคลายร่างกายเกิดความสมดุล มีความสุข เพราะสารแห่งความสุขหรือ “เอ็นโดฟิน” หลั่งออกมาการฝึกหัวเราะบำบัดจะแตกต่างจากการเล่นกีฬา หรือออกกำลังกาย ถ้าเราเต้นแอโรบิก 30 นาที เท่ากับหัวเราะอย่างต่อเนื่องเพียง 5 นาที ซึ่งท่าทางการหัวเราบำบัด
ดร.วัลลภ ปิยะมโนธรรม ซึ่งเป็นนักจิตวิทยาและอาจารย์ มศว ได้ริเริ่มคิดท่าทาง การฝึกหัวเราะบำบัดนั้นไม่เพียงแค่หัวเราเฉพาะปาก เพื่อให้เกิดเสียงเพียงแค่นั้น แต่ทั้งร่างกายต้องหัวเราะไปด้วย นั่นก็คือ ขาหัวเราะ แขนหัวเราะ ไหล่หัวเราะ อกหัวเราะ ท้องหัวเราะ สมองหัวเราะ แต่ก่อนจะเข้าสู่กระบวนการฝึกหัวเราะบำบัดนั้นต้องฟังเสียงร่างกายก่อนทุกครั้ง และเมื่อเริ่มฝึกอย่างต่อเนื่องจะพบว่าทุกส่วนของร่างกายจะโล่ง โปร่ง เบา และสบายขึ้น อาคารคัดจมูก เจ็บคอ ปวดเมื่อย หายไป ความสดชื่นเข้ามาแทนที่ เมื่อชีวิตมีความสดชื่นจะส่งผลไปถึงการมองโลกวิธีคิดหรือมุมมองการใช้ชีวิตเปลี่ยน ปัญหาที่คิดไม่ตกก็จะคิดแก้ไขปัญหาได้ง่ายขึ้น คนที่เข้าสู่กระบวนการฝึกหัวเราะบำบัด จะมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น สุขภาพจิตดีขึ้น สามารถรับมือกับปัญหาต่างๆ ที่เกิดขึ้นได้ สามารถหัวเราะให้กับความน่าอายของตัวเองได้ หัวเราะให้กับความเครียดความจริงจังของชีวิตได้ ในต่างประเทศเขาให้ความสำคัญกับการหัวเราะ มีชมรมหัวเราะเกิดขึ้น แต่ประเทศไทยยังมองไม่เห็นประโยชน์ และมองว่า การหัวเราะสามารถทำเองก็ได้ ไม่จำเป็นต้องฝึก หัวเราะมากๆ เปล่งเสียหัวเราะดังๆ คนจะมองว่า “บ้าหรือเป็นโรคประสาท” คนส่วนใหญ่จะมองการหัวเราะว่าเป็นเรื่องไม่ปกติ ในความเป็นจริงแล้วมีประโยชน์กับร่างกายและจิตใจมาก
“มศว อยากริเริ่มจัดตั้งชมรมหัวเราะแห่งประเทศไทยขึ้นมา เพราะประเทศไหนๆ เขาก็มีกันแล้ว อย่างในประเทศอินเดีย เขาให้ความสำคัญกับเรื่องนี้มาก มีชมรมหัวเราะมากที่สุดในโลก ในแถบเอเชียประเทศสิงคโปร์ ฮ่องกงและออสเตรเลีย มีชมรมหัวเราะเกิดขึ้น เนื่องจากเขามองเห็นประโยชน์ของการหัวเราะซึ่งเป็นการช่วยป้องกันและแก้ไขคุณภาพชีวิตของคนในชาติได้อีกทางหนึ่ง”
ทั้งนี้ ศูนย์ให้คำปรึกษาและพัฒนาศักยภาพมนุษย์ มศว จะขยายผลศาสตร์แห่งการหัวเราะบำบัดไปสู่ประชาชน นิสิตนักศึกษาผู้ที่สนใจอยากสร้างคุณภาพชีวิตของตัวเองให้ดีขึ้นด้วยการหัวเราะ จัดอบรมทุกวันพฤหัสบดี ที่บริเวณชั้น 2 อาคารไข่ดาว มศว ประสานมิตร เวลา 14.30 – 16.30 น.
นอกจากนี้ เรากำลังจะขยายผลลงไปสู่สถาบันการศึกษาในภาคใต้เพื่อให้เข้าในคุณประโยชน์ของการหัวเราะบำบัด ซึ่งจะสามารถสร้างสันติสุขให้เกิดขึ้นได้และในวันอาทิตย์ ที่ 18 ธ.ค.2548 เวลา 09.00 – 17.00 น. จัดอมรมพร้อมฝึกการหัวเราะบำบัดขึ้นที่ อาคารวิจัยและการศึกษาต่อเนื่อง มศว
