จิตแพทย์ระบุคนที่จิตใจหมกมุ่นกระวนกระวายอยากเล่นการพนันจนควบคุมวิถีชีวิตปกติไม่ได้ มีหนี้สินรุงรัง ลูกเมียสามีเดือดร้อน เข้าข่ายเป็นโรคติดการพนัน “pathological gambling” วอนญาติชักจูงเข้ารับการรักษา โดยรักษาได้ด้วยยาและปรับพฤติกรรม ย้ำคนติดการพนันเหมือนการติดยาเสพติด สมองส่วนหนึ่งเคยชินกับการหลั่งสารเคมีแห่งความสุข ตื่นเต้น เมื่อต้องลุ้นว่าได้หรือเสีย วอนสื่อมวลชนอย่านำเสนอรายละเอียดวิธีการฆ่าตัวตาย หวั่นเกิด “ก๊อปปี้ แคท”
จากกรณีที่มีกรอกยาพิษฆ่าลูก 3 คน รวมทั้งตัวพ่อแม่กระโดดตึกฆ่าตัวตายเนื่องจากปัญหาหนี้สินการพนันนั้น พ.ญ.อัมพร เบญจพลพิทักษ์ ผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด และผู้อำนวยการศูนย์สุขภาพจิต เขต 13 กรมสุขภาพจิต กล่าวว่า การเล่นการพนันจนติดเป็นนิสัย ใจคอวนเวียนอยู่กับการพนัน มีความอยากเล่นจนไม่อาจควบคุมได้ ทำทุกวิถีทางให้ได้เล่นการพนันโดยไม่ยั้งคิด ลงท้ายด้วยการสูญเสียทรัพย์สิน จนกระทบต่อสัมพันธภาพในครอบครัว ถึงขั้นภรรยาหรือสามีทอดทิ้ง ลูกไม่มีค่าเล่าเรียน ถูกไล่ออกจากงานเพราะหนี้สินรุงรัง ลักษณะเหล่านี้เข้าข่ายเป็นโรคติดการพนันหรือ pathological gambling
ส่วนคนที่ชอบลุ้น ชอบพนันเป็นครั้งคราวไม่ได้ใช้เงินมากมาย ไม่มีเงินก็ไม่เล่น รู้จักยับยั้งชั่งใจ แบบนี้ไม่ใช่โรคติดการพนัน
“การติดการพนันมีกลไกเหมือนการติดยาเสพติด ช่วงที่ลุ้นว่าจะได้หรือเสีย เกิดความตื่นเต้น มีความพึงพอใจและสมองหลั่งสารเคมีแห่งความสุขออกมา สมองส่วนนี้เคยชินกับการปลุกเร้าเหมือนการใช้ยาเสพติดจนติด เขาจะเสพยาประจำ แต่การพนันจะติดที่กระบวนการคิดเป็นพฤติกรรมการลุ้นจะได้หรือเสีย ยิ่งมีแรงเสริมจากเสียงเฮของคนในบ่อน เสียงเชียร์ เป็นแรงเสริมให้คนอยากเข้าบ่อน การพนันที่ง่ายที่สุดคือ การทดลองซื้อล็อตเตอรี่ แล้วพัฒนาไปสู่การเล่นรูปแบบอื่น ๆ การเปิดกว้างให้การพนันบางอย่างที่เคยอยู่ใต้ดิน มาอยู่บนดิน ถูกกฎหมาย ทำให้เห็นการพนันเป็นเรื่องธรรมดา”
พ.ญ.อัมพร กล่าวว่า โรคติดการพนันรักษาได้แต่ยาก โดยสถานพยาบาลที่ให้บริการเช่น โรงพยาบาลศรีธัญญา สถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์(โรงพยาบาลนิติจิตเวช) สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา แนวทางการรักษามีทั้งการให้ยาลดความหมกมุ่น ลดความกระวนกระวายอยากเล่นพนัน รวมทั้งปรับพฤติกรรม การรักษาโรคติดการพนันต้องใช้เวลานาน ประกอบกับญาติและครอบครัวต้องให้ความร่วมมือ โดยญาติช่วยประคับประคองด้านจิตใจ อย่าทับถมซ้ำเติม ช่วยได้ทุกอย่างยกเว้นการให้เงิน การให้ทรัพย์สิน หากเขาไปกู้ยืมคนอื่นมาเล่นการพนัน ญาติต้องแสดงท่าทีชัดเจนว่า จะไม่ชดใช้ เนื่องจากการรักษาโรคติดการพนันให้หายขาดทำได้ค่อนข้างยาก การป้องกันจึงสำคัญกว่าการรักษา
ทั้งนี้ ต้องเริ่มตั้งแต่เด็ก ๆ พยายามเสริมให้เด็กมีกิจกรรมที่ดี ให้เกิดวงจรความพึงพอใจชีวิตด้วยตัวเอง ให้เด็กได้รับประสบการณ์ที่ดีกับกิจกรรมที่ถูกต้อง ใช้ความสามารถตนเองมากกว่าโชคหรือโอกาส ให้มีความสุขกับงานสร้างสรรค์ ให้รู้จักรอคอยความสำเร็จ ที่สำคัญผู้ใหญ่ต้องไม่เป็นตัวอย่างของการเล่นการพนันเสียเอง
“การที่พ่อแม่เล่นการพนัน แล้วลูกก็เล่นด้วยนั้น ยังไม่มีหลักฐานชัดเจนว่า ติดต่อผ่านทางกรรมพันธุ์หรือไม่ แต่พ่อแม่เป็นต้นแบบทางสังคม เป็นการสร้างต้นแบบให้ลูกเห็น พ่อแม่บอกว่าการพนันไม่ดี แต่พ่อแม่ก็ยังเล่น เหมือนการบอกว่าสูบบุหรี่ไม่ดี พ่อแม่ก็ยังสูบ บางคนก็ยังทำอยู่ ยิ่งได้เงิน นำมาซื้อวัตถุ ก็เป็นแรงเสริมให้อยากเล่นพนัน” พ.ญ.อัมพร กล่าวและว่า กรณีพ่อแม่ฆ่ายกครัวลูกวัยเด็ก 3 คนแล้วฆ่าตัวตายตาม อาจเปิดการเลียนแบบหรือ ก๊อปปี้ แคท ตนขอร้องสื่อมวลชนอย่านำเสนอวิธีการฆ่าตัวตายอย่างละเอียด อาจเป็นสิ่งกระตุ้นให้คนที่สิ้นหวัง จนตรอกมีหนี้สินรุงรังจากการพนัน อาจเกิดการฆ่าตัวตายเลียนแบบ ขอให้ญาติสังเกตพฤติกรรมคนที่ติดการพนัน หากซึมเศร้ามาก ไม่กินไม่นอน เครียด ควรเข้าไปพูดคุย นำไปรักษากับจิตแพทย์ เพราะคนติดการพนันจะไม่เดินไปรักษาเอง
จากกรณีที่มีกรอกยาพิษฆ่าลูก 3 คน รวมทั้งตัวพ่อแม่กระโดดตึกฆ่าตัวตายเนื่องจากปัญหาหนี้สินการพนันนั้น พ.ญ.อัมพร เบญจพลพิทักษ์ ผู้อำนวยการศูนย์ปฏิบัติการต่อสู้เพื่อเอาชนะยาเสพติด และผู้อำนวยการศูนย์สุขภาพจิต เขต 13 กรมสุขภาพจิต กล่าวว่า การเล่นการพนันจนติดเป็นนิสัย ใจคอวนเวียนอยู่กับการพนัน มีความอยากเล่นจนไม่อาจควบคุมได้ ทำทุกวิถีทางให้ได้เล่นการพนันโดยไม่ยั้งคิด ลงท้ายด้วยการสูญเสียทรัพย์สิน จนกระทบต่อสัมพันธภาพในครอบครัว ถึงขั้นภรรยาหรือสามีทอดทิ้ง ลูกไม่มีค่าเล่าเรียน ถูกไล่ออกจากงานเพราะหนี้สินรุงรัง ลักษณะเหล่านี้เข้าข่ายเป็นโรคติดการพนันหรือ pathological gambling
ส่วนคนที่ชอบลุ้น ชอบพนันเป็นครั้งคราวไม่ได้ใช้เงินมากมาย ไม่มีเงินก็ไม่เล่น รู้จักยับยั้งชั่งใจ แบบนี้ไม่ใช่โรคติดการพนัน
“การติดการพนันมีกลไกเหมือนการติดยาเสพติด ช่วงที่ลุ้นว่าจะได้หรือเสีย เกิดความตื่นเต้น มีความพึงพอใจและสมองหลั่งสารเคมีแห่งความสุขออกมา สมองส่วนนี้เคยชินกับการปลุกเร้าเหมือนการใช้ยาเสพติดจนติด เขาจะเสพยาประจำ แต่การพนันจะติดที่กระบวนการคิดเป็นพฤติกรรมการลุ้นจะได้หรือเสีย ยิ่งมีแรงเสริมจากเสียงเฮของคนในบ่อน เสียงเชียร์ เป็นแรงเสริมให้คนอยากเข้าบ่อน การพนันที่ง่ายที่สุดคือ การทดลองซื้อล็อตเตอรี่ แล้วพัฒนาไปสู่การเล่นรูปแบบอื่น ๆ การเปิดกว้างให้การพนันบางอย่างที่เคยอยู่ใต้ดิน มาอยู่บนดิน ถูกกฎหมาย ทำให้เห็นการพนันเป็นเรื่องธรรมดา”
พ.ญ.อัมพร กล่าวว่า โรคติดการพนันรักษาได้แต่ยาก โดยสถานพยาบาลที่ให้บริการเช่น โรงพยาบาลศรีธัญญา สถาบันกัลยาณ์ราชนครินทร์(โรงพยาบาลนิติจิตเวช) สถาบันจิตเวชศาสตร์สมเด็จเจ้าพระยา แนวทางการรักษามีทั้งการให้ยาลดความหมกมุ่น ลดความกระวนกระวายอยากเล่นพนัน รวมทั้งปรับพฤติกรรม การรักษาโรคติดการพนันต้องใช้เวลานาน ประกอบกับญาติและครอบครัวต้องให้ความร่วมมือ โดยญาติช่วยประคับประคองด้านจิตใจ อย่าทับถมซ้ำเติม ช่วยได้ทุกอย่างยกเว้นการให้เงิน การให้ทรัพย์สิน หากเขาไปกู้ยืมคนอื่นมาเล่นการพนัน ญาติต้องแสดงท่าทีชัดเจนว่า จะไม่ชดใช้ เนื่องจากการรักษาโรคติดการพนันให้หายขาดทำได้ค่อนข้างยาก การป้องกันจึงสำคัญกว่าการรักษา
ทั้งนี้ ต้องเริ่มตั้งแต่เด็ก ๆ พยายามเสริมให้เด็กมีกิจกรรมที่ดี ให้เกิดวงจรความพึงพอใจชีวิตด้วยตัวเอง ให้เด็กได้รับประสบการณ์ที่ดีกับกิจกรรมที่ถูกต้อง ใช้ความสามารถตนเองมากกว่าโชคหรือโอกาส ให้มีความสุขกับงานสร้างสรรค์ ให้รู้จักรอคอยความสำเร็จ ที่สำคัญผู้ใหญ่ต้องไม่เป็นตัวอย่างของการเล่นการพนันเสียเอง
“การที่พ่อแม่เล่นการพนัน แล้วลูกก็เล่นด้วยนั้น ยังไม่มีหลักฐานชัดเจนว่า ติดต่อผ่านทางกรรมพันธุ์หรือไม่ แต่พ่อแม่เป็นต้นแบบทางสังคม เป็นการสร้างต้นแบบให้ลูกเห็น พ่อแม่บอกว่าการพนันไม่ดี แต่พ่อแม่ก็ยังเล่น เหมือนการบอกว่าสูบบุหรี่ไม่ดี พ่อแม่ก็ยังสูบ บางคนก็ยังทำอยู่ ยิ่งได้เงิน นำมาซื้อวัตถุ ก็เป็นแรงเสริมให้อยากเล่นพนัน” พ.ญ.อัมพร กล่าวและว่า กรณีพ่อแม่ฆ่ายกครัวลูกวัยเด็ก 3 คนแล้วฆ่าตัวตายตาม อาจเปิดการเลียนแบบหรือ ก๊อปปี้ แคท ตนขอร้องสื่อมวลชนอย่านำเสนอวิธีการฆ่าตัวตายอย่างละเอียด อาจเป็นสิ่งกระตุ้นให้คนที่สิ้นหวัง จนตรอกมีหนี้สินรุงรังจากการพนัน อาจเกิดการฆ่าตัวตายเลียนแบบ ขอให้ญาติสังเกตพฤติกรรมคนที่ติดการพนัน หากซึมเศร้ามาก ไม่กินไม่นอน เครียด ควรเข้าไปพูดคุย นำไปรักษากับจิตแพทย์ เพราะคนติดการพนันจะไม่เดินไปรักษาเอง