กระทรวงวัฒนธรรมจัดงานรำลึก 100 ปีแห่งการเลิกทาส เพื่อรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว องคมนตรี "พิจิตร กุลละวณิชย์" ชี้ทาสคือเครื่องถ่วงความเจริญของบ้านเมือง
คุณหญิงทิพาวดี เมฆสวรรค์ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม ในฐานะประธานอำนวยการจัดงาน “100 ปี แห่งการเลิกทาสในประเทศไทย” เปิดเผยว่า คณะกรรมการจัดงานซึ่งมี พลเอก พิจิตร กุลละวณิชย์ องคมนตรีประธานที่ปรึกษา ร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ กรุงเทพมหานคร ชมรมลูกเสือชาวบ้านกรุงเทพมหานคร และวรรณศิลป์สโมสร ได้ร่วมกันจัดงานเฉลิมฉลองและเทิดพระเกียรติแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เนื่องในวโรกาสครบรอบ 100 ปี ของการเลิกทาสขึ้นในวันที่ 1 เมษายน 2548 ที่ ลานพระบรมรูปทรงม้า
ทั้งนี้ วัตถุประสงค์ของการจัดงานนอกจากจะเป็นการเฉลิมฉลองในโอกาสครบรอบ 100 ของการเลิกทาสแล้ว ยังต้องการให้ปวงชนชาวไทยทุกคนได้ร่วมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือองค์พระปิยมหาราชของไทย ที่ทรงมีอย่างล้นเหลือต่อคนไทย
ด้านพลเอกพิจิตร กุลวณิชย์ องคมนตรี กล่าวว่า ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันใหญ่หลวงของพระองค์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการประกาศเลิกทาส ในประเทศไทย เมื่อพ.ศ.2448 ด้วยทรงดำริว่า การมีทาสเป็นเครื่องถ่วงความเจริญของบ้านเมือง โดยในการเลิกทาสพระองค์ทรงกำหนดเป็นขั้นตอน เพื่อให้ระบบเลิกทาสค่อยๆหายไปจากสังคมไทย ซึ่งเริ่มจากการตรา พระราชบัญญัติพิกัดกระเษียณอายุลูกทาสลูกไทย ในปีพ.ศ.2417 จนกระทั่งปี พ.ศ.2448 จึงเลิกทาสได้สำเร็จ และได้ออกพระราชบัญญัติทาส พ.ศ.2448 จากพระบรมราโชบายในการเลิกทาสแบบค่อยเป็นค่อยไป ทำให้จำนวนทาสลดลงตามลำดับ และไม่เกิดความวุ่นวาย หรือเสียเลือดเนื้อเหมือนต่างประเทศ
“ข้าพเจ้า กระทรวงวัฒนธรรม วรรณศิลป์สโมสร หน่วยงานภาครัฐและเอกชนจึงได้ร่วมกันจัดงานวันระลึกถึง 100 ปีแห่งการเลิกทาสในประเทศไทยขึ้น เพื่อปลุกจิตสำนึกปวงชนชาวไทย ระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ”
ทั้งนี้กิจกรรมเนื่องในวโรกาส “100 ปี แห่งการเลิกทาสในประเทศไทย” ประกอบด้วยการจัดพิธีที่ลานพระบรมรูปทรงม้าในวันที่ 1 เม.ย.48 ตั้งแต่เวลา 6.00 น. ได้แก่ การทำบุญตักบาตรรพระสงฆ์ 100 รูป พิธีราชสดุดีถวายแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพิธีบวงสรวงเพื่ออุทิศผลบุญกุศลแด่วิญญาณทาสทั้งปวง นอกจากนี้ยังมีการจัดนิทรรศการเกี่ยวกับการเลิกทาสของไทย ณ หอสมุดจดหมายเหตุแห่งชาติในวันที่ 1-5 เม.ย.ด้วย
คุณหญิงทิพาวดี เมฆสวรรค์ ปลัดกระทรวงวัฒนธรรม ในฐานะประธานอำนวยการจัดงาน “100 ปี แห่งการเลิกทาสในประเทศไทย” เปิดเผยว่า คณะกรรมการจัดงานซึ่งมี พลเอก พิจิตร กุลละวณิชย์ องคมนตรีประธานที่ปรึกษา ร่วมกับกระทรวงศึกษาธิการ กรุงเทพมหานคร ชมรมลูกเสือชาวบ้านกรุงเทพมหานคร และวรรณศิลป์สโมสร ได้ร่วมกันจัดงานเฉลิมฉลองและเทิดพระเกียรติแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 5) เนื่องในวโรกาสครบรอบ 100 ปี ของการเลิกทาสขึ้นในวันที่ 1 เมษายน 2548 ที่ ลานพระบรมรูปทรงม้า
ทั้งนี้ วัตถุประสงค์ของการจัดงานนอกจากจะเป็นการเฉลิมฉลองในโอกาสครบรอบ 100 ของการเลิกทาสแล้ว ยังต้องการให้ปวงชนชาวไทยทุกคนได้ร่วมรำลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือองค์พระปิยมหาราชของไทย ที่ทรงมีอย่างล้นเหลือต่อคนไทย
ด้านพลเอกพิจิตร กุลวณิชย์ องคมนตรี กล่าวว่า ด้วยสำนึกในพระมหากรุณาธิคุณอันใหญ่หลวงของพระองค์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการประกาศเลิกทาส ในประเทศไทย เมื่อพ.ศ.2448 ด้วยทรงดำริว่า การมีทาสเป็นเครื่องถ่วงความเจริญของบ้านเมือง โดยในการเลิกทาสพระองค์ทรงกำหนดเป็นขั้นตอน เพื่อให้ระบบเลิกทาสค่อยๆหายไปจากสังคมไทย ซึ่งเริ่มจากการตรา พระราชบัญญัติพิกัดกระเษียณอายุลูกทาสลูกไทย ในปีพ.ศ.2417 จนกระทั่งปี พ.ศ.2448 จึงเลิกทาสได้สำเร็จ และได้ออกพระราชบัญญัติทาส พ.ศ.2448 จากพระบรมราโชบายในการเลิกทาสแบบค่อยเป็นค่อยไป ทำให้จำนวนทาสลดลงตามลำดับ และไม่เกิดความวุ่นวาย หรือเสียเลือดเนื้อเหมือนต่างประเทศ
“ข้าพเจ้า กระทรวงวัฒนธรรม วรรณศิลป์สโมสร หน่วยงานภาครัฐและเอกชนจึงได้ร่วมกันจัดงานวันระลึกถึง 100 ปีแห่งการเลิกทาสในประเทศไทยขึ้น เพื่อปลุกจิตสำนึกปวงชนชาวไทย ระลึกถึงพระมหากรุณาธิคุณ”
ทั้งนี้กิจกรรมเนื่องในวโรกาส “100 ปี แห่งการเลิกทาสในประเทศไทย” ประกอบด้วยการจัดพิธีที่ลานพระบรมรูปทรงม้าในวันที่ 1 เม.ย.48 ตั้งแต่เวลา 6.00 น. ได้แก่ การทำบุญตักบาตรรพระสงฆ์ 100 รูป พิธีราชสดุดีถวายแด่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และพิธีบวงสรวงเพื่ออุทิศผลบุญกุศลแด่วิญญาณทาสทั้งปวง นอกจากนี้ยังมีการจัดนิทรรศการเกี่ยวกับการเลิกทาสของไทย ณ หอสมุดจดหมายเหตุแห่งชาติในวันที่ 1-5 เม.ย.ด้วย