กระทรวงสาธารณสุขออกประกาศห้ามเติมน้ำตาล น้ำผึ้ง หรือวัตถุให้ความหวานอื่น ๆ ในนมผงดัดแปลงเลี้ยงทารกและเด็กเล็ก รวมทั้งอาหารทารกและอาหารสูตรต่อเนื่องสำหรับทารกและเด็กเล็ก เพื่อป้องกันเด็กติดรสหวาน ต้นเหตุนำไปสู่โรคฟันผุ โรคอ้วนในอนาคต มีผลบังคับใช้ในเดือนกุมภาพันธ์ 2548 ผู้ฝ่าฝืนมีโทษปรับไม่เกิน 50,000 บาท ไปจนถึงพักใช้ใบอนุญาต
นางสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ให้สัมภาษณ์ว่า ปัจจุบันคนไทยบริโภคน้ำตาลสูงกว่ามาตรฐานประมาณ 3 เท่าตัว โดยเฉพาะเด็ก ๆ กินเฉลี่ยวันละ 18 ช้อนชา ซึ่งตามมาตรฐานกำหนดไม่เกินวันละ 6 ช้อนชา ภัยจากการกินหวานตั้งแต่วัยเด็กที่กำลังเป็นปัญหาที่สำคัญ พบว่าเด็กไทยอายุ 5-6 ปี ฟันน้ำนมผุเพิ่มจากร้อยละ 74 ในปี 2527 เพิ่มเป็นร้อยละ 87 ในปี 2544 บางจังหวัดผุมากถึงร้อยละ 90 เฉลี่ยผุคนละ 6 ซี่ ปัญหาที่พบอีกก็คือโรคอ้วน พบเพิ่มจากร้อยละ 8 ในปี 2538 เป็นร้อยละ 12 ในปี 2545 ในการศึกษาวิจัยทางการแพทย์ล่าสุดในปีที่ผ่านมาชี้ชัดว่าเด็กไทยอายุ 6-15 ปี ได้รับอาหารที่ให้พลังงานมากถึงร้อยละ 23 ซึ่งสูงกว่ามาตรฐานที่กำหนดไว้ไม่เกินร้อยละ 10 สถานการณ์นี้อยู่ในขั้นที่ต้องแก้ไขเป็นการด่วน ซึ่งโรคอ้วนเป็นต้นเหตุไปสู่การเกิดโรคเรื้อรังต่าง ๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ และหลอดเลือด
นางสุดารัตน์ กล่าวว่า สาเหตุการติดรสหวาน ส่วนหนึ่งเริ่มมาจากนมและอาหารเสริม ดังนั้น กระทรวงสาธารณสุขจึงได้แก้ไขปรับปรุงประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 156 และ 157 ที่ใช้มาตั้งแต่ พ.ศ.2537 โดยได้ออกประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 286 และ 287 พ.ศ.2547 ห้ามเติมน้ำตาลในนมดัดแปลงและอาหารทารกทุกชนิด นอกเหนือจากเดิมซึ่งห้ามเติมน้ำตาลสังเคราะห์อยู่แล้ว เพื่อลดภาวะการติดรสหวานในทารก เป็นการเสริมมาตรการการแก้ไขปัญหาโรคอ้วนและฟันผุในเด็กที่จะส่งผลต่อสุขภาพระยะยาว ได้ลงนามเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2547 และจะมีผลบังคับใช้หลังลงราชกิจจานุเบกษาในอีก 90 วัน คาดว่าจะประกาศใช้ได้ประมาณเดือนกุมภาพันธ์ 2548 และได้สั่งการให้สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาทำหนังสือแจ้งให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศปฏิบัติการในแนวเดียวกัน
ศ.ดร.ภักดี โพธิศิริ เลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขห้ามการเติมน้ำตาลในนมดัดแปลงสำหรับทารก นมดัดแปลงสูตรต่อเนื่องสำหรับทารกและเด็กเล็ก ได้ปรับแก้ประกาศใน 2 ประเด็น คือ ห้ามใช้น้ำตาล น้ำผึ้ง หรือวัตถุที่ให้ความหวานอื่นใดในอาหารดังกล่าว ยกเว้นการเติมน้ำตาลแลคโตส หรือการเติมคาร์โบไฮเดรต ที่ไม่ใช่น้ำตาล และมีความหวานเท่าหรือน้อยกว่าน้ำตาลแลคโตส และกำหนดให้ติดฉลากแสดงข้อความว่า “ไม่ควรเติมน้ำตาล น้ำผึ้ง หรือวัตถุให้ความหวานใด ๆ อีก เพราะอาจทำให้ทารกและเด็กเล็กฟันผุและเป็นโรคอ้วนได้” ด้วยอักษรขนาดไม่เล็กกว่า 2 มิลลิเมตร ที่อ่านได้ชัดเจนในบริเวณเดียวกับข้อความคำเตือนอื่น ๆ เพื่อย้ำเตือนให้ประชาชนปฏิบัติได้ถูกต้อง
สำหรับนมผงดัดแปลงหรืออาหารทารกที่ใช้เลี้ยงทารกและเด็กเล็กที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบย่อยอาหารผิดปกติ หรือมีการดูดซึมอาหารผิดปกติ หรือแพ้สารอาหารบางชนิด สามารถเติมความหวานได้เพื่อผลในทางการแพทย์ โดยจะต้องได้รับความเห็นชอบจากสำนักงาน อย.
“ผู้ผลิต ผู้นำเข้า นมผงดัดแปลง สำหรับทารก นมดัดแปลงสูตรต่อเนื่องสำหรับทารกและเด็กเล็ก อาหารทารกและอาหารสูตรต่อเนื่องสำหรับทารกและเด็กเล็ก ที่ได้ขึ้นทะเบียนก่อนหน้านี้ สามารถยื่นแก้ไขรายละเอียดให้ถูกต้องตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับนี้ภายใน 180 วัน นับตั้งแต่วันที่ประกาศนี้ใช้บังคับ และให้ยังคงใช้ฉลากเดิมต่อไปได้ไม่เกินหนึ่งปี นับตั้งแต่วันที่ประกาศนี้ใช้บังคับ มิฉะนั้น มีโทษปรับไม่เกิน 50,000 บาท ไปจนถึงการพักใช้ใบอนุญาต” ศ. ดร.ภักดี กล่าว
นางสุดารัตน์ เกยุราพันธุ์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ให้สัมภาษณ์ว่า ปัจจุบันคนไทยบริโภคน้ำตาลสูงกว่ามาตรฐานประมาณ 3 เท่าตัว โดยเฉพาะเด็ก ๆ กินเฉลี่ยวันละ 18 ช้อนชา ซึ่งตามมาตรฐานกำหนดไม่เกินวันละ 6 ช้อนชา ภัยจากการกินหวานตั้งแต่วัยเด็กที่กำลังเป็นปัญหาที่สำคัญ พบว่าเด็กไทยอายุ 5-6 ปี ฟันน้ำนมผุเพิ่มจากร้อยละ 74 ในปี 2527 เพิ่มเป็นร้อยละ 87 ในปี 2544 บางจังหวัดผุมากถึงร้อยละ 90 เฉลี่ยผุคนละ 6 ซี่ ปัญหาที่พบอีกก็คือโรคอ้วน พบเพิ่มจากร้อยละ 8 ในปี 2538 เป็นร้อยละ 12 ในปี 2545 ในการศึกษาวิจัยทางการแพทย์ล่าสุดในปีที่ผ่านมาชี้ชัดว่าเด็กไทยอายุ 6-15 ปี ได้รับอาหารที่ให้พลังงานมากถึงร้อยละ 23 ซึ่งสูงกว่ามาตรฐานที่กำหนดไว้ไม่เกินร้อยละ 10 สถานการณ์นี้อยู่ในขั้นที่ต้องแก้ไขเป็นการด่วน ซึ่งโรคอ้วนเป็นต้นเหตุไปสู่การเกิดโรคเรื้อรังต่าง ๆ เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ และหลอดเลือด
นางสุดารัตน์ กล่าวว่า สาเหตุการติดรสหวาน ส่วนหนึ่งเริ่มมาจากนมและอาหารเสริม ดังนั้น กระทรวงสาธารณสุขจึงได้แก้ไขปรับปรุงประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 156 และ 157 ที่ใช้มาตั้งแต่ พ.ศ.2537 โดยได้ออกประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับที่ 286 และ 287 พ.ศ.2547 ห้ามเติมน้ำตาลในนมดัดแปลงและอาหารทารกทุกชนิด นอกเหนือจากเดิมซึ่งห้ามเติมน้ำตาลสังเคราะห์อยู่แล้ว เพื่อลดภาวะการติดรสหวานในทารก เป็นการเสริมมาตรการการแก้ไขปัญหาโรคอ้วนและฟันผุในเด็กที่จะส่งผลต่อสุขภาพระยะยาว ได้ลงนามเมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน 2547 และจะมีผลบังคับใช้หลังลงราชกิจจานุเบกษาในอีก 90 วัน คาดว่าจะประกาศใช้ได้ประมาณเดือนกุมภาพันธ์ 2548 และได้สั่งการให้สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยาทำหนังสือแจ้งให้สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศปฏิบัติการในแนวเดียวกัน
ศ.ดร.ภักดี โพธิศิริ เลขาธิการสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กล่าวว่า ตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขห้ามการเติมน้ำตาลในนมดัดแปลงสำหรับทารก นมดัดแปลงสูตรต่อเนื่องสำหรับทารกและเด็กเล็ก ได้ปรับแก้ประกาศใน 2 ประเด็น คือ ห้ามใช้น้ำตาล น้ำผึ้ง หรือวัตถุที่ให้ความหวานอื่นใดในอาหารดังกล่าว ยกเว้นการเติมน้ำตาลแลคโตส หรือการเติมคาร์โบไฮเดรต ที่ไม่ใช่น้ำตาล และมีความหวานเท่าหรือน้อยกว่าน้ำตาลแลคโตส และกำหนดให้ติดฉลากแสดงข้อความว่า “ไม่ควรเติมน้ำตาล น้ำผึ้ง หรือวัตถุให้ความหวานใด ๆ อีก เพราะอาจทำให้ทารกและเด็กเล็กฟันผุและเป็นโรคอ้วนได้” ด้วยอักษรขนาดไม่เล็กกว่า 2 มิลลิเมตร ที่อ่านได้ชัดเจนในบริเวณเดียวกับข้อความคำเตือนอื่น ๆ เพื่อย้ำเตือนให้ประชาชนปฏิบัติได้ถูกต้อง
สำหรับนมผงดัดแปลงหรืออาหารทารกที่ใช้เลี้ยงทารกและเด็กเล็กที่มีปัญหาเกี่ยวกับระบบย่อยอาหารผิดปกติ หรือมีการดูดซึมอาหารผิดปกติ หรือแพ้สารอาหารบางชนิด สามารถเติมความหวานได้เพื่อผลในทางการแพทย์ โดยจะต้องได้รับความเห็นชอบจากสำนักงาน อย.
“ผู้ผลิต ผู้นำเข้า นมผงดัดแปลง สำหรับทารก นมดัดแปลงสูตรต่อเนื่องสำหรับทารกและเด็กเล็ก อาหารทารกและอาหารสูตรต่อเนื่องสำหรับทารกและเด็กเล็ก ที่ได้ขึ้นทะเบียนก่อนหน้านี้ สามารถยื่นแก้ไขรายละเอียดให้ถูกต้องตามประกาศกระทรวงสาธารณสุขฉบับนี้ภายใน 180 วัน นับตั้งแต่วันที่ประกาศนี้ใช้บังคับ และให้ยังคงใช้ฉลากเดิมต่อไปได้ไม่เกินหนึ่งปี นับตั้งแต่วันที่ประกาศนี้ใช้บังคับ มิฉะนั้น มีโทษปรับไม่เกิน 50,000 บาท ไปจนถึงการพักใช้ใบอนุญาต” ศ. ดร.ภักดี กล่าว
