เปิดเทอมใหม่นี้ หากใครได้แวะไปเที่ยว อ.ตาคลี จ.นครสวรรค์ หากได้พบภาพของขบวนจักรยานเรียงรายเป็นแถวยาวของเด็ก ๆ ที่ออกไปศึกษาเรียนรู้นอกโรงเรียนก็อย่างเพิ่งแปลกใจ เพราะที่อำเภอแห่งนี้มีภูเขาหลายลูกที่อยู่ในเทือกเขาเพชรบูรณ์ตอนปลายกระจัดกระจายอยู่ในพื้นที่ จึงมีพันธุ์ไม้และสมุนไพร หลากหลาย อีกทั้งโรงพยาบาลและประชาชนในท้องถิ่นให้ความสนใจเรื่องสมุนไพรมากขึ้น
สุวรรณี พรหมประสิทธิ์ ครูวิทยาศาสตร์ของ ร.ร.ตาคลีประชาสรรค์ ซึ่งเป็นครูใน โครงการเครือข่ายครูวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) จึงได้นำความรู้เกี่ยวกับสมุนไพรมาพัฒนาและจัดทำเป็นหลักสูตรท้องถิ่น วิชาวิทยาศาสตร์ เพื่อสนองความต้องการของนักเรียนและชุมชน
เนื่องจากในหลักสูตรใหม่ได้เปิดโอกาสให้มีสาระท้องถิ่นเพิ่มในวิชาวิทยาศาสตร์ จึงพยายามหาสิ่งที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาใช้สอน โดยจัดกิจกรรมเรียนรู้ใกล้ตัว เช่น ให้นักเรียนนำสมุนไพรที่มีอยู่ในบ้านมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน หรือศึกษาในละแวกบ้าน ศึกษาจากวิทยากรท้องถิ่น เช่น ชมรมรักษ์สมุนไพรตาคลี สำนักงานพัฒนาชุมชน ขี่จักรยานแรลลี่ในชุมชนใกล้ ๆ อีกทั้งโรงเรียนยังได้จัดทำสวนสมุนไพรและสวนพฤกษศาสตร์ ให้นักเรียนได้เรียนรู้อีกด้วย
"ก่อนที่เปิดสอนรายวิชานี้ได้ทำแบบสอบถามไปยังผู้ปกครองและชุมชนก็ได้รับความคิดเห็นว่าควรอนุรักษ์ความรู้จากภูมิปัญญาท้องถิ่นไม่ให้สูญหายไป เช่น ความรู้เกี่ยวกับสมุนไพรเกือบ 100 ชนิด ของลุงเล็ก พื้นเถื่อน หมอยาพื้นบ้าน" อาจารย์สุวรรณีเล่า
การเรียนรู้จากสถานที่จริงทำให้ความรู้ที่เด็ก ๆ ได้รับแตกฉานยิ่งขึ้น ทั้งตาดู หูฟัง มือได้สัมผัส ฝึกการจดบันทึก การตั้งคำถาม ล้วนแต่เป็นสิ่งที่นักเรียนกระทำด้วยความอยากรู้อยากเห็นและเรียนรู้อย่างมี ความสุข นักเรียนสามารถนำสมุนไพรที่มีอยู่ไปใช้ประโยชน์และนำความรู้ไปเผยแพร่ในชุมชนได้
สถานที่ในการเรียนรู้ขนาดใหญ่ที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งคือ "วนอุทยานถ้ำเพชร - ถ้ำทอง" ซึ่งอยู่ห่างจากโรงเรียนประมาณ 6 กิโลเมตร มีสภาพเป็นป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้ง บนพื้นที่ภูเขาประกอบด้วยพันธุ์ไม้ชนิดต่าง ๆ และไม้มีค่าทางเศรษฐกิจได้แก่ มะค่าโมง ตะแบก กะเบาลิง สมพง ปออีเก้ง มะหาด มะไฟป่า มะม่วงป่า ไม้พื้นล่างได้แก่ ไผ่ป่า และสมุนไพรต่าง ๆ เช่น จันทน์แดง จันทน์ขาว จันทน์ผา สลัดใด มะกา หนุมาน และมีสมุนไพรพื้นบ้านหลายร้อยชนิดให้ได้เรียนรู้
"นับตั้งแต่วันแรกที่ได้รู้จักกับอาจารย์สุวรรณีได้เห็นถึงความจริงจังและตั้งใจจริงในการนำเด็ก ๆ เข้ามาศึกษาเรียนรู้สิ่งแวดล้อมใกล้ ๆ ตัว อาจารย์ไม่เคยบ่นหรือแสดงความเหน็ดเหนื่อยให้เห็นในยามเดินป่าหรือนำลูกศิษย์ศึกษาธรรมชาติ แต่กลับมีใจจะใฝ่รู้ในสิ่งที่เดินผ่านสองข้างทาง และยังสามารถถ่ายทอดความรู้นั้นกลับไปสู่ลูกศิษย์ด้วยความรักและห่วงใย ทำให้เด็ก ๆ ได้ซึมซับเอาความงดงามที่แฝงคุณค่าอันมหาศาลของธรรมชาติไปโดยไม่รู้ตัว"ยุทธนา ทองบุญเกื้อ หัวหน้า วนอุทยานถ้ำเพชร - ถ้ำทอง ให้ภาพ
สำหรับหลักสูตรที่สอนแบ่งเป็นสองภาคเรียน ภาคเรียนแรกจะให้นักเรียนเรียนรู้เรื่องสมุนไพรในท้องถิ่น ทั้งหมด โดยสำรวจจากท้องถิ่นและสืบค้นจากแหล่งข้อมูลอื่น ส่วนภาคเรียนที่สองจะให้นักเรียนทำโครงงานแปรรูปผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติโดยใช้วิธีโครงงานแล้วแต่ว่าจะสนใจทำผลิตภัณฑ์ใด เช่น โคลนพอกหน้า พิมเสนน้ำ ยาหม่อง ชาสมุนไพร หรือแม้แต่อาหาร เช่น น้ำสมุนไพร ยำ/ส้มตำสมุนไพร
ในการทำผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์จะเน้นให้นำวัสดุในท้องถิ่นมาใช้ให้มากที่สุด และให้เอื้อต่อ สิ่งแวดล้อมโดยนำไปใช้ซ้ำได้ ผลิตภัณฑ์เหล่านี้กลายเป็นรายได้พิเศษของนักเรียนอีกทางหนึ่งจากการออกร้าน หรือส่งผลิตภัณฑ์ไปฝากขายตามร้านค้าต่าง ๆ นอกจากนั้นอาจารย์สุวรรณียังได้บูรณาการแผนการสอนไปจนถึงเรื่องของการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อม
อาจารย์สุวรรณีนั้นจบการศึกษาด้านชีววิทยาจากคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ด้วยความ มุ่งมั่นที่อยากประกอบอาชีพครูมาตั้งแต่เด็ก จึงตัดสินใจเข้ารับราชการครูทันทีที่จบการศึกษา โดยมีเจตน์จำนง ที่อยากจะสร้างนักเรียนให้เป็นนักวิทยาศาสตร์ให้มาก ๆ และเห็นว่าเด็กไทยยังต้องพัฒนาทักษะการคิดให้มากกว่านี้ และระบบการศึกษาไทยยังขาดเทคโนโลยีที่จะพัฒนาความรู้ของเด็กให้ต่อยอดขึ้นไปได้ อาจารย์สุวรรณีจึงพยายามเติมเต็มส่วนนี้ให้แก่นักเรียนมาโดยตลอด
"สิ่งที่ได้ยึดถือไว้เป็นอุดมการณ์เลยก็คือจะสอนวิทยาศาสตร์ให้สนุก เพื่อที่จะให้เด็กชอบเรียนวิทยาศาสตร์ จะได้มีคนที่สนใจจะเป็นนักวิทยาศาสตร์ในอนาคตบ้าง เช่น การจัดกิจกรรมชุมนุม เมื่อค้นแววพบก็จะส่งเสริมเด็กเป็นพิเศษในทุก ๆ ด้าน และใช้เวลาอยู่กับเด็กค่อนข้างมาก ขณะนี้มีหลายคนที่อยากเป็นนักวิทยาศาสตร์และกำลังเรียนปริญญาเอกด้านวิทยาศาสตร์ซึ่งทำให้ครูภูมิใจว่าปั้นได้"
จากความมุ่งมั่นดังกล่าวจึงปรากฏเป็นผลงานวิจัยในชั้นเรียนหลายเรื่อง เช่น การวิจัยเรื่อง การเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่น การจัดกิจกรรมที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้แหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่นซึ่งคำนึงถึงการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อม โดยมีเป้าหมายเพื่อที่จะพัฒนาการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ให้ดีขึ้น ส่งผลให้อาจารย์ท่านนี้ได้รับรางวัลมากมาย อาทิ ครูต้นแบบ อาจารย์ที่ปรึกษา กิจกรรมชุมนุมนักธรณีวิทยารุ่นเยาว์ชนะเลิศระดับประเทศ ฯลฯ
อาจารย์สุวรรณีเล่าว่าเวลาที่เห็นความกระตือรือร้นของนักเรียน จากแววตา รอยยิ้ม การตั้งคำถาม ซึ่งแสดงให้เห็นว่าเขาอยากเรียนรู้ และได้รับความร่วมมือจากชุมชนที่ดูแลเอาใจใส่ต่อการเรียนของเด็ก โดยเฉพาะลุงเล็กที่อายุ 60 กว่าปีแล้ว ยังกระฉับกระเฉงและภูมิใจที่จะถ่ายทอดความรู้ให้ลูกหลานก็เกิดความรู้สึกประทับใจมาก
"เป้าหมายหนึ่งในการสอนหลักสูตรสมุนไพรท้องถิ่นนี้คือนักเรียนจะได้นำความรู้ไปใช้เป็นสาธารณสุข มูลฐานในครอบครัว และในชุมชน จะได้พึ่งตัวเองได้ในการรักษาอาการเจ็บป่วยขั้นพื้นฐาน โดยไม่ต้องไปซื้อยา หรือพึ่งยาจากต่างประเทศ " อาจารย์ขวัญใจเด็ก ๆ นักเรียนกล่าวตบท้าย
สำหรับความคิดเห็นของเด็กๆ นั้น ก็พบว่า มีความสนุกสนานกับการเริ่นการสอบลักษณะนี้เป็นอย่างมาก
เริ่มต้นจากด.ญ. นุชชาวดี วรแสน ชั้น ม. 2/1 บอกว่า การเรียนแบบที่ได้ออกไปศึกษาธรรมชาตินอกห้องเรียน ได้ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง ได้รู้จักวางแผนการทำงาน ปฏิบัติงานจริงตามแผนที่วางไว้ ได้นำความรู้มาใช้ในชีวิตประจำวัน เรียนด้วยความสนุกและเพลิดเพลิน ทำให้มีความสุขในการเรียนวิชานี้
เช่นเดียวกับ ด.ญ. จันทร์จิรา ม่วงช้าง ชั้น ม. 2/7 เสริมว่า เมื่อเริ่มเรียนรายวิชานี้ก็พบกับความแตกต่างจากการเรียนในห้องเรียนที่เหมือนอยู่ในกรอบ ไม่สามารถออกไปเรียนรู้อกกรอบได้ แต่เมื่อมาเรียนวิชานี้รู้สึกว่ามีความเป็นอิสระในการที่จะเรียนรู้ด้วยตนเอง โดยมีอาจารย์เป็นที่ปรึกษา
หรือด.ญ. อังคณา ทองบุญ ชั้น ม. 2/9 เล่าว่า การเรียนแบบนี้ทำให้ได้รู้จักสมุนไพรต่าง ๆ มากมายจากที่ไม่เคย รู้จักเลย และเวลาเรียนก็ได้เปลี่ยนบรรยากาศบ่อย และนอกจากนี้ยังมีการปฏิบัติจริงโดยการนำสมุไพรที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาทำผลิตภัณฑ์ ซึ่งทำให้ชอบมาก ไม่เบื่อวิชานี้เลย
สุวรรณี พรหมประสิทธิ์ ครูวิทยาศาสตร์ของ ร.ร.ตาคลีประชาสรรค์ ซึ่งเป็นครูใน โครงการเครือข่ายครูวิทยาศาสตร์ คณิตศาสตร์ และเทคโนโลยี ของสถาบันส่งเสริมการสอนวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (สสวท.) จึงได้นำความรู้เกี่ยวกับสมุนไพรมาพัฒนาและจัดทำเป็นหลักสูตรท้องถิ่น วิชาวิทยาศาสตร์ เพื่อสนองความต้องการของนักเรียนและชุมชน
เนื่องจากในหลักสูตรใหม่ได้เปิดโอกาสให้มีสาระท้องถิ่นเพิ่มในวิชาวิทยาศาสตร์ จึงพยายามหาสิ่งที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาใช้สอน โดยจัดกิจกรรมเรียนรู้ใกล้ตัว เช่น ให้นักเรียนนำสมุนไพรที่มีอยู่ในบ้านมาแลกเปลี่ยนเรียนรู้กัน หรือศึกษาในละแวกบ้าน ศึกษาจากวิทยากรท้องถิ่น เช่น ชมรมรักษ์สมุนไพรตาคลี สำนักงานพัฒนาชุมชน ขี่จักรยานแรลลี่ในชุมชนใกล้ ๆ อีกทั้งโรงเรียนยังได้จัดทำสวนสมุนไพรและสวนพฤกษศาสตร์ ให้นักเรียนได้เรียนรู้อีกด้วย
"ก่อนที่เปิดสอนรายวิชานี้ได้ทำแบบสอบถามไปยังผู้ปกครองและชุมชนก็ได้รับความคิดเห็นว่าควรอนุรักษ์ความรู้จากภูมิปัญญาท้องถิ่นไม่ให้สูญหายไป เช่น ความรู้เกี่ยวกับสมุนไพรเกือบ 100 ชนิด ของลุงเล็ก พื้นเถื่อน หมอยาพื้นบ้าน" อาจารย์สุวรรณีเล่า
การเรียนรู้จากสถานที่จริงทำให้ความรู้ที่เด็ก ๆ ได้รับแตกฉานยิ่งขึ้น ทั้งตาดู หูฟัง มือได้สัมผัส ฝึกการจดบันทึก การตั้งคำถาม ล้วนแต่เป็นสิ่งที่นักเรียนกระทำด้วยความอยากรู้อยากเห็นและเรียนรู้อย่างมี ความสุข นักเรียนสามารถนำสมุนไพรที่มีอยู่ไปใช้ประโยชน์และนำความรู้ไปเผยแพร่ในชุมชนได้
สถานที่ในการเรียนรู้ขนาดใหญ่ที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งคือ "วนอุทยานถ้ำเพชร - ถ้ำทอง" ซึ่งอยู่ห่างจากโรงเรียนประมาณ 6 กิโลเมตร มีสภาพเป็นป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้ง บนพื้นที่ภูเขาประกอบด้วยพันธุ์ไม้ชนิดต่าง ๆ และไม้มีค่าทางเศรษฐกิจได้แก่ มะค่าโมง ตะแบก กะเบาลิง สมพง ปออีเก้ง มะหาด มะไฟป่า มะม่วงป่า ไม้พื้นล่างได้แก่ ไผ่ป่า และสมุนไพรต่าง ๆ เช่น จันทน์แดง จันทน์ขาว จันทน์ผา สลัดใด มะกา หนุมาน และมีสมุนไพรพื้นบ้านหลายร้อยชนิดให้ได้เรียนรู้
"นับตั้งแต่วันแรกที่ได้รู้จักกับอาจารย์สุวรรณีได้เห็นถึงความจริงจังและตั้งใจจริงในการนำเด็ก ๆ เข้ามาศึกษาเรียนรู้สิ่งแวดล้อมใกล้ ๆ ตัว อาจารย์ไม่เคยบ่นหรือแสดงความเหน็ดเหนื่อยให้เห็นในยามเดินป่าหรือนำลูกศิษย์ศึกษาธรรมชาติ แต่กลับมีใจจะใฝ่รู้ในสิ่งที่เดินผ่านสองข้างทาง และยังสามารถถ่ายทอดความรู้นั้นกลับไปสู่ลูกศิษย์ด้วยความรักและห่วงใย ทำให้เด็ก ๆ ได้ซึมซับเอาความงดงามที่แฝงคุณค่าอันมหาศาลของธรรมชาติไปโดยไม่รู้ตัว"ยุทธนา ทองบุญเกื้อ หัวหน้า วนอุทยานถ้ำเพชร - ถ้ำทอง ให้ภาพ
สำหรับหลักสูตรที่สอนแบ่งเป็นสองภาคเรียน ภาคเรียนแรกจะให้นักเรียนเรียนรู้เรื่องสมุนไพรในท้องถิ่น ทั้งหมด โดยสำรวจจากท้องถิ่นและสืบค้นจากแหล่งข้อมูลอื่น ส่วนภาคเรียนที่สองจะให้นักเรียนทำโครงงานแปรรูปผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติโดยใช้วิธีโครงงานแล้วแต่ว่าจะสนใจทำผลิตภัณฑ์ใด เช่น โคลนพอกหน้า พิมเสนน้ำ ยาหม่อง ชาสมุนไพร หรือแม้แต่อาหาร เช่น น้ำสมุนไพร ยำ/ส้มตำสมุนไพร
ในการทำผลิตภัณฑ์และบรรจุภัณฑ์จะเน้นให้นำวัสดุในท้องถิ่นมาใช้ให้มากที่สุด และให้เอื้อต่อ สิ่งแวดล้อมโดยนำไปใช้ซ้ำได้ ผลิตภัณฑ์เหล่านี้กลายเป็นรายได้พิเศษของนักเรียนอีกทางหนึ่งจากการออกร้าน หรือส่งผลิตภัณฑ์ไปฝากขายตามร้านค้าต่าง ๆ นอกจากนั้นอาจารย์สุวรรณียังได้บูรณาการแผนการสอนไปจนถึงเรื่องของการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อม
อาจารย์สุวรรณีนั้นจบการศึกษาด้านชีววิทยาจากคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ด้วยความ มุ่งมั่นที่อยากประกอบอาชีพครูมาตั้งแต่เด็ก จึงตัดสินใจเข้ารับราชการครูทันทีที่จบการศึกษา โดยมีเจตน์จำนง ที่อยากจะสร้างนักเรียนให้เป็นนักวิทยาศาสตร์ให้มาก ๆ และเห็นว่าเด็กไทยยังต้องพัฒนาทักษะการคิดให้มากกว่านี้ และระบบการศึกษาไทยยังขาดเทคโนโลยีที่จะพัฒนาความรู้ของเด็กให้ต่อยอดขึ้นไปได้ อาจารย์สุวรรณีจึงพยายามเติมเต็มส่วนนี้ให้แก่นักเรียนมาโดยตลอด
"สิ่งที่ได้ยึดถือไว้เป็นอุดมการณ์เลยก็คือจะสอนวิทยาศาสตร์ให้สนุก เพื่อที่จะให้เด็กชอบเรียนวิทยาศาสตร์ จะได้มีคนที่สนใจจะเป็นนักวิทยาศาสตร์ในอนาคตบ้าง เช่น การจัดกิจกรรมชุมนุม เมื่อค้นแววพบก็จะส่งเสริมเด็กเป็นพิเศษในทุก ๆ ด้าน และใช้เวลาอยู่กับเด็กค่อนข้างมาก ขณะนี้มีหลายคนที่อยากเป็นนักวิทยาศาสตร์และกำลังเรียนปริญญาเอกด้านวิทยาศาสตร์ซึ่งทำให้ครูภูมิใจว่าปั้นได้"
จากความมุ่งมั่นดังกล่าวจึงปรากฏเป็นผลงานวิจัยในชั้นเรียนหลายเรื่อง เช่น การวิจัยเรื่อง การเรียนรู้จากแหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่น การจัดกิจกรรมที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ การจัดกิจกรรมการเรียนรู้วิทยาศาสตร์โดยใช้แหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่นซึ่งคำนึงถึงการอนุรักษ์พลังงานและสิ่งแวดล้อม โดยมีเป้าหมายเพื่อที่จะพัฒนาการเรียนการสอนวิทยาศาสตร์ให้ดีขึ้น ส่งผลให้อาจารย์ท่านนี้ได้รับรางวัลมากมาย อาทิ ครูต้นแบบ อาจารย์ที่ปรึกษา กิจกรรมชุมนุมนักธรณีวิทยารุ่นเยาว์ชนะเลิศระดับประเทศ ฯลฯ
อาจารย์สุวรรณีเล่าว่าเวลาที่เห็นความกระตือรือร้นของนักเรียน จากแววตา รอยยิ้ม การตั้งคำถาม ซึ่งแสดงให้เห็นว่าเขาอยากเรียนรู้ และได้รับความร่วมมือจากชุมชนที่ดูแลเอาใจใส่ต่อการเรียนของเด็ก โดยเฉพาะลุงเล็กที่อายุ 60 กว่าปีแล้ว ยังกระฉับกระเฉงและภูมิใจที่จะถ่ายทอดความรู้ให้ลูกหลานก็เกิดความรู้สึกประทับใจมาก
"เป้าหมายหนึ่งในการสอนหลักสูตรสมุนไพรท้องถิ่นนี้คือนักเรียนจะได้นำความรู้ไปใช้เป็นสาธารณสุข มูลฐานในครอบครัว และในชุมชน จะได้พึ่งตัวเองได้ในการรักษาอาการเจ็บป่วยขั้นพื้นฐาน โดยไม่ต้องไปซื้อยา หรือพึ่งยาจากต่างประเทศ " อาจารย์ขวัญใจเด็ก ๆ นักเรียนกล่าวตบท้าย
สำหรับความคิดเห็นของเด็กๆ นั้น ก็พบว่า มีความสนุกสนานกับการเริ่นการสอบลักษณะนี้เป็นอย่างมาก
เริ่มต้นจากด.ญ. นุชชาวดี วรแสน ชั้น ม. 2/1 บอกว่า การเรียนแบบที่ได้ออกไปศึกษาธรรมชาตินอกห้องเรียน ได้ศึกษาค้นคว้าด้วยตนเอง ได้รู้จักวางแผนการทำงาน ปฏิบัติงานจริงตามแผนที่วางไว้ ได้นำความรู้มาใช้ในชีวิตประจำวัน เรียนด้วยความสนุกและเพลิดเพลิน ทำให้มีความสุขในการเรียนวิชานี้
เช่นเดียวกับ ด.ญ. จันทร์จิรา ม่วงช้าง ชั้น ม. 2/7 เสริมว่า เมื่อเริ่มเรียนรายวิชานี้ก็พบกับความแตกต่างจากการเรียนในห้องเรียนที่เหมือนอยู่ในกรอบ ไม่สามารถออกไปเรียนรู้อกกรอบได้ แต่เมื่อมาเรียนวิชานี้รู้สึกว่ามีความเป็นอิสระในการที่จะเรียนรู้ด้วยตนเอง โดยมีอาจารย์เป็นที่ปรึกษา
หรือด.ญ. อังคณา ทองบุญ ชั้น ม. 2/9 เล่าว่า การเรียนแบบนี้ทำให้ได้รู้จักสมุนไพรต่าง ๆ มากมายจากที่ไม่เคย รู้จักเลย และเวลาเรียนก็ได้เปลี่ยนบรรยากาศบ่อย และนอกจากนี้ยังมีการปฏิบัติจริงโดยการนำสมุไพรที่มีอยู่ในท้องถิ่นมาทำผลิตภัณฑ์ ซึ่งทำให้ชอบมาก ไม่เบื่อวิชานี้เลย
