รองโฆษกรัฐบาล เผย ไทยเดินหน้าสมัครเข้าร่วม “รัฐบาลเปิด (OGP)” ยกระดับความโปร่งใส–การมีส่วนร่วมของประชาชน ตามนโยบายนายกฯ
วันที่ (2 ธันวาคม 2568) นางสาวลลิดา เพริศวิวัฒนา รองโฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เปิดเผยว่า ที่ประชุมคณะรัฐมนตรีมีมติเห็นชอบตามข้อเสนอของสำนักงานคณะกรรมการพัฒนาระบบราชการ (ก.พ.ร.) ให้ประเทศไทยดำเนินการสมัครเข้าร่วมเป็นสมาชิกภาคีเครือข่ายภาครัฐระบบเปิด หรือ Open Government Partnership (OGP) อย่างเป็นทางการ หลังไทยผ่านคุณสมบัติเบื้องต้นครบถ้วนตามเกณฑ์ขององค์กร OGP
รองโฆษกฯ ระบุว่า ความร่วมมือ OGP เป็นกลไกสากลที่ก่อตั้งขึ้นตั้งแต่ปี 2554 มีประเทศสมาชิก 75 ประเทศ มีเป้าหมายสำคัญในการส่งเสริม “รัฐบาลโปร่งใส-ตรวจสอบได้-ประชาชนมีส่วนร่วม” และใช้เทคโนโลยีใหม่เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของภาครัฐ เพื่อให้รัฐบาลเดินหน้า เปิดข้อมูล–เปิดกระบวนการ–เปิดโอกาสให้ประชาชนร่วมออกแบบนโยบายได้มากขึ้น
ไทยผ่านเกณฑ์ประเมินเบื้องต้นเรียบร้อยแล้ว
องค์กร OGP ได้ประเมินไทยในปี 2568 และประกาศว่าไทย “ผ่านเกณฑ์คุณสมบัติครบถ้วน” ทั้งด้านความโปร่งใสทางการคลัง การเปิดเผยบัญชีทรัพย์สินของเจ้าหน้าที่รัฐ และการเปิดพื้นที่ภาคประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในกระบวนการนโยบาย ดังนั้น จึงสามารถเดินหน้าสู่ขั้นตอนการสมัครสมาชิกอย่างเป็นทางการได้
สำหรับ แผนดำเนินการสมัคร OGP แบ่งเป็น 2 ระยะ 8 ขั้นตอน โดย ก.พ.ร. เสนอขั้นตอนดำเนินการต่อครม. แบ่งเป็น 2 ระยะ ได้แก่
ระยะที่ 1 – ขั้นตอนก่อนการได้รับรองเป็นสมาชิก OGP
1. ครม. เห็นชอบแต่งตั้งผู้ประสานงานหลัก 2 ระดับ ได้แก่ ผู้บริหารระดับสูงฝ่ายการเมือง: นายกรัฐมนตรีมอบหมาย และผู้บริหารระดับสูงฝ่ายข้าราชการพลเรือน: เลขาธิการ ก.พ.ร.
2. รัฐบาลไทยส่งหนังสือแสดงเจตจำนงสมัครสมาชิกไปยังสำนักงานเลขาธิการ OGP
3. OGP พิจารณาและประกาศรับไทยเป็นสมาชิกอย่างเป็นทางการ
ส่วน ระยะที่ 2 -หลังได้รับรองเป็นสมาชิก โดย ขั้นตอนที่ 4. OGP เข้าหารือรัฐบาลไทยเพื่อกำหนดกระบวนการดำเนินงาน
5. จัดทำ “แผนปฏิบัติการแห่งชาติ (NAP)” ร่วมกับภาคประชาชน–เอกชน–หน่วยงานรัฐ โดยครอบคลุม 9 ประเด็นนโยบายสำคัญ เช่น การต่อต้านการทุจริต การเข้าถึงข้อมูลของประชาชน สิ่งแวดล้อมและสภาพภูมิอากาศ ธรรมาภิบาลดิจิทัล และความยุติธรรมและการมีส่วนร่วมทุกกลุ่ม
ขั้นตอนที่ 6. จัดรับฟังความคิดเห็นจากทุกภาคส่วน
7. เสนอร่าง NAP ให้ ครม. พิจารณา
และขั้นตอนที่ 8. ส่งแผน NAP ฉบับสมบูรณ์ให้สำนักงานเลขาธิการ OGP
รองโฆษกฯ ระบุว่า หลังได้รับสถานะสมาชิก ไทยจะต้องชำระเงินสมทบรายปีระหว่าง 67,500 -135,000 ดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 2.2–4.4 ล้านบาท) ซึ่งได้เตรียมงบประมาณไว้แล้วในปี 2569 ของสำนักงาน ก.พ.ร.
รัฐบาลย้ำ ผลักดัน “รัฐบาลเปิด” เพื่อสร้างความเชื่อมั่น-ประชาชน และเข้าถึงข้อมูล
รองโฆษกฯ ย้ำว่า การเข้าร่วม OGP จะเป็นก้าวสำคัญของประเทศไทยในการยกระดับความโปร่งใสของราชการ เพิ่มความเชื่อมั่นของประชาชนและนานาชาติ พร้อมเปิดพื้นที่ให้สังคมมีส่วนร่วมในการตรวจสอบและร่วมออกแบบนโยบายสาธารณะ ซึ่งเป็นหัวใจของรัฐบาลเศรษฐาในยุคดิจิทัล