มท. ยกเครื่อง "คุม" รถหลวงสังกัดท้องถิ่น เจาะจง ใคร? เอารถประจำตำแหน่งให้คนนอกใช้ ไปเกิดอุบัติเหตุ-สูญหาย มีสิทธิอ่วม!

มหาดไทย จ่อออกระเบียบฯ "การใช้และรักษายานพาหนะ" ฉบับใหม่ เฉพาะหน่วยงานในสังกัดท้องถิ่น "เจาะจง" รถประจำตำแหน่งผู้บริหารฯ ทั้งเหตุสูญหายจากความประมาทเลินเล่อ หรือเกิดความเสียหายจากอุบัติเหตุ กรณีให้ "ผู้ใช้รถประจําตําแหน่ง"ต้องรับผิดชอบทั้งหมด ทั้งทำให้เสียหายเอง หรือนำไปให้บุคคลอื่นใช้ จนเกิดความเสียหาย ต้องรับผิดชดใช้ ค่าสินไหมแม้ด้วยเหตุสุดวิสัย แต่หากผู้รับขี่ "เป็นผู้บริหารท้องถิ่น" ให้ทําบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษรเท่านั้น

วันนี้ (4 พ.ย.2568) มีรายงานจากกระทรวงมหาดไทย เปิดเผยว่า เมื่อเร็ว ๆนี้ กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น (สถ.) ได้ยกร่าง ระเบียบกระทรวงมหาดไทยว่าด้วยการใช้ และรักษายานพาหนะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น พ.ศ. ... โดยล่าสุดผ่านความเห็นชอบจากนายอนุทิน ชาญวีรกูล ในฐานะ รมว.มหาดไทย แล้ว

ร่างฯฉบับ ดังกล่าว ที่มีวัตถุประสงค์เพื่อให้การใช้ และรักษายานพาหนะขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) เป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ ประสิทธิผล เกิดความคล่องตัว และครอบคลุมการใช้ยานพาหนะของ อปท. ซึ่งยานพาหนะ ของ อปท. จะรวมถึง รถยนต์ รถจักรยานยนต์ และเรือ ซึ่งถือเป็น ยานพาหนะส่วนกลาง

พบว่า ร่างฉบับนี้ มีสาระสำคัญ จะเจาะจงไปที่ "ผู้ใช้รถยนต์ประจําตําแหน่ง" ที่จะต้องรับผิดชอบในกรณีที่รถยนต์ประจําตําแหน่ง เช่น การสูญหายเพราะความประมาทเลินเล่อของผู้ใช้รถยนต์ประจําตําแหน่ง หรืออนุญาตให้บุคคลอื่น นํารถยนต์ประจําตําแหน่งไปใช้นอกเหนือหน้าที่ปกติ

"ผู้ใช้รถยนต์ประจําตําแหน่ง ต้องรับผิดชดใช้ ค่าสินไหมทดแทนความสูญหาย แม้ด้วยเหตุสุดวิสัย ถ้าความเสียหายเกิดขึ้นแก่รถยนต์ประจําตําแหน่ง เพราะความผิดของบุคคลภายนอก ให้ผู้ใช้รถยนต์ประจําตําแหน่งเป็นผู้เรียกร้องค่าสินไหมทดแทนจากบุคคลภายนอกในนามของ อปท.นั้น"

แต่ถ้าความเสียหายเกิดขึ้นเพราะความผิดของผู้ขับขี่ ซึ่ง "มิใช่พนักงานขับรถ หรือผู้ใช้รถยนต์ประจําตําแหน่ง" ผู้ใช้รถยนต์ประจําตําแหน่งต้องรับผิดชอบซ่อมแซมให้คงสภาพดี ตามเดิมในระหว่างที่ดําเนินการหาตัวผู้รับผิดชดใช้ค่าเสียหายที่เกิดขึ้น

นอกจากนี้ หาก อปท.มีความจําเป็นต้องใช้รถคันนั้น ให้ผู้บริหารท้องถิ่น พิจารณาอนุมัติ ซ่อมรถคันนั้น โดยเบิกจ่ายจากเงินงบประมาณไปก่อนได้

ร่างฉบับนี้ยัง เจาะจงด้วยว่า เมื่อเกิดการสูญหายหรือเสียหายขึ้นกับยานพาหนะส่วนกลาง หรือรถยนต์รับรอง ให้ผู้รับผิดชอบ หรือผู้ใช้งานรีบรายงานผู้บังคับบัญชาตามลําดับ จนถึงผู้บริหารท้องถิ่นทราบทันที

"กรณีเกิดการสูญหาย หรือเสียหายขึ้นกับรถยนต์ประจําตําแหน่ง ผู้ใช้รถยนต์ประจําตําแหน่ง ต้องรีบรายงานให้ผู้บริหารท้องถิ่นทราบทันที กรณีที่มิได้เป็นผู้ใช้รถเอง หรือไม่สามารถที่จะรายงานเองได้ ให้รีบรายงานผู้บังคับบัญชา กรณีผู้ใช้รถยนต์ประจําตําแหน่งเป็นผู้บริหารท้องถิ่น ให้ทําบันทึกไว้เป็นลายลักษณ์อักษร"

ร่างฯ ยังให้ อปท.มีหน้าที่รับผิดชอบการซ่อมบํารุงรถยนต์ ประจําตําแหน่ง และยานพาหนะส่วนกลาง ให้อยู่ในสภาพพร้อมที่จะใช้งานได้ดีอยู่เสมอ

สำหรับรายละเอียดของ ร่างฉบับนี้ กําหนดให้ อปท.จัดหายานพาหนะส่วนกลางตามบัญชี ราคามาตรฐานครุภัณฑ์ของสํานักงบประมาณ หากไม่สามารถดําเนินการได้

ให้ตั้งงบประมาณรายจ่ายค่าครุภัณฑ์ตามราคาในจังหวัดหรือท้องถิ่นนั้น ๆ หรือราคาที่จัดหาอย่างประหยัด โดยต้องชี้แจงเหตุผล ให้ชัดเจนในคําชี้แจงประกอบงบประมาณรายจ่าย

กําหนดให้ อปท.จัดหารถยนต์ประจําตําแหน่งตามบัญชี ราคามาตรฐานครุภัณฑ์ของสํานักงบประมาณ โดยมีขนาดเครื่องยนต์สูงสุดไม่เกิน 2,200 ซีซี หรือกําลัง เครื่องยนต์สูงสุดไม่เกิน 30 กิโลวัตต์ หรือกําลังมอเตอร์ไฟฟ้าสูงสุดไม่เกิน 255 กิโลวัตต์

กําาหนดให้ อปท.อาจเช่ารถรับรองจากเอกชนเพื่อ รับรองแขกขาวต่างประเทศ หรือบุคคลสําคัญได้ตามความจําเป็น เป็นคราว ๆ ไป

กําหนดให้ผู้บริหารท้องถิ่นอาจมอบหมายให้หัวหน้าหน่วยงานภายในสังกัดฯ อนุมัติการใช้ยานพาหนะส่วนกลาง และควบคุมการใช้ยานพาหนะส่วนกลาง และรถรับรองเป็นการเฉพาะ

กําหนดให้ อปท.สามารถเก็บรักษายานพาหนะ ส่วนกลาง รถรับรองที่อยู่ในความควบคุมและความรับผิดชอบของหน่วยงานย่อยในบริเวณของหน่วยงานย่อยได้

กําหนดห้ามมิให้ผู้ใดนํายานพาหนะส่วนกลางไปเก็บรักษาไว้ที่บ้านพัก โดยไม่มีเหตุผลอันสมควร

และกําหนดให้ผู้บริหารท้องถิ่นวางระบบการควบคุมและการติดตามผลการใช้ และรักษายานพาหนะของ อปท.ให้เป็นไปตามระเบียบนี้.