ศ.ดร.เกรียงศักดิ์ เจริญวงศ์ศักดิ์ นักวิชาการอาวุโส มหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด ประธานสถาบันการสร้างชาติ (NBI)
ประธานสถาบันอนาคตศึกษาเพื่อการพัฒนา(IFD) กล่าวว่า
รัฐบาลไทยกำลังผลักดันร่างพระราชบัญญัติ "ธุรกิจสถานบันเทิงครบวงจร" หรือ เอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ผ่านรัฐสภา ซึ่งรวมถึงการเปิดกาสิโนอย่างถูกกฎหมาย โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อกระตุ้นเศรษฐกิจ ดึงดูดนักท่องเที่ยว และสร้างรายได้จากภาษี ฝ่ายที่สนับสนุนแนวคิดนี้เชื่อว่าการสร้าง จะช่วยฟื้นฟูเศรษฐกิจหลังโควิด ขณะที่ฝ่ายที่ไม่เห็นด้วยแสดงความกังวลเกี่ยวกับปัญหาการติดการพนัน อาชญากรรม และความโปร่งใสของกระบวนการ รวมถึงข้อเสนอให้ชะลอการพิจารณาเพื่อศึกษาความเหมาะสมเพิ่มเติม สถานะล่าสุด คือ ร่างกฎหมายนี้ได้ผ่านความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 27 มีนาคม 2568 และจะเข้าสู่การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรในวันที่ 9 เมษายนนี้ โดยรัฐบาลตั้งเป้าหมายให้ผ่านก่อนปิดสมัยประชุมในวันที่ 10 เมษายน
โดยแนวทางดังกล่าวทำให้คนจำนวนมากในสังคมเกิดคำถามว่า เพราะเหตุใดรัฐบาลจึงต้องเร่งรีบผลักดันเรื่องกาสิโนอย่างรวดเร็วราวกับมีเหตุจำเป็นเร่งด่วน พยายามผลักวาระขึ้นในสภาผู้แทนฯ ทันทีหลังการอภิปรายไม่ไว้วางใจ และ กระบวนการผ่าน ครม.ก็เป็นไปอย่างลับๆ โดยวางแผนจะนำเข้าสู่การพิจารณาของสภาในวันที่ 9 เมษายนนี้ และใช้เวลาเพียงสองสัปดาห์เท่านั้นนับตั้งแต่ผ่านครม. รัฐบาลมีเหตุผลอะไรและมีแรงจูงใจใดอยู่เบื้องหลังหรือไม่ ทั้งที่หลายหน่วยงานและประชาชนจำนวนมากออกมาคัดค้าน แต่ผู้มีอำนาจดูเหมือนจะไม่ฟังเสียงทักท้วงของประชาชนแม้แต่น้อย ตนได้เขียนบทความเสนอแนะและบรรยายในประเด็นนี้มาราว 30 ปี และได้แสดงความคิดสองครั้งสุดท้ายในรายการ More Dan Live เมื่อปีที่แล้ว 4 เม.ย.2567 โดยครั้งล่าสุดเมื่อ 27 ก.พ.2568 ว่า ตนไม่สนับสนุนกาสิโน ผมคัดค้านเต็มที่กับการที่เอกชนและต่างชาติจะมาเป็นเจ้าของกาสิโน และในกรณีผ่อนปรน หากจะเดินหน้ามาตรการนี้จะต้องแน่ใจว่ารัฐเป็นเจ้าของเพื่อมีการควบคุมและการกำกับดูแลที่เข้มงวด ต้องมีการจัดการรายได้อย่างโปร่งใสและยั่งยืน ผลประโยชน์ตกกับรัฐเพื่อใช้กับประชาชนชาวไทย และต้องมีมาตรการป้องกันผลกระทบทางลบต่อสังคมที่ชัดเจนเสียก่อน แต่เท่าที่สังเกตในตอนนี้รัฐบาลยังไม่มีอะไรเป็นรูปธรรมที่จะทำให้แน่ใจว่าจะป้องกันปัญหาที่น่าจะเกิดขึ้นได้
ทั้งนี้ ศ.ดร.เกรียงศักดิ์ ระบุว่า ตนเป็นห่วงมาตรการดังกล่าวจะนำไปสู่ปัญหามากมายในสังคมไทย และอยากจะขออนุญาตเตือนรัฐบาลอีกครั้งว่ารัฐบาลควรจะชะลอเรื่องนี้ออกไปก่อน ถ้ารัฐบาลยังดื้อและเดินหน้าผลักดันกาสิโนถูกกฎหมาย รัฐบาลจะล้มในที่สุด
ส่วนผลกระทบที่จะตามมาหากยังเดินหน้าผลักดันกาสิโนถูกกฎหมาย นั้น
1. รัฐบาลจะสูญเสียความชอบธรรม และความเชื่อมั่นจากประชาชนการที่กฎหมายสำคัญระดับนี้ผ่าน ครม. อย่างลับๆ และถูกผลักเข้าสภาอย่างรวดเร็ว ภายในระยะเวลาสั้นๆ เร่งรีบ ย่อมกระตุ้นข้อสงสัยว่า มีผลประโยชน์ทับซ้อนหรือไม่? ใครได้ประโยชน์? มีการล็อบบี้หรือดีลลับเกิดขึ้นหรือไม่? หากรัฐบาลไม่สามารถเปิดเผยข้อมูลและกระบวนการให้โปร่งใสได้ ความสงสัยนี้จะกลายเป็นไฟลามทุ่ง ที่บ่อนทำลายความชอบธรรมทางการเมืองในที่สุด
นอกจากนี้การผลักดันกาสิโนอย่างเร่งรีบโดยไม่เปิดเผยข้อมูลอย่างโปร่งใส ไม่ฟังเสียงคัดค้านจากสังคม และหลีกเลี่ยงกระบวนการมีส่วนร่วม จะถูกมองว่าเป็นการรับใช้กลุ่มทุน ไม่ใช่ผลประโยชน์ของประชาชนทั้งประเทศ นอกจากนี้ยังขัดกับจริยธรรมและค่านิยมของสังคมไทย ที่ยังไม่ต้องการเปิดรับธุรกิจการพนันอย่างเปิดเผย ภาพลักษณ์ของรัฐบาลจะกลายเป็น "รัฐบาลขายศีลธรรมเพื่อแลกเศรษฐกิจ" ซึ่งอันตรายต่อฐานเสียงและความไว้วางใจจากประชาชนในระยะยาว
2. กาสิโนจะกลายเป็นแหล่งเพาะปัญหาสังคมที่ควบคุมไม่ได้แม้เกณฑ์การควบคุมระดับเข้มที่ผมเสนอจะได้รับการขานรับบ้าง แต่ก็ไม่มีหลักประกันว่ากฎกติกาจะถูกแก้คลายออกให้อ่อนลงในอนาคตหรือไม่ กาสิโนอาจจะกลายเป็นแหล่งเพาะปัญหาสังคมที่ควบคุมไม่ได้ ประสบการณ์จากหลายประเทศชี้ชัดว่า การพนันนำไปสู่การเสพติด หนี้สิน การฟอกเงิน อาชญากรรม และความรุนแรงในครอบครัว โดยเฉพาะในกลุ่มคนรายได้น้อยที่มักตกเป็นเหยื่อของระบบเหล่านี้ ต้นทุนทางสังคมที่ตามมาจะตกอยู่กับรัฐและประชาชนในระยะยาว และเมื่อปัญหาเริ่มปะทุ รัฐบาลจะไม่สามารถปฏิเสธความรับผิดชอบได้ ประชาชนจะมองว่ารัฐบาลยอมเปิดประตูแห่งความหายนะเพื่อแลกกับรายได้ระยะสั้น และอาจตราหน้าว่าเป็นรัฐบาลที่ขายศีลธรรมเพื่อประโยชน์ของกลุ่มทุน ไม่ใช่เพื่อประเทศและประชาชนอย่างแท้จริง ซึ่งจะกลายเป็นตราบาปที่ประวัติศาสตร์ไม่มีวันลบเลือนได้
3. ปัญหาการพนันใต้ดินที่ผิดกฎหมายต้องแก้การพนันใต้ดินปรากฏดาษดื่นได้รับการปล่อยปละละเลยโดยเจ้าหน้าที่รัฐ เป็นปัญหาที่ต้องแก้จริงจัง แต่เอามาผูกกับการเอามาทำให้ฟอกขาวให้ถูกกฎหมายย่อมไม่ถูกต้อง 4. การฟอกเงินและอาชญากรรมฟอกขาวต่อเนื่องเป็นชุดอนุกรมเป็นสิ่งที่น่ากังวลที่สุด การฟอกเงินและอาชญากรรมฟอกขาวที่มากับธุรกิจพนันเป็นสิ่งที่น่ากังวลอย่างยิ่ง เพราะอาจเปิดช่องให้เงินจากยาเสพติด ค้ามนุษย์ หรืออาชญากรรมอื่นๆ ไหลเข้าสู่ระบบเศรษฐกิจโดยไร้การตรวจสอบ ตนอึดอัดใจกับการเปิดกาสิโนอย่างมาก และขอให้รัฐบาลพิจารณาให้รอบคอบ เพราะหากควบคุมไม่ได้ มันจะบ่อนทำลายหลักนิติธรรมและหลักคุณธรรมจริยธรรมของประเทศอย่างเงียบๆ แต่รุนแรงอย่างยิ่ง
5. จะจุดชนวนความไม่พอใจ และการเคลื่อนไหวทางสังคมครั้งใหม่กลุ่มภาคประชาชน องค์กรศาสนา ภาควิชาการ และกลุ่มรณรงค์ต่างๆ เริ่มแสดงท่าทีชัดเจนในการต่อต้านเรื่องนี้อย่างน่าชมเชย หากรัฐบาลเพิกเฉยต่อกระแสเหล่านี้ และยังดึงดันเดินหน้าโดยไม่เปิดพื้นที่ให้ตรวจสอบและถกเถียง จะยิ่งเร่งแรงต้าน และอาจนำไปสู่การชุมนุม หรือแรงกดดันทางการเมืองจนทำให้รัฐบาลสูญเสียเสถียรภาพ นี่คือบทเรียนซ้ำแล้วซ้ำเล่าจากอดีตรัฐบาลที่ล้มด้วยวิธีการต่างๆ เพราะเพิกเฉยต่อเสียงประชาชน โปรดดูกฎ Pareto กำลัง 2 ยกกำลัง 3 ของ ดร.แดน
”ผมอยากจะแนะนำให้รัฐบาลยุติหรืออย่างน้อยชะลอการออกกฎหมายนี้ไว้ก่อน เพื่อเปิดให้เกิดกระบวนการรับฟังความคิดเห็นอย่างกว้างขวางทั้งจากประชาชน นักวิชาการ และภาคประชาสังคม ไม่ว่าจะมีดีลอะไรอยู่เบื้องหลังหรือไม่ ผมจึงเรียนมาด้วยความห่วงใย ปรารถนาดี และขอเตือนรัฐบาลเป็นครั้งสุดท้ายว่า สิ่งที่รัฐบาลกำลังเดินหน้าอยู่นั้น ได้ไม่คุ้มเสีย สุดท้ายแล้ว รัฐบาลจะไม่เพียงล้มเหลวในนโยบายนี้ แต่จะล้มทั้งรัฐบาลได้ครับ“ ศ.ดร.เกรียงศักดิ์ ระบุ