ผ่า "แผนปฏิบัติการทรัพยากรน้ำ ปีงบฯ 2569" รัฐบาลอิ๊งค์ มากกว่า 4.2 แสนล้าน 53,968 รายการ 22 หน่วยงาน จาก 8 กระทรวง 67 จังหวัด 1,642 อปท. แยกตามกรอบ 1.5 แสนล้าน และ เกินกรอบ 2.6 แสนล้าน พ่วง "โครงการป้องกันน้ำท่วมเทศบาลปัตตานี" 77 ล้าน เผยส่วน "แผน 3 ปี" โครงการสำคัญ จ่อเคาะ 40,606 รายการ งบดำเนินการในช่วง 3 ปี มากกว่า 3.1 แสนล้าน พบเป็นแผนพัฒนาน้ำกินน้ำใช้ 8.8 หมื่นล้าน ปรับปรุงแหล่งน้ำเดิม 6.6 หมื่นล้าน งบบริหารน้ำฝน 2.8 หมื่นล้าน ป้องกันน้ำท่วมชุมชนเมือง 2 หมื่นล้าน ฟื้นฟูระบบนิเวศ 5 พันล้าน คาดงบผูกพันต่อเนื่องหลัง 3 ปี ทะลุ 4.3 แสนล้าน
วันนี้ (29 ม.ค.2568) มีรายงานจากทำเนียบรัฐบาล เปิดเผยว่า ภายหลังเมื่อต้นสัปดาห์ คณะกรรมการจัดทำงบประมาณรายจ่ายบูรณาการ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 คณะที่ 6.2 แผนงานบูรณาการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ ครั้งที่ 1/2568 ได้กลั่นกรอง (ร่าง) แผนงานบูรณาการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569
ที่ดำเนินการโดย 18 หน่วยงาน 6 กระทรวง จำนวน 14,036 รายการ วงเงินกว่า 244,700 ล้านบาท โดยกำชับให้ทุกหน่วยงานบูรณาการวางแผนการดำเนินงานอย่างเป็นระบบเป็นไปตามมติคณะกรรมการทรัพยากรน้ำแห่งชาติ (กนช.)
ให้ใช้ตาม "แผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 20 ปี" ที่เชื่อมโยงยุทธศาสตร์ชาติและเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เป็นกรอบการจัดทำแผนงาน โดยคำนึงถึงผลสัมฤทธิ์ที่มีเป้าหมายร่วมและเป็นการทำงานร่วมกันมากกว่า 1 หน่วยงาน ลักษณะการบูรณาการพิจารณาใน 2 รูปแบบ คือ
1) การบูรณาการเชิงพื้นที่ (Area Based) เป็นแผนงานโครงการที่แก้ไขปัญหาด้านทรัพยากรน้ำอย่างเป็นระบบในพื้นที่ 22 ลุ่มน้ำ ภายใต้แผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ 5 ด้าน
2) การบูรณาการงาน (Project Based) เป็นแผนงานโครงการที่มีวัตถุประสงค์ เป้าหมาย กิจกรรม ผู้รับผิดชอบ และกรอบเวลาดำเนินงานที่ชัดเจน
สำหรับ (ร่าง) แผนแม่บทการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ ปี พ.ศ. 2569 ที่ผ่านการตรวจสอบกลั่นกรอง และมีความพร้อมจำนวน 53,968 รายการ วงเงิน 420,678.8242 ล้านบาท จาก 22 หน่วยงาน จาก 8 กระทรวง 67 จังหวัด องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 1,642 แห่ง กรุงเทพมหานคร และเมืองพัทยา
โดยมีผลสัมฤทธิ์ คือ เพิ่มความจุกักเก็บ 1,662.57 ล้านลูกบาศก์เมตร พื้นที่รับประโยชน์ 9,279,932 ไร่ ประชาชนได้รับประโยชน์ 5,364,555 ครัวเรือน และพื้นที่ได้รับการป้องกัน 3,636,086 ไร่
เมื่อจัดกลุ่มแผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรน้ำ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 ตามหลักเกณฑ์การพิจารณาและกรอบเป้าหมายตาม สรุปได้ ดังนี้
กลุ่ม Y1 (ตามกรอบ) รวมจำนวน 9,653 รายการ วงเงิน 158,953.9061 ล้านบาท หลังจาก กนช. เห็นชอบให้เพิ่มกรอบงบประมาณจำแนกตามมิติงบประมาณ แบ่งเป็น
1) งบประมาณรายจ่ายกระทรวง/หน่วยงาน (Function) จำนวน 13 หน่วยงาน วงเงิน 44,829.1651 ล้านบาท
2) งบแผนงานบูรณาการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ จำนวน 6 กระทรวง 18 หน่วยงาน วงเงิน 96,939.4032 ล้านบาท
3) งบประมาณพื้นที่จังหวัด (Area) จำนวน 67 จังหวัด กทม. และเมืองพัทยา วงเงิน 15,637.3372 ล้านบาท
และ 4) งบแผนงานบูรณาการบริหารจัดการทรัพยากรน้ำ อื่นๆ จำนวน 1 หน่วยงาน วงเงิน 1,548.0006 ล้านบาท
กลุ่ม Y2 (เกินกรอบ) รวมจำนวน 44,315 รายการ วงเงิน 261,724.9181 ล้านบาท
ขณะที่ โครงการ (ร่าง) แผน 3 ปี ด้านทรัพยากรน้ำและโครงการสำคัญ ในปีที่ 1 – 2 ที่ยังไม่ได้เสนอใน(ร่าง) แผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรน้ำ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 จัดอยู่ในกลุ่ม Y3 ซึ่งมีแผนงานโครงการ จำนวน 17,381 รายการ วงเงิน 111,617.7784 ล้านบาท
สทนช. ได้รวบรวมโครงการสำคัญสาระสำคัญ ดังนี้
1. วัตถุประสงค์ของ (ร่าง) แผน 3 ปี ด้านทรัพยากรน้ำและโครงการสำคัญ คือ
(1) เพื่อพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานด้านทรัพยากรน้ำ โดยมุ่งเน้นการสร้างระบบสาธารณูปโภคให้เกิดสุขภาวะอนามัยที่ดีผ่านการพัฒนาระบบน้ำประปาหมู่บ้าน การเพิ่มกำลังการผลิตประปาเมืองในพื้นที่เร่งด่วนและพื้นที่หาน้ำยาก
(2) เพื่อสร้างความมั่นคงของน้ำภาคการผลิต โดยดำเนินการพัฒนาแหล่งน้ำและระบบชลประทาน เพิ่มพื้นที่ชลประทานและการพัฒนาแหล่งน้ำในพื้นที่เกษตรน้ำฝน
(3) เพื่อบริหารจัดการน้ำท่วม น้ำแล้งอย่างเป็นระบบ
(4) เพื่อป้องกันและลดการชะล้างพังทลายของดินในพื้นที่ต้นน้ำและพื้นที่เกษตรนอกเขตอนุรักษ์ที่ต่อเนื่อง ฟื้นฟูแม่น้ำ ลำคลอง พื้นที่ชุ่มน้ำ และแหล่งน้ำธรรมชาติ
2. เป้าหมายในภาพรวม มุ่งพัฒนาให้ “นิเวศทรัพยากรน้ำได้รับการฟื้นฟู เพื่อส่งเสริมความมั่นคงน้ำด้านอุปโภคบริโภค ความมั่นคงน้ำภาคการผลิตในพื้นที่เกษตรน้ำฝน และบรรเทาอุทกภัยอย่างเป็นระบบ”
สทนช. ได้รวบรวมโครงการที่เกี่ยวข้อง จำนวนทั้งสิ้น 59,254 โครงการ รวมวงเงิน 775,084.43 ล้านบาท ซึ่งได้นำมาวิเคราะห์ความสำคัญของแผนงานและโครงการที่มีความสำคัญ โดยใช้หลักเกณฑ์ในการจัดกลุ่มแผนงานและโครงการสำคัญตามพื้นที่เสี่ยงภัย
มีรายงานว่า สำหรับ (ร่าง) แผน 3 ปี ด้านทรัพยากรน้ำและโครงการสำคัญ ที่ กนช. เห็นชอบ ประกอบด้วย 6 แผนงาน มีแผนการดำเนินงานช่วงระยะ 3 ปี รวมทั้งสิ้น 40,606 รายการ วงเงินงบประมาณโครงการที่ดำเนินการในช่วง 3 ปี 318,997.10 ล้านบาท
มีผลสัมฤทธิ์รวม คือ พื้นที่รับประโยชน์ 8.21 ล้านไร่ ครัวเรือนรับประโยชน์ 6.11 ล้านครัวเรือน พื้นที่ที่ได้รับการป้องกัน 2.12 ล้านไร่ ปริมาณน้ำเพิ่มขึ้น 2,341.40 ล้าน ลบ.ม. โดยมีรายละเอียด ดังนี้
แผนงานที่ 1 การพัฒนาน้ำอุปโภคบริโภค จำนวน 25,724 รายการ วงเงิน 88,184.41 ล้านบาท
แผนงานที่ 2 การปรับปรุงเพิ่มประสิทธิภาพแหล่งน้ำเดิม และพัฒนาระบบกระจายน้ำ จำนวน 3,820 โครงการ วงเงิน 66,538.56 ล้านบาท
แผนงานที่ 3 การพัฒนาพื้นที่เกษตรน้ำฝน จำนวน 4,745 รายการ วงเงิน 28,438.91 ล้านบาท
แผนงานที่ 4 การพัฒนาพื้นที่หน่วงน้ำและการป้องกันน้ำท่วมชุมชนเมือง จำนวน 498 รายการ วงเงิน 20,288.47 ล้านบาท
แผนงานที่ 5 การอนุรักษ์และฟื้นฟูระบบนิเวศทรัพยากรน้ำ จำนวน 5,717 รายการ วงเงิน 5,236.59 ล้านบาท
แผนงานที่ 6 โครงการสำคัญ จำนวน 102 รายการดำเนินการในช่วงแรก 3 ปี วงเงิน 110,310.16 ล้านบาท
งบประมาณโครงการสำคัญต่อเนื่องดำเนินการหลังจาก 3 ปี เป็นวงเงิน 321,057.24 ล้านบาท รวมทั้งสิ้น 431,367.40 ล้านบาท
มีรายงานว่า (ร่าง) แผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรน้ำ 2569 ยังรวมถึง "โครงการป้องกันน้ำท่วมภายในเขตเทศบาลเมืองปัตตานี" ที่ได้เสนอขอรับการสนับสนุนงบประมาณในปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 วงเงิน 77 ล้านบาท
ดำเนินการโดยเทศบาลเมืองปัตตานี โดยได้รับความเห็นชอบจาก กนช. เรียบร้อยแล้ว แต่ยังไม่ได้รับจัดสรรงบประมาณ
จากการตรวจสอบพบว่าไม่ได้เสนอในแผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรน้ำ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569 จึงได้บรรจุโครงการใน (ร่าง) แผนปฏิบัติการด้านทรัพยากรน้ำ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2569
"ให้เทศบาลเมืองปัตตานี นำเสนอให้คณะกรรมการลุ่มน้ำให้ความเห็น ก่อนขอรับการสนับสนุนงบประมาณตามขั้นตอนต่อไป".