กสม.ส่งมอบแผนพัฒนาสถานีตำรวจเพื่อป้องกันการทรมานฯ ตร.ขานรับพร้อมยกระดับการคุ้มครองสิทธิประชาชนในสถานที่ควบคุมตัว
วันนี้(18ก.ย ) ที่สำนักงานตำรวจแห่งชาติ น.ส.ปิติกาญจน์ สิทธิเดช กรรมการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ส่งมอบ “แผนพัฒนาสถานีตำรวจเพื่อป้องกันการทรมานและการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสม ระหว่างปีงบประมาณ พ.ศ. 2568 - 2570” ให้แก่ พล.ต.อ. สราวุฒิ การพานิช รองผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ ในฐานะผู้แทนสำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ตร.)
น.ส.ปิติกาญจน์ กล่าวว่า หลังประเทศไทยมีการบังคับใช้พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565 เมื่อวันที่ 22 ก.พ.66 ทำให้หน่วยงานของรัฐที่มีหน้าที่จับ คุมตัว ขัง กักตัว กักขัง หรือกระทำการใด ๆ อันจำกัดเสรีภาพในร่างกายของบุคคล ต้องดำเนินการเพื่อป้องกันการทรมาน โดยจัดทำระเบียบ คำสั่ง หรือกำหนดแนวปฏิบัติ ตามที่กฎหมายกำหนด ขณะเดียวกัน กสม. ได้รับเรื่องร้องเรียนเกี่ยวกับการกระทำทรมานมาอย่างต่อเนื่อง โดยพบว่าสถานีตำรวจเป็นหนึ่งในสถานที่สำคัญซึ่งมีความเสี่ยงที่จะเกิดการกระทำทรมาน
ดังนั้นเมื่อเดือนก.พ.ที่ผ่านมา สำนักงาน กสม. จึงได้หารือร่วมกับ พล.ต.อ.ต่อศักดิ์ สุขวิมล ผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ และคณะผู้บริหาร ตร. เพื่อแสวงหาแนวทางในการแก้ไขปัญหาการกระทำทรมานและการกระทำที่ไม่เหมาะสมที่เกิดขึ้นในชั้นการจับ คุมตัว ขัง กักตัว กักขัง และการสอบสวนของตำรวจ ซึ่งถือเป็นกระบวนการยุติธรรมชั้นต้นธาร เพื่อเตรียมความพร้อมสำหรับประเทศไทยในการเข้าเป็นภาคีพิธีสารเลือกรับของอนุสัญญาต่อต้านการทรมานและการประติบัติหรือการลงโทษอื่นที่โหดร้าย ไร้มนุษยธรรม หรือที่ย่ำยีศักดิ์ศรี (OPCAT) ซึ่งจะทำให้เกิดกลไกป้องกันการทรมานระดับชาติ (National Preventive Mechanism) ที่เรียกว่า NPM และการปฏิบัติงานของคณะอนุกรรมการเพื่อป้องกันการทรมานของสหประชาชาติ (Subcommittee on Prevention of Torture: SPT) ซึ่งกลไกทั้ง 2 ระดับนี้ ถือเป็นกลไกสำคัญที่จะมีภารกิจการตรวจเยี่ยมเชิงป้องกันการทรมานในสถานที่ควบคุมตัวต่าง ๆ ในอนาคต
เพื่อแก้ไขปัญหาและเตรียมความพร้อมการเข้าเป็นภาคี OPCAT และรองรับกลไกการตรวจเยี่ยมสถานที่ที่ลิดรอนเสรีภาพ ระหว่างวันที่ 28 มี.ค. - 12 ก.ค. ตร. และสำนักงาน กสม. ได้ร่วมกันสำรวจสถานีตำรวจและสถานที่ควบคุมตัวที่อยู่ในการกำกับดูแลของ ตร. 11 แห่ง ใน 6 จังหวัด 5 ภูมิภาคทั่วประเทศไทย เพื่อทำความเข้าใจปัญหาอุปสรรค และข้อท้าทายต่าง ๆ พร้อมกันนี้ ได้แต่งตั้งคณะทำงานจัดทำแผนพัฒนาสถานีตำรวจร่วมกันระหว่างสองหน่วยงาน โดย
แผนพัฒนาสถานีตำรวจเพื่อป้องกันการทรมานและการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสมฯ มี 3 ประเด็นยุทธศาสตร์หลัก คือ1. การขับเคลื่อนเพื่อการเปลี่ยนแปลง โดยส่งเสริมให้สถานีตำรวจทั่วประเทศดำเนินการอย่างสอดคล้องกับการป้องกันการทรมานและการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสม 2.การเสริมสร้างความเข้มแข็งในการบังคับใช้กฎหมาย โดยพัฒนาศักยภาพให้กับเจ้าหน้าที่ตำรวจ พัฒนาระบบงานและปรับปรุงสภาพการทำงานของเจ้าหน้าที่ และเพิ่มจำนวนผู้สนับสนุนการปฏิบัติงานของพนักงานสอบสวน และ 3.การเพิ่มประสิทธิผลของการป้องกันการทรมานและการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสม โดยพัฒนาโครงสร้างด้านกายภาพของสถานีตำรวจและเพิ่มมาตรการในการคุ้มครองผู้เสียหาย/ผู้ต้องหา
“หลังจากส่งมอบแผนพัฒนาสถานีตำรวจฯ ให้กับทางสำนักงานตำรวจแห่งชาติแล้ว กสม. ยังคงกำหนดแผนงานการตรวจเยี่ยมสถานีตำรวจอย่างต่อเนื่อง และพร้อมผลักดันให้มีการบูรณาการแผนดังกล่าวสู่การปฏิบัติของ ตร. ในระดับพื้นที่ ซึ่งหากพบข้อติดขัด เช่น ด้านงบประมาณ หรือกำลังพล กสม. จะมีข้อเสนอแนะไปยังรัฐบาลเพื่อสนับสนุนให้เกิดการแก้ไขปัญหาต่อไป ทั้งนี้ การดำเนินการดังกล่าว นอกจากจะเป็นการส่งเสริมและคุ้มครองสิทธิมนุษยชนของบุคคลที่ถูกควบคุมตัวและรองรับกลไก NPM ในการตรวจเยี่ยมสถานที่ลิดรอนเสรีภาพแล้ว ยังเป็นการพัฒนาศักยภาพผู้ปฏิบัติงานและทำให้เกิดการรับรู้ บทบาทของ ตร. ในด้านสิทธิมนุษยชนมากยิ่งขึ้น”
ด้านพล.ต.อ.สราวุฒิ การพานิช รองผู้บัญชาการตำรวจแห่งชาติ ได้ประกาศเจตนารมณ์การจัดทำแผนพัฒนาสถานีตำรวจเพื่อป้องกันการทรมานและการปฏิบัติที่ไม่เหมาะสม และการขับเคลื่อนแผนฯ สู่การปฏิบัติ สรุปว่า แผนพัฒนาสถานีตำรวจฯ ซึ่งจัดทำขึ้นร่วมกันนี้ ตร. จะนำไปเชื่อมโยงกับแผนปฏิบัติราชการของ ตร. ซึ่งจะช่วยส่งเสริมบทบาทการปฏิบัติหน้าที่ของ ตร. ตาม พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการทรมานและการกระทำให้บุคคลสูญหาย พ.ศ. 2565 ให้มีความชัดเจนเป็นรูปธรรมมากยิ่งขึ้น ซึ่งจะสะท้อนให้สังคมตระหนักถึงความมุ่งมั่นและความพยายามของ ตร. ในการอำนวยความเป็นธรรมและสร้างความเชื่อมั่นให้แก่ประชาชน
