กรมบัญชีกลาง ออกแบบสอบถาม หน่วยงานรัฐ ที่ “เช่าธรณีสงฆ์” หลังพบจำนวนมาก ยื่นขอ “ยกเว้น” ไม่ปฏิบัติตามเงื่อนไขระเบียบจัดซื้อจัดจ้างฯ ที่ต้องจ่าย “ค่าเช่าล่วงหน้า” แก่วัดผู้ให้เช่า ถามย้ำเคยจ่ายค่าเช่าล่วงหน้า น้อยกว่า หรือ มากกว่า ร้อยละ 50 ของค่าเช่าทั้งหมด หรือไม่ คาดหวั่นกระทบการตั้งงบประมาณส่วนราชการ ที่เข้าใช้ประโยชน์จากที่ดินในระยะยาว
วันนี้ (29 พ.ค.) มีรายงานจากกระทรวงมหาดไทย เปิดเผยว่า เมื่อเร็วๆ นี้ กองการพัสดุภาครัฐ กรมบัญชีกลาง กระทรวงการคลัง มีหนังสือถึงหน่วยงานราชการหลายแห่ง รวมถึงกระทรวงมหาดไทย
มีใจความว่า ด้วยปรากฏว่าในปัจจุบัน มีหน่วยงานของรัฐ หลายแห่งมีความจำเป็นจะต้องเช่าที่ดินธรณีสงฆ์ของวัด ซึ่งเป็นไปตามระเบียบกระทรวงการคลัง ว่าด้วยการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ พ.ศ. 2560 ข้อ 92 วรรคสอง
โดยที่หน่วยงานของรัฐ ได้ทำสัญญาเช่าที่ธรณีสงฆ์ของวัดต่อเนื่อง เป็นระยะเวลาเกินกว่า 3 ปี และกำหนดเงื่อนไข ให้ต้องมีการจ่ายค่าเช่าล่วงหน้า
“พบว่า หน่วยงานของรัฐ ที่จะต้องปฏิบัติตามเงื่อนไข ของผู้ให้เช่าเป็นสำคัญ ได้มีหนังสือขออนุมัติ "ยกเว้น" การไม่ปฏิบัติตามระเบียบฯ ดังกล่าวข้างต้นเป็นจำนวนมาก”
ดังนั้น เพื่อให้ได้ข้อมูลที่ครบถ้วน เพื่อกำหนดแนวทางปฏิบัติ ในการอนุมัติยกเว้นการปฏิบัติตามระเบียบกระทรวงการคลัง ฉบับดังกล่าว
กองการพัสดุภาครัฐ ได้ออกแบบสำรวจ ต่อหน่วยงานของรัฐ ที่ทำสัญญาเช่าที่ธรณีสงฆ์ของวัด ดำเนินการตอบแบบสำรวจเกี่ยวกับการเช่าที่ธรณีสงฆ์ของวัด
สำหรับแบบสำรวจ “การเช่าที่ธรณีสงฆ์” หน่วยงานรัฐ จะต้องตอบคำถาม ประกอบด้วย ชื่อหน่วยงานรัฐที่เช่าธรณีสงฆ์, เคยเช่าธรณีสงฆ์หรือไม่, หากหน่วยงานเคยเช่า เช่าเป็นระยะเวลาเท่าใด ไม่เกิน 3 ปี เกิน 3 ปีขึ้นไป
“สอบถามว่า การเช่าที่ธรณีสงฆ์ ที่ผ่านมา ต้องจ่ายค่าเช่าล่วงหน้า หรือไม่ และหากจ่ายค่าเช่าล่วงหน้า ต้องจ่ายจำนวนเท่าใด เช่น น้อยกว่าร้อยละ 50 ของค่าเช่าทั้งหมด, ร้อยละ 50 ของค่าเช่าทั้งหมด, มากกว่าร้อยละ 50 ของค่าเช่าทั้งหมด เป็นต้น”
ทั้งนี้ มติมหาเถรสมาคม เมื่อปี 2563 ที่เกี่ยวกับกำหนดอายุสัญญาเช่าที่ดินวัด ที่ธรณีสงฆ์ ที่ดินศาสนสมบัติกลาง และวัดร้าง สำหรับส่วนราชการ และรัฐวิสาหกิจเช่า และ กฎกระทรวงว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการดูแลรักษาและจัดการศาสนสมบัติของวัด พ.ศ. 2564 ระบุไว้ว่า
ระยะเวลาการให้เช่า กรณีหน่วยงานราชการและรัฐวิสาหกิจเป็นผู้เช่า ซึ่งแต่เดิมสัญญาเช่า ระยะสั้นปีต่อปี หรือระยะเวลา 3 ปี
ให้กำหนดระยะเวลาการให้เช่าใหม่ เป็นสัญญาระยะยาว เพื่อประโยชน์แก่ผู้เช่า ที่จะได้ใช้สิทธิการใช้ที่ดินตามระยะเวลาที่กำหนด
และสามารถวางแผนการใช้ประโยชน์จากที่ดินในระยะยาว สอดคล้องกับแผนงานของหน่วยงาน และการขอตั้งงบประมาณของส่วนราชการ และรัฐวิสาหกิจ
“ส่วนการกำหนดอัตราค่าเช่ารายปี ให้สัมพันธ์กับมูลค่าของที่ดินที่ให้เช่า โดยอิงราคาประเมินที่ดินของทางราชการเป็นฐาน ทั้งนี้ ตั้งแต่วันที่ 1 ตุลาคม 2564 เป็นต้นไป”