“4 พรรคฝ่ายค้าน” ร้อง กกต.- กระทรวงต่างประเทศ แก้วิธีลงคะแนนเลือกตั้งนอกราชอาณาจักร ชี้ ไม่อำนวยความสะดวกคนใช้สิทธิ จี้ ยึดเลือกตั้งทางไปรษณีย์เป็นหลัก ก้าวไกล เชื่อ มีเงื่อนงำ ผู้มีอำนาจอยากปัดตกคะแนน เหตุ คนเทให้ฝั่ง ปชต.มากกว่า
วันนี้ (31 มี.ค.) 4 พรรคร่วมฝ่ายค้าน นำโดย ายสมชัย ศรีสุทธิยากร ประธานยุทธศาสตร์ฯ พรรคเสรีรวมไทย นายชัยธวัช ตุลาธน เลขาธิการพรรคก้าวไกล พ.ต.อ.ทวี สอดส่อง เลขาธิการพรรคประชาชาติ และ นายสุขุมพงศ์ โง่นคำ สมาชิกพรรคเพื่อไทย ยื่นคำร้องต่อประธาน กกต.ขอให้แก้ไขวิธีการลงคะแนนเลือกตั้งนอกราชอาณาจักรของบางประเทศ โดยนายสมชัย กล่าวว่า คนไทยนอกราชอาณาจักรมี 1.3 ล้านคน และคาดว่า น่าจะเป็นผู้มีสิทธิเลือกตั้งราว 1 ล้านคน การเลือกตั้งปี 2562 มีผู้ใช้สิทธิประมาณ 1 แสนคน ซึ่งกระทรวงการต่างประเทศ ระบุว่า ใช้สิทธิมาก แต่เรายังเห็นว่า จำนวนผู้ใช้สิทธิสามารถเพิ่มมากขึ้นกว่าเดิมได้ ถ้าหาก กกต.และกระทรวงการต่างประเทศ มีความตั้งใจ และจริงใจที่จะอำนวยความสะดวกให้ประชาชนมาใช้สิทธิ
นายสมชัย กล่าวอีกว่า ในเรื่องของการลงทะเบียนขอใช้สิทธิ ขณะนี้ใช้ระบบการลงทะเบียนผ่านอินเทอร์เน็ต ซึ่งอาจจะต้องมีการส่งหลักฐานต่างๆ กระทรวงการต่างประเทศควรอำนวยความสะดวกให้กับประชาชนในการมีหลักฐานที่ครบถ้วน และเข้าถึงได้ง่าย ส่วนการไปใช้สิทธิกฎหมายกำหนดไว้ 3 รูปแบบ คือ 1. ใช้สิทธิที่สถานทูต 2. หน่วยเลือกตั้งเคลื่อนที่ และ 3. ไปรษณีย์ ซึ่งรูปแบบที่ประชาชนใช้สิทธิมากที่สุด คือ ทางไปรษณีย์ น้อยที่สุดคือสถานทูต แต่ปัญหาขณะนี้คือสถานทูตหลายๆ ประเทศมีการออกประกาศ ยกเลิกการเลือกตั้งทางไปรษณีย์ เช่น มาเลเซีย ฟิลิปปินส์ สิงคโปร์ จอร์แดน อียิปต์ ลักเซมเบิร์ก และ เนเธอร์แลนด์ ทำให้ประชาชนเข้าถึงการเลือกตั้งได้ยาก และยังพบว่าในบางประเทศกำหนดวันเลือกตั้งที่สถานทูตเป็นวันราชการ เช่น ประเทศเบลเยียม และลักเซมเบิร์ก กำหนดเป็นวันอังคาร มาเลเซียกำหนดเป็นวันพฤหัสบดีและวันศุกร์ กลายเป็นการจำกัดให้ประชาชนไม่สามารถมาใช้สิทธิ์ได้เพราะต้องเสียเวลาทำงาน นอกจากนี้ยังพบว่าประเทศที่กำหนดให้ใช้สิทธิทางไปรษณีย์มีการกำหนดวันส่งกลับบัตรเลือกตั้งจากประชาชนเร็วเกินไป ทั้งที่บัตรเลือกตั้งของกกต.จะส่งถึงสถานทูตในวันที่ 12 เม.ย. แต่กลับให้ประชาชนส่งกลับบัตรเลือกตั้งที่ตนเองได้ใช้สิทธิแล้วมายังสถานทูตในวันที่ 28 เม.ย.
"ปัญหาคือบัตรที่กกต.จะส่งถึงสถานทูต คือวันที่ 22 เม.ย.กว่าสถานทูตจะส่งให้กับคนไทยในต่างประเทศ อาจใช้เวลา 2-3 วัน บางทีกว่าจะถึงมือประชาชนอาจจะเลยกำหนดเวลาที่จะส่งกลับ ดังนั้นการกำหนดให้ส่งบัตรเลือกตั้งมายังสถานทูตในวันที่ 28 เม.ย.นั้นยังเร็วไป และอาจทำให้ประชาชนไม่ได้รับความสะดวกมากเพียงพอ จึงต้องการให้กกต.ประสานกับกระทรวงการต่างประเทศเพื่อแก้ไขใน 5 เรื่อง 1.ขอให้ประสานให้สถานทูต และสถานกงสุลทุกแห่ง ใช้วิธีการเลือกตั้งทางไปรษณีย์เป็นหลัก 2.การจัดเลือกตั้งที่สถานทูตหรือหน่วยเคลื่อนที่ให้จัดในวันหยุดเสาร์อาทิตย์ 3.ขอให้ปรับเปลี่ยนกำหนดการส่งกลับบัตรเลือกตั้งมายังสถานทูตให้มีระยะเวลาที่ไม่เร่งรับเกินไป เช่น ขยายไปถึงวันที่ 4 พ.ค. เพราะสถานทูตยังมีเวลาอีก 10 วัน ที่จะส่งบัตรกลับประเทศไทยได้ 4.ขอให้สถานทูตที่มีความพร้อมจัดให้มีการนับคะแนนได้ เพราะกฎหมายเลือกตั้งส.ส.ฉบับใหม่เปิดช่องไว้ ซึ่งก็จะแก้ไขปัญหาบัตรส่งกลับประเทศไทยไม่ทันเวลาได้ด้วย และ5. ให้นำรายละเอียดการเลือกตั้งของคนไทยในต่างประเทศทั้งหมด เผยแพร่ในเว็บไซต์เพื่อให้ตรวจสอบได้
นายสมชัย ยังกล่าวว่า หากกกต.คิดที่จะปรับเปลี่ยนตามข้อเรียกร้อง เชื่อว่าสามารถทำได้ทันเวลา ไม่กระทบต่อแผนจัดการเลือกตั้งที่ได้วางไว้ ซึ่งหลังจากที่มีกระแสข่าวว่าทางสถานทูตไทยในเบลเยี่ยมกำหนดให้มีการเลือกตั้งในวันอังคาร 24 เม.ย. และมีการท้วงติงทางสถานทูตก็มีการปรับเปลี่ยนในทันที โดยให้การเลือกตั้งที่สถานทูตเป็นวันอาทิตย์ และเพิ่มรูปแบบการเลือกตั้งทางไปรษณีย์ กรณีนี้จึงเป็นตัวอย่างที่สะท้อนให้เห็นว่าถ้ากกต.และกระทรวงการต่างประเทศตั้งใจที่จะแก้ไข สามารถปรับเปลี่ยนได้ทันที
ด้าน พ.ต.อ.ทวี กล่าวว่า ในส่วนของประเทศที่เป็นโลกมุสลิม โดยเฉพาะมาเลเซียมีคนไทยไปประกอบธุรกิจตอนนี้มีจำนวนนับแสนคน การที่สถานทูตมาเลเซียกำหนดวันเลือกตั้งเป็นวันที่ 27-28 เม.ย.นั้น เป็นการไม่คำนึงถึงบริบทวันที่มีการละศีลอด และวันที่ 22 เม.ย.เป็นฮาลีลายอ คนไทยในมาเลเซียถ้าเป็นมุสลิมส่วนใหญ่ก็ต้องเดินทางกลับประเทศไทย และจะอยู่ที่ไทยประมาณ 10 วัน มันจะคร่อมวันเลือกตั้ง ถ้าแบบนี้จะเป็นเหมือนการสกัดกั้น เพราะความเชื่อทางวัฒนธรรม ศาสนา พวกเขาต้องเดินทางกลับไทย ดังนั้นการกำหนดวันเลือกตั้งของสถานทูตมาเลเซียในวันดังกล่าว และการไปตัดสิทธิ์การลงเลือกตั้งทางไปรษณีย์ก็เหมือนเป็นการกลั่นแกล้งประชาชนคนไทยที่มีความตื่นตัวทางประชาธิปไตยสูง
นอกจากนี้ตนยังได้รับหนังสือร้องเรียนจากประธานสมาคมอาหารต้มยำที่มีสมาชิกเกือบ 3,000 คน ที่ร้องว่าอยากให้มีการเลือกตั้งทางไปรษณีย์ เพราะถูกยกเลิกไป และขอให้เลื่อนวันเลือกตั้งออกไปเป็นวันหยุดราชการ เป็นวันที่ 4-5 เม.ย. และจะเห็นได้ว่าในขั้นตอนต่างๆจะเป็นอุปสรรคต่อการเลือกตั้ง เหมือนจะสื่อสารว่าประชาชนที่อยู่นอกประเทศคือจะมีแนวคิดเชิงประชาธิปไตยสูง เหมือนทราบมาว่าเขาจะเลือกพรรคฝ่ายค้าน ดังนั้นฝ่ายค้านเราเชื่อว่าเหมือนการสกัดกั้นบุคคลที่อยู่ต่างประเทศไม่ให้เข้ามาเลือกตั้ง
ด้านนายชัยธวัช กล่าวว่า การกำหนดวันเลือกตั้งในวันทำงาน หรือการยกเลิกการเลือกตั้งทางไปรษณีย์ หรือแม้แต่จะให้มีการเลือกตั้งแบบไปรษณีย์อยู่ ก็กำหนดวันส่งบัตรเลือกตั้งให้กลับไปที่สถานทูตเร็วเกินไป ซึ่งเป็นเวลาล่วงหน้าที่ไม่สมเหตุสมผล และไม่อำนวยความสะดวกให้กับผู้มีสิทธิ์เลือกตั้งในต่างประเทศ ตนย้ำว่าพฤติกรรมแบบนี้ นอกจากจะใช้ความสะดวกสบายของตนเองมากำหนดการเลือก แทนที่จะมุ่งรักษาสิทธิของคนไทยในต่างประเทศก็อาจถูกมองได้ว่าตั้งใจเอื้อประโยชน์ให้กลับกลุ่มผู้มีอำนาจกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งหรือไม่ เพราะปฏิเสธไม่ได้ว่าการเลือกตั้งปี 2562 ชัดเจนมากว่าคนไทยในต่างประเทศอยากเห็นประเทศไทยมีการเปลี่ยนแปลง ซึ่งผลการเลือกตั้งที่ฉันว่าเกือบทั้งหมดไม่ได้เลือกพรรคของผู้มีอำนาจ ดังนั้นมีความตั้งใจหรือไม่ที่จะลดสัดส่วนคะแนนของฝ่ายประชาธิปไตย
