กกต.คุยเตรียมแผนรับบัตรเลือกตั้งนอกราชอาณาจักร เกาะติดทุกคะแนนไม่สูญเปล่า พร้อมรับมือหากศาลรธน.วินิจฉัยราษฎรแบ่งเขต แจงระบบรายงานผลเลือกตั้งไม่เป็นทางการ เน้นถูกต้องเป็นหลัก พลาดแม้คะแนนเดียวทำอยู่ไม่ได้ มั่นใจรู้ผลคืนวันเลือกตั้ง
วันนี้ (24 ก.พ.) นายแสวง บุญมี เลขาธิการกกต. ให้สัมภาษณ์ยืนยันว่ากกต.มีระบบการรายงานผลการเลือกตั้งอย่างไม่เป็นทางการ แต่เนื่องจากเราเห็นว่ากรรมการประจำหน่วยเลือกตั้ง (กปน.) ซึ่งต้องปฏิบัติงานเลือกตั้งยาวนานถึง 18 ชั่วโมง อาจมีความผิดพลาดถ้าหากยังต้องมากรอกผลคะแนนลงในระบบเหมือนที่เกิดขึ้นในครั้งที่แล้ว จึงมีการแก้ไขให้บุคคลอื่นเป็นผู้ดำเนินการแทนซึ่งจะมีความถูกต้องมากกว่า
เมื่อถามว่าการรายงานผลจะเป็นรูปแบบเรียลไทม์หรือไม่ นายแสวง กล่าวว่า ตนไม่รู้ว่าเรียลไทม์คืออะไร แต่เมื่อตรวจสอบใบรายงานผลการนับคะแนนสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง หรือ ส.ส.5/18 ซึ่งจะมีข้อมูลจำนวนผู้มีสิทธิเลือกตั้ง ผู้ใช้สิทธิเลือกตั้ง บัตรดี บัตรเสีย และคะแนนของผู้สมัครในหน่วยเลือกตั้งนั้นแล้วว่าถูกต้องก็จะติดที่หน้าหน่วย และสำเนาก็จะเผยแพร่ในเว็บไซต์กกต.เพื่อให้ประชาชนตรวจสอบได้ รวมทั้งนำคะแนนมากรอกเข้าสู่ระบบ รายงานผลอย่างไม่เป็นทางการที่เรียกว่า ECT Report โดยประชาชนจะไม่สามารถเข้าถึงระบบนี้โดยตรง แต่กกต.จะให้สื่อมาเป็นผู้เชื่อมข้อมูลและนำเสนอต่อประชาชนต่อไป ซึ่งจะเป็นข้อมูลเดียวที่มีความถูกต้อง โดยข้อมูลสื่อจะได้รับตั้งแต่คะแนนแรกของหน่วยเลือกตั้งที่นับคะแนนเสร็จก่อนและเข้ามา จากนั้นก็จะให้สื่อทราบผลคะแนนที่เข้ามาเป็นระยะๆ จนกว่าจะนับคะแนนเสร็จสิ้น ขณะเดียวกันประชาชนในแต่ละพื้นที่ก็สามารถติดตามการรายงานผลคะแนนอย่างไม่เป็นทางการได้ที่เขตเลือกตั้งที่กกต.ประจำจังหวัดหรือเว็บไซต์ ของกกต.จังหวัดนั้นๆด้วย โดยผลคะแนนอย่างไม่เป็นทางการสำนักงานฯตั้งเป้าที่จะรายงานผลให้ครบ 100% และคิดว่าในคืนของวันเลือกตั้งประชาชนก็น่าจะได้ทราบผลว่าใครเป็นผู้ชนะ
"การรายงานผลการเลือกตั้งอย่างที่เป็นทางการ ครั้งนี้ไม่ได้ต่างจากครั้งที่แล้ว เพียงแต่ครั้งที่แล้วแอพลิเคชั่น Rapid Report เราต้องไปอบรมกปน. ซึ่งก็เป็นประชาชนธรรมดามาทำหน้าที่จัดการเลือกตั้งและนับคะแนน คนเกือบ 1 ล้านคน ทำงานปฏิบัติหน้าที่กว่า 18 ชม. ก็ต้องมีความเหนื่อยล้า ความผิดพลาดในการกรอกคะแนนย่อมเกิดขึ้นได้ซึ่งเราไม่อยากเสี่ยงอีก เพราะเรารู้ดีว่าถ้าผิดพลาดแม้แต่คะแนนเดียวเราก็ยืนอยู่ไม่ได้ ตรงนั้นจึงเป็นบทเรียนให้เราต้องแก้ไขและจัดกทำระบบ เพื่อที่วันเลือกตั้งจะได้ไม่มีความผิดพลาด อย่าให้ประชาชนเกิดความเคลือบแคลงในการทำงานของเรา จึงพยายามออกแบบในทุกขั้นตอนให้มีความโปร่งใส ถ้าเกิดความผิดปกติก็สามารถมองเห็น หรือตรวจสอบได้"นายแสวง กล่าว
นายแสวง ยังยืนยันว่า ในการเลือกตั้งครั้งนี้จะไม่เป็นปัญหาเรื่องการนับคะแนนนอกราชอาณาจักรอย่างที่ คณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) มีมิติชี้มูลความผิดอดีตรองเลขาธิการกกต. ฐานละเว้นไม่รับมอบติดตามถุงเมล์การทูตบรรจุซองใส่บัตรเลือกตั้ง ส.ส.นอกราชอาณาจักรปี 2562 โดยกกต. ได้เตรียมแผนบริหารความเสี่ยงถุงเมล์การทูตไว้แล้ว เรียกได้ว่าไม่ให้คลาดสายตาเราจะตามตลอดว่าทำอย่างไรถุงเมล์จึงจะมาถึงก่อนวันเลือกตั้ง และเมื่อมาถึงประเทศไทยแล้วจะมีการคัดแยกลงคะแนนส่งไปนับคะแนนยังสถานที่นับคะแนนของผู้ใช้สิทธิ์ที่มีภูมิลำเนาอยู่ในประเทศไทย ยืนยันว่าจะไม่ให้เกิดปัญหาเรื่องความสูญเปล่าอีก
ส่วนในเรื่องการแบ่งเขตเลือกตั้งกกต.ก็ได้มีการเตรียมการไว้แล้วกรณีหากศาลรัฐธรรมนูญมีคำวินิจฉัยในวันที่ 3 มี.ค. 2566 ว่าการคำนวณจำนวนส.ส.ที่แต่ละจังหวัดพึงมี และการแบ่งเขตเลือกตั้งไม่สามารถนับรวมราษฎรที่ไม่มีสัญชาติไทยได้ ขอให้สบายใจได้ทุกอย่างยังเป็นไปตามเวลาและแผนงานที่วางไว้ อาจจะมีขยับบ้างแต่เราจะเร่งเวลาในส่วนของกกต.ที่เหลือ ให้เหลือเวลาตามกฎหมายเท่านั้น แต่ในส่วนพรรคการเมืองที่ทำไพรมารีโหวต ซึ่งจะใช้เวลาประมาณ 10 วัน จึงคิดว่าหากเป็นกรณีที่สภาฯอยู่ครบวาระ กกต.น่าจะประกาศเขตเลือกตั้งได้ภายใน 10 วันก่อนสภาฯครบวาระ
นายแสวง กล่าวถึงการทำผลสำรวจความนิยมประชาชนเกี่ยวกับการเลือกตั้ง ว่า สามารถทำได้แต่อย่าไปชี้นำให้สำคัญผิดหรือจูงใจ และอย่าเปิดเผยในช่วง 7 วันก่อนวันเลือกตั้ง