“หมอชลน่าน” นำทีม ส.ส.พท.แถลงประณามใบสั่งผู้มีอำนาจหาร 500 จวกทำลายระบบรัฐสภาสร้างความอัปยศ ยันสูตร 500 ขัด รธน. เตรียมส่งศาล รธน.-ศาลฎีกา-ป.ป.ช.- กกต.
เมื่อเวลา 10.00 น. วันที่ 7 ก.ค. ที่รัฐสภา ส.ส.พรรคเพื่อไทย นำโดย นพ.ชลน่าน ศรีแก้ว ส.ส.น่าน และหัวหน้าพรรคเพื่อไทย นายประเสริฐ จันทรรวงทอง ส.ส.นครราชสีมา และเลขาธิการพรรค และ นายสุทิน คลังแสง ส.ส.มหาสารคาม และประธานคณะกรรมการประสานงานพรรคร่วมฝ่ายค้าน (วิปฝ่ายค้าน) แถลงกรณีที่ประชุมร่วมรัฐสภา มีมติเสียงส่วนใหญ่เห็นด้วยกับการแก้ไขมาตรา 23 ของร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งส.ส. ตามกรรมาธิการ (กมธ.) เสียงข้างน้อย ที่ให้ใช้สูตรการคำนวณส.ส.บัญชีรายชื่อ แบบจัดสรรปันส่วนผสมโดยเอา 500 หาร
โดย นพ.ชลน่าน กล่าวว่า การคำนวณแบบนี้ถูกนำมาใช้เมื่อการเลือกตั้งปี 62 ระบบนี้เป็นสร้างให้เกิดภาพจริงทางการเมืองในปัจจุบัน คือ มี ส.ส.ปัดเศษ มีรัฐบาลผสม 20 กว่าพรรค การทำงานในสภาไม่เป็นไปตามกลไกรัฐธรรมนูญ และกฎหมายที่เกี่ยวข้อง จนได้รับฉายาว่าเป็นสภาที่ขับเคลื่อนด้วยกล้วย หรือสภาแจกกล้วย ทั้งนี้ สิ่งที่รัฐสภาได้ดำเนินการก่อนหน้านี้ในชั้นกรรมาธิการ (กมธ.) คือ มีมติแก้ไขรัฐธรรมนูญในมาตราที่เกี่ยวกับการเลือกตั้ง โดยเฉพาะระบบเลือกตั้งให้เป็นคู่ขนานเสียงข้างมาก คือ มีบัตร 2 ใบ ซึ่งถูกกำหนดไว้อย่างเรียบร้อยในร่างพระราชบัญญัติ (พ.ร.บ.) ประกอบรัฐธรรมนูญที่คณะรัฐมนตรี (ครม.) เสนอ โดยความเห็นชอบของคณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) มีนายกรัฐมนตรีลงนามส่งผ่านมายังสภา ซึ่งสภาพิจารณารับหลักการวาระแรกจนเข้าสู่การพิจารณาในชั้น กมธ. แต่เมื่อผ่านชั้น กมธ. ก่อนเข้าสู่การพิจารณาวาระ 2 คณะกรรมการประสานงานพรรคร่วมรัฐบาล (วิปรัฐบาล) ยังมีมติเห็นชอบตามที่ กมธ.พิจารณา คือ ไม่มีการแก้ไข แต่ปรากฏว่า เมื่อเข้าสู่การพิจารณาวาระ 2 ของที่ประชุมร่วมรัฐสภา ได้เกิดปรากฏการณ์เป็นกระแสรายงานข่าวจากสื่อมวลชน ว่า มีการสั่งการจากทำเนียบรัฐบาล ให้หาร 500 ซึ่งข้อเท็จจริงเป็นอย่างไรตนไม่ทราบ แต่ทุกอย่างได้แปรเปลี่ยน พิสูจน์ได้จากการลงมติวานนี้ (6 ก.ค.)
นพ.ชลน่าน กล่าวต่อว่า ระบบบัตรเลือกตั้ง 2 ใบ แบบคู่ขนานเสียงข้างมาก จะถูกแก้เป็นจัดสรรปันส่วนผสมแบบบัตร 2 ใบ แน่นอนว่า ขัดเจตนารมณ์รัฐธรรมนูญ แต่คนมีอำนาจต้องการว่าจะเอาแบบนี้ เกิดขึ้นจากการแลกเปลี่ยนในการอภิปรายไม่ไว้วางใจ เพื่อเป็นหลักประกันว่า 30 เสียง จากพรรคการเมืองกลุ่มหนึ่งจะช่วยโหวตให้ แต่พรรคการเมืองนี้จะได้ประโยชน์จากคะแนนจัดสรรโดยหาร 500 ถ้าเป็นแบบนั้นจริง จะเป็นความอัปยศที่สุดในรัฐสภาไทย ซึ่งไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อนที่มีการสั่งยกเลิกทำลายกฎหมายตัวเอง จึงเป็นการทำลายระบบรัฐสภาย่างอัปยศ ตนจึงขอประนามสิ่งที่เกิดขึ้น
“การทำให้ตัวเองอยู่รอดโดยหวังเพียงแลกเปลี่ยนผลประโยชน์ ปรากฏการณ์แบบนี้มีมาตลอด เหมือนผู้มีอำนาจท่านนี้ถูกบีบคออยู่ตลอด ที่เมื่อพรรคร่วมต้องการอะไรถ้าขอแล้วไม่ให้จะถอนตัว นี่คือ สิ่งที่เกิดขึ้นในสภาวานนี้ (6 ก.ค.) ถือเป็นพฤติกรรมจงใจฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติตามรัฐธรรมนูญ และกฎหมาย ฝ่าฝืนมาตรฐานจริยธรรมร้ายแรง มีผู้สั่งการ มีพรรคการเมืองที่รับคำสั่ง มีสมาชิกรัฐสภาที่รับคำสั่ง ซึ่งเราจะดำเนินการตามกฎมายที่เกี่ยวข้องต่อไป ซึ่งหลังจากร่างกฎหมายฉบับนี้ผ่านวาระ 3 จะถูกส่งไปศาลรัฐธรรมนูญ ศาลฎีกา และกกต. ในส่วนของพรรคเพื่อไทยยังจะใช้กลไกผ่านคณะกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) กรณีจงใจฝ่าฝืนรัฐธรรมนูญ ไม่ปฏิบัติตามกฎหมาย และฝ่าฝืนจริยธรรมอย่างร้ายแรงด้วย” นพ.ชลน่าน กล่าว
นพ.ชลน่าน กล่าวด้วยว่า พรรคเพื่อไทยจะนำเรื่องดังกล่าวมาเป็นส่วนหนึ่งของการอภิปรายไม่ไว้วางใจด้วย แต่ถ้าเห็นว่าเป็นการครอบงำที่เกิดจากบุคคลภายนอกที่ไม่ใช่สมาชิกพรรค ซึ่ง พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี และ รมว.กลาโหม สั่งการให้กระทำตามที่เขาต้องการ และพรรคการเมืองนั้นยินยอมให้ครอบงำ จะต้องยื่น กกต.ให้ตรวจสอบ
เมื่อถามว่า กรณีที่พรรคก้าวไกลโหวตไม่เห็นด้วยกับ กมธ.เสียงข้างมากในการใช้สูตร 100 หาร เพื่อคำนวณ ส.ส.บัญชีรายชื่อ นพ.ชลน่าน กล่าวว่า ตนเข้าใจต่อการโหวตของพรรคก้าวไกลในรอบแรก เพราะพรรคก้าวไกลมีคนเสนอการแก้ไขการแปรญัตติสูตรหาร 100 ในการคำนวณ ส.ส.บัญชีราชื่ออีกรูปแบบหนึ่ง จึงเกิดภาพอีหลักอีเหลื่อว่าจะโหวตไปทางใด แม้ว่าใจจะเอาหาร 100 แต่แตกต่างกันในวิธีคำนวณ เราเองก็ลำบากใจแทนพรรคก้าวไกล
เมื่อถามว่า หากระบบเลือกตั้งเป็นเช่นนี้ พรรคเพื่อไทยจะใช้วิธีแตกแบงก์พันหรือไม่ นพ.ชลน่าน กล่าวว่า เราไม่แตกแบงก์พัน หากระบบเช่นนี้ผ่านจริง และใช้ระบบจัดสรรปันส่วนผสม พรรคเพื่อไทยไม่ได้กลัว เพราะมีหลายวิธีการ ซึ่งอาจจะมีอีกกลไก คือ มีพรรคการเมืองอีกพรรคหนึ่งที่มุ่งรณรงค์เฉพาะบัญชีรายชื่อ แบบไม่สนใจเขต เช่น การตั้งพรรคครอบครัวเพื่อไทย ส่งบุคคลที่เราต้องการใส่ใน ส.ส.บัญชีรายชื่อให้เต็ม แล้ววางกลไกการรณรงค์หาเสียงให้เลือก ส.ส.บัญชีรายชื่อย่างเดียว และให้มาเลือกส.ส.เขตของพรรคเพื่อไทย และพรรคเพื่อไทยจะรณรงค์ให้เลือกเฉพาะ ส.ส.เขต เพื่อไม่ให้เกิดความสับสน กลไกนี้อาจจะได้ผลที่เขาคิดไม่ถึงเกี่ยวกับการหาร 500 ทั้งนี้ สิ่งที่เราคิดไว้ขึ้นอยู่กับการตอบรับของประชาชน ถ้าประชาชนบอกว่าดี ก็อาจจะเป็นไปได้ โดยเราจะนำผลโพลที่พรรคเพื่อไทยมีคะแนนนำมาเป็นอันดับหนึ่งมาร่วมประเมินการตัดสินใจด้วย แต่การประเมินเชิงลึกต้องประเมินเชิงพื้นที่ระดับเขต ว่าหากจะเอา 15 ล้านเสียง แต่ละเขตจะต้องได้ไม่ต่ำว่า 35,000 เสียง ถ้าทำได้ก็จะเป็นสิ่งที่น่าสนใจ โดยภายในพรรคยังไม่ได้คุยถึงกลไกลนี้อย่างเป็นทางการ ตนเล่าให้ฟังแบบเปิดไต๋เผื่อเขาจะกลับตัวทัน ส่วนบัญชีรายชื่อของพรรคเพื่อไทยอาจจะต้องโอนมาอยู่ในบัญชีรายชื่อของพรรคครอบครัวเพื่อไทย ซึ่งบัญชีรายชื่อของพรรคเพื่อไทยอาจจะเป็นพวกแถวสอง
เมื่อถามว่า สมาชิกพรรคในพรรคเพื่อไทยมีแนวคิดสนับสนุนให้ตั้งพรรคครอบครัวเพื่อไทยหรือไม่ นพ.ชลน่าน กล่าวว่า ส.ส.ส่วนใหญ่เป็นอย่างนั้น ทั้งนี้ หากนำผลการเลือกตั้งเมื่อปี 62 มาพิจารณา พรรคที่ได้ประโยชน์จากระบบการเลือกตั้งที่จะเกิดขึ้น คือ พรรคก้าวไกล ที่อาจจะได้ ส.ส.บัญชีรายชื่อเกิน 50 คน ส่วนความคาดหวังของพรรคเล็กที่จะได้ ส.ส.บัญชีรายชื่อจากระบบนี้ อาจจะไม่เป็นไปตามที่นึกไว้ก็ได้ เพราะจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อลดจาก 150 เหลือ 100 คน สุดท้ายต้องมีการทอนส.ส.บัญชีรายชื่อ ลงให้เหลือ 100 คน เฉลี่ยจากทุกพรรคการเมือง ไม่ใช่ว่าจะได้คะแนน 7 หมื่นเสียงแล้วจะได้ ส.ส.บัญชีรายชื่อ
จากนั้น นายประเสริฐ อ่านแถลงการณ์พรรคเพื่อไทยข้อความว่า มติรัฐสภาขัดต่อรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 1) 64 ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมมาตรา 91 ที่ปลี่ยนแปลงระบบการเลือกตั้ง ส.ส.จากระบบจัดสรรปันส่วนผสมมาเป็นระบบคู่ขนาน ซึ่งเป็นระบบเดียวกับที่ใช้ตามรัฐธรรมนูญ 40 และรัฐธรรมนูญ 50 ที่แก้ไขเพิ่มเติมปี 54 การเลือกตั้งตามระบบใหม่นี้แยกการเลือกตั้งส.ส.แบบแบ่งเขตเลือกตั้ง และแบบบัญชีรายชื่อออกจากกัน ใช้บัตรเลือกตั้ง 2 ใบ แบบละ 1 ใบ การคํานวณจำนวน ส.ส.บัญชีรายชื่อของแต่ละพรรคการเมือง เป็นสัดส่วนที่สัมพันธ์กันโดยตรงกับคะแนนรวมในแบบบัญชีรายชื่อที่พรรคการเมืองนั้นได้รับ ไม่มีการนําจำนวน ส.ส.แบบแบ่งเขตเลือกตั้งที่พรรคการเมืองได้รับมาพิจารณาว่าผลสุดท้ายพรรค การเมืองนั้นจะได้ส.ส.บัญชีรายชื่อเท่าใด ร่างพ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้ง ส.ส. (ฉบับที่ ..) พ.ศ. .... ทั้ง 4 ร่าง รวมทั้งร่างของครม. ซึ่งเป็นร่างหลักในการพิจารณาในการแก้ไขมาตรา 128 แห่ง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญว่าด้วยการเลือกตั้งฯ ต่างก็เสนอวิธีการคํานวณ ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อใ ห้สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญที่แก้ไขเพิ่มเติมเหมือนกัน คือให้นําผลคะแนนรวมที่ทุกพรรคการเมืองได้รับ จากการเลือกตั้งแบบบัญชีรายชื่อหารด้วย 100 แล้วนําผลลัพธ์ไปหารคะแนนที่แต่ละพรรคการเมืองได้รับ ผลคือจำนวน ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อของแต่ละพรรคการเมือง โดยไม่คํานึงว่าพรรคการเมืองจะได้ ส.ส.แบ่งเขตเท่าใด ซึ่งคณะ กมธ.ที่รัฐสภาตั้งก็เห็นชอบกับร่างที่แก้ไข มาตรา 128 โดยไม่มีการแก้ไข
นายประเสริฐ กล่าวต่อว่า สองวันนี้มีข่าวมาตลอดว่า มีผู้มีอำนาจในรัฐบาลต้องการให้เปลี่ยนแปลงระบบการเลือกตั้งกลับไปเป็นระบบจัดสรรปันส่วนผสมเพื่อสืบทอดอำนาจของตนต่อไป โดยไม่คำนึงถึงกฎหมายและข้อบังคับของรัฐสภา คำนึงแต่ความอยู่รอดและผลประโยชน์ทางการเมืองของตน วันนี้สมาชิกรัฐสภาจำนวนหนึ่ง ซึ่งอยู่ในซีกรัฐบาลได้ใช้เสียงข้างมากจงใจกระทำการฝ่าฝืนรัฐธรรมนูญ มาตรา 91 โดยลงมติแก้ไขมาตรา 128 ตาม กมธ.เสียงข้างน้อย เพื่อนําระบบจัดสรรปันส่วนผสมที่ถูกยกเลิกโดยรัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2564 กลับมาใช้ การแก้ไขเช่นนี้ขัดมาตรา 91 แห่งรัฐธรรมนูญที่แก้ไขเพิ่มเติมพ.ศ. 2564 และข้อบังคับการประชุมรัฐสภาอย่างชัดเจน พรรคเพื่อไทยจึงขอแถลงให้ระชาชนได้ทราบถึงการใช้เสียงข้างมากกระทำการตามอำเภอใจฝ่าฝืนรัฐธรรมนูญเพื่อสืบทอดอำนาจ และพรรคเพื่อไทยจะดำเนินการเพื่อให้ศาลรัฐธรรมนูญวินิจฉัยประเด็นร่างมาตรา 128 ขัดรัฐธรรมนูญต่อไป และจะดำเนินการทุกวิถีทางเพื่อหยุดยั้งความเลวร้ายเหล่านี้
“เหตุการณ์เมื่อวานนี้เห็นได้ชัดว่ามีความพยายามที่จะกระทำขัดต่อรัฐธรรมนูญ ชี้ให้เห็นว่า พล.อ.ประยุทธ์ ต้องการสืบทอดอำนาจต่อโดยใช้เครื่องมือระบบการเลือกตั้ง คงเพราะไม่ได้รับความรักจากประชาชน จึงต้องใช้วิธีการนี้ แม้จะขัดกับหลักการก็ต้องฝืน โดยฝ่ายบริหารใช้อำนาจก้าวก่ายฝ่ายนิติบัญญัติ และหลังจากการพิจารณาร่าง พ.ร.บ.ประกอบรัฐธรรมนูญดังกล่าวพ้นจากรัฐสภาไปแล้วทางพรรคเพื่อไทยจะยื่นเรื่องต่อศาลรัฐธรรมนูญให้วินิจฉัยประเด็นนี้ต่อไป” นายประเสริฐ กล่าว
