มธ.ร่วมกับมูลนิธิปรีดี จัดงาน 75 ปี วันสันติภาพไทย และรำลึก 120 ปีชาตกาล “ปรีดี” ที่อุทิศตนให้อิสรภาพของไทย-สันติภาพโลก หวังให้ผู้คนร่วมสมัยเห็นความสำคัญของการประกาศสันติภาพไทย ให้ประวัติศาสตร์การเมืองไทยในอดีตได้รับการสืบสาน
วันนี้ (16 ส.ค.) พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ ประธานองคมนตรี เป็นประธานในงาน “ครบรอบ 75 ปี วันสันติภาพไทย” และ “รำลึก 120 ปีชาตกาล นายปรีดี พนมยงค์” ที่มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับมูลนิธิปรีดี พนมยงค์ จัดขึ้น เพื่อรำลึกถึงวีรกรรมของขบวนการเสรีไทย ภายใต้การนำของนายปรีดี พนมยงค์ ในฐานะหัวหน้าขบวนการฯ ที่ช่วยให้ประเทศไทยสามารถธำรงไว้ซึ่งเอกราชอธิปไตย รอดพ้นจากการเป็นประเทศพ่ายแพ้สงครามในเหตุการณ์สงครามโลกครั้งที่ 2
พล.อ.สุรยุทธ์กล่าวว่า นายปรีดีในฐานะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ในพระปรมาภิไธย สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล รัชกาลที่ ๘ แห่งราชวงศ์จักรี ได้ออกประกาศสันติภาพให้การประกาศเข้าร่วมสงครามของประเทศไทยเป็นโมฆะ ในวันที่ 16 สิงหาคม 2488 ซึ่งเป็นผลสืบเนื่องจากการปฏิบัติการรับใช้ชาติของขบวนการเสรีไทยในสงครามโลกครั้งที่ 2 ส่งผลให้ประเทศไทยไม่ต้องตกเป็นฝ่ายแพ้สงคราม ประเทศไทยไม่ถูกยึดครอง และดำรงความเป็นเอกราชได้จนถึงทุกวันนี้ ซึ่งตลอดระยะเวลาที่สงครามโลกครั้งที่ 2 ย่างเข้าสู่ประเทศไทย ตั้งแต่วันที่ 8 ธันวาคม 2484 และสิ้นสุดลงในวันที่ 16 สิงหาคม 2488 นั้น นายปรีดีในฐานะหัวหน้าขบวนการเสรีไทยได้ใช้มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์เป็นศูนย์กลางบัญชาการลับติดต่อประสานงานกับสัมพันธมิตรเสรีไทยในประเทศและต่างประเทศ จึงกล่าวได้ว่ามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ตลอดจนบุคลากรของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้ทำหน้าที่พิทักษ์ปกป้องรักษาเอกราชอธิปไตยของชาติอย่างกล้าหาญ ดังนั้นจึงขอเชิญชวนทุกท่านน้อมรำลึกถึงคุณูปการของขบวนการเสรีไทย ขอให้ถือเป็นแบบอย่างที่ควรยกย่อง และอุทิศตนให้กับอิสรภาพของประเทศไทย และสันติภาพของโลก
นางเกศินี วิฑูรชาติ อธิการบดีมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่า มติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 6 มิถุนายน 2535 ได้เห็นชอบในหลักการกำหนดให้วันที่ 16 สิงหาคมของทุกปี ซึ่งตรงกับวันที่นายปรีดีออกประกาศสันติภาพเป็น “วันสันติภาพไทย” และที่ประชุมกรรมการบริหารมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ได้กำหนดให้วาระดังกล่าวเป็นวันสำคัญของมหาวิทยาลัย ดังนั้น การจัดงานในวันนี้เพื่อให้ผู้คนร่วมสมัยเห็นความสำคัญของการประกาศสันติภาพไทย เมื่อวันที่ 16 สิงหาคม 2488 และให้เรื่องราวของประวัติศาสตร์การเมืองไทยในสมัยนั้น ได้รับการสืบสานสู่อนุชนสืบต่อไป ให้ตั้งมั่นอยู่ร่วมกันอย่างสงบสุข เพื่อให้ความหมายของคำว่าชาติเกิดขึ้นได้อย่างแท้จริง
สำหรับกิจกรรมงาน “ครบรอบ 75 ปี วันสันติภาพไทย” และ “รำลึก 120 ปีชาตกาล นายปรีดี พนมยงค์” มีพิธี “วางช่อดอกไม้” รำลึกถึงเสรีไทย และผู้เสียชีวิตจากสงครามโลก ครั้งที่ 2 และได้รับเกียรติจากคณะทูตานุทูต ประเทศต่างๆ ตัวแทนทายาทเสรีไทยมาร่วมพิธี รวมถึงมีการกล่าวรำลึกถึงเสรีไทยและผู้เสียชีวิตจากสงครามโลกครั้งที่ 2 โดย นายกองค์การนักศึกษา ประธานสภานักศึกษา ผู้แทนนักศึกษาชมรมศาสนาต่างๆของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ รวมถึงมีการแสดงปาฐกถาเรื่อง “China’s Perspective on the Free Thai Movement and World Peace” จาก Mr.Yang Xin อุปทูตรักษาการแทนเอกอัครราชทูตสาธารณรัฐประชาชนจีนประจำประเทศไทย และการแสดงปาฐถาพิเศษ หัวข้อ “เอกราชและการประกาศสันติภาพ” พร้อมด้วยเวทีเสวนาวิชาการ “เศรษฐกิจแปรผัน สันติภาพแปรเปลี่ยน : จากขบวนการเสรีไทยสู่ยุคปัจจุบัน” โดยนายจริย์วัฒน์ สันตะบุตร อดีตเอกอัครราชทูต ณ กรุงเบอร์ลิน สหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมนี