อปท. 8 พันแห่ง ได้อานิสงค์ ยกเลิกคำสั่งคสช.104/57 "บิ๊กฉิ่ง" ออกหนังสื่อด่วนมาก สั่งยุบบอร์ดจังหวัด/อำเภอ กำกับดูแลการใช้จ่ายงบฯ อปท.รวมกว่าแสนล้านบาท หมดหน้าที่ติดตามตรวจสอบ แผนงาน/โครงการงบลงทุน ก่อสร้างซ่อมถนน พัฒนาแหล่งน้ำ กำจัดขยะ ก่อสร้างระบบบำบัดนํ้าเสีย ป้องกันน้ำท่วม พร้อมยกเลิกมาตรการกำกับดูแลราคากลางงานก่อสร้าง รายงานผู้ว่าฯ/นายอำเภอ ระงับ ยับยั้ง หรือยกเลิกการจัดชื้อจัดจ้าง ส่วนคำสั่งพิจารณาจัดสรรเงินอุดหนุน 2 แสนล้าน ให้ อปท. ก็ยกเลิกแล้ว ให้ ก.ก.ถ.เข้ามาพิจารณาแทน
วันนี้ ( 3 ส.ค.) มีรายงานจากกระทรวงมหาดไทยว่า นายฉัตรชัย พรหมเลิศ ปลัดกระทรวงมหาดไทย มีหนังสือด่วนมาก ที่ มท 080802/ว4575 ถึง ผู้ว่าราชการจังหวัด ทุกจังหวัด ให้ยุบเลิกคณะกรรมการเพื่อดำเนินการตามประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ (คสช.) ฉบับที่ 104/2557 เรื่อง การกำกับดูแลการใช้จ่ายงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ลงวันที่ 21กรกฎาคม 2557
ที่ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอําเภอ ติดตามและตรวจสอบการใช้จ่ายงบประมาณของ อปท. ให้เป็นไปตามกฎหมาย ระเบียบแบบแผนของทางราชการ นโยบาย ประกาศและคําสั่งของ คสช. อย่างเคร่งครัด และกํากับดูแลและตรวจสอบการจัดซื้อจัดจ้างของ อปท. อย่างเข้มงวด ซึ่งหากผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอําเภอ ตรวจสอบพบว่า อปท. แห่งใดมีการใช้จ่ายงบประมาณไปในทางที่ผิดกฎหมายจนเป็นเหตุให้ทางราชการได้รับความเสียหาย หรือมีการทุจริตการจัดซื้อจัดจ้าง ให้ผู้ว่าราชการจังหวัดหรือนายอําเภอดําเนินการตามกฎหมายแก่บุคคลที่เกี่ยวข้องอย่างเฉียบขาดและรวดเร็ว
คำสั่งของกระทรวงมหาดไทยฉบับนี้ ให้ยกเลิก หนังสือแจ้งซักช้อมแนวทางการดำเนินการตามประกาศ ที่กระทรวงมหาดไทยสั่งการให้แก่ผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอำเภอ ดำเนินการ เมื่อ 4 ก.ย.2557
โดยหลังจากยกเลิกแล้วให้ยุบเลิกคณะกรรมการฯ เพื่อเป็นไปตามคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติ ที่ 9/2562 เรื่อง การยกเลิกประกาศคณะรักษาความสงบแห่งชาติ คำสั่งคณะรักษาความสงบแห่งชาติ และคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบ แห่งชาติ บางฉบับที่หมดความจำเป็น ลงเมื่อวันที่ 9 กรกฎาคม 2562 รวมถึงมติคณะรัฐมนตรีที่เกี่ยวข้อง
"เพื่อให้การปฏิบัติงานของผู้ว่าราชการจังหวัดและนายอำเภอในด้านการกำกับดูแลการใช้จ่ายงบประมาณขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น กว่า 8 พันแห่ง เป็นไปด้วยความถูกต้อง สอดคล้องกับคำสั่งหัวหน้าคณะรักษาความสงบแห่งชาติดังกล่าว จึงให้ยกเลิกหนังสือกระทรวงมหาดไทยดังกล่าว"
สำหรับคำสั่งมหาดไทยฉบับล่าสุดนี้ เป็นคำสั่งที่ให้ยุบเลิกให้มีคณะกรรมการที่จังหวัดและอำเภอแต่งตั้ง อย่างน้อย 3 ราย ให้ผู้ว่าฯ และนายอำเภอ แต่งตั้งจากหัวหน้าส่วนราชการ เช่น คลังจังหวัด อัยการจังหวัด โยธาธิการและผังเมืองจังหวัด พาณิชย์จังหวัด ท้องถิ่นจังหวัด ส่วนระดับอำเภอ เช่น สรรพากรอำเภอ ที่ดินอำเภอ เกษตรอำเภอ วัฒนธรรมอำเภอ พัฒนาการอำเภอ ท้องถิ่นอำเภอ
พบว่า บางพื้นที่มีการแต่งตั้งบุคคลอื่นที่ไม่ได้เป็นข้าราชการมาเป็นกรรมการด้วย เช่น ผู้มีความชำนาญด้านการประมาณราคาก่อสร้าง โดยในส่วนของ อบจ.และเทศบาล มีรองผู้ว่าฯเข้ามาเป็นประธานในการควบคุมงบประมาณของ อปท. ตั้งแต่ปี 2557
"กรรมการชุดนั้น มีหน้าที่ติดตามตรวจสอบการบริหารงานของ อปท. ประกอบด้วย การกำกับดูแลการใช้จ่ายงบประมาณมุ่งเน้นแผนงานหรือโครงการประเภทงบลงทุน (ค่าครุภัณฑ์ ที่ดิน และสิ่งก่อสร้าง) ที่เน้นการแก้ไขปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนอย่างเป็นรูปธรรม เช่น โครงการก่อสร้างห่รือปรับปรุงซ่อมแซมเส้นทางคมนาคม โครงการพัฒนาแหล่งน้ำ โครงการกำจัดขยะ โครงการก่อสร้างระบบบำบัดนํ้าเสีย โครงการป้องกันน้ำท่วม เป็นต้น"
ทั้งนี้ยังมีหน้าที่ กำกับดูแลการจัดชื้อจัดจ้าง เช่น มาตรการกำกับดูแลราคากลางงานก่อสร้างตั้งแต่ 5 ล้านบาท ขึ้นไปโดยให้ผู้บริหาร อปท. รายงานข้อมูลราคากลางต่อผู้ว่าฯและนายอำเภอรับทราบเพื่อดำเนินการตรวจสอบความเหมาะสมของราคากลางในการคำนวณราคากลาง
โดนคณะกรรมการชุดนี้ ยังสามารถออกมาตรการ เพื่อระงับ ยับยั้ง หรือยกเลิกการจัดชื้อจัดจ้าง กรณีมีเหตุอันควรเชื่อได้ว่า การจัดชื้อจัดจ้างของอปท. ใด ดำเนินการโดยมิชอบด้วยกฎหมาย ไมโปร่งใสหรือมีลักษณะส่อไปในทางทุจริต หรือประพฤติมิชอบ
ขณะเดียวกัน ยังสามารถออกมาตรการกำกับดูแล หรือยกเว้นการจัดชื้อจัดจ้างโดยวิธีพิเศษ ของอปท.ไปด้วย
มีรายงานว่า ที่ผ่านมา คสช. ยังได้ยกเลิกคำสั่ง คสช. ที่ 88/2557 แต่งตั้งคณะกรรมการพิจารณาความเหมาะสมการจัดสรรเงินอุดหนุนให้ อปท. ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 ที่มีเสนาธิการทหาร เป็นประธานกรรมการ มีกรรมการ เช่น รองเสนาธิการทหาร ผู้บัญชาการหน่วยบัญชาการทหารพัฒนา ปลัดบัญชีทหาร มีอํานาจหน้าที่ พิจารณาความเหมาะสมการจัดสรรงบประมาณเงินอุดหนุนให้ อปท. ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2558 กํากับดูแลการดําเนินการ การจัดทํา และบริหารงบประมาณของ อปท. ให้เป็นไปตามนโยบาย คสช. และ รายงานผลการดําเนินการ และเสนอแนะความเห็นให้หัวหน้า คสช. ทราบโดยเร็ว โดยกรรมการชุดนี้มีทหารถึงห้าจากแปดคนในคณะกรรมการ
คณะกรรมการชุดนี้ ถูกตั้งขึ้นมาเพื่อพิจารณาการใช้งบประมาณอุดหนุนฯ อปท.ทั่วประเทศปีละ 2 แสนล้านบาท ซึ่ง คสช.สมัยนั้นได้รับรายงานว่า กว่า 30% หรือคิดเป็นเงิน 6 หมื่นล้านบาท ถูกหักเป็นค่าหัวคิวให้กับนักการเมืองทั้งระดับท้องถิ่นและระดับชาติ โดยกรรมการชุดนี้ยุบเลิกไป โดยการจัดสรรงบอุดหนุน อปท. กลับมาเป็นหน้าที่ ของคณะกรรมการการกระจายอำนาจให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (ก.ก.ถ.).