กกต.เผยวิธีรายงานผลนับคะแนนหน้าหน่วยเหมือนเลือกตั้ง หนุนถ่ายภาพติดแท็ก #ผลประชามติ โชว์ ถ้านับไม่ถูกค้านได้เลย ชูแอป Rapid Report รายงานผลสดจากหน่วย คาดรู้ผลไม่เป็นทางการไม่เกิน 3 ทุ่ม มั่นใจเซิร์ฟเวอร์ไม่ล่ม อ้างสำนักงานฯ จัดซื้อหีบแบบใหม่ไม่เกี่ยว กกต. ใช้เม็ดพลาสติกใหม่ มีฝาปิดล็อกอย่างดี รับหน้าแตกโยนหีบแตก โอดรู้สึกผิดไม่ควรโยนเล่น เผยคนทำบอกถ้าลองต้องปิดฝาด้วย มองแง่บวกทำคนตื่นตัว คนมาโหวตจนหีบแตก
วันนี้ (3 ส.ค.) นายสมชัย ศรีสุทธิยากร กรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ด้านกิจการบริหารงานเลือกตั้ง แถลงชี้แจงการรายงานผลคะแนนการออกเสียงประชามติร่างรัฐธรรมนูญอย่างไม่เป็นทางการในวันที่ 7 ส.ค. โดยยืนยันว่ามีการนับคะแนนที่หน้าหน่วยออกเสียงทุกหน่วยทั่วประเทศเช่นเดียวกับการเลือกตั้ง ส.ส. หลังปิดหีบเวลา 16.00 น. กรรมการประจำหน่วย (กปน.) จะตรวจนับบัตรที่เหลือที่ไม่ได้ใช้ออกเสียงก่อน จากนั้นจึงจะเริ่มนับบัตรออกเสียงเห็นชอบและไม่เห็นชอบทั้ง 2 ประเด็น ซึ่งประชาชนสามารถติดตามการนับคะแนนและสามารถถ่ายภาพผลคะแนนผ่านการโพสต์เฟซบุ๊ก พร้อมขอให้ติดแฮชแท็ก #ผลประชามติ เพื่อนำเสนออย่างเป็นสาธารณะและทำให้เกิดความโปร่งใส อีกทั้งหากพบว่าการนับคะแนนไม่ถูกต้องสามารถคัดค้านที่หน้าหน่วยได้เลย
นายสมชัยกล่าวว่า ทั้งนี้การรายงานผลคะแนน กปน.1 คน ในแต่ละหน่วยจะส่งผลคะแนนไม่เป็นทางการถึง กกต.กลางผ่านแอปพลิเคชัน Rapid Report หรือการรายงานแบบรวดเร็ว ซึ่ง กปน.ที่จะส่งผลคะแนนดังกล่าวนั้นจะมีรหัสผ่านสำหรับแอปพลิเคชันที่จะแสดงตนว่าเป็น กปน.ของหน่วยใด โดย กปน.จะส่งตัวเลขรายงานผล 6 ตัว คือ จำนวนบัตรดี, จำนวนบัตรเสีย, คะแนนเห็นชอบ, ไม่เห็นชอบร่างรัฐธรรมนูญ, คะแนนเห็นชอบ, ไม่เห็นชอบคำถามพ่วง โดยทั้งหมดต้องตรงกับเอกสารที่มีการเซ็นรับรองโดยกรรมการประจำหน่วย 5 คน คาดว่าการนับคะแนนในแต่ละหน่วยจะเสร็จสิ้นและเริ่มส่งเข้ามายัง กกต.กลางได้ในเวลา 18.00 น.เป็นต้นไป แต่หากหน่วยไหนนับเสร็จก่อนก็จะสามารถส่งคะแนนมาขึ้นแสดงได้ทันที และเชื่อว่าการรายงานผลคะแนนไม่เป็นทางการจะเสร็จสิ้นได้ในเวลาไม่เกิน 21.00 น. แต่ทั้งนี้ก็ขึ้นอยู่กับสัญญาณโทรศัพท์ของแต่ละพื้นที่จะมีปัญหาด้วยหรือไม่ โดย กกต.จะพยายามรายงานผลคะแนนให้ได้ร้อยละ 95 ตามที่ตั้งเป้าไว้ แต่ก็ไม่ยืนยันเพราะอาจจะเจออุปสรรคอื่น เช่น สัญญาณมือถือ สภาพอากาศ ความพร้อมของบุคลากร ซึ่งถ้าได้ถึงร้อยละ 80 ก็ถือว่าประสบความสำเร็จในระดับหนึ่งแล้ว เนื่องจากเป็นการดำเนินการครั้งแรกของประเทศภายใต้งบประมาณที่จำกัดเพียง 2 แสนบาท
นายสมชัยกล่าวต่อว่า ส่วนการประมวลผลเมื่อได้รับคะแนนจากแต่ละหน่วยแล้ว ก็จะใช้เซิร์ฟเวอร์ที่สมรรถภาพสูงมั่นใจว่าจะไม่ล่ม การรายงานผลทาง กกต.จัดให้มีหน้าจอโปรเจคเตอร์ขนาด 100 นิ้วจำนวน 2 จอ โดยแสดงคะแนนทั่วประเทศ คะแนนแยกเป็นรายภาค รายจังหวัด แสดงเป็นเปอร์เซ็นต์ คะแนนดิบ ซึ่งประชาชนสามารถรับชมได้ผ่านทางสถานีโทรทัศน์ช่องต่างๆ ที่มีการลิงค์สัญญาณการรายงานผลคะแนนกับ กกต. รวมทั้งผ่านทางเฟซบุ๊กไลฟ์ สำหรับการรายงานผลอย่างเป็นทางการ คาดว่าจะทราบได้ภายใน 3 วัน เพราะจะต้องรอให้ กปน. ส่งรายงานผลคะแนนเป็นเอกสาร พร้อมหีบบัตร บัตรออกเสียง มายัง กกต.เขต และรายงานต่อมายัง กกต.จังหวัด กกต.กลาง โดยจะมีการตรวจสอบความถูกต้องในทุกขั้นตอน ซึ่งเมื่อส่งมาถึง กกต.กลาง ไม่ว่าจะเป็นวันใดระหว่าง วันที่ 8-10 ส.ค. กกต.ก็ได้เตรียมพร้อมประชุมเพื่อรับรองผลอย่างเป็นทางการก่อนจะส่งให้นายกรัฐมนตรีเพื่อดำเนินการต่อไป
นายสมชัยยังกล่าวถึงการจัดทำหีบบัตรออกเสียงประชามติรูปแบบใหม่ว่า เป็นการออกแบบจากสถาบันพลาสติกโดยใช้เม็ดพลาสติกเกรดเอ 100 เปอร์เซ็นต์ ของใหม่สุดไม่ใช่ของเก่า และดำเนินการจัดการซื้อจัดจ้างโดยสำนักงาน กกต. ไม่เกี่ยวกับกรรมการ กกต. ซึ่งขณะนี้มีประชาชนเข้าใจผิดว่าหีบบัตรไม่มีฝาปิดล็อกจะทำให้มีการทุจริตได้ง่าย ถือเป็นความเข้าใจผิด เพราะนอกจากจะมีฝาปิดแล้วยังมีสายล็อคฝาปิดที่เมื่อล็อคแล้วไม่สามารถดึงออกได้ อีกทั้งยังต้องให้กรรมการประจำหน่วยเซ็นชื่อที่สายรัดจำนวน 5 คน ถ้าจะมีการทุจริตโดยมีการตัดสายรัดออก กปน.5 คนก็ต้องรู้เห็นด้วย
เมื่อถามว่าหีบมีลักษณะโปร่งจะทำให้มีปัญหามองเห็นการกากบาทภายในบัตรออกเสียงที่พับไม่สนิท หรือไม่ นายสมชัยกล่าวว่า เมื่อบัตรอยู่ในหีบแล้วย่อมไม่รู้ว่าเป็นบัตรของใคร เพราะหลักการออกเสียงที่ให้เป็นความลับก็เพื่อไม่ให้รู้ว่าแต่ละคนออกเสียงอย่างไร และหากผู้ใช้สิทธิพับบัตรออกเสียงให้เรียบร้อยเรื่องนี้ก็ไม่มีปัญหา
นายสมชัยยังกล่าวถึงเหตุการณ์โยนหีบบัตรแตกที่ทำให้เป็นกระแสในโซเชียลมีเดียว่า ตอนโยนแล้วหีบแตกรู้สึกเลยว่าหน้าแตก และคิดแล้วว่าจะต้องเป็นข่าวดัง แต่ก็คิดในแง่บวกว่าถ้าทำให้คนรู้และตื่นตัวกับการไปออกเสียงประชามติก็เป็นสิ่งดี ขณะเดียวกันก็รู้สึกผิดว่าของแบบนี้ไม่ควรนำมาทดลองด้วยการโยนแบบนี้ เพราะตอนใช้งานจริงก็คงไม่มีการโยนแบบนี้ ตนก็ได้สอบถามไปยังวิศวกรก็ได้รับคำแนะนำว่าการทดสอบไม่ควรทำโดยไม่มีฝาปิด เพราะถ้าเป็นปิดครบจะมีการกระจายน้ำหนักของแรงกระแทก โดยฝาจะช่วยรับน้ำหนักของปากหีบทำให้หีบไม่แตก
ทั้งนี้ นายสมชัยกล่าวติดตลกในตอนท้ายว่า “หีบแตกอาจจะเป็นเรื่องไสยศาสตร์แสดงว่าคนจะมาใช้สิทธิมากจนหีบแตก”
