“สมชัย” แจงเหตุผลท้วงติงคำถามที่สองของการทำประชามติ เพื่อให้ใช้คำที่เกิดความเข้าใจง่าย แต่หากเกินขอบเขตเงื่อนไขทางกฎหมายในการปรับแก้ก็พร้อมปฏิบัติ
นายสมชัย ศรีสุทธิยากร กรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) ด้านบริหารงานเลือกตั้ง ชี้แจงหลังถูกตำหนิกรณีท้วงติงเรื่องคำถามที่สอง ในการทำประชามติว่า ทราบดีว่าหน้าที่การตั้งคำถามที่สอง เป็นหน้าที่ของสภานิติบัญญัติแห่งชาติ และสภาฯ ก็ประกอบด้วยผู้ทรงภูมิปัญญา มีกระบวนการกลั่นกรองคำถาม และผ่านการช่วยเหลือขัดเกลาจากนักวิชาการผู้ทรงคุณวุฒิจำนวนมาก และ กกต.ไม่มีสิทธิและอำนาจในการแก้ไขคำถาม แต่คำถามประชามติ เป็นสิ่งสำคัญที่สุดของการทำประชามติ หากคำถามไม่ชัดเจน มีข้อกังขา มีคำยากที่ประชาชนทั่วไปยากจะเข้าใจ โดยเฉพาะมีลักษณะเป็นการชี้นำ การทำประชามติทั้งกระบวนการไม่ว่าจะทำได้ดีเพียงไร ก็ยากที่จะให้เกิดความเที่ยงธรรมสมดังความตั้งใจของทุกฝ่ายได้
นายสมชัยยกตัวอย่างคำถาม ที่ให้เหตุผลจูงใจไปกับคำถาม เช่น เพื่อให้มีสุขภาพดีควรทานอาหารเสริมหรือไม่ หรือคำถามที่ว่า ในฐานะที่เป็นคนไทยควรรับใช้ชาติด้วยการไปเกณฑ์ทหารหรือไม่ หรือคำถามที่ว่า ในฐานะที่เป็นพลเมืองดีท่านจะไปใช้สิทธิเลือกตั้งหรือไม่ ซึ่งคำถามลักษณะนี้ทางวิชาการจะจัดกลุ่มว่าเป็นคำถามนำ (leading question)
นายสมชัยกล่าวอีกว่า หากการให้ความเห็นของตนจะเป็นประโยชน์ ในการนำไปสู่การขัดเกลาข้อความให้สั้น กะทัดรัด ชัดเจน ไม่มีคำยากหรือศัพท์แสงทางวิชาการที่ประชาชนทั่วไปเข้าใจได้ยาก เช่นคำว่า ปฏิรูป, ยุทธศาสตร์, บทเฉพาะกาล หรือแม้กระทั่งคำว่า รัฐสภา และไม่มีลักษณะที่อาจถูกเข้าใจว่ามีการชี้นำจนทำให้การทำประชามติเกิดความกังขาและอาจถูกวิพากษ์วิจารณ์ถึงความเที่ยงธรรมได้ โดยยังคงสามารถยึดความหมายและเจตนาในการถามและการตอบได้อย่างชัดเจน จนสามารถสะท้อนตรงตามเจตนาของทั้งผู้ถามและผู้ตอบได้ก็เป็นสิ่งที่น่ายินดี
“แต่หากทุกฝ่ายยืนยันว่า เกินขอบเขตเงื่อนไขทางกฎหมายในการปรับแก้แล้ว ผมในฐานะผู้ปฏิบัติตามกฎหมายก็พร้อมปฏิบัติหน้าที่ในการจัดการให้มีการออกเสียงประชามติอย่างเต็มที่”