ชาวเน็ตแชร์โพสต์ของสัตวแพทย์ผู้ควบคุมฟาร์มโคนมและการผลิตน้ำนมในประเทศไทย โต้กลับรายการวู้ดดี้ ย้ำนมสดแท้ 100% หาไม่ยาก มีอย่างน้อย 3-5 ยี่ห้อ แต่ต้องอ่านฉลากข้างกล่อง อีกทั้งนม 1 กล่องต้องผ่านกระบวนการหลายขั้นตอน ถ้าไม่เชื่อไม่ต้องกิน แต่อย่าสร้างข้อมูลที่ผิดเพี้ยน ถามรู้จัก Grass Fed milk ดีพอหรือยัง
วันนี้ (9 พ.ย.) จากกรณีที่รายการ Woody อเวนเจอร์ ที่มีนายวุฒิธร มิลินทจินดา หรือวู้ดดี้เป็นพิธีกร ได้นำเสนอรายการออนไลน์ พาดหัวว่า "คิดว่ากินนมวัวแท้? ความจริงคือ นมผงผสมสาร" แล้วชาวเน็ตจับได้ว่า เป็นการโฆษณาแฝงให้กับผลิตภัณฑ์นมยี่ห้อหนึ่ง ขณะที่นักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญรุมจวกเป็นการด้อยค่านมวัวของไทย การพูดดังกล่าวไม่ใช่การตั้งคำถาม แต่เป็นการชี้นำที่แรงเกินไป และให้ข้อมูลด้านเดียว
ปรากฎว่ามีชาวเน็ตแชร์โพสต์จากเฟซบุ๊ก Anusorn Jasanchuan จำนวนมาก โพสต์ข้อความระบุว่า "ว่าจะไม่แล้วนะ ... แต่เห็นลานจอดรถทัวร์ยังว่าง ขอตอบในฐานะเป็นสัตวแพทย์ เนาะครับ และ
> เป็นสัตวแพทย์ผู้ควบคุมฟาร์มโคนมและการผลิตน้ำนมในประเทศไทย พศ. 2557
> เป็นสัตวแพทย์ผู้ควบคุมฟาร์มสัตว์เคี้ยวเอื้อง พศ. 2566 (ต่ออายุใบอนุญาตฯ และกรมเปลี่ยนชื่อใบอนุญาตฯ)
ต่อไปนี้คือ 3 ข้อที่อยากจะบอกว่าด้วยเรื่อง "นมวัว" เอาแค่เรื่องนมวัวพอครับ เรื่องแพ้ ไม่แพ้ อันนั้นมีคนคอมเมนต์ไปเยอะแหล่ะ
1. นมโคสดแท้ 100% นั้นหายาก >>>???
จริงๆ ไม่ยากเลยครับ เราเดินเข้าห้างก็จะเจอแล้วอย่างน้อย 3 - 5 ยี่ห้อ เพียงแต่เราต้องอ่านฉลากข้างกล่อง อย่าอ่านแต่หน้ากล่อง เพราะข้อความหน้ากล่องส่วนใหญ่เป็นคำโฆษณาเราก็จะเห็นว่าเติมนั่นเติมนี่เต็มไปหมด ถ้าเราอ่านแค่นั้นเราก็รู้แค่นั้น ถ้าเราอ่านมากกว่านั้นเราก็จะรู้ว่าจะเลือกกินอันไหนดี ... ไม่ยาก
2. นมวัวไทยไม่มีคุณภาพ ปนเปื้อนเชื้อแบคทีเรีย ยา ฮอร์โมน สารเคมี ฯลฯ >>>???
สิ่งที่แขกรับเชิญพูดออกมานั้นแสดงว่าเขาอาจจะไม่รู้จักอุตสาหกรรมนมโคมากพอ .. กว่าจะได้นมมา 1 กล่อง เขาผ่านกระบวนการอะไรมาบ้าง เริ่มตั้งแต่มาตรฐานฟาร์ม มาตรฐานการเลี้ยง การให้อาหาร การดูแลสุขภาพวัว ความสะอาดในการเลี้ยงดู วิธีการรีดนมและความสะอาดของการรีดนม (milking routing and milking hygiene) พอได้นมมา 1 ถัง เขาต้องผ่านกระบวนการตรวจสอบเยอะแยะมากมาย กว่าจะได้เข้าไปสู่โรงงานแปรรูป และโรงงานแปรรูปก็ถูกควบคุมมาตรฐานการแปรรูปนมอีกหลายขั้นตอน
แนะนำให้ไปอ่านเรื่อง
- CMT
- Alcohol test,
- Clot on boiling test,
- Titratable acidity test,
- Freezing point ,
- Specific gravity test,
- Methylene blue test,
- Resazurin test ,
- Somatic cell count ,
- Standard plate count ,
- Coliform bacterial count ,
- Thermoduric bacterial count
- การทำสอบการตกค้างของยาปฏิชีวนะ Delvo test หรือ มาตรฐานที่เทียบเท่า
นอกจากนี้น่าจะต้องรู้จักระบบทำความสะอาดดูแลเครื่องจักรอุปกรณ์ที่เกี่ยวข้องกับการผลิตนมด้วย เช่น ระบบ Cleaning In Place : CIP , ระบบ Cleaning Out Place : COP , มาตรฐานการทดสอบสารเคมีตกค้างในน้ำนมต่างๆ
ถ้าจะลงลึกกว่านั้นก็ไปดูเรื่ององค์ประกอบน้ำนม (milk composition) เช่น เปอร์เซ็นต์ไขมัน (%Fat) , เปอร์เซ็นต์โปรตีน (%Protein), ของแข็งในน้ำนมรวม (Total solid) , ของแข็งไม่รวมไขมัน (Solid not fat) ฯลฯ
ทั้งหมดนี้คือสิ่งที่เกษตรกรผู้เลี้ยงโคนม ถูกทดสอบกันทุกวัน วันละ 2 ครั้ง เช้า - เย็น (เพราะศูนย์รับน้ำนมเปิดรับนมวันละ 2 รอบ เช้ากับเย็น)
ถ้าคุณไม่เชื่อระบบการควบคุมคุณภาพน้ำนมโคแบบนี้ ผมว่าคุณก็ไม่ต้องกินนมวัวหรอกครับ แต่อย่าสร้างข้อมูลที่ผิดเพี้ยนให้กับคนอื่นเลย มันเป็นบาป
อยากอ่านเพิ่มเติมที่ :
>> มาตรฐานสินค้าเกษตร มกษ 6003 - 2553 (Thai agricultural standard , TAS 6003 - 2010) เรื่อง "น้ำนมโคดิบ" (Raw cow milk) https://qcontrol.dld.go.th/.../stories/law/raw_cow_milk.pdf
>> มาตรฐานสินค้าเกษตร มกษ 6401(G) - 2560 แนวปฏิบัติการใช้มาตรฐานสินค้าเกษตร การปฏิบัติที่ดีสำหรับศูนย์รวบรวมน้ำนมดิบ https://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2560/E/170/8.PDF
3. Grass Fed milk ... หากินยาก ราคาแพง
คำถามคือ ... คุณสามารถซื้อนม Grass fed milk ได้สูงสุดแบบสบายใจไม่บ่นว่าแพงได้ที่ราคาลิตรละเท่าไหร่..?? แล้วคุณรู้จัก Grass fed milk ดีพอหรือยัง
วัวนม 1 ตัว ต้องการพลังงานสำหรับการดำรงค์ชีวิตให้อยู่รอดไปวันๆ สำหรับการเดินแทะเล็มหญ้าเพื่อหาอาหารเข้าท้องเฉยๆ นี่ ขั้นต่ำก็ต้องใช้พลังงานไม่น้อยกว่า 10 กว่า Mcal แล้ว (เมกะแคลลอรี่) ถ้าต้องเลี้ยงลูกด้วย หรืออุ้มท้องด้วย ให้นมด้วย ก็ต้องการพลังงานไม่น้อยกว่า 35 ถึง 40 เมกะแคลลอรี่/วัน นี่ยังไม่รวมช่วงที่เป็น peak milk ของวัวนมด้วยนะ
ถามหน่อยครับว่าหญ้าชนิดไหนในประเทศไทยที่สามารถให้พลังงานได้มากมายขนาดนั้น .. คำตอบคือ .. ไม่มีเลย แปลว่าถ้าคุณอยากได้ Grass fed milk คุณก็ต้องยอมให้วัวผลิตน้ำนมน้อยๆ วันละ 2 กิโล 3 กิโล พอ เพื่อที่จะได้ใช้พลังงานน้อยลง เผื่อวัวจะขยันกินหญ้าตะบี้ตะบันกินให้ท้องแตกกันไปข้างนึงจะได้นม Grass fed milk มาซักหน่อย ถ้าอยากได้เยอะก็เลี้ยงหลายตัว เลี้ยงหลายตั้วแปลงหญ้าก็ต้องเยอะ ต้นทุนค่าเลี้ยงดูก็สูงขึ้น นมที่ได้มาก็ต้องแยกไลน์การผลิตออกจากนมปกติ ถ้าได้นมปริมาณน้อยๆ ไปลงทุนในเครื่องจักรแปรรูปขนาดใหญ่แปลว่าต้นทุนก็ต้องสูงขึ้นหลายเท่าตัว พูดง่ายๆ คือมันไม่คุ้มที่จะรันเครื่องจักรนั่นเอง
แล้วก็ต้องย้อนกลับมาถามอีกแหล่ะว่า คุณจะยอมซื้อนม Grass fed milk ได้สูงสุดที่ราคาเท่าไหร่ ... ??? ดังนั้น มันแพงแน่นอนอยู่แล้วครับ
ถ้าคุณมีสภาพอากาศที่ดี ไม่ร้อน อากาศเย็นตลอดทั้งปี มีแปลงหญ้าที่ดีมีคุณภาพ มีหญ้าสดให้กินได้ตลอดทั้งปีและปริมาณเพียงพอ มีสายพันธุ์วัวที่ดี มีคนเลี้ยงที่ดี มีเทคโนโลยีที่ดี คุณก็ทำ Grass fed milk ได้ แต่ถ้าจะมาทำ Grass fed milk ที่เมืองไทยก็ลำบากตั้งแต่ข้อแรกแล้วครับ
สิ่งสำคัญคือการ optimized ระหว่างวัวกับคนให้เหมาะสมต่างหาก เราอยากได้นมคุณภาพดีก็เลี้ยงเขาดีๆ ให้วัวมีสุขภาพดี แต่ถ้าคิดว่าอยากให้วัวมีสุขภาพจิตดี สุขภาพกายดี แต่คนเลี้ยงแย่มันก็ไปไม่รอด
เราไม่ได้เลี้ยงวัวอยู่ในทุ่งลาเวนเดอร์ เนาะครับ อันนี้ต้องเข้าใจ
ทั้งนี้ทั้งนั้น ... อย่าพึ่งเชื่อในสิ่งที่ผมพูดไปนะครับ คิด พิจารณาไตร่ตรองให้รอบคอบถึงความสมเหตุสมผลซะก่อน ถึงเชื่อ
ปล. ไม่ได้ต้องการจะบอกว่าเราแน่มาจากไหน แค่อยากจะให้ข้อมูลในฐานะที่เราเป็นสัตวแพทย์ที่อยู่ในวงการโคนมมาพอสมควร ถึงแม้นประสบการณ์อาจจะสู้กับแขกรับเชิญของรายการไม่ได้ก็ตาม
ขอบคุณทุกท่านที่อ่านครับ"
ด้านเฟซบุ๊ก "สถาบันอาหาร Intelligence Center" โพสต์ข้อความระบุว่า "ประเทศไทย "นมโค" จัดเป็นอาหารกำหนดคุณภาพหรือมาตรฐาน โดยมีประกาศกระทรวงสาธารณสุข กำหนดไว้เป็นการเฉพาะ
ปัจจุบันมีประกาศฯ ที่เกี่ยวข้อง 2 ฉบับ ได้แก่
- ประกาศฯ ฉบับที่ 350 พ.ศ. 2556
- ประกาศฯ ฉบับที่ 406 พ.ศ. 2562
ได้กำหนดนิยามไว้ดังนี้
"นมโค" = ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากน้ำนมโคดิบ ได้แก่ น้ำนมโคสด น้ำนมโค นมผง นมข้น นมคืนรูป นมแปลงไขมัน
"น้ำนมโคดิบ" = น้ำนมที่รีดได้จากแม่โค และไม่ผ่านกรรมวิธีการฆ่าเชื้อด้วยความร้อน
"น้ำนมโคสด" = ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการนำน้ำนมโคดิบมาผ่านกรรมวิธีพาสเจอร์ไรส์ที่อุณหภูมิไม่เกิน 80 องศาเซลเซียส มีมันเนยไม่น้อยกว่าร้อยละ 3.2 ของน้ำหนัก และมิได้เติมหรือแยกซึ่งวัตถุอื่นใด เว้นแต่การแยกมันเนยออกมาเท่านั้น
"น้ำนมโค" = ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการนำน้ำนมโคดิบมาผ่านกรรมวิธีการฆ่าเชื้อ ที่ไม่เข้าลักษณะเป็นน้ำนมโคสด และมิได้แยกหรือเติมเข้าไปซึ่งวัตถุอื่นใด เว้นแต่การแยกหรือเติมมันเนย หรือปรับปริมาณเนื้อนมด้วยนมผงไม่เกินร้อยละ 1 ของน้ำหนัก
"นมผง" = ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการนำน้ำนมโคดิบที่ผ่านกรรมวิธีฆ่าเชื้อที่ระเหยน้ำออกด้วยกรรมวิธีต่างๆ จนเป็นผง และอาจมีการเติมวัตถุอื่นใดที่เป็นองค์ประกอบของนมอีกด้วยก็ได้
"นมข้น" = ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการนำน้ำนมโคดิบมาระเหยเอาน้ำบางส่วนออก และอาจเติมน้ำตาลหรือวัตถุอื่นใดที่เป็นองค์ประกอบของนมอีกด้วยก็ได้
"นมคืนรูป" = ผลิตภัณฑ์ที่ได้จากการนำองค์ประกอบของน้ำนมโคดิบมาผสมกันให้มีลักษณะเช่นเดียวกับน้ำนมโคสด น้ำนมโค หรือนมข้น และอาจเติมน้ำนมโคดิบหรือวัตถุอื่นใดที่เป็นองค์ประกอบของนมอีกด้วยก็ได้
"นมแปลงไขมัน" = น้ำนมโคสด น้ำนมโค นมผง นมข้น หรือนมคืนรูป ที่ใช้ไขมันอื่นบางส่วนหรือทั้งหมดแทนมันเนยที่มีอยู่
นอกจากนี้ ยังมีนมและผลิตภัณฑ์ของนมอื่น ที่มีประกาศเฉพาะ ได้แก่
1. นมปรุงแต่ง
2. ผลิตภัณฑ์ของนม
3. นมเปรี้ยว
นอกจากนี้ ยังคอมเมนต์อีกว่า “Grass-fed Milk” ไม่ได้แปลว่ามันเป็นนม 100% เสมอไป แต่มันคือคำกล่าวอ้างข้อมูล (Information Claim) หรือ คำกล่าวอ้างด้านคุณสมบัติ (Property Claim) เท่านั้น มีข้อมูลงานวิจัย แต่ยังไม่มีการรับรองทางกฎหมาย
