เปิดเอกสารตะวันตก! ตราประจำชาติกัมพูชามีรากฐานจากเหรียญที่สร้างในยุคสยามปกครอง

หลักฐานชิ้นสำคัญที่กัมพูชาอาจอยากลืม! เพจ "ปราชญ์ สามสี" เปิดโปงร่องรอยจาก "เหรียญกัมพูชาในยุคนักองค์ด้วง" (ค.ศ. 1847–1860) ที่ผลิตขึ้นในสมัยอยู่ภายใต้การอารักขาของสยาม รูปแบบ ลวดลาย และแม้แต่ "ตราแห่งชาติ" ของขแมร์ ล้วนมีจุดกำเนิดและรับอิทธิพลมาจากเหรียญเงินและเครื่องราชกกุธภัณฑ์ของไทยอย่างชัดเจน ย้อนดูช่วงเวลาที่สัญลักษณ์ของรัฐกัมพูชาเริ่มต้นขึ้นภายใต้เงาอำนาจของสยาม

เมื่อวันที่ 9 ต.ค. เพจ “ปราชญ์ สามสี” ได้ออกมาโพสต์เรื่องราวประวัติศาสตร์น่าสนใจเกี่ยวกับเหรียญกัมพูชาในสมัยพระบาทนักองค์ด้วง (ค.ศ. 1847–1860) เป็นหลักฐานทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญซึ่งแสดงให้เห็นถึงอิทธิพลของสยามต่อการก่อตั้งสัญลักษณ์ของรัฐกัมพูชา ทั้งนี้ ทางเพจได้ระบุข้อความว่า

“ประวัติศาสตร์ที่กัมพูชาอยากลืม

เหรียญกัมพูชาในยุคต้นศตวรรษที่ 19 เป็นหลักฐานสำคัญที่สะท้อนอิทธิพลของสยามต่อการก่อร่างรัฐกัมพูชา เหรียญเหล่านี้ผลิตขึ้นในรัชสมัยของ พระบาทนักองค์ด้วง (ค.ศ. 1847–1860 / พ.ศ. 2390–2403) ซึ่งอยู่ในช่วงที่กัมพูชายังอยู่ภายใต้การอารักขาของสยาม รูปแบบของเหรียญ—ทั้งลวดลาย อักษร และสัญลักษณ์—ล้วนคล้ายกับเหรียญเงินไทยในรัชกาลที่ 3–4 อย่างชัดเจน

เอกสารตะวันตกอย่าง Hubert Herald ระบุว่า “ตราแห่งชาติของกัมพูชาเริ่มต้นบนเหรียญที่ตีขึ้นในสมัยสยามปกครอง” และเครื่องราชกกุธภัณฑ์ต่าง ๆ เช่น มงกุฎ ถ้วยพิธีกรรม หรือพานหมาก ก็ล้วนเป็นแบบที่รับอิทธิพลจากราชสำนักสยามโดยตรง

แม้ในเวลาต่อมา ฝรั่งเศสจะเข้ามาจัดตั้งรัฐในอารักขาในปี ค.ศ. 1863 (พ.ศ. 2406) และผนวกกัมพูชาเข้าเป็นส่วนหนึ่งของอินโดจีน แต่เหรียญและตราประจำชาติยังคงสืบรูปแบบจากสยาม ไม่ได้เกิดจากอัตลักษณ์ภายในของกัมพูชาเอง

เหรียญยุคนักองค์ด้วงจึงเป็นร่องรอยที่ยืนยันว่า “กำเนิดของสัญลักษณ์รัฐกัมพูชา” มีจุดเริ่มต้นจากสยามในช่วงหนึ่งของประวัติศาสตร์ — ช่วงเวลาที่ความเป็นกัมพูชายังอยู่ใต้เงาแห่งอำนาจของไทย“