ใครจะคิดว่า...หมูสามชั้นบนจานคือผลลัพธ์ของความทุ่มเทระดับประเทศ? เพราะเบื้องหลังเนื้อหมูที่เรากินกันทุกวัน ไม่ใช่แค่สินค้าทั่วไป แต่คือ "ฟันเฟืองแห่งความมั่นคงทางอาหารของชาติ" ที่เชื่อมโยงกับชีวิตเกษตรกรกว่าแสนราย แรงงานอีกนับล้าน และเศรษฐกิจชุมชนทั่วไทย
แรงกดดันจากต้นทุนพุ่ง โรคระบาดแรง และเนื้อนำเข้าเริ่มคืบคลาน...เราจะยอมเสียอะไรไป? หลายคนอาจไม่รู้ว่า...หากไทยเปิดทางให้นำเข้าเนื้อหมูราคาถูกจากต่างประเทศโดยเสรี โดยเฉพาะจากสหรัฐฯ เพื่อแลกผลประโยชน์ด้านภาษี ผลลัพธ์ที่ได้อาจไม่คุ้มค่า เพราะสิ่งที่เราจะเสียไปคือ "ระบบอาหารของตัวเอง" และ "อธิปไตยทางอาหาร" รวมถึงต้องแลกกับสารเร่งเนื้อแดงที่แฝงมากับเนื้อหมูนำเข้า ที่จะกลายเป็น “ตัวบ่อนทำลายสุขภาพผู้บริโภค”
เกษตรกรหมูไทย...เส้นเลือดใหญ่ของระบบอาหารทั้งประเทศ ปัจจุบันประเทศไทยมีเกษตรกรเลี้ยงหมู 145,000-190,000 ราย ส่วนใหญ่เป็นฟาร์มรายย่อยที่กระจายอยู่ทั่วประเทศ โดยเฉพาะภาคกลาง อีสาน และเหนือตอนล่าง หมูไทยคือโปรตีนหลักของคนไทยกว่า 50% เฉลี่ยบริโภค 20-22 กิโลกรัมต่อคนต่อปี และเบื้องหลังหมูหนึ่งตัวยังมีห่วงโซ่อาชีพอีกกว่า 10 ล้านคน ตั้งแต่ผู้ผลิตอาหารสัตว์ พ่อค้าขายยารักษาสัตว์ โรงฆ่าสัตว์ คนขนส่ง พ่อค้าแม่ค้าในตลาดสด ฯลฯ นี่ไม่ใช่แค่ "หมู" แต่คือ "รากฐาน" ของเศรษฐกิจฐานรากไทยทั้งระบบ
เนื้อนำเข้าถูกกว่า...แต่แฝงความเสี่ยงที่ซ่อนอยู่ หมูนำเข้าจากฟาร์มใหญ่ในสหรัฐฯ มีต้นทุนต่ำกว่าของไทย 20-30% หากเปิดเสรีนำเข้า ราคาหมูในประเทศจะตกต่ำ เกษตรกรไทยจะล้มหายตายจาก หนี้สินล้นฟาร์ม คนตกงานทั้งระบบ และสุดท้ายไทยจะกลายเป็นประเทศที่ต้อง "ซื้อกิน" จากต่างชาติ
ลองนึกถึงวันที่โลกเกิดสงคราม หรือโรคระบาดรุนแรง เนื้อหมูต่างชาติก็อาจหายไปจากตลาดไทย แม้มีเงินก็ซื้อไม่ได้...แล้วเราจะกินอะไร
เปิดทางนำเข้า เท่ากับสูญเสียอธิปไตยทางอาหารไทย การนำเข้าหมูราคาถูกอาจดูดีระยะสั้น แต่ระยะยาวเท่ากับทำลายระบบอาหารของเราเอง เพราะเมื่อฟาร์มไทยปิดตัว บริษัทแปรรูปต้องปรับระบบครั้งใหญ่ ผู้ผลิตอาหารสัตว์ ข้าวโพด มันสำปะหลัง วัคซีน ยารักษาโรค ก็จะซบเซาไปด้วย
ทางออกที่ดีกว่า...ยั่งยืนกว่า คือ "หนุนเกษตรกรไทย" ทางเลือกที่ควรทำคือ "หนุนเกษตรกรไทย" ให้แข่งขันได้ ทั้งการพัฒนาฟาร์ม ลดต้นทุน ควบคุมโรค เข้าถึงตลาดผ่านระบบ Contract Farming ที่เป็นธรรม สร้างราคายุติธรรม และป้องกันการลักลอบนำเข้า
ที่สำคัญ ต้องเปลี่ยนมุมมองต่อ "เกษตรกรผู้เลี้ยงหมู" ไม่ใช่แค่คนผลิตเนื้อหมูขาย...แต่คือ "ผู้พิทักษ์อธิปไตยอาหารของชาติ"
เพราะอาหาร...คือความมั่นคงที่แท้จริงของไทย ถ้าเรายังอยากมีหมูไทยกินทุกวัน โดยไม่ต้องง้อการนำเข้า...ถ้าเราอยากเห็นชุมชนเกษตรมั่นคง ไม่ถูกทุนใหญ่ต่างชาติเขมือบ..."เกษตรกรผู้เลี้ยงหมูไทย" คือตัวจริงที่ต้องรักษาไว้
งานเขียนโดย : ปฏิภาณ กิจสุนทร นักวิชาการอิสระ