ไขข้อสงสัย! บทบาท "พระคาร์ดินัลมีชัย" ในพิธีรับตำแหน่งพระสันตะปาปาองค์ใหม่

แจงความเข้าใจผิด กรณีพระคาร์ดินัล ไมเคิล มีชัย กับพิธีรับตำแหน่งพระสันตะปาปาองค์ใหม่ เผยความสำคัญของ "หัวหน้าพระคาร์ดินัลสงฆ์" ผู้ทำหน้าที่กล่าวบทภาวนาในพิธี

จากกรณีมีรายงานว่าสื่อหลายสำนักได้ลงข่าวว่า พระคาร์ดินัลไมเคิล มีชัย กิจบุญชู เป็นพระคาร์ดินัลที่อาวุโสที่สุดในคณะพระคาร์ดินัล (College of Cardinals) ทั่วโลก และท่านจะเป็นผู้นำในพิธีรับตำแหน่งของพระสันตะปาปาพระองค์ใหม่ จึงอยากอธิบายเพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง ทำให้วันนี้ (24 เม.ย.) ผู้ใช้เฟซบุ๊ก “J phaisan joseph“ ผู้อำนวยการแผนกพิธีกรรม สังกัดอัครสังฆมณฑลโรมันคาทอลิกราชบุรี ได้ออกมาโพสต์ข้อความอธิบายเพื่อความเข้าใจที่ถูกต้องในการรับตำแหน่งพระสันตะปาปา โดยได้ระบุข้อความว่า

"#พระคาร์ดินัลในพระศาสนจักรโรมันคาทอลิก

มีสื่อหลายสำนักลงว่า พระคาร์ดินัล ไมเคิล มีชัย กิจบุญชู เป็นพระคาร์ดินัลที่อาวุโสที่สุดในคณะพระคาร์ดินัล (College of Cardinals) ทั่วโลก และท่านจะเป็นผู้นำในพิธีรับตำแหน่งของพระสันตะปาปาพระองค์ใหม่ จึงอยากอธิบายเพื่อความเข้าใจที่ถูกต้อง

ตำแหน่ง พระคาร์ดินัล เป็นฐานันดร (hierarchy) ไม่ใช่ศีลบวช (Holy Orders) โดยพระสันตะปาปาจะเลือกผู้มารับตำแหน่งด้วยพระองค์เองอย่างอิสระ และไม่จำเป็นต้องเลือกจากพระสังฆราช แม้พระสงฆ์ก็สามารถถูกเลือกได้ หากผู้ถูกเลือกเป็นพระสงฆ์ เมื่อได้รับเลือกแล้วจะได้รับศีลบวชเป็นพระสังฆราช แต่เจ้าตัวอาจขอที่จะไม่รับศีลบวชขั้นนี้ได้ด้วยเหตุผลที่จำเป็น ดังเช่นพระคาร์ดินัล Raniero Cantalamessa, OFM Cap.

ในฐานันดรนี้ ยังแบ่งเป็น 3 ระดับ คือ
พระคาร์ดินัล-สังฆราช (Cardinal-Bishop)
พระคาร์ดินัล-สงฆ์ (Cardinal-Priest)
พระคาร์ดินัล-สังฆานุกร (Cardinal-Deacon)

โดยขึ้นกับพระสันตะปาปาว่าจะแต่งตั้งให้อยู่ในระดับใด และสามารถเลื่อนระดับได้โดยพระองค์เอง เช่น พระคาร์ดินัล Luis Antonio Tagle เมื่อครั้งแรกรับการแต่งตั้งในระดับสงฆ์ เมื่อไปทำหน้าที่ที่สมณกระทรวงประกาศพระวรสาร ได้ถูกเลื่อนจากระดับสงฆ์ เป็นระดับสังฆราช

และบรรดาพระคาร์ดินัลสังฆราชจะเลือกผู้ที่มีอาวุโส เพื่อให้พระสันตะปาปาผ่านความเห็นชอบ ให้ดำรงตำแหน่ง หัวหน้าคณะพระคาร์ดินัล (Dean of the College of Cardinals)

ส่วนพระคาร์ดินัลสงฆ์ที่มีอาวุโสที่สุด จะมีตำแหน่งหัวหน้า (Protopriest) โดยอัตโนมัติ เช่นเดียวกันกับพระคาร์ดินัลสังฆานุกร (Protodeacon)

ในพิธีเข้ารับตำแหน่ง (Inauguration) ของพระสันตะปาปา ซึ่งไม่ใช่ศีลบวชเช่นกัน หัวหน้าพระคาร์ดินัลสังฆานุกรจะเป็นผู้สวมปัลลีอุม (Pallium) ให้พระองค์ จากนั้นหัวหน้าพระคาร์ดินัลสงฆ์จะกล่าวบทภาวนา และหัวหน้าคณะพระคาร์ดินัลจะสวมแหวนชาวประมง (Fisherman Ring) ให้พระองค์ เป็นลำดับสุดท้าย

อาวุโส (senior) ในบริบทเหล่านี้ นับที่ระยะเวลาการเป็นพระคาร์ดินัลเป็นหลัก ไม่ใช่นับอายุ

ดังนั้นตอนนี้ พระคาร์ดินัลมีชัยจึงเป็นพระคาร์ดินัลที่อาวุโสที่สุดในคณะพระคาร์ดินัลทั่วโลก ท่านได้รับการแต่งตั้งเมื่อ 2 กุมภาพันธ์ 1983 ซึ่งบรรดาพระคาร์ดินัลที่ได้รับการแต่งตั้งพร้อมท่านนั้น เหลือท่านเพียงผู้เดียวที่มีชีวิตอยู่ และท่านเป็นหัวหน้าพระคาร์ดินัลสงฆ์ ซึ่งจะทำหน้าที่อ่านบทภาวนาในพิธีเข้ารับตำแหน่งของพระสันตะปาปาพระองค์ใหม่ในคราวนี้"