หมอแนะเช็กอาการ สมองเมาแผ่นดินไหว-แผ่นดินไหวทิพย์

ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช หัวหน้าหน่วยประสาทวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มช. แนะนำเช็กอาการสมองเมาแผ่นดินไหว-แผ่นดินไหวทิพย์ โดยอาการทางสมองและร่างกายหลังแผ่นดินไหวถือเป็นเรื่องปกติ

เมื่อวันที่ 31 มี.ค. เพจ "คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่" ได้ออกมาโพสต์แนะนำเช็กอาการสมองเมาแผ่นดินไหว และแผ่นดินไหวทิพย์

โดยระบุว่า “ผศ.นพ.สุรัตน์ ตันประเวช หัวหน้าหน่วยประสาทวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มช. กล่าวว่า หลังจากเหตุแผ่นดินไหวสงบ นอกจากความตื่นตระหนก และวิตกกังวลที่เกิดขึ้นกับคนทั่วไปแล้ว อีกกลุ่มที่ต้องเฝ้าระวังเป็นพิเศษคือ ผู้ที่มีโรคประจำตัวบางกลุ่ม ได้แก่ ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง (Stroke) โดยเฉพาะผู้ที่เคยเป็นโรคหลอดเลือดสมอง หรือเสี่ยงสูง เช่น มีความดันโลหิตสูง เบาหวาน หรือไขมันในเลือดสูง ความเครียดเฉียบพลัน และแรงสั่นไหวอาจกระตุ้นความดันให้พุ่งสูงชั่วขณะ ซึ่งในบางรายอาจเสี่ยงต่อการเกิดโรคหลอดเลือดสมองซ้ำได้

สำหรับผู้ป่วยโรคหัวใจ โดยเฉพาะผู้ที่มีภาวะหัวใจเต้นผิดจังหวะ หรือภาวะหัวใจล้มเหลว ความตกใจฉับพลัน อาจทำให้หัวใจเต้นเร็ว หรือหัวใจขาดเลือดเฉียบพลัน ส่วนผู้ป่วยไมเกรน มีโอกาสกระตุ้นให้อาการปวดศีรษะกำเริบได้ เนื่องจากการเปลี่ยนแปลงทางอารมณ์ และระบบประสาทรับรู้ รวมถึงผู้ที่มีความวิตกกังวล หรือ โรคทางจิตเวช เช่น โรคแพนิก โรค PTSD ซึ่งอาจถูกกระตุ้นให้เกิดอาการทางอารมณ์ หรือประสาทหลอนได้ง่ายขึ้น

นอกจากนี้ พบว่ามีคนอีกจำนวนไม่น้อยที่ยังคงมีอาการเวียนศีรษะ โยกคลอน ใจสั่น ถึงแม้เหตุการณ์จะผ่านไปแล้ว สาเหตุหลักมาจากสมองและระบบการทรงตัวของร่างกายยังปรับตัวไม่ทันกับการเคลื่อนไหวที่ผิดปกติและฉับพลัน โดยปรากฏการณ์นี้มีชื่อเรียกในทางการแพทย์ว่า สมองเมาแผ่นดินไหว Earthquake Drunk หรือ Post-Earthquake Dizziness Syndrome (PEDS) ซึ่งจะคล้ายกับอาการเมารถ หรือเมาเรือ ผู้ป่วยจะรู้สึกเหมือนโคลงเคลง แม้ยืนอยู่บนพื้นปกติ เกิดจากระบบทรงตัวในหูชั้นในสับสน และสมองประมวลผลข้อมูลขัดแย้งจากตาและหู

รวมถึงอาการที่เรียกว่า “สมองหลอนแผ่นดินไหว” หรือ “แผ่นดินไหวทิพย์” จะรู้สึกว่าโลกยังสั่น ทั้งที่เหตุการณ์จบไปแล้ว เป็นผลมาจากความตื่นตัวที่มากเกินของระบบประสาท บางคนอาจมีอาการคล้าย PTSD เช่น ใจนึกย้อนไปตอนเกิดเหตุการณ์ นอนไม่หลับ หรือกลัวอาคารสูง ซึ่งอาการดังกล่าวมักเกิดขึ้นบ่อยในผู้ที่มีโรควิตกกังวล โรคไมเกรน หรือเคยมีอาการแพนิกมาก่อน

หัวหน้าหน่วยประสาทวิทยา ภาควิชาอายุรศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ มช.กล่าวเพิ่มเติมถึงวิธีปฏิบัติตัว สำหรับประชาชนที่ยังรู้สึกเวียนศีรษะจากเหตุการณ์ดังกล่าวอยู่ ดังนี้

• ตั้งสติ อย่าตื่นตระหนก การรู้ว่าอาการนี้พบได้หลังแผ่นดินไหว ช่วยให้ใจเย็นลง

• พักผ่อนในที่ปลอดภัย หลีกเลี่ยงการยืนบนที่สูงหรือพื้นที่ที่ยังมีแรงสั่นสะเทือน

• หลีกเลี่ยงสิ่งเร้า เช่น ข่าวสารหรือคลิปเหตุการณ์ซ้ำๆ ที่กระตุ้นความเครียด

• ใช้เทคนิคช่วยลดอาการเวียนศีรษะ

• มองไปที่จุดไกลๆ เช่น เส้นขอบฟ้า

• จิบน้ำ

• นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ

• หากจำเป็น สามารถใช้ยาแก้เวียนศีรษะ เช่น dimenhydrinate ได้ 1-2 วัน

• หากมีอาการใจสั่น นอนไม่หลับ หรือวิตกมาก อาจพิจารณายาคลายเครียดระยะสั้น ภายใต้คำแนะนำแพทย์

ทั้งนี้ อาการทางสมองและร่างกายหลังแผ่นดินไหวถือเป็นเรื่องปกติที่ไม่ธรรมดา และสามารถดูแลได้ โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น โรคหัวใจ สมอง ไมเกรน ควรใส่ใจตนเองเป็นพิเศษ หากอาการยังไม่ดีขึ้นภายใน 3-5 วัน ควรปรึกษาแพทย์เพื่อประเมินและรักษาต่อไป”

คลิก>>>อ่านโพสต์ต้นฉบับ