เตือนระวังไข้อีดำอีแดง กำลังระบาดเด็ก 5-15 ปี สังเกตุได้จากลักษณะลิ้นที่ผิดปกติไปที่เรียกว่า ลิ้นสตรอเบอรี่ สีขาวปกคลุมลิ้น และเกิด hypertrophy การโตของ fungiform papillae เกิดตะปุ่มตะป่ำ คล้ายผิวสตรอเบอรี่
วันนี้ (7 ก.พ.) เพจ“เอฟเอ็มซีคลินิกเวชกรรม“ ได้โพสต์เตือนหลังพบไข้อีดำอีแดง โดยระบุข้อความว่า “หากลูกของท่านมีอาการแบบนี้ นั่นคือ ไข้อีดำอีแดง
ตอนนี้กำลังระบาด เฉพาะที่มารับการรักษาที่คลินิกเราสัปดาห์นี้ ก็ 4-5 รายแล้ว ไข้อีดำอีแดง (Scarlet fever) จะมีลักษณะให้สังเกตได้ จะพบว่าที่ลิ้นผิดปกติไปที่เรียกว่า ลิ้นสตรอเบอรี่"strawberry tongue
ทั้งนี้ การเกิดการอักเสบของลิ้น glossitis ทำให้มีลักษณะเป็นปื้น สีขาวปกคลุมลิ้น และเกิด hypertrophy การโตของ fungiform papillae เกิดตะปุ่มตะป่ำ คล้ายผิวสตรอเบอรี่
โดย ไข้ดำแดง เกิดจากแบคทีเรีย (Streptococcus) พบบ่อยสุด มักพบในเด็กอายุมากกว่า 3 ปี มีอาการเจ็บคอ ไม่ไอ ไม่มีน้ำมูก คอแดงลักษณะเป็น petechiae และผื่นตามตัวลักษณะเป็น fine maculopapula rash ผื่นจะหยาบคล้ายกระดาษทราย สามารถรักษาด้วย penicillin เป็นเวลา 10 วัน
อย่างไรก็ตาม โรคไข้อีดำอีแดงหรือ scarlet fever เป็นโรคที่เกิดจากพิษของเชื้อแบคที่เรียชื่อเสตร็ปโตคอสคัสชนิดเอ ทำให้มีผื่นแดง ตามตัวร่วมกับคอหอยหรือทอนซิลอักเสบ พบบ่อยในช่วงอายุระหว่าง 5-15 ปี ปัจจุบันพบโรคนี้ได้น้อยลงมากเนื่องจากผู้ป่วยได้รับยาปฏิชีวนะตั้งแต่ระยะแรกเริ่ม
เชื้อสเตร็ปโตคอสคัสชนิดเอ คืออะไร
เชื้อแบคทีเรีย เสตร็ปโตคอสคัสชนิดเอ (Streptococcus group A) เป็นเชื้อก่อโรคสำคัญของคอหอยอักเสบ เชื้อนี้ สามารถสร้างสารพิษเรียกว่า อิริโทรเจนิกท๊อกซิน (Erythrogenic toxin) ซึ่งเป็นทำให้เกิดผื่นในไข้อีดำอีแดง โรคอื่นๆที่เกิดจากการติดเชื้อนี้ได้แก่ โรคติดเชื้อผิวหนัง โรคหัวใจรูมาติก เป็นต้น
ติดต่อได้อย่างไร
เชื้อชนิดนี้จะมีอยู่ในน้ำลาย เสมหะหรือสารคัดหลั่งของผู้ป่วย เช่น น้ำมูก สามารถติดต่อได้โดยการหายใจสูดเอา ละอองฝอยของเสมหะที่ผู้ป่วยไอหรือจามรดหรือติดต่อโดยการสัมผัสโดยตรงผ่านทางมือผู้ป่วย สิ่งของเครื่องใช้ต่างๆ เช่น แก้วน้ำ จาน ชาม ผ้าเช็ดหน้า เป็นต้น
อาการแรกเริ่มผู้ป่วยจะมีไข้สูงฉับพลัน หนาวสั่น ปวดศีรษะ อ่อยพลีย ปวดเมื่อยตามตัวและเจ็บคอ อาจพบ
ตุ่มสีแดงที่ลิ้น คล้ายผลสตรอเบอรี่ ทอนซิลก็จะบวมแดงและมีหนอง อาจคลำได้ต่อมน้ำเหลืองที่ข้างลำคอโต หลังจากมีไข้ 1-2 วัน ผู้ป่วยจะเริ่มมีผื่นแดงขึ้นบริเวณรอบคอ หน้าอก และกระจายไปตามลำตัวและแขนขาอย่างรวดเร็วภายใน 24 ชั่วโมง ผู้ป่วยบางรายอาจจะมีผื่นเป็นอาการแรกก็ได้ ผื่นจะมีลักษณะเป็นเม็ดหยาบๆเมื่อลูบจะรู้สึกสากๆคล้ายกระดาษทราย มักจะไม่ขึ้นที่ใบหน้า แต่อาจจะพบในลักษณะที่แก้มแดงและรอบปากซีด อาจจะมีอาการคันบริเวณผื่นได้ ต่อมาผื่นจะมีสีเข้มขึ้นบริเวณรอยพับตามผิวหนัง โดยเฉพาะที่ข้อพับแขน เรียกว่า เส้นพาสเตีย (Pastia’ s line) หลังจากผื่นขึ้น 3-4 วันจะเริ่มจางหายไป หลังจากผื่นจางได้ 1 สัปดาห์จะมีอาการลอกเป็นแผ่นของผิวหนังบริเวณรักแร้ ขาหนีบ ปลายนิ้วมือเท้า ส่วนตามลำตัวมักลอกเป็นขุยๆ อาการผิวลอกนี้บางรายอาจจะพบติดต่อกันได้นานเป็นเดือน
