เปิดโลกทัศน์การบริหารจัดการครบวงจร กำจัดกากอุตสาหกรรมนำไปใช้ใหม่ให้เกิดประโยชน์
พรสิทธิ์ ด่านวนิช
กรรมการสมาคมสินแร่และวัสดุก่อสร้าง
เนื่องด้วยที่ผ่านมาโลกได้ใช้ทรัพยากรไปอย่างสิ้นเปลือง ทำให้เกิดการเสียสมดุลด้านสิ่งแวดล้อม การเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ทำให้เศรษฐกิจและสังคมเกิดความเหลื่อมล้ำขยายกว้างมากขึ้น ภาครัฐจึงควรนำโมเดลธุรกิจใหม่แบบพัฒนาเศรษฐกิจแบบองค์รวม หรือ BCG Model (Bio Economy : เศรษฐกิจชีวภาพ, Circular Economy : เศรษฐกิจหมุนเวียน, Green Economy : เศรษฐ กิจสีเขียว) มาปรับใช้
ปัจจุบันการพัฒนาอุตสาหกรรมของประเทศไทย ยังเผชิญข้อเสียอุตสาหกรรมที่ยังต้องมีการบริหารจัดการอย่างเข้มงวด ถึงแม้ภาครัฐมีกฎหมายและมาตรการการบริหารจัดการ “กากอุตสาหกรรม” ในการกำกับดูแลอยู่แล้ว แต่ก็ยังไม่ถูกนำมาปฏิบัติอย่างเป็นระบบด้วยเหตุปัจจัยหลายๆอย่าง
นายพรสิทธิ์ ด่านวนิช กรรมการสมาคมสินแร่และวัสดุก่อสร้าง ได้ระดมแนวคิดนักวิชาการเพื่อการแก้ไขอุปสรรคกากอุตสาหกรรมที่โลกกำลังเผชิญในปัจจุบันให้นำไปสู่ “ตัวแบบบริหารจัดการกากอุตสาหกรรมกับการนำไปใช้ประโยชน์ใหม่เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ พัฒนาอย่างยั่งยืน และขยายขอบแขตกิจกรรม” โดยมีกรอบแนวคิดของนโยบายเพื่อนำไปสู่การปฏิบัติ ดังนี้
1.บูรณาการเทคโนโลยี จัดตั้งระบบตัวแบบดิจิตัล ระบบ Cloud ติดตามกากอุตสาหกรรมและการผลิต
หมุนเวียนไปใช้ประโยชน์ใหม่ โดยใช้ระบบในมือถือส่วนบุคคลและWEB สามารถติดตามตรวจสอบได้ทันเวลา
2.พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานบริหารกากอุตสาหกรรมและผลิตหมุนเวียนนำไปใช้ใหม่ ภาครัฐควรประสานงานผู้ประกอบการไทยและต่างประเทศ จัดตั้งโรงงานกำจัดกากอุตสาหกรรมและการผลิตหมุนเวียน นำไปใช้ใหม่
3.การร่วมทุนภาครัฐและเอกชน เทคโนโลยีการผลิตกากอุตสาหกรรมนำไปใช้ใหม่ในอุตสาหกรรมต่างๆ แตกต่างกันแต่ละอุตสาหกรรม รัฐควรกระตุ้นความร่วมมือระหว่างภาคเอกชนและภาครัฐในการบูรณาการความรู้
4.การมีส่วนร่วมของชุมชน ความสำเร็จยุทธศาสตร์ตัวแบบการกำจัดของเสียการผลิตของอุตสาหกรรม นำไปผลิตวัตถุดิบใช้ใหม่ในขนาดการผลิตระดับต่างๆ ส่วนใหญ่จะต้องร่วมมือกันอย่างดี ภาคเอกชนและภาครัฐ ภาครัฐควรให้ความรู้ประชาชนและผู้ประกอบการ
5.จัดการของเสียอุตสาหกรรม แรงจูงใจในด้านเศรษฐกิจภาครัฐควรมีผลประโยชน์แก่ผู้ประกอบการในด้านภาษีในการลงทุน และสร้างระบบการผลิตหมุนเวียนจากของเสียอุตสาหกรรม สร้างระบบการตลาดในการซื้อวัตถุดิบจากการผลิตภาคอุตสาหกรรม
6.ระบบติดตามและประเมินผล ควรมีหน่วยงานอิสระของภาครัฐติดตามและประเมินผลระบบการบริหารจัดการกากอุตสาหกรรม และระบบการผลิตหมุนเวียนของเสียอุตสาหกรรมมาเป็นวัตถุดิบใช้ใหม่
7.ความร่วมมือในระดับนานาชาติ ควรมีการร่วมมือในระดับภาคธุรกิจและภาครัฐในประเทศพัฒนาต่างๆ ในการนำเทคโนโลยีและกฎระเบียบสากลในระดับนานาชาติมาปรับใช้ในประเทศไทย
8.หน่วยงานกลางอิสระในการวางแผนการนำไปปฏิบัติ ภาครัฐควรจัดตั้งองค์กรกลางระดับชาติเป็นศูนย์กลาง มีอำนาจการบริหารจัดการโดยกฏหมายรองรับ ประสานออกนโยบายต่างๆต่อกระทรวงที่เกี่ยวข้อง มีการติดตามประเมินผล ติดตามแก้ไขอย่างต่อเนื่อง และประสานกับหน่วยของภาครัฐของกระทรวงอื่นที่เกี่ยวข้องเช่นกระทรวงอุตสาหกรรม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติ และสิ่งแวดล้อม กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
กล่าวโดยสรุป การเปิดโลกทัศน์ให้กว้างขึ้นทั้งองค์กรภาครัฐ ภาคอุตสาหกรรมและภาคประชาสังคม ศึกษาเรียนรู้ความสำเร็จจากต่างประเทศ โดยเฉพาะแนวคิดของนักวิชาการสิ่งแวดล้อมที่นำเสนอเป็นวงจร9 ประการ นำมาพินิจพิเคราะห์ปรับใช้ในประเทศไทย ย่อมเกิดประโยชน์อย่างแน่นอน
p