เลขาฯ สมอ.แจงตีความคลาดเคลื่อน ปมหนังสือต้องมี มอก. ยันไม่บังคับสำหรับหนังสือ

นายวันชัย พนมชัย รักษาการเลขาธิการสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) ชี้แจงปมวิพากษ์วิจารณ์หนังสือต้องมี มอก. ยันไม่มีมาตรฐานบังคับสำหรับหนังสือ

จากกรณีเมื่อวันที่ 28 ต.ค. จรัญ หอมเทียนทอง อดีตนายกสมาคมผู้จัดพิมพ์ เปิดเผยผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัวว่า

“วันนี้ได้รับแจ้งจากร้านหนังสือขนาดใหญ่ว่า ตามประกาศนี้ให้หนังสือเป็นสินค้าที่ควบคุมฉลาก พ.ศ. 2565 กล่าวคือ ถ้ายึดถือตามประกาศนี้ (ที่วงแดง) หนังสือทุกเล่มต้องมีตรา มอก. ซึ่งรายละเอียดตาม มอก.ประกอบด้วย ตามเอกสารแผ่นที่ 3 ถ้าเป็นไปตามนี้ ประเทศไทยจะเป็นประเทศแรกในโลกที่ แบบเรียน และหนังสือ ต้องติดฉลากให้ตรงตามเงื่อนไข

อยากบอกไปยังผู้คุมนโยบาย (ถ้าจำไม่ผิดไม่รู้ว่าเป็นกระทรวงอุตสาหกรรมหรือ สคบ.) ยกเลิกเถอะ อย่าต้องให้เรื่องแบบนี้บานปลาย ลำพังรัฐบาลเจอเรื่อง ดิจิทัลมันนีก็แย่อยู่แล้ว อย่าเพิ่มเรื่องอีกเลย ในฐานะผมเป็นพลเมืองดีเสียภาษีทุกชนิด ไม่อยู่ในข่ายเป็นคนจนที่ต้องได้รับเงินจาก ดิจิทัลมันนีและเติบโตจากหนังสือมาตลอดชีวิต

อย่าให้สิ่งนี้มาทำให้รำคาญและเกลียดชังรัฐบาลเลยครับ ผมเห็นว่าไม่ต้องทบทวน ต้องยกเลิกสถานเดียว และอยากเห็นหน้าคนคิดนโยบายนี้ด้วย หัวมีแค่ไว้สวมหมวกอย่างเดียวหรือถ้ามีคำใดที่มีนิยามมากกว่า “บัดซบ” โปรดได้รับคำนี้จากผม แต่ถ้าผมเข้าใจผิดต้องขอโทษด้วย แต่จากเอกสารไม่น่าจะผิด

ขอส่งสารไปยังสมาคมผู้จัดพิมพ์และจำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย ว่าต้องรีบดำเนินการอย่างเร่งด่วน”

ต่อมาปรากฏว่า นายวันชัย พนมชัย รักษาการเลขาธิการสำนักงานมาตรฐานผลิตภัณฑ์อุตสาหกรรม (สมอ.) ได้ออกมาปิดเผยเกี่ยวกับกรณีที่มีการเผยแพร่ข่าว ประกาศคณะกรรมการว่าด้วยฉลาก เรื่อง กำหนดประเภทของสินค้าให้เป็นสินค้าที่ควบคุมฉลาก พ.ศ. 2565 มีรายละเอียดส่วนหนึ่งระบุให้ หนังสือ และแบบเรียน เป็นสินค้าควบคุมฉลาก ต้องปฏิบัติตามคณะกรรมการว่าด้วยฉลาก ซึ่งมีผู้ตีความว่า หนังสือและแบบเรียนทุกเล่มต้องมีมาตรฐานอุตสาหกรรม (มอก.) เป็นเรื่องไม่ถูกต้องและจะทำให้ประเทศไทยเป็นประเทศเดียวในโลกที่แบบเรียนและหนังสือต้องติดฉลากให้ตรงตามเงื่อนไข จึงเรียกร้องให้กระทรวงอุตสาหกรรมยกเลิกประกาศดังกล่าว นั้น

สมอ.ขอชี้แจงว่า การตีความดังกล่าวเป็นความเข้าใจคลาดเคลื่อน โดยขอชี้แจง ดังนี้ คณะกรรมการว่าด้วยฉลากฯ ดังกล่าวอยู่ภายใต้สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค ไม่อยู่ภายใต้สังกัดกระทรวงอุตสาหกรรม โดย สมอ.ไม่มีมาตรฐานบังคับสำหรับหนังสือเรียน มีเพียงมาตรฐานกระดาษพิมพ์และเขียน มอก. 287-2565 ซึ่งเป็นมาตรฐานทั่วไป ไม่ใช่มาตรฐานบังคับ

สำหรับมาตรฐานบังคับนั้น สมอ.จะบังคับเฉพาะสินค้าอุตสาหกรรมที่เกี่ยวข้องกับความปลอดภัยของผู้บริโภค เช่น สายไฟฟ้า เครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้าน ปลั๊กพ่วง เตารีด หม้อหุงข้าว พัดลม ตู้เย็น เครื่องปรับอากาศ วัสดุก่อสร้าง เหล็กโครงสร้าง เหล็กก่อสร้าง ยานยนต์และชิ้นส่วน ยางรถยนต์ กระจกรถยนต์ เข็มขัดนิรภัย เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม หากหน่วยงานใดจะประกาศใช้กฎหมายเพื่อคุ้มครองผู้บริโภค โดยอ้างอิงมาตรฐาน มอก.ก็สามารถทำได้ โดยใช้อำนาจตามกฎหมายของหน่วยงานนั้นๆ