คำว่า “ตำนาน” สำนักงานราชบัณฑิตสภาให้ความหมายไว้ว่า เป็นเรื่องราวที่เล่าต่อๆกันมาเกี่ยวกับประวัติความเป็นมาหรือกิจการอันมีมาแต่ปางก่อนของบ้านเมือง บุคคล สถานที่ พระพุทธรูป หรือปรากฏการณ์ต่างๆ ซึ่งอาจพิสูจน์ไม่ได้ว่าเป็นเรื่องจริงหรือไม่เพียงใด เช่น ตำนานเมืองลับแล ตำนานท้าวแสนปม ตำนานพระแก้วมรกต แม้แต่เรื่อง “มัทนะพาธา” ซึ่งเป็นตำนานของดอกกุหลาบ
สำหรับวันนี้จะเล่าเรื่องตำนานของพระพุทธรูปลอยน้ำองค์หนึ่งซึ่งแสดงปาฏิหาริย์เนื้อนิ่มได้ และรักษาโรคมะเร็งของภรรยาพระยาพหลพลพยุหเสนา หัวหน้าคณะราษฎร ให้หายได้เป็นปลิดทิ้ง
พระพุทธรูปองค์นี้ก็คือ หลวงพ่อโต วัดบางพลีใหญ่ใน อำเภอบางพลี จังหวัดสมุทรปราการ ซึ่งมีตำนานว่าเป็นพระพุทธรูปลอยน้ำองค์ใหญ่ที่สุด และขึ้นบกเป็นองค์ล่าสุด
ตามตำนานกล่าวว่า หลวงพ่อโตลอยมาตามแม่น้ำเจ้าพระยาจากด้านเหนือ ปรากฏให้คนเห็นที่ตำบลหนึ่งในกรุงเทพฯ มีคนถึงสามแสนมาช่วยกันฉุดให้ท่านขึ้นบก แต่ท่านก็ไม่ยอมขึ้น จมน้ำหายไปอีก ตำบลนั้นเลยได้ชื่อว่า บางสามแสน ต่อมาเพี้ยนเป็น สามเสน
หลวงพ่อมาโผล่อีกทีที่ปากคลองสำโรง ชาวบ้านเลยช่วยกันผูกแพกันท่านจมลงไปอีก แล้วจูงเข้ามาในคลอง อธิษฐานว่าถ้าท่านต้องการจะขึ้นบกตรงไหนก็ให้ท่านหยุดตรงนั้น และพายเรือตามกันมาเป็นร้อยลำ พอถึงหน้าวัดบางพลีใหญ่ใน ซึ่งเป็นวัดโบราณสร้างมาแต่สมัยสมเด็จพระนเรศวร ท่านมาหยุดตรงนั้นจึงอัญเชิญขึ้นฝั่ง
ปัจจุบันท่านประดิษฐานเป็นพระประธานอยู่ในพระอุโบสถของวัด แต่องค์ท่านใหญ่กว่าประตูของพระอุโบสถ เล่ากันว่าตอนสร้างพระอุโบสถหลังนี้ก็วัดประตูกันแล้วให้กว้างกว่าองค์ท่าน ๕ นิ้ว แต่พออัญเชิญเข้า อาจจะวัดกันผิด ท่านกลับใหญ่กว่าประตู จึงอธิษฐานขอให้ท่านผ่านประตูเข้าไป หลังอธิษฐานก็ยกท่านเข้าไปได้โดยสะดวก แต่บางตำนานเล่าว่าใช้วิธีรื้อหลังคาแล้วยกข้ามฝาเข้าไป
นอกจากนี้ยังมีปาฏิหาริย์ของหลวงพ่อโตองค์นี้อีก ได้เกิดข่าวแพร่สะพัดในหนังสือพิมพ์แทบทุกฉบับในวันที่ ๑๒ พฤษภาคม ๒๕๒๐ ว่าหลวงพ่อได้แสดงปาฏิหาริย์เนื้อนิ่มเหมือนเนื้อมนุษย์ ทำให้ผู้คนหลั่งไหลไปกราบไว้ และต่อมาในปี ๒๕๒๒ ก็ได้เกิดปรากฏการณ์เช่นนี้เป็นข่าวอีกครั้งหนึ่ง
ด้วยความศรัทธาจึงเลื่องลือกันว่าน้ำมนต์ของท่านนั้นศักดิ์สิทธิ์ รักษาคนเจ็บป่วยให้หายได้ เรื่องนี้ปรากฏในข้อเขียนเรื่อง “ตายแล้วฟื้น” ของ สนิท ธนรักษ์ นักเขียนเรื่องธรรมะ ว่าท่านผู้หญิงบุญหลง พหลโยธิน ภรรยาของพระยาพหลพลพยุหเสนา อดีตนายกรัฐมนตรี ขณะอายุได้ ๖๘ ปี เกิดมีอาการผิดปกติขึ้นที่ลำคอตรงใต้ลิ้น มีเนื้อก้อนโตบวมขึ้นและอักเสบอย่างรุนแรง ต่อมาเกิดแผลแตกมีทั้งเลือดและน้ำเหลืองไหล เจ็บปวดทุกข์ทรมานมาก แพทย์ได้นำเชื้อไปวิเคราะห์และยืนยันว่าท่านเป็นมะเร็ง วิธีรักษาดีที่สุดก็คือผ่าตัดหรือฉายแสง แต่ท่านผู้หญิงไม่ยอมรักษาด้วยวิธีที่หมอแนะนำ ขอรักษาด้วยวิธีแพทย์แผนโบราณด้วยการกินยาและทายา แต่อาการกลับทรุดลงเรื่อยๆ
ต่อมามีผู้เล่าให้ท่านผู้หญิงฟังถึงหลวงพ่อโตวัดบางพลีใหญ่ใน ว่ามีปาฏิหาริย์เรื่องเนื้อนิ่มและรักษาโรคต่างๆได้ ท่านผู้หญิงเกิดศรัทธาจึงไปขอเมตตาบารมีจากหลวงพ่อโต เมื่อจุดธูปเทียนถวายดอกไม้แล้ว ได้อธิษฐานขอให้หลวงพ่อแสดงปาฏิหาริย์ให้เห็นกับตา จากนั้นก็เดินเข้าไปที่องค์หลวงพ่อโต ยื่นมือไปแตะที่องค์พระพุทธรูป ทันใดท่านก็ต้องขนลุกซู่เมื่อผิวโลหะที่ท่านกดลงไปนั้นบุ๋มลงไปตามแรงกดเหมือนผิวเนื้อมนุษย์ และเมื่อเปลี่ยนที่กดก็ยังนุ่มเป็นอัศจรรย์ทุกแห่ง ทำให้ท่านผู้หญิงเปี่ยมล้นด้วยศรัทธา จึงอธิษฐานขอน้ำมนต์ของหลวงพ่อ ซึ่งก็คือน้ำมันมะพร้าวที่มีคนนำมาจุดสักการะบูชานั่นเอง
ท่านผู้หญิงนำมันมะพร้าวที่เป็นน้ำมนต์ของหลวงพ่อทาแผลมะเร็งทุกวัน ทั้งที่โคนลิ้นและลำคอ เพียงไม่กี่วันเนื้อร้ายใต้ลิ้นก็แตกทะลักออกมานอกลำคอ มีก้อนหนองสีเขียวคล้ำ ข้นเหนียวคล้ายหัวฝีหลุดตามออกมา ท่านผู้หญิงก็ทาน้ำมนต์ต่อไป ก้อนเนื้อมะเร็งก็ค่อยๆยุบลง และแผลที่ลำคอแห้งไปเรื่อยๆ จนกระทั่งหายสนิทไม่มีร่องรอย ความทุกข์ทรมานหมดสิ้นไป ความสุขกลับคืนมา
นี่ก็เป็นอีกตำนานหนึ่งในความศักดิ์สิทธิ์ของพระพุทธรูปสัมฤทธิ์ที่ลอยน้ำได้
พระพุทธรูปที่มีตำนานเรื่องความศักดิ์สิทธิ์ในการรักษาโรคภัยไข้เจ็บนั้น มีอยู่หลายองค์ และที่ลอยน้ำมามีอยู่ ๓ องค์ คือ หลวงพ่อวัดบ้านแหลม หลวงพ่อโสธร หลวงพ่อโตวัดบางพลีใหญ่ใน บ้างก็ว่ามี ๕ คือมีหลวงพ่อวัดเขาตะเครา และหลวงพ่อวัดไร่ขิง ลอยมาด้วย แต่ที่ปาฏิหาริย์เนื้อนิ่มเหมือนเนื้อมนุษย์ มีหลวงพ่อโตวัดบางพลีใหญ่ในองค์นี้องค์เดียว
