ประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ ไม่ว่าตะวันออกหรือตะวันตก ต่างก็เริ่มสร้างประเทศขึ้นด้วยการมีกษัตริย์เป็นผู้นำและเป็นประมุขของประเทศ กษัตริย์ไม่ได้จุติลงมาจากฟ้าหรือวิมานไหน แต่มาจากประชาชนในกลุ่มนั้นที่ได้รับความเชื่อมั่นไว้วางใจจากคนส่วนใหญ่ให้เป็นผู้นำ และถ่ายทอดให้ทายาทต่อๆกันไป ด้วยความเชื่อว่าได้รับการฝึกฝนและสะสมประสบการณ์ต่อๆกันมา ไม่ต้องเอามือใหม่มาหัดกันอีก กษัตริย์พระองค์ใดสละความสุขส่วนพระองค์ทรงงานเพื่อความผาสุกของประชาชนและความเป็นปึกแผ่นของประเทศสมตามภาระหน้าที่ ก็จะได้รับการเคารพเทิดทูนกราบไหว้จากประชาชนต่อมาเป็นร้อยๆปีอย่างมิรู้ลืม บางพระองค์ไม่ทรงทำหน้าที่สมดังที่ได้รับมอบหมายมุ่งแต่เสวยสุข ก็จะได้รับคำติฉินนินทาจนถึงสาบแช่ง เช่นเดียวกับผู้ที่อาสาเข้ามาบำบัดทุกข์บำรุงสุขให้ประชาชนทั้งหลาย
แต่ก็น่าแปลกใจในยุคเมื่อ ๑,๕๐๐ กว่าปีมาแล้ว ขณะที่คนเผ่าไทยถอยร่นลงมาจากยูนนาน หรือมณฑลยูนนานในประเทศจีนขณะนี้ ซึ่งเป็นที่อยู่ของคนไทยมาก่อน เมื่อเริ่มสร้างเมืองใหม่ขึ้นในย่านสุวรรณภูมิก่อตัวก่อนที่จะเป็นประเทศไทยนั้น ได้เกิดสิ่งแปลกใหม่ขึ้น มีการเลือกบุคคลขึ้นเป็นผู้นำประเทศแทนการมีระบอบกษัตริย์ และใช้วิธีนี้ต่อมาถึง ๙๓ ปี เปลี่ยนผู้นำมา ๑๑ คนโดยไม่มีการสืบทอดทายาททางสายเลือด เช่นเดียวกับการเลือกตั้งผู้นำประเทศในสมัยนี้
ในหนังสือประชุมพงศาวดารภาคที่ ๖๑ เรื่อง “พงศาวดารเมืองเงินยางเชียงแสน และ ตำนานสิงหนวติกุมาร” กล่าวถึงการอพยพของคนเผ่าไทยกลุ่มหนึ่งนำโดย เจ้าชายสิงหนวติกุมาร โอรสของ พระเจ้าเทวาการ แห่งนครไทยเทศ อันมีเมืองราชคฤห์เป็นนครหลวง ซึ่งนักวิชาการมีความเห็นว่าเป็นราชวงศ์เผ่าไทย ครองแคว้นผาชื่อ ในยูนนาน สิงหนวติกุมารเสด็จมาจนถึงแม่น้ำโขงพบเมืองร้างมีชื่อว่าสุวรรณโคมคำ เป็นที่อยู่ของชาวละว้า จึงทรงสร้างเมืองใหม่ขึ้นที่นั่น ให้ชื่อว่า “นาคพันธุสิงหนวตินคร” และได้เรียกชาวละว้าทั้งหลายให้เข้ามาสู่สมภารแห่งพระองค์ แล้วปราบปรามพวกกรอมหรือขอมและดินแดนที่ต่อมาเป็นแคว้นล้านนาทั้งหมด ขึ้นเป็นกษัตริย์ทรงพระนามว่า “พระยาสิงหนวติราช” เปลี่ยนชื่อเมืองเป็น “โยนกนครราชธานีไชยบุรีศรีช้างแสน” สืบเชื้อสายปกครองมา ๔๕ รัชกาล จนพุทธศาสนาล่วงได้ ๑๐๐๒ ปีในรัชกาลของพระองค์มหาชัยชนะ มีคนไปจับปลาไหลเผือกตัวใหญ่เท่าลำตาล ยาว ๗ วามาถวาย ทรงให้แจกจ่ายไปกินกันทั่วเมือง คืนนั้นก็เกิดแผ่นดินไหวเสียงสนั่น โยนกนครยุบลงไปใต้ดินกลายเป็นหนองน้ำ คนทั้งราชธานีที่กินปลาไหลเผือกไม่มีใครรอด
เมื่อเมืองทั้งเมืองพร้อมผู้คนจมหายลงไปในดินกลายเป็นหนองน้ำ ซึ่งก็คือ “เวียงหนองล่ม” หรือ “ทะเลสาบเชียงแสน” ในปัจจุบัน คนที่อยู่นอกเมืองไร้ผู้ปกครอง จึงปรึกษาหารือกันแล้วพร้อมใจกันยกนายบ้านของหมู่บ้านหนึ่งมีชื่อว่า ขุนลัง ขึ้นเป็นผู้ปกครอง แล้วร่วมกันสร้างเมืองใหม่ขึ้นริมฝั่งแม่น้ำโขง ทางตะวันออกของเวียงโยนกเดิม เรียกว่า “เวียงเปิกสา” หรือ “เวียงปรึกษา” เรียกตำแหน่งผู้ปกครองว่า “ขุน”
ขุนลัง นั่งเมืองมาได้ ๑๑ ปีก็เสียชีวิต จึงเลือก ขุนชาง นายบ้านอีกคนหนึ่งขึ้นนั่งเมืองแทน จากนั้นก็เลือกตำแหน่งขุนสืบต่อกันมาถึงรวม ๑๑ ขุน โดยแต่ละขุนไม่ได้สืบเชื้อสายเป็นญาติกันเลย ถือได้ว่าเป็นการเลือกตั้งผู้นำเช่นเดียวกับระบอบประชาธิปไตยในวันนี้ก็ย่อมได้
แต่แล้วระบอบประชาธิปไตยของเวียงปรึกษายืนยาวมาได้แค่ ๙๓ ปี พอๆกับประชาธิปไตยของประเทศไทยในวันนี้ ก็ต้องปิดฉากระบบเลือกตั้งลง กลับไปใช้ระบอบกษัตริย์อีก พงศาวดารไม่ได้บอกสาเหตุไว้ กล่าวแต่ว่า ในปี พ.ศ.๑๑๘๑ พระยากาฬวรรณดิศราช หรือ พญาอนิรุทธ กษัตริย์ แห่งทวารวดี ได้เสด็จขึ้นมาสนับสนุนพญาลวจักรราช ผู้มีเชื้อสายของปู่เจ้าลาวจก ผู้ที่ขายดอยตุงให้นครโยนกนาคพันธุ์สร้างพระธาตุดอยตุง ขึ้นเป็นกษัตริย์ของเวียงปรึกษา พญาลวจักรราช จึงตั้งชื่อราชวงศ์ใหม่ของพระองค์ว่า “ราชวงศ์ลวจักรราช” หรือ “ราชวงศ์ลาว” พระนามกษัตริย์ทุกพระองค์ในราชวงศ์นี้นำหน้าด้วยคำว่า “พญาลาว” เปลี่ยนชื่อเวียงปรึกษาเป็น “เมืองหิรัญนคร” ต่อจากนั้นในสมัยพญาลาวเคียงได้สร้างเมืองเงินยาง หรือ เชียงแสนขึ้น ซึ่งก็คืออำเภอเชียงแสนของจังหวัดเชียงรายในปัจจุบัน มีกษัตริย์ปกครองสืบต่อมา ๒๕ รัชกาล
ที่สำคัญคือกษัตริย์รัชกาลที่ ๒๕ ซึ่งเป็นโอรสของพญาลาวเม็ง รัชกาลที่ ๒๔ มีพระนามว่า “พญามังราย” เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นหลายอย่างขึ้น นอกจากไม่ได้ใช้คำว่า “พญาลาว” แล้ว มีพระราชประสงค์จะรวบรวมหัวเมืองอิสระต่างๆมาเป็นหนึ่งเดียวกัน ทรงสร้างเมืองเชียงรายขึ้น และย้ายที่ว่าราชการจากเมืองหิรัญนครมาเป็นเชียงราย ตั้งราชวงศ์ใหม่ขึ้นชื่อว่า “ราชวงศ์มังราย” ทั้งทรงผูกสัมพันธ์อย่างแน่นแฟ้นกับกษัตริย์ของชนเผ่าไทยอีก ๒ พระองค์ คือ พ่อขุนรามคำแหง แห่งสุโขทัย และพ่อขุนงำเมือง แห่งภูกามยาว หรือจังหวัดพะเยาในปัจจุบัน ซึ่งเป็นศิษย์ร่วมสำนักสุกทัตฤาษีมาด้วยกัน ต่างปรึกษาหารือและส่งเสริมซึ่งกันและกัน วางแผนให้พ่อขุนเม็งรายเข้ายึดเมืองหริภุญชัยซึ่งอยู่ในอำนาจของขอมได้ และทรงสร้างเมือง “นพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่” โดยมี ๒ พระสหายมาร่วมปรึกษาผังเมือง ราชอาณาจักรของชนเผ่าไทยจึงเป็นปึกแผ่นรุ่งเรืองจากนั้นมา
ถ้าทั้ง ๓ กษัตริย์ขัดแข้งขัดขา จ้องแต่ชิงอำนาจกันเหมือนการเมืองไทยในตอนนี้ อาจจะไม่มีประเทศไทยในวันนี้ก็เป็นได้
