ศ.นพ.มานพ หัวหน้าศูนย์วิจัยการแพทย์แม่นยำ คณะแพทยศาสตร์ศิริราช เผยข้อมูลหากป่วยโควิดซ้ำไม่แปลก เปิด 2 เหตุผล สาเหตุติดซ้ำ ย้ำการเว้น 3 เดือน เพื่อฉีดวัคซีนเข็มกระตุ้น เป็นเรื่องที่ล้าหลัง
ผู้ใช้ทวิตเตอร์ @manopsi หรือ ศ.นพ.มานพ พิทักษ์ภากร หัวหน้าศูนย์วิจัยการแพทย์แม่นยำ คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล ได้ทวีตข้อความโดยระบุข้อมูลว่า หากช่วงนี้พบผู้ติดเชื้อ โควิด-19 สายพันธุ์ BA.4/5 เพิ่มขึ้นจาก อย่าแปลกใจ เมื่อพบว่าคนรอบตัวเราหลายคนที่ติดหนนี้ ไม่ใช่การติดเชื้อครั้งแรก การติดเชื้อซ้ำไม่ใช่เรื่องแปลกนับตั้งแต่ยุค original Omicron ระบาด เพราะเชื้อดื้อภูมิมากอยู่แล้ว สายพันธุ์ใหม่ยิ่งดื้อกว่าอีก การติดเชื้อซ้ำในเมืองไทยมีสถิติเป็นอย่างไรไม่มีใครรู้ เพราะไม่มีการรวบรวมข้อมูล ยิ่งยุคที่ยอดรายงานต่ำกว่าความจริงมากแบบนี้ยิ่งไม่มีทางรู้ข้อมูลจริง ข้อมูลจาก UK พบว่าราว 1/4 ของคนติดเชื้อใหม่เป็นการติดซ้ำ
เหตุสำคัญของการติดเชื้อซ้ำคือ
1. เชื้อสายพันธุ์ใหม่มีการกลายพันธุ์บน spike ที่ต่างจากเดิมมากขึ้นเรื่อยๆ ทำให้ภูมิหรือ antibody ที่เกิดจากการติดเชื้อก่อนหน้านี้หรือจากวัคซีนมีผลยับยั้งเชื้อได้น้อยลง
2. เวลาผ่านไประดับภูมิที่เรามีลดลงไปเรื่อยๆ ทำให้มีโอกาสติดซ้ำได้นอกจากนี้ผู้ที่ติดเชื้อในยุค Omicron เป็นต้นมา โดยเฉพาะที่ติดหลังได้รับวัคซีนแล้วอาการจะน้อยมาก และมักสร้างภูมิหรือ antibody น้อยมากหรือไม่สร้างเลย
ข้อมูลเก่าพบว่าคนติดเชื้อจะมีภูมิสูงพอที่ป้องกันการติดซ้ำได้
ในระยะ 3 เดือน แต่ปัจจุบันไม่เป็นจริง
ในยุคก่อน Omicron อุบัติการณ์ของการติดเชื้อซ้ำพบน้อย ข้อมูลจาก Denmark พบราว 1 ใน 7,400 รายจากการติดตามผู้ป่วยกว่า 4 ล้านคนในช่วงระบาดรอบแรกๆ แต่พอยุค Delta ผู้ติดเชื้อซ้ำเพิ่มขึ้นจากเดิมแต่ยังไม่มากราว 1.2% ของยอดผู้ติดเชื้อใหม่
การติดเชื้อซ้ำในยุค Omicron เพิ่มสูงขึ้นไปในทิศทางเดียวกับการติดเชื้อหลังได้วัคซีนครบ 2 เข็ม (breakthrough infection) เป็นเหตุให้ต้องมีการฉีด boosyer กันขนานใหญ่ สิ่งสำคัญในรายงานยุค Omicron คือการติดเชื้อซ้ำเกิดเร็วขึ้น สามารถพบได้ 20 วันหลังติดหนก่อน
ข้อมูลข้างต้น เป็นข้อสนับสนุนว่า คำแนะนำที่บอกว่าคนที่ติดเชื้อแล้วต้องรอ 3 เดือนจึงฉีดวัคซีนได้เป็นข้อมูลล้าสมัย การทิ้งระยะแบบนั้นในยุค Omicron และ BA.4/5 ระบาดทำให้คนมีโอกาสติดเชื้อซ้ำก่อนได้วัคซีนเพิ่มขึ้นอีก
แม้การติดเชื้อซ้ำไม่ใช่เรื่องน่ายินดี แต่อย่างน้อยข่าวดีของผู้ติดเชื้อซ้ำคือ โอกาสป่วยหนัก เสียชีวิตลดลงมาก คือโอกาสป่วยหนัก นอน รพ ลดลง ~90% และถ้านอน รพ. โอกาสเสียชีวิตลดลง ~60% เทียบกับคนที่ติดครั้งแรก
และต้องย้ำอีกทีว่าการติดเชื้อซ้ำไม่ใช่เรื่องดีโดยเฉพาะกลุ่มเสี่ยงสูง เพราะพบว่าผู้ที่ติดเชื้อซ้ำมีโอกาสป่วยหนักหรือเสียชีวิตมากกว่าผู้ติดเชื้อแค่หนเดียวอยู่ดี ดังนั้น การติดเชื้อซ้ำโดยเฉพาะจาก Omicron ไม่ใช่วัคซีนเข็มกระตุ้นธรรมชาติอย่างที่เขาหลอกลวง
ช่วงนี้ผู้ติดเชื้อเพิ่มขึ้นจาก BA.4/5 อย่าแปลกใจเมื่อพบว่าคนรอบตัวเราหลายคนที่ติดหนนี้ไม่ใช่การติดเชื้อครั้งแรก การติดเชื้อซ้ำไม่ใช่เรื่องแปลกนับตั้งแต่ยุค original Omicron ระบาด เพราะเชื้อดื้อภูมิมากอยู่แล้ว สายพันธุ์ใหม่ยิ่งดื้อกว่าอีก
Thread นี้เรามาว่ากันเรื่องการติดเชื้อซ้ำ— manopsi (@manopsi) July 8, 2022
การติดเชื้อซ้ำในเมืองไทยมีสถิติเป็นอย่างไรไม่มีใครรู้ เพราะไม่มีการรวบรวมข้อมูล ยิ่งยุคที่ยอดรายงานต่ำกว่าความจริงมากแบบนี้ยิ่งไม่มีทางรู้ข้อมูลจริง ข้อมูลจาก UK พบว่าราว 1/4 ของคนติดเชื้อใหม่เป็นการติดซ้ำ pic.twitter.com/xc8YObU4Aa— manopsi (@manopsi) July 8, 2022
เหตุสำคัญของการติดเชื้อซ้ำคือ
1. เชื้อสายพันธุ์ใหม่มีการกลายพันธุ์บน spike ที่ต่างจากเดิมมากขึ้นเรื่อย ๆ ทำให้ภูมิหรือ antibody ที่เกิดจากการติดเชื้อก่อนหน้านี้หรือจากวัคซีนมีผลยับยั้งเชื้อได้น้อยลง
2. เวลาผ่านไประดับภูมิที่เรามีลดลงไปเรื่อย ๆ ทำให้มีโอกาสติดซ้ำได้— manopsi (@manopsi) July 8, 2022
นอกจากนี้ผู้ที่ติดเชื้อในยุค Omicron เป็นต้นมา โดยเฉพาะที่ติดหลังได้รับวัคซีนแล้วอาการจะน้อยมาก และมักสร้างภูมิหรือ antibody น้อยมากหรือไม่สร้างเลย
ข้อมูลเก่าพบว่าคนติดเชื้อจะมีภูมิสูงพอที่ป้องกันการติดซ้ำได้ในระยะ 3 เดือน แต่ปัจจุบันไม่เป็นจริงhttps://t.co/7W0lHVaSZK— manopsi (@manopsi) July 8, 2022