บทวิเคราะห์: ชาวจีนให้ความสำคัญรับตรุษจีน

ชาวจีนให้ความสำคัญรับตรุษจีน ปีใหม่ตามปฏิทินจันทรคติของจีน เทศกาลตรุษจีนเป็นเทศกาลดั้งเดิมที่มีพิธีรีตองมากที่สุดและมีความคึกคักเอิกเกริกมากที่สุด การที่ชาวจีนต้อนรับตรุษจีนอย่างยิ่งใหญ่มโหฬาร แต่ละคนต่างมีเหตุผลของตน แต่กล่าวสรุปแล้วเป็นเพราะว่าตรุษจีนสื่อถึงความหมาย ทุกสิ่งทุกอย่างเริ่มใหม่ ครอบครัวใหญ่อยู่พร้อมหน้ากัน และมีโชคลาภสิริมงคล

ตรุษจีน ปีใหม่ของจีน ถือเป็นการเริ่มต้นใหม่ ในสายตาชาวจีนเมื่อถึงตรุษจีนทุกสิ่งทุกอย่างเปลี่ยนใหม่ มีพลังใหม่ และมีชีวิตชีวาขึ้น ด้วยเหตุนี้เมื่อถึงตรุษจีนของทุกปีชาวจีนจึงพากันทำการเปลี่ยนแปลงใหม่อย่างสุดความสามารถ โดยจะสวมใส่เสื้อใหม่ หมวกใหม่ รองเท้าใหม่ฯ ฯลฯ เพื่อให้ปีใหม่มีจุดเริ่มต้นที่ดี เสริมความมั่นใจและกำลังใจไปต้อนรับชีวิต หน้าที่การงานและการเรียนในปีใหม่

พูดถึงตรุษจีนย่อมจะพูดถึงนักษัตร ในบรรดา 12 นักษัตรถือเป็นสัตว์มงคลที่สอดประสานกับปีเกิดของทุกคน ความเชื่อเกี่ยวกับนักษัตรจึงได้เพิ่มพูนสิริมงคลและความสนุกสนานของเทศกาลตรุษจีน จีนมีตำนานและเทพนิยายเกี่ยวกับนักษัตรอย่างอุดมสมบูรณ์ รวมทั้งยังมีกวีนิพนธ์ กลอนคู่ชุนเหลียน ภาพรับตรุษจีน แสตมป์ และศิลปหัตถกรรมเกี่ยวกับนักษัตรมากมาย ซึ่งล้วนเพื่อการอวยพรปีใหม่

ปีใหม่ที่จะถึงนี้จะเป็นปีขาล หรือ ปีเสือ เป็นลำดับที่ 3 ของรอบปีนักษัตร เสือเป็นราชาแห่งสัตว์ เป็นสัญลักษณ์แห่งความสง่างามน่าเกรงขาม ความองอาจกล้าหาญทรงพลัง และอำนาจไม่เป็นรองใคร สมัยโบราณกองทหารออกรบต้องชูธงเสือสีขาว พลทหารที่กล้าหาญมักจะถูกเรียกว่าขุนพลเสือ จักรพรรดิออกคำสั่งทางการทหารจะใช้ป้ายลวดลายเสือ อาวุธต่าง ๆ ต้องแกะสลักหรือหล่อลวดลายเสือ ในชนบทชาวบ้านนิยมให้เด็กสวมหมวกและรองเท้าหัวเสือเพื่อความเป็นสิริมงคล ปลอดภัย และหลีกเลี่ยงสิ่งชั่วร้าย


เมื่อถึงตรุษจีนครอบครัวใหญ่ต้องอยู่พร้อมหน้ากันไม่ว่าญาติพี่น้องห่างกันไกลแค่ไหน ถึงตรุษจีนผู้คนทั้งหลายต้องกลับบ้าน เมื่อผู้สูงอายุพบหน้าลูกหลานพร้อมหน้าพร้อมตาจะรู้สึกชื่นใจและมีความสุข ส่วนคนรุ่นหลังจะถือโอกาสรับตรุษจีนขอบคุณและตอบแทนบุญคุณของบรรพบุรุษและผู้อาวุโส การอยู่พร้อมหน้ากันไม่เพียงแต่จะเสริมบรรยากาศความอบอุ่นในครอบครัวให้มากยิ่งขึ้นเท่านั้น หากยังเป็นการเพิ่มพูนความรัก ความปรองดอง และความสนิทสนมในครอบครัวอีกด้วย

ชาวจีนให้ความสำคัญรับตรุษจีนมีสาเหตุอีกประการหนึ่ง คือ อิ่มอร่อยกับอาหารสารพัดเมนู “เหนียนเย่ฟั่น” อาหารค่ำส่งท้ายปีเก่าต้อนรับปีใหม่เป็นอาหารมื้อสำคัญที่สุดของทั้งครอบครัวในรอบทั้งปี เพื่อความอุดมสมบูรณ์และหลากหลายของอาหารมื้อนี้ บรรดาสมาชิกครอบครัวไม่เพียงแต่จะตระเตรียมล่วงหน้า หากยังจะประชันฝีมือทำอาหารที่ตนเองเชี่ยวชาญที่สุด เพื่อแบ่งปันบรรดาสมาชิกครอบครัว “เหนียนเย่ฟั่น” ดั้งเดิมต้องจัดพิธีการไหว้บรรพบุรุษก่อน โดยทำอาหารเรียบร้อยแล้วให้บรรพบุรุษรับประทานก่อน เสร็จแล้วทั้งครอบครัวถึงจะรับประทานได้ ช่วงตรุษจีนผู้คนทั้งหลายต้องลิ้มรสอาหารต่าง ๆ นา ๆ ให้ทั่วถึงเพื่อจะได้มีความสมบูรณ์ในปีใหม่

ปัจจุบันผู้คนทั้งหลายเฝ้ารอรับตรุษจีนเป็นเพราะว่าจะได้มีโอกาสหยุดพักเป็นเวลา 7 วันติดต่อกัน วิถีชีวิตในสังคมปัจจุบันเร่งรีบ ผู้คนทั้งหลายยุ่งกับหน้าที่การเรียนและการงานตลอดทั้งปี เหนื่อยล้าพอสมควร โชคดีที่มีเทศกาลตรุษจีนจะได้พักผ่อนยาวเป็นเวลา 7 วัน ในช่วงนี้ผู้คนทั้งหลายไม่ต้องตื่นเช้า มีเวลาจัดการพอเพียง โดยจะช้อปสนุก เล่นเกมตามใจชอบ หรือไม่ก็ดูละครโทรทัศน์ทั้งวัน ถือว่าเป็นการสะสมพลังงานเพื่อใช้งานในปีใหม่

หวังเป็นอย่างยิ่งว่าการแพร่ระบาดของโควิด-19 จะผ่านพ้นไปโดยเร็ว ผู้คนทั้งหลายจะได้รับตรุษจีนอย่างเบิกบานสำราญใจโดยไม่มีข้อจำกัด
...
เขียนโดย โจว ซวี่ ภาคภาษาไทย ศูนย์เอเชียแอฟริกา สถานีวิทยุและโทรทัศน์กลางแห่งประเทศจีน (CMG)