กรุงปักกิ่งถือได้ว่าเป็นเมืองแรกของโลกที่จัดการแข่งขันกีฬาระดับนานาชาติอย่างโอลิมปิกเกมครบทั้งฤดูร้อนและฤดูหนาว ซึ่งกรุงปักกิ่งนั้นเคยจัดการแข่งขันโอลิมปิกฤดูร้อนไปแล้วในปี 2008 สำหรับการแข่งขันโอลิมปิกฤดูหนาว (Beijing 2022) จะจัดขึ้นระหว่างวันที่ 4 – 20 กุมภาพันธ์ 2022 โดยมีกีฬา 7 ชนิด ได้แก่ ไบแอธลอนหรือทวิกีฬา เลื่อนหิมะ เคิร์ลลิงหรือเปตองน้ำแข็ง ฮอกกี้น้ำแข็ง ลูจหรือรถบังคับทิศทาง สเกตน้ำแข็ง และการแข่งขันสกี ซึ่งการแข่งขันครั้งนี้มีประเทศที่ผ่านคุณสมบัติและเป็นสมาชิกคณะกรรมการโอลิมปิกแห่งชาติมีสิทธิเข้าร่วมการแข่งขัน 86 ประเทศ
กีฬาโอลิมปิกถือได้ว่าเป็นการแข่งขันกีฬาที่สำคัญที่สุดของโลกซึ่งได้แรงบันดาลใจจากกีฬาโอลิมปิกโบราณที่เคยจัดขึ้นในโอลิมเปีย ระหว่างศตวรรษที่ 8 ก่อนคริสตกาลจนถึงคริสต์ศตวรรษที่ 4 โดยอาณาบริเวณนี้ในปัจจุบันเป็นส่วนหนึ่งของประเทศกรีซและการแข่งขันได้ถูกรื้อฟื้นขึ้นมาใหม่ในช่วงปี 1986 นี้เอง
จะว่าไปแล้ววัตถุประสงค์การจัดการแข่งขันโอลิมปิกของคณะกรรมการโอลิมปิกสากลแต่เดิมต้องการรวบรวมเหล่านักกีฬามือสมัครเล่นบริสุทธิ์ (pure amateurism) ในการฝึกความท้าทาย ความอดทนของร่างกาย รวมทั้งความสามัคคีในการพิชิตเป้าหมายตามกีฬาแต่ละประเภทแล้วนั้น ในปัจจุบันได้มีการเปิดโอกาสให้นักกีฬาอาชีพได้ร่วมแข่งขันทำให้เกิดระบบอุปถัมภ์ของบริษัทที่สนับสนุนนักกีฬา บทบาทหน้าที่ของสื่อมวลชนที่เพิ่มขึ้นกับการร่วมมือในการเป็นผู้สนับสนุน ทำให้เกิดการรับใช้เพื่อผลประโยชน์เชิงพาณิชย์จากกีฬาโอลิมปิกในปัจจุบัน และหลายครั้งยังนำไปสู่ปัญหาทางด้านการเมืองและมีการคว่ำบาตรมาหลายครั้ง รวมทั้งภาวะสงครามโลกซึ่งนำไปสู่การยกเลิกการแข่งขันในปี 1916, 1940 และ 1944 และในช่วงสงครามเย็นในปี 1980 และ 1984
อย่างไรก็ตามโอลิมปิกฤดูหนาวครั้งที่ 24 ที่กำลังจะจัดขึ้นในกรุงปักกิ่ง สาธารณรัฐประชาชนจีน แม้ต้องปรับตัวให้เข้ากับสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคโควิด ก็ยังมีปัจจัยด้านสิ่งแวดล้อมและการเมืองระหว่างประเทศเข้ามาเป็นประเด็นที่ท้าทายในการจัดการแข่งขัน กรณีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมตามที่มีการอ้างถึงสถานที่บางส่วนในการจัดการแข่งขันอยู่ในพื้นที่เขตอนุรักษ์แห่งชาตินั้น รัฐบาลจีนได้ตอบสนองข้อกังวลโดยมีการขยายเขตสงวนธรรมชาติเพิ่มขึ้นถึง 31% เพื่อพยายามให้ประชาคมโลกเห็นถึงความจริงจังในการแก้ไขปัญหาได้อย่างทันท่วงที อย่างไรก็ตามก็ยังมีกรณีบางประเทศที่จะพยายามแสดงออกทางสัญลักษณ์ด้วยการจะคว่ำบาตรโอลิมปิกฤดูหนาว 2022 โดยไม่เข้าร่วมในการแข่งขันครั้งนี้
ถ้าพูดถึงในมุมของนักกีฬาผู้ที่ฝึกฝนตนเองและเฝ้ารอคอยมหกรรมการแข่งขันกีฬาระดับโลกเช่นนี้ก็อาจจะเป็นเรื่องที่น่าเสียดายต่อโอกาสในการแสดงศักยภาพและการฝึกฝนตนเองอย่างหนัก รวมถึงวัตถุประสงค์ของโอลิมปิกในการสร้างความสามัคคี การแลกเปลี่ยนทางด้านวัฒนธรรม การถ่ายทอดองค์ความรู้และทักษะใหม่ด้านการกีฬา รวมถึงวิทยาการและเทคโนโลยีเพื่อสุขภาพและการออกกำลังกาย นับว่าเป็นเรื่องที่กระทบต่อการแลกเปลี่ยนและถ่ายทอดองค์ความรู้ด้านการกีฬาอย่างใหญ่หลวง
การนำผลประโยชน์ทางการเมืองของคนกลุ่มใดกลุ่มหนึ่งมาเป็นประเด็นเพื่อเข้ามาแทรกแซงและสร้างความขัดแย้งในวงการกีฬาอาจจะเป็นประเด็นที่น่าขบคิดในการหาทางออกเพื่ออนาคตของเยาวชนรุ่นใหม่ที่มีทักษะความสามารถด้านกีฬา รวมทั้งทางออกในการร่วมมือเพื่อสร้างความสมานฉันท์ระหว่างประเทศ น่าจะก่อให้เกิดประโยชน์ในทุกภาคส่วนและจะทำให้วงการกีฬาในระดับนานาชาติพัฒนาไปได้
ทั้งนี้สำหรับประเทศไทย จะเข้าร่วมแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูหนาว ครั้งนี้โดยการส่งนักกีฬาเข้าร่วมแข่งขันทั้งหมดจำนวน 4 คน ใน 2 ชนิดกีฬา คือ นักกีฬาสกีลงเขา และ นักกีฬาสกีข้ามทุ่ง ซึ่งพวกเราก็ขอเป็นกำลังใจให้นักกีฬาชาวไทยของเราในโอกาสนี้ด้วย
ผู้เขียน อ.ดร.ธีรติร์ บรรเทิง คณะนิเทศศาสตร์และนวัตกรรมการจัดการ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า)