อาหารในเรือนจำนั้นขึ้นชื่อลือชามานานแล้วว่า ทั้งคุณภาพและรสชาติสุดจะกลืน ทั้งที่หลับที่นอนก็เหมือนปลากระป๋อง แม้แต่เรือนจำขนาด ๕ ดาวอย่างบางขวางก็เช่นกัน เพราะไม่ใช่โรงแรม แต่เป็นที่ชดใช้กรรมที่ก่อไว้ แม้บางคนจะอ้างว่าไม่ได้ทำแต่ต้องเข้าไปอยู่ ก็คงเป็นกรรมที่ทำไว้ตั้งแต่ชาติก่อนตามมาช้าหน่อย ทำใจเอาก็แล้วกัน
ในหนังสือ “ขังหก” ของ ชุลี สารนุสิต ๑ ในคณะ “กบฏบวรเดช” ที่นำมาเล่าในวันก่อน ก็ได้กล่าวถึงเรื่องอาหารการกินของผู้ต้องขังทางการเมืองสมัยนั้นไว้ว่า ห้องอาหารของแดนหกซึ่งเป็นที่ต้องขังนักโทษการเมืองนั้นกว้างขวางราว ๒๐๐ ตารางเมตร แต่ก็ต้องปูเสื่อล้อมวงกันเป็นวงๆไป
“แต่อาหารคุกก็เหลือจะกลืน ไม่ต้องกล่าวถึงก็ได้ว่า แกงเผ็ดของคุกมีรสชาติเผ็ดอย่างไร เพียงแต่แกงส้มก็ยังมีรสทำให้ลิ้นชา อาหารของคุกไม่แต่มีรสจัดในทางเผ็ด ทางเค็ม ทางเปรี้ยว ยังมีกลิ่นอับๆ และฝีมือในการปรุงแต่งที่ร้ายกาจอีกด้วย หมูผัดพริกผสมผักบุ้งนั้น หมูมีทั้งเนื้อ มัน หนัง ขน เสร็จในตัว ผักบุ้งก็มีทั้งต้น ดอก โคนต้น และรากเสร็จอีกด้วยเหมือนกัน...”
บางคนต้องเลือกกากและกรวดทรายออกจากข้าวแดง ก่อนจะเอาเข้าปาก ผู้คุมก็จะตะโกนบอก
“นั่งเลือกเสียเวลาอยู่ได้ เลือกไปพลางกินไปพลางซีคุณ เลือกกากไปด้วยเป็นการช่วยย่อยอาหารให้ละเอียด ย่อยง่าย เป็นอนามัยแก่ตัว ท้องไส้ไม่เสีย...”
แม้คนที่กำลังเลือกอยู่นั้นจะเป็นระดับพระยาหรือรัฐมนตรีก็ตาม
แต่เมื่อแรกเข้าไปอยู่ในแดนมหันตโทษนั้น ทุกท่านต่างได้รับความเห็นอกเห็นใจจากญาติมิตรอย่างล้นหลามที่ชีวิตต้องพลิกผันไปถึงขนาดนี้ อาหารการกินจึงอุดมสมบูรณ์จากการผ่อนผันในฐานะนักโทษการเมือง ให้ส่งอาหารจากข้างนอกเข้าไปได้ ซึ่งใน “ขังหก” กล่าวไว้ว่า
“...ชีวิตปีแรกในคุกบางขวาง การกินอยู่ของเราฟุ่มเฟือยมาก อาหารมื้อเช้าประกอบด้วยกาแฟ ขนมปังกรอบฮันท์เลย์แอนด์ปาลเมอร์ เนยตราวัว นมหวานตราหมี ตับห่านกระป๋อง มื้อกลางวันเป็นขนมปังสดหรือขนมปังอบ กอร์ปด้วยแฮมและไส้กรอกจากซุ่ยเฮงหรือโอเรียลเตลสโตร์ ยิ่งเฉพาะในวันที่ที่มีญาติมาเยี่ยม อาจมีไอศกรีมจากออนล็อคหยุ่น เค้กจากมอนโลเฮียง หูฉลามร้อนๆจากแป๊ะม้อ และผลไม้ประจำฤดูจากตลาดบางลำพูหรือสะพานหัน..”
“...บัดนี้ ส่วนมากในพวกเรามีอัตราโทษประทับไว้บนหน้าผากชัดแจ้งแล้ว การติดคุกมีเวลานับเป็นปีๆ ทำให้ต้องระงับตัดทอนความฟุ่มเฟือยลง เพราะเราไม่มีทางจะจุนเจือระดับอยู่กับเราจะให้คงที่อยู่ได้ ยังเหลืออยู่ก็แต่การว่าจ้างผูกอาหารประจำเป็นรายเดือน ซึ่งมีพวกแม่ค้าในตลาดนนทบุรีรับทำส่ง และบัดนี้เรากำลังดำริห์ที่จะตัดทอนไปอีก เราจะไม่ยอมเสียรายจ่ายเลยจนสตางค์แดงเดียว เพราะทุกๆสตางค์ที่เราจ่ายออกไปมันหมายถึงน้ำพักน้ำแรงความเหน็ดเหนื่อยของแม่บังเกิดเกล้า หรือภรรยาผู้จงรัก เราจะไม่ยอมจ่ายอะไรเลยจนสตางค์แดงเดียว...”
แม้แต่ในคุกมหันตโทษก็มีการแบ่งระดับที่แตกต่างกันถึงขนาดนี้ มาถึงสมัยนี้มีคนคุยว่าได้นอนห้องแอร์ด้วย ..คนมีกะตังค์ซะอย่าง
แบบนี้คนที่ปฏิบัติการอยู่กลางถนนก็คงต้องกินอาหารของคุก ส่วนคนที่ชักใยอยู่เบื้องหลังก็คงได้กินไส้กรอก แฮม นอนห้องแอร์ ถึงกระนั้นก็ยังหนีกันเลย
