สำนักงานศาลยุติธรรม เปิดระบบบริการออนไลน์ศาลยุติธรรม หรือ CIOS เปิดให้ยื่นคำร้องขอให้ปล่อยชั่วคราว และคำร้องอุทธรณ์คำสั่งไม่อนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวได้แล้ว ลดการเดินทาง ลดค่าใช้จ่าย ลดความเสี่ยง แต่ยังคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนเหมือนเดิม
วันนี้ (5 ม.ค.) รายงานข่าวจากสำนักงานศาลยุติธรรม ระบุว่า ด้วยสถานการณ์การแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา (COVID-19) มีการบังคับใช้มาตรการทางกฎหมาย เพื่อลดการเดินทางของประชาชน ในขณะที่คำขอประกันของผู้ต้องหาหรือจำเลยต้องได้รับการพิจารณาในเวลาอันรวดเร็ว เพื่อเป็นการคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของผู้ต้องหาหรือจำเลยในการพิจารณาคดี สำนักงานศาลยุติธรรมตระหนักถึงการดูแลสุขภาพและคุ้มครองสิทธิเสรีภาพของประชาชนในสถานการณ์ดังกล่าว จึงเห็นสมควรให้นำเทคโนโลยีดิจิทัลมาอำนวยความสะดวกแก่ประชาชนในการยื่นคำร้องขอให้ปล่อยชั่วคราว และรับทราบคำสั่งตลอดจนดำเนินการอื่นที่เกี่ยวข้องได้ทางออนไลน์ตลอดเวลา เพื่อลดการเดินทางมาศาล อันเป็นการช่วยลดความเสี่ยงในการสัมผัสเชื้อ โดยประชาชนยังคงได้รับบริการจากศาล ด้วยความสะดวกและรวดเร็ว และเป็นการคุ้มครองสิทธิของประชาชนที่ตกเป็นผู้ต้องหาหรือจำเลยในคดีอาญาระหว่างการสอบสวนหรือพิจารณาคดีตามนโยบายของประธานศาลฎีกา
พร้อมกันนี้ ได้ขอให้หน่วยงานในสังกัดสำนักงานศาลยุติธรรม เปิดให้บริการยื่นคำร้องขอให้ปล่อยชั่วคราวและคำร้องอุทธรณ์คำสั่งไม่อนุญาตให้ปล่อยชั่วคราว ได้ทางระบบบริการออนไลน์ศาลยุติธรรม (Cout Integral Online Service : CIOS) ตั้งแต่วันที่ 5 ม.ค. 2563 เป็นต้นไป ซึ่งสามารถจัดแบบพิมพ์คำร้องขอให้ปล่อยชั่วคราว (คำร้องใบเดียวและคำร้องทั่วไป) และสัญญาประกันให้ประชาชนดาวน์โหลดได้ทางเว็บไซต์ของศาล และจัดเจ้าหน้าที่รับลงทะเบียนเพื่อใช้ระบบบริการออนไลน์ศาลยุติธรรมและยืนยันตัวตนให้แก่ประชาชนทุกวันทำการ พร้อมทั้งช่วยเหลือแนะนำผู้ที่ประสงค์ยื่นคำร้องด้วยวิธีการดังกล่าวให้สามารถดำเนินการได้จนสำเร็จลุล่วง
สำหรับแนวปฏิบัติเกี่ยวกับการยื่นและรับคำร้องขอปล่อยชั่วคราว และคำร้องอุทธรณ์คำสั่งไม่อนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวทางระบบบริการออนไลน์ศาลยุติธรรม (CIOS) มีวิธีการดังนี้
การยื่นคำร้อง
1. ผู้ต้องหา จำเลย หรือผู้ร้องขอประกัน ต้องลงทะเบียนเป็นผู้ใช้ระบบบริการออนไลน์ศาลยุติธรรม (COS) เพื่อพิสูจน์ตัวตนโดยสามารถทะเบียนได้ทางออนไลน์ตลอดเวลา หรือไปลงทะเบียนที่ศาลชั้นต้นทั่วราชอาณาจักรทุกวันทำการ ตั้งแต่เวลา 08.30-16.30 นาฬิกา
2. เมื่อลงทะเบียนใช้งานระบ CIOS สำเร็จแล้ว สามารถเข้าใช้ระบบเพื่อยื่นคำร้องขอปล่อยชั่วคราว หรือคำร้องอุทธรณ์คำสั่งที่ไม่อนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวได้ทันที
3. ผู้ใช้ระบบสามารถยื่นคำร้องขอปล่อยชั่วคราวหรือคำร้องอุทธรณ์คำสั่งไม่อนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวทางระบบ CIOS ได้ตลอดเวลาที่ระบบเปิดใช้งาน โดยกรอกข้อมูลและอัปโหลดคำร้องและเอกสารตามวิธีการที่ระบบกำหนด ทั้งนี้ ถ้ายื่นคำร้องหลังเวลา 16.30 นาฬิกา เจ้าหน้าที่จะดำเนินการให้ในเวลา 18.30 นาฬิกา ของวันรุ่งขึ้น
4. เมื่อผู้ใช้ระบบยื่นคำร้องถูกต้องตามขั้นตอนที่กำหนดไว้ในระบบแล้ว ระบบจะส่ง SMS ไปยังโทรศัพท์เคลื่อนที่ของผู้ใช้ระบบตามที่ลงทะเบียนไว้ เพื่อเป็นการยืนยันว่าระบบได้รับคำร้องไว้ดำเนินการแล้ว
5. ผู้ใช้ระบบสามารถตรวจสอบความคืบหน้าของการดำเนินการและคำสั่งศาลได้เองทางระบบ CIOS
6. เมื่อศาลมีคำสั่งประการใดแล้ว เจ้าหน้าที่จะลงข้อมูลคำสั่งศาลในระบบ CIOS และมี SMS แจ้งผู้ใช้ระบบ เพื่อให้เข้าไปตรวจสอบคำสั่งศาลในระบบ และถือว่ผู้ใช้ระบบทราบคำสั่งศาลนั้นแล้ว
7. ในกรณีที่ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวซึ่งต้องทำสัญญาประกัน
7.1 หากผู้ร้องขอประกันมาลงทะเบียนใช้ระบบที่ศาลด้วยตนเอง ซึ่งถือว่ามีการยืนยันตัวตนแล้ว เจ้าหน้าที่จะนัดหมายผู้ร้องขอประกัน เพื่อทำสัญญาประกัน โดยให้ผู้ร้องขอจัดเตรียมสัญญาประกัน (สามารถดาวน์โหลดแบบของสัญญาประกันได้จากเว็บไซต์ของศาลยุติธรม) กรอกข้อมูลให้เรียบร้อย และลงลายมือชื่อผู้ร้องขอ แล้วแปลงเอกสารให้อยู่ในรูปของไฟล์ PDF ขนาดไม่เกิน 10 MB แล้วเข้าสู่ระบบ cios.coj.go.th เลือกเมนู “ยื่นคำร้องประกัน” และกรอกรายละเอียดและอัปโหลดไฟล์เอกสารสัญญาประกันดังกล่าวลงไป แล้วคลิก “ยื่นคำร้อง” จะถือว่ามีการทำสัญญาประกันและลงลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ของผู้ร้องขอประกันในสัญญาแล้ว โดยผู้ร้องขอประกันไม่ต้องเดินทางมาศาล แต่ถ้าเป็นกรณีที่ต้องวางหลักประกันด้วย ผู้ร้องขอประกันต้องมาวางหลักประกันที่ศาล เว้นแต่หลักประกันเป็นเงินสด ผู้ร้องขอประกันอาจวางตามวิธีที่สำนักงานศาลยุติธรรมกำหนดก็ได้ แต่ต้องอัปโหลดหลักฐานการวางเงินเข้าระบบให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ
7.2 หากผู้ร้องขอประกันลงทะเบียนใช้ระบบ CIOS ทางออนไลน์ (ไม่ได้มาลงทะเบียนที่ศาล) ผู้ร้องขอประกันต้องมาทำสัญญาประกันและวางหลักประกันที่ศาลด้วยตนเอง เว้นแต่หลักประกันเป็นเงินสด
ผู้ร้องขอประกันอาจวางตามวิธีที่สำนักงานศาลยุติธรรมกำหนดก็ได้ แต่ต้องอัปโหลดหลักฐานการวางเงินเข้าระบบให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ
การรับคำร้องและการดำเนินการของเจ้าหน้าที่
1. เมื่อมีคำสั่งให้ขังผู้ต้องหาหรือจำเลยระหว่างการสอบสวนหรือพิจารณาและผู้ต้องหาหรือจำเลย ไม่สามารถยื่นคำร้องขอปล่อยชั่วคราวหรือคำร้องอุทธรณ์คำสั่งไม่อนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวในวันเดียวกัน ให้เจ้าหน้าที่ช่วยเหลือแนะนำผู้ที่จะขอประกันให้ลงทะเบียนเป็นผู้ใช้ระบบบริการออนไลน์ (CIOS) เพื่อยื่นคำร้องทางออนไลน์ ถ้ามีการขอลงทะเบียนที่ศาล ให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบความถูกต้องและอนุมัติให้ใช้ระบบทันที
2. ผู้ใช้ระบบสามารถยื่นคำร้องขอปล่อยชั่วคราวหรือคำร้องอุทธรณ์คำสั่งไม่อนุญาตให้ปล่อยชั่วคราว ทางระบบได้ตลอดเวลาที่ระบบเปิดใช้งาน เมื่อผู้ใช้ระบบยื่นคำร้องถูกต้องตามขั้นตอนที่กำหนดไว้ในระบบแล้ว ระบบจะส่ง SMS ไปยังโทรศัพท์เคลื่อนที่ของผู้ร้องขอประกันและเจ้าหน้าที่ ให้เจ้าหน้าที่ตรวสอบความเกี่ยวข้องในคดีข้อมูลเบื้องต้นของคำร้องทางระบบและให้จัดพิมพ์คำร้องจากระบบเพื่อเสนอศาลพิจารณาสั่งโดยเร็ว
2.1 กรณียื่นคำร้องเสร็จสมบูรณ์ ระหว่างเวลา 08.30-16.30 นาฬิกา ให้เจ้าหน้าที่ที่รับผิดชอบดำเนินการให้เสร็จภายใน 1 ชั่วโมง นับแต่เวลาที่ยื่นคำร้องเสร็จสมบูรณ์ ทั้งนี้ ให้ถือตามเวลาของระบบ
2.2 กรณียื่นคำร้องเสร็จสมบูรณ์ นอกเวลาทำการปกติ ให้เจ้าหน้าที่ที่รับผิดชอบดำเนินการ ให้เสร็จภายในหนึ่งชั่วโมงนับแต่เวลาทำการแรกของวันถัดไป ทั้งนี้ ให้ถือตามเวลาของระบบ
3. เมื่อศาลมีคำสั่งประการใดแล้ว ให้เจ้าหน้าที่ลงข้อมูลคำสั่งศาลในระบบ CIOS และโทรศัพท์แจ้งผลคำสั่งให้ผู้ร้องขอประกันทราบโดยเร็ว
4. ในกรณีที่ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ปล่อยชั่วคราวซึ่งต้องทำสัญญาประกันหรือวางหลักประกันให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบว่า ผู้ร้องขอประกันเป็นผู้ใช้ระบบที่ยืนยันตัวตนต่อศาลแล้วหรือไม่ หากยังไม่ได้มีการยืนยันตัวตนให้เจ้าหน้าที่ศาลนัดหมายผู้ร้องขอประกันมายืนยันตัวตนและทำสัญญาประกันที่ศาล
4.1 หากผู้ร้องขอประกันมาลงทะเบียนใช้ระบบที่ศาลด้วยตนเอง ซึ่งถือว่ามีการยืนยันตัวตนแล้ว ให้เจ้าหน้าที่นัดหมายผู้ร้องขอประกัน เพื่อทำสัญญาประกันโดยวิธีอัปโหลดไฟล์สัญญาประกันที่ลงลายมือชื่อแล้วเข้ามาในระบบ CIOS โดยผู้ร้องขอประกันไม่ต้องเดินทางมาที่ศาล และถือว่ามีการทำสัญญาประกันและลงลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ของผู้ร้องขอประกันในสัญญาแล้ว และให้เจ้าหน้าที่จัดพิมพ์สัญญาประกันนั้นจากระบบเพื่อเสนอศาลสั่งรวมไว้ในสำนวน แต่ถ้าเป็นกรณีที่ต้องวางหลักประกันด้วยให้เจ้าหน้าที่นัดหมายผู้ร้องขอประกันต้องมาวางหลักประกันที่ศาล เว้นแต่หลักประกันเป็นเงินสด ผู้ร้องขอประกันอาจวางตามวิธีที่สำนักงานศาลยุติธรรมกำหนดก็ได้ แต่ต้องอัปโหลดหลักฐานการวางเงินเข้าระบบให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ เมื่อระบบรองรับแล้ว ผู้ร้องขอประกันอาจเลือกลงลายมือชื่ออิเล็กทรอนิกส์ของผู้ร้องขอประกันในสัญญาประกันที่เป็นเอกสารในรูปแบบข้อมูลอิเล็กทรอนิกส์ในระบบได้
4.2 หากผู้ร้องขอประกันลงทะเบียนใช้ระบบ CIOS ทางออนไลน์ (ไม่ได้มาลงทะเบียนที่ศาล) ผู้ร้องขอประกันต้องมาทำสัญญาประกันและวางหลักประกันที่ศาลด้วยตนเอง โดยให้เจ้าหน้าที่นัดหมายเวลาและเอกสารที่ต้องใช้กับผู้ร้องขอประกัน เว้นแต่หลักประกันเป็นเงินสด ผู้ร้องขอประกันอาจวางตามวิธี ที่สำนักงานศาลยุติธรรมกำหนดก็ได้ แต่ต้องอัปโหลดหลักฐานการวางเงินเข้าระบบให้เจ้าหน้าที่ตรวจสอบ เมื่อผู้ร้องขอประกันมายืนยันตัวตนและทำสัญญาที่ศาล ให้เจ้าหน้าที่ปรับสถานะผู้ร้องขอประกันในระบบ ว่าได้ยืนยันตัวตนเป็นผู้ใช้ระบบ CIOS แล้ว
