วืด! "ยูเนสโก" ตีกลับ "แก่งกระจาน" ยังไม่ขึ้นเป็นมรดกโลก ติดเรื่องเขตแดนพม่า-กลุ่มชาติพันธุ์

ที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลก ตีกลับให้ไทยชี้แจงขึ้นทะเบียน "กลุ่มป่าแก่งกระจาน" ขึ้นเป็นมรดกโลก 3 ประเด็น ทั้งเรื่องเขตแดนไทย-พม่า เรื่องขอบเขตพื้นที่ลดลง และเรื่องชุมชนในพื้นที่ โดยเฉพาะสิทธิมนุษยชนกับกลุ่มชาติพันธุ์ รอปีหน้า 2563 กลับมาเสนอใหม่อีกครั้ง

เมื่อวันที่ 7 ก.ค. ในที่ประชุมคณะกรรมการมรดกโลก ที่กรุงบากู ประเทศอาเซอร์ไบจาน รายงานข่าวแจ้งว่าคณะทำงานฯ ได้มีมติให้ประเทศไทยไปทำข้อมูลเพิ่มเติมอีก 3 ประเด็น ในการเสนอให้ขึ้นทะเบียนกลุ่มป่าแก่งกระจาน จ.เพชรบุรี ขึ้นเป็นมรดกโลก ได้แก่ 1. ให้ดำเนินการเรื่องขอบเขต ระหว่างไทย และเมียนมา 2. ให้ไปทำข้อศึกษาเปรียบเทียบเรื่องขอบเขตพื้นที่ที่ลดลงว่ายังอยู่ภายใต้ข้อกำหนดตามระเบียบข้อที่ 10 ของการขึ้นทะเบียนแหล่งมรดกทางธรรมชาติ 3. ให้ไปทำข้อห่วงกังวลเรื่องชุมชนในพื้นที่ หลังที่ประชุมตั้งคณะทำงาน 6 ประเทศ ได้แก่ ออสเตรเลีย นอร์เวย์ อินโดนีเซีย คิวบา ตูนิเซีย และคูเวต เพื่อหารือนอกรอบ

นายสีหศักดิ์ พวงเกตุแก้ว หัวหน้าคณะผู้แทนไทย ระบุว่า คณะกรรมการมรดกโลกยังให้โอกาสประเทศไทย จัดทำข้อเสนอทางเทคนิคเพื่อกลับมาขึ้นทะเบียนมรดกโลกอีกครั้ง แม้ข้อมูลทั้งหมดที่ทางคณะกรรมการเป็นกังวล ทั้งเรื่องการปักปันเขตแดนระหว่างไทยกับพม่า และเรื่องสิทธิมนุษยชนกับกลุ่มชาติพันธุ์ จะดำเนินการแก้ปัญหาแล้ว แต่ข้อมูลทั้งหมดจะต้องถึงที่ประชุมภายในวันที่ 1 ก.พ. 2562 แต่การแก้ปัญหาไม่ว่าจะเป็นการแก้กฎหมาย คนและชุมชนอยู่กับป่านั้น กฎหมายเพิ่งประกาศเมื่อเดือน มี.ค. 2562 ที่ผ่านมา หลังจากนี้ จะนำเสนอข้อมูลทั้งหมดให้คณะกรรมการพิจารณาในปี 2563 ต่อไป

หลังจากนี้รัฐบาลไทยก็ควรจะเชิญเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องลงพื้นที่กลุ่มป่าแก่งกระจาน หรือพื้นที่อื่นๆ เพื่อแสดงให้เห็นว่ารัฐบาลไทยมีความตั้งใจที่จะดูแลทรัพยากร เพื่ออนุรักษ์เอาไว้เป็นมรดกของโลกต่อไป ในครั้งหน้าไทยมีแนวโน้มเสนอกลุ่มป่าแก่งกระจานเป็นแหล่งมรดกโลกได้อีก นอกจากนี้ จะดำเนินการขอเสียงสนับสนุนในการสรรหากรรมการมรดกโลกเพื่อให้ไทยมีโอกาสทำงานในเวทีนี้อย่างเต็มตัว อย่างไรก็ตาม ในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกครั้งนี้ ได้ขึ้นบัญชีรายชื่อเบื้องต้น (Tentative list) มรดกทางวัฒนธรรมของไทย 2 แห่ง ได้แก่ กลุ่มเทวสถานปราสาทพนมรุ้ง ปราสาทเมืองต่ำ และปราสาทปลายบัด จังหวัดบุรีรัมย์ และเมืองโบราณศรีเทพ จังหวัดเพชรบูรณ์

สำหรับอุทยานแห่งชาติแก่งกระจาน มีเนื้อที่ประมาณ 2,915 ตารางกิโลเมตร หรือ 1,821,875 ไร่ ครอบคลุมท้องที่ อ.หนองหญ้าปล้อง อ.แก่งกระจาน อ.ท่ายาง จ.เพชรบุรี และ อ.หัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ ได้รับการประกาศให้เป็นเขตอุทยานแห่งชาติ เมื่อวันที่ 12 มิ.ย. 2524 ถือเป็นอุทยานแห่งชาติที่มีพื้นที่ใหญ่ที่สุดในประเทศไทย และเป็นส่วนหนึ่งของกลุ่มป่าแก่งกระจาน ที่ประเทศไทยได้นำเสนอเพื่อขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก ที่ผ่านมาได้รับการบรรจุในบัญชีรายชื่อเบื้องต้น มรดกโลกทางธรรมชาติในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยสามัญ ครั้งที่ 35 ณ องค์การยูเนสโก กรุงปารีส ประเทศฝรั่งเศส เมื่อปี 2556 แต่ยังไม่สามารถขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกได้

ประเทศไทยมีแหล่งมรดกโลกที่ได้รับการขึ้นทะเบียนแล้ว 5 แห่ง โดยแบ่งออกเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม 3 แห่ง ได้แก่ เมืองประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร ขึ้นทะเบียนเมื่อปี 2534, นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา ขึ้นทะเบียนเมื่อปี 2534 และแหล่งโบราณคดีบ้านเชียง จ.อุดรธานี ขึ้นทะเบียนเมื่อปี 2535 และมรดกโลกทางธรรมชาติอีก 2 แห่ง ได้แก่ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง จ.อุทัยธานี ขึ้นทะเบียนเมื่อปี 2534 และผืนป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่ จ.นครราชสีมา ขึ้นทะเบียนเมื่อปี 2548