ศ.ดร.ประเสริฐ ณ นคร ปรมาจารย์ในด้านไทยศึกษา ผู้ริเริ่มหลักสูตรสถิติในมหาวิทยาลัย และผู้ประพันธ์เพลงพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ 9 ถึงแก่อนิจกรรม สิริรวมอายุได้ 100 ปี
วันนี้ (7 พ.ค.) รายงานข่าวแจ้งว่า ศ.ประเสริฐ ณ นคร อดีตนายกราชบัณฑิตยสถาน นักวิจัยดีเด่นแห่งชาติปี พ.ศ. 2531 และอดีตนายกสภามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ได้ถึงแก่อนิจกรรม ณ บ้านพักซอยท่านผู้หญิงพหล ถนนงามวงศ์วาน แขวงลาดยาว เขตจตุจักร กรุงเทพฯ รวมอายุได้ 100 ปี 1 เดือน 16 วัน นับเป็นความสูญเสียปรมาจารย์ในด้านไทยศึกษา ที่มีผลงานทางวิชาการเป็นจำนวนมาก
สำหรับ ศ.ดร.ประเสริฐ ณ นคร เกิดเมื่อวันที่ 21 มี.ค. 2462 ที่ตำบลในเวียง อำเภอเมือง จังหวัดแพร่ อดีตนักเรียนทุนเล่าเรียนหลวง ของโรงเรียนสวนกุหลาบวิทยาลัย สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี สาขาเกษตรวิศวกรรม จากมหาวิทยาลัยฟิลิปปินส์ ด้วยทุน ก.พ. ปริญญาธรรมศาสตรบัณฑิตจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ปริญญาโทและเอกทางสถิติจากมหาวิทยาลัยคอร์เนลล์ สหรัฐอเมริกา ประกาศนียบัตรวิทยาลัยป้องกันราชอาณาจักร รุ่นที่ 11
เริ่มเข้ารับราชการเป็นนักเกษตรผู้ช่วยโท แผนกปฐพีวิทยาและอาจารย์วิทยาลัยเกษตรศาสตร์บางเขน กรมเกษตรและการประมง กระทรวงเกษตราธิการ เมื่อปี 2482 ก่อนที่จะย้ายไปเป็นอาจารย์ที่สถานีทดลองเกษตรกรรมแม่โจ้ และกลับมาเป็นอาจารย์โทแผนกวิศวกรรม สำนักงานคณะเกษตรศาสตร์, เลขานุการคณะเกษตรศาสตร์ และเลขาธิการมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
ต่อมา สอบได้ทุน ก.พ. ไปศึกษาต่อและสำเร็จปริญญาโทและเอกทางสถิติ จากมหาวิทยาลัยคอร์เนลล์ สหรัฐอเมริกา เมื่อปี 2500 นับเป็นคนไทยคนแรกที่สำเร็จการศึกษาทางสถิติ และผู้ริเริ่มหลักสูตรสถิติในมหาวิทยาลัยต่างๆ หลังจากนั้นได้รับโปรดเกล้าฯ เป็นศาสตราจารย์ประจำมหาวิทยาลัย ดำรงตำแหน่งรองอธิการบดี นายกสภามหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ นายกราชบัณฑิตยสถาน และเป็นปลัดทบวงมหาวิทยาลัย อยู่ในตำแหน่งจนเกษียณอายุ
ศ.ดร.ประเสริฐ เป็นปรมาจารย์ในด้านไทยศึกษา รอบรู้ในลักษณะสหวิทยาการ สนใจงานด้านคณิตศาสตร์ สถิติ การคำนวณปฏิทิน การแต่งเพลง พันธุศาสตร์ ประวัติศาสตร์ ภาษาไทยโบราณ มีผลงานวิจัยเผยแพร่ทั้งในและต่างประเทศ เป็นที่ยอมรับและอ้างถึงในวงวิชาการอย่างกว้างขวาง ได้รับรางวัลนักวิจัยดีเด่นแห่งชาติปี 2531 ในกลุ่มสาขาปรัชญา (ด้านประวัติศาสตร์และโบราณคดี) โดยสำนักงานคณะกรรมการสภาวิจัยแห่งชาติ
นอกจากนี้ ยังเป็นผู้ทรงคุณวุฒิด้านดนตรี โดยประพันธ์เพลงไทยเดิมและเพลงสากลอย่างต่อเนื่อง ได้รับความไว้วางพระราชหฤทัยจากพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร รัชกาลที่ 9 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ประพันธ์คำร้องเพลงพระราชนิพนธ์รวม 5 เพลง คือ เพลงใกล้รุ่ง ชะตาชีวิต ในดวงใจนิรันดร์ แว่ว และเพลงเกษตรศาสตร์ ซึ่งเป็นเพลงประจำมหาวิทยาลัย
ก่อนหน้านี้เมื่อวันที่ 9 มี.ค. 2562 กระทรวงวัฒนธรรมได้ร่วมกับสถาบันการศึกษาและศิษยาณุศิษย์ จัดงาน "ศตวรรษา ศ.ดร.ประเสริฐ ณ นคร" เพื่อเชิดชูเกียรติ ในโอกาสที่จะมีอายุครบ 100 ปี เพื่อน้อมรำลึกถึงคุณูปการ และแสดงความกตัญญูกตเวทิตาคุณแด่อาจารย์ผู้เป็นปราชญ์ของไทย และเป็นแบบอย่างของการประกอบคุณงามความดีมาตลอด ณ ศูนย์วัฒนธรรมแห่งประเทศไทย โดยสมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงร่วมงานอีกด้วย