เจ้าคุณชูโตคนแรงจัด กำดาบจะไปแก้แค้นพม่า! แต่ขัดใจน้องเขยน้องสาวอารมณ์ไม่ร่วม โดดขึ้นฝั่งหายไร้วี่แวว!!

สมเด็จพระอมรินทราบรมราชินีนาถ ในรัชกาลที่ ๑ นั้น พระนามเดิมของท่านคือ นาค ประสูติในตระกูลคหบดีมอญ ตั้งรกรากอยู่บ้านอัมพวา ตำบลบางช้าง จังหวัดสมุทรสงคราม ได้สมรสกับพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ เมื่อยังทรงดำรงตำแหน่งเป็นหลวงยกกระบัตรเมืองราชบุรีก่อนกรุงแตก พระเชษฐาคนหนึ่งของท่านคือ เจ้าคุณชูโต เป็นต้นสกุล “ชูโต” และมีพระขนิษฐาภคินี คือ เจ้าคุณนวล เป็นต้นสกุลบุนนาค นอกจากนี้ยังมีพี่น้องร่วมครรภ์อีก ๗ คน

เจ้าคุณชูโตนั้น นอกจากจะชำนาญเพลงอาวุธและการสู้รบแล้ว ยังเป็นคนรักชาติอย่างแรงกล้า และเป็นคนใจร้อน เมื่อกรุงศรีอยุธยาเสียแก่พม่า ท่านก็มีความเคียดแค้นเป็นอย่างยิ่ง เพราะท่านมีเชื้อมอญ ซึ่งเกลียดพม่าอยู่ในสายเลือดแล้ว เมื่อท่านมาเกิดในเมืองไทย ท่านก็มีความรักชาติไทยบ้านเกิดเมืองนอน ทำให้โกรธแค้นเป็นสองเท่าทวีคูณ อยากจะชำระแค้นกับพม่า กู้กรุงศรีอยุธยากลับคืนมาให้ได้

ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช เล่าเรื่องญาติฝ่ายแม่ไว้ใน “โครงกระดูกในตู้” ว่า เมื่อหลวงยกกระบัตรเมืองราชบุรี ตัดสินใจจะเข้ามารับราชการกับพระเจ้ากรุงธนบุรี เจ้าคุณชูโตก็ขอร่วมไปกับน้องเขย น้องสาวด้วย

การเดินทางจากเมืองสมุทรสงครามมากรุงธนบุรีในยามนั้น ต้องใช้เรือพายมาตามคลองสามสิบสามคด เพื่อมาออกแม่น้ำเจ้าพระยา และต้องใช้เวลาเดินทางหลายวัน โดยต้องจอดพักแรมกันกลางทาง

ตอนที่เจ้าคุณชูโตลงเรือมาจากบางช้างนั้น ท่านเตรียมตัวไปรบอย่างเต็มที่ นอกจากถือดาบสองมือแล้ว ท่านยังมีข้าวตากใส่ไถ้คาดไว้ที่เอวติดตัวมาพร้อม ตลอดทางที่มาท่านก็ประจำอยู่หัวเรือคอยเร่งฝีพายให้จ้ำอยู่เสมอ จะได้ไปกู้บ้านกู้เมืองได้ทันการ

ฝ่ายหลวงยกกระบัตรและภรยา ก็นั่งอยู่ในประทุนเรือกัลยา ไม่ได้ตื่นเต้นแต่อย่างใด ทำให้เจ้าคุณชูโตชำเลืองมองอย่างไม่ค่อยพอใจ คิดว่าน้องเขยของท่านเฉื่อยชา ไม่ยินดียินร้ายกับความคับขันของบ้านเมืองเสียเลย

เมื่อเดินทางมาได้วันหนึ่งหรือสองวัน เจ้าคุณชูโตก็ยิ่งใจร้อนยิ่งขึ้น อยากจะให้ถึงเสียไวๆ แต่เมื่อมองไปในประทุนเรือกลับเห็นน้องสาวและน้องเขยพูดจาเล่นหัวกันอย่างสนุก ไม่มีอารมณ์ร่วมกับท่านเลย ทำเอาเจ้าคุณเกิดโมโห ต่อว่าทั้งน้องเขยและน้องสาวว่าไม่รู้จักกาลเทศะ บ้านแตกสาแหรกขาดถึงปานนี้ยังจะมานั่งหยอกล้อกันอยู่ได้ คนแบบนี้จะไปกู้บ้านกู้เมืองได้อย่างไร

หลวงยกกระบัตรจึงตอบว่า...ระยะทางที่จะไปยังอีกไกลนัก คุณพี่จะใจร้อนไปทำไม พักผ่อนเสียให้สบายใจสบายกาย เมื่อถึงเวลารบทัพจับศึกจะได้มีกำลังสู้อย่างเต็มที่...

พอได้ฟังดังนี้ เจ้าคุณชูโตก็พลุ่งสุดขีดร้องว่า...

“คนอย่างนี้จะไปกู้บ้านกู้เมืองด้วยไม่ได้แล้ว เมื่อรักสุขรักสบายก็ไปกันสองคนผัวเมียเถิด เราจะแยกทางไปคนเดียว จะแก้แค้นอ้ายพม่าเสียให้สมแค้น”

ว่าแล้วก็สั่งให้หันหัวเรือเข้าเทียบฝั่ง แม้น้องสาวน้องเขยจะขอโทษขอโพยปลอบโยนอย่างไรท่านก็ไม่ฟัง

และเมื่อเห็นฝีพายยังเก้ๆกังๆว่าจะจอดดีหรือไม่ ท่านก็แกว่งดาบทั้งสองมือจะฟาดฟัน ทำเอาฝีพายอกสั่นขวัญแขวน พุ่งหัวเรือเข้าเกยตลิ่งทันที เจ้าคุณชูโตก็กระโดดจากหัวเรือขึ้นฝั่ง ถือดาบสองมือลุยพงรกเข้าไปทั้งๆที่แถบนั้นยังเป็นป่า มีเสือและสัตว์ร้ายอาศัยอยู่มาก

จากวันนั้น ก็ไม่มีใครได้ข่าวคราวจากเจ้าคุณชูโตอีกเลยจนบัดนี้