“ตลาดน้ำบนน้ำตกกวางโจว” ตลาดน้ำบนน้ำตกแห่งแรกและแห่งเดียวในเมืองไทย ตั้งอยู่ในพื้นที่หนองหญ้าปล้อง จ.เพชรบุรี จากพื้นที่ที่ถูกทำลายอย่างต่อเนื่องจนผืนป่าขาดความสมดุล น้ำตกและป่าที่เคยอุดมสมบูรณ์ก็เปลี่ยนสภาพเป็นพื้นที่แห้งแล้ง แต่ด้วยการน้อมนำศาสตร์ของพระราชา ในหลวงรัชกาลที่ 9 โครงการพระราชดำริเกี่ยวกับเรื่องป่าและน้ำของพระองค์ จึงได้ช่วยพลิกฟื้นเป็นผืนดินที่ชุ่มชื้นและอุดมสมบูรณ์ภายในระยะเวลาไม่ถึงปี เป็นบทพิสูจน์ที่สามารถทำได้ และเห็นผลโดยแท้จริง
ครั้งแรกที่ได้ยินชื่อ “ตลาดน้ำบนน้ำตกกวางโจว” หลายคนอาจคิดไปไกลถึงประเทศจีน ด้วยชื่อที่ไปคล้ายกับชื่อเมืองใหญ่ทางตอนใต้ของจีน แต่แท้จริงแล้วไม่เกี่ยวข้องกันแต่อย่างใด ที่มาของชื่อมาจากคำว่า “โจว” ซึ่งเป็นภาษากะเหรี่ยงแปลว่า “น้ำ” ชื่อน้ำตกก็หมายถึงกวางกระโจนลงน้ำนั่นเอง
สุเทพ ไตรรัตน์ ซึ่งเป็นผู้บุกเบิกที่นี่เล่าว่า แต่เดิมนั้น ที่ตรงนี้แห้งแล้งมาก เป็นไร่สับประรดโล่งๆ พอมาเริ่มพัฒนาโดยใช้แนวพระราชดำริของในหลวงรัชกาลที่ 9 โดยเริ่มต้นปลูกหญ้าแฝก ปลูกป่าผสมผสาน แล้วทำฝายแม้ว ทำป่าขั้นบันไดเหมือนโครงการหลวงทางภาคเหนือ จากนั้นทำเป็นแก้มลิง
“เราทำตามทุกอย่างที่พระองค์ท่านดำรัส คือเป็นบ่อแก้มลิง บ่อขนมครก และเป็นบ่อพวง ซึ่งบ่อพวงคือจุดที่ไม่มีน้ำ เราดึงน้ำเข้าไปไว้ ทำให้พื้นที่นี้ชุ่มชื้นได้ ไม่ถึงหนึ่งปีก็มีน้ำ มีปลาตามธรรมชาติ จึงเปิดให้เป็นสถานที่ท่องเที่ยวสำหรับบุคคลทั่วไป
“จากนั้นก็มีโครงการที่จะช่วยเหลือชาวบ้านในพื้นที่ที่ยังยากจนและส่วนใหญ่มีอาชีพตัดไม้ เรานำแม่บ้าน พ่อบ้าน และลูกๆ มาทำงานที่นี่โดยการเปิดเป็นตลาดน้ำบนน้ำตกกลางป่า เพื่อให้เป็นที่แปลกใหม่สำหรับบุคคลทั่วไปและเป็นที่แห่งแรกของประเทศไทย เราไม่คิดว่าจะเกิดความนิยมอย่างเกินคาดหมาย ปรากฏว่ามีนักท่องเที่ยวทยอยเข้ามาเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ ทุกปี จนปัจจุบันเป็นที่รู้จักกันอย่างแพร่หลาย
“นอกจากเราจะช่วยเหลือบุคลทั่วไปได้แล้ว เรายังได้ช่วยรัฐในการเป็นตัวแทนของรัฐ โดยประชาชนสามารถเข้าไปช่วยเหลือรัฐแทนที่รัฐจะมาช่วยเหลือ ด้วยการพึ่งพาตัวเองได้ และแปลกตรงที่พื้นที่แห่งนี้เป็นของเอกชนและเป็นการลงทุนของเอกชน โดยนำบุคลากรคือชาวบ้านมาดำเนินการโดยไม่ต้องพึ่งพารัฐเลย แต่กลับคืนผลกำไรไปสู่รัฐ เช่น ให้ทุนการศึกษา ให้เงินเดือน ให้โบนัสกับชาวบ้าน ซึ่งประสบผลสำเร็จอย่างสูงในการที่เราทำตามแนวพระราชดำริในหลวงรัชกาลที่ 9”
นส.พรรษวัน ไตรรัตน์ ผู้บริหารตลาดบนน้ำตกกวางโจว ซึ่งเป็นทายาทของสุเทพ ไตรรัตน์ กล่าวว่าพื้นที่แห่งนี้ได้รับความร่วมมือจากชุมชนจดทะเบียนเป็นวิสาหกิจชุมชน โดยมีชาวบ้านและเด็กนักเรียนเข้ามาช่วยดูแลรักษา เกิดเป็นกิจกรรมหลากหลาย กลายเป็นตลาดน้ำเล็กๆ เหมาะสำหรับพักผ่อน
“มีชาวบ้านและเด็กนักเรียนมาร่วมสร้างสีสัน และมีอาหารพื้นถิ่นจำหน่ายในราคาย่อมเยาว์ มีตั้งแต่ 35 บาท 40 บาท 50 บาท ให้เลือกได้เลยค่ะ ไปจนถึงแพไม้ไผ่สปาปลาให้นั่งฟรี ปัจจุบันเรามี 50 แพแล้ว สามารถนั่งห้อยขาแช่น้ำแบบสปาปลาในเมือง มีพายเรือเล่น และมีน้ำตกแก้มลิงซึ่งเป็นการน้อมนำพระราชดำริของในหลวงมาใช้กักเก็บน้ำ ด้านบนก็จะเป็นสวนน้ำสามารถเล่น้ำได้ด้วย”
สำหรับที่นี่เป็นตลาดน้ำนำโดยกลุ่มแม่บ้านและนักเรียนของท้องถิ่นช่วยกัน ในวันหยุดทุกเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดราชการ ส่วนใหญ่จะเป็นนักเรียน 50% มาหารายได้ และมีพ่อบ่านแม่บ้านมาร่วมสร้างสีสันในการค้าขาย ส่วนเรื่องอาหารก็จะมีแพให้นั่งโดยไม่คิดเงิน
“โดยเริ่มแรกจากเมื่อ 6 ปีก่อน มีการร่วมมือร่วมใจกันลงทุน แต่เดี๋ยวนี้ไม่ต้องจ้างแล้ว ร้านใครร้านมันเลยดูแลตัวเอง แต่อาหารที่นำมาขาย จะเน้นให้มีความเป็นท้องถิ่นแบบโบราณและใส่ภาชนะกระบอกไม้ไผ่ซึ่งเป็นคอนเซ็ปต์ของที่นี่
“ดินแดนนี้เป็นดินแดนกะเหรี่ยง 80% คนที่นี่จะเป็นคนกะเหรี่ยงแทบทั้งหมด ก็จะมีอาหารถิ่นกระเหรี่ยง เช่น กล้วยทอดกระเหรี่ยงซึ่งเป็นกล้วยน้ำว้าที่ปลูกเองและนำมาทอดด้วยสูตรแป้งของกระเหรี่ยง ชิมแล้วต้องบอกว่า “อุ้ยเก๊อะ” ซึ่งเป็นภาษากะเหรี่ยง แปลว่า“อร่อย”, ผัดไทยม้ง, ไก่ย่างพริกพราน ซึ่งเป็นพริกกระเหรี่ยง จะเป็นเม็ดและกินตอนที่มันแห้งซึ่งจะมีความหอมและไม่เผ็ดมากเหมือนพริกกะเหรี่ยงทั่วไป
“นอกจากนั้นยังมีไก่โค๊ะ เพชรบุรี ซึ่งเป็นสูตรเฉพาะของที่นี่ โดยนำไก่มาทอดนำมาโค๊ะหรือคลุกส่วนผสมของไก่โค๊ะ และอาหารที่ขึ้นชื่ออื่นๆ อีกมากมาย มีส้มตำ น้ำตก เสิร์ฟมาพร้อมกับกระบอกไม่ไผ่และขันโตก ซึ่งภาชนะที่ใช้ก็จะใช้กระบอกไม้ไผ่จากธรรมชาติ อยากให้มาลองชิมกันดูค่ะ”
ทางด้าน นายภูริภัทร คุ้มผิวดำ ผู้จัดการโรงเรียนอนุบาล บ้านตุ๊กตาเนอร์เซอรี่ ที่บางขุนเทียน กรุงเทพฯ ซึ่งเป็นผู้ร่วมบริหารที่ “ตลาดน้ำบนน้ำตกกวางโจว” และเป็นผู้จัดการบริหารพื้นแห่งนี้ ได้เนรมิตรสถานที่แห่งนี้ให้งดงามออกแบบจัดวางให้กลมกลืนไปกับธรรมชาติ เปิดเผยว่า ในส่วนที่ใช้เป็นตลาดน้ำ ใช้เนื้อที่เพียง 20% ซึ่งเป็นตลาดน้ำชุมชนที่ดำเนินรอยตามพระราชดำริแบบเศรษฐกิจพอเพียง หล่อเลี้ยงตัวเองและชุมชนสินค้าที่นำมาขายก็เป็นสินค้าทางการเกษตร โดยให้คนในชุมชนนำสินค้ามาขายโดยไม่คิดค่าใช้จ่าย
“ในช่วงวันหยุดที่ตลาดเปิดทำการก็จะเปิดโอกาสให้นักเรียนที่อยู่ในชุมชน มาทำงานที่นี่ด้วยครับ เช่น เก็บบัตรค่าผ่านประตูคนละ 20 บาท และเป็นพนักงานขายในร้านต่างๆ และคอยช่วยบริการเสิร์ฟอาหาร เป็นต้น ส่วนเงินค่าบัตรผ่านประตูก็จะนำมาเข้า “มูลนิธิไตรรันต์” ไว้สำหรับสะสมเป็นทุนการศึกษาให้กับเด็กนักเรียนที่นี่ด้วย เป็นธุรกิจเอกชนที่บริหารงานไปพร้อมกับสนับสนุนชุมชนให้อยู่ร่วมกันอย่างเอื้อเฟื้อและแบ่งปัน”
ที่นี่นอกจากจะมีน้ำตกที่สวยงามแล้ว ยังมีกิจกรรมพิเศษเพื่อเป็นสถานที่ท่องเที่ยวและสร้างอาชีพให้กับชุมชน ในวันเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุด เช่น ชมตลาดบนน้ำตก พายเรือในตลาดน้ำ กิจกรรมสปาปลา ปลาบำบัด สปาเท้าธรรมชาติแห่งแรกที่อยู่กลางป่า และภายในบริเวณตลาดน้ำกวางโจว ก็มีที่พักไว้บริการนักท่องเที่ยวอีกด้วย นักท่องเที่ยวที่มาเยือนยังสามารถพักผ่อนไปกับแก่งธารน้ำที่ร่มรื่น ชมพรรณไม้นานาพันธุ์และเหล่าฝูงปลาธรรมชาติที่อาศัยอยู่ในน้ำตก และสัตว์ป่านานาชนิดที่อยู่ในธรรมชาติ นับเป็นความภาคภูมิใจของชาวเพชรบุรี
“ตลาดน้ำบนน้ำตกกวางโจว” อ.หนองหญ้าปล้อง จ.เพชรบุรี เปิดให้บริการทุกวันเสาร์ อาทิตย์ และวันหยุดราชการ ตั้งแต่ 09.30-17.00 น. อัตราค่าเข้า 20 บาท สามารถติดต่อได้ที่ โทร. 081-832-2608, 084-540-3425, 02-755-9085 เว็บไซต์ : www.kwangchowwaterfall-resort.com
เรื่อง/ภาพ : อรวรรณ เหม่นแหลม
