เดินทางท่องเที่ยวเก๋ไก๋สไตล์ลึกซึ้ง “นุ่งผ้าซิ่น สะพายย่าม ตามเส้นทางมรดกโลก” (สุโขทัย - ศรีสัชนาลัย - ลับแล) พาเข้าถึงวิถีไทยในท้องถิ่น อินไปกับกิจกรรม Fam Trip “นุ่งผ้าซิ่น สะพายย่าม ตามเส้นทางมรดกโลก” (สุโขทัย - ศรีสัชนาลัย - ลับแล)
กิจกรรมดีๆ นี้เป็นการสนับสนุนร่วมมือกันระหว่าง เครือข่ายชุมชนท่องเที่ยว สุโขทัย - ศรีสัชนาลัย - ลับแล ร่วมกับ เพจ EJeab Academy โดยการสนับสนุนขององค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน สำนักงานพื้นที่พิเศษ อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย - ศรีสัชนาลัย - กำแพงเพชร (อพท. 4) การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานสุโขทัย โรงแรมเลเจนด้า สุโขทัย และ ดร.วิทยา อินาลา นายกสมาคมผู้ไทโลก
โดยได้รับเกียรติจากผู้ทรงคุณวุฒิเป็น “กูรู” อย่างแท้จริงมาถ่ายทอดความรู้เกี่ยวกับย่ามและผ้าทอมืออย่างเต็มที่ เช่น คุณมานพ ยังประเสริฐ โรงแรมเลเจนด้า สุโขทัย “นักเลงย่าม” แห่งบ้านมะขวิด, คุณเบญจะ ฮามคําไพ พี่ใหญ่แห่งวงการย่ามและผ้าไทย, คุณจงจรูญ มะโนคำ ศิลปินผ้าทอแห่งเมืองลับแล, คุณพลชา โกษะโยธิน “นักเลงผ้า คนงาม”, คุณณรงค์เดช ดอกแก้ว “กูรู” แห่งวงการย่าม, คุณณรงค์ชัยและคุณญาณภัทร์ โตอินทร์ คู่ขวัญ - จากบ้านพระพิมพ์ลักษมณศิลป์
ความสุขและความประทับใจที่ได้รับกับความภาคภูมิใจในมรดกรโลก มรดกไทย ที่ได้ไปสัมผัสวัฒนธรรม ประเพณี ภูมิปัญญาของชุมชนท่องเที่ยว ร่วมอนุรักษ์ทั้งการแต่งกายแบบไทยๆ ด้วยการ “นุงซิ่น สะพายย่าม” ให้ผสมผสานกลมกลืนกับชุมชนและวัฒนธรรมท้องถิ่น ไปชมสถานที่ที่เป็นมรดกโลกอย่างเข้าถึงทุกซอกทุกมุมกับชุมชนท่องเที่ยวในท้องถิ่นมรดกโลก ภายใต้แนวคิด “มรดกกินได้” รวมถึงการได้พบกับความงดงามของผลิตภัณฑ์ “มรดกพระร่วง” ในรูปแบบต่างๆ อย่างเข้าถึงมิใช่ไปถึง แต่เป็นการพบกันระหว่างผู้ผลิตกับผู้บริโภคโดยตรง ทำให้เกิดความเข้าใจลึกซึ้งและร่วมภาคภูมิใจในคุณค่าและภูมิปัญญาของบรรพบุรุษ ที่สืบทอดต่อกันมาอย่างยาวนานและร่วมช่วยกันอุดหนุนสินค้า ซึ่งถือว่าเป็นส่วนหนึ่งในการร่วมอนุรักษ์ศิลปะอันทรงคุณค่าเหล่านี้ไวให้ดำรงอยู่ต่อไปอีกทางหนึ่งด้วย
กิจกรรมเรียนรู้เพื่อการนำเที่ยวดีๆ นี้เริ่มต้นโดย คุณกบและคุณปู นำคณะ Fam Trip เที่ยวชมและบรรยายเรื่องราวของ “มรดกโลก เมืองเก่าสุโขทัย - เตาทุเรียง” อย่างสนุกสนานและได้ความรู้ ร่วมด้วย อาจารย์วรณัย พงศาชลากร นักวิชาการนอกกรอบที่มาบอกเล่าในอีกแง่มุมหนึ่งของประวัติศาสตร์ ที่น่าสนใจให้ชวนคิดและได้อรรถรสอย่างยิ่งในการรับรู้รับฟังเรื่องราวเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ จากนั้นเดินทางกลับโรงแรมที่พักที่ได้รับการต้อนรับอย่างอบอุ่นจาก คุณมานพ ยังประเสริฐ ณ โรงแรมเลคเจนด้า และ คุณเบญจะ ฮามคําไพ พร้อมกับกับอาหารมื้อค่ำที่แสนอร่อ รวมถึงห้องพักอันสวยงามและสะดวกสบาย และในยามค่ำคืน
สำหรับคืนแรกนี้ในช่วงเวลาหลังอาหารมื้อค่ำมีการพบปะพูดคุยกล่าวต้อนรับอย่างเป็นทางการกับผู้จัดและผู้ร่วมทริป ทักทายแนะนำและมีกิจกรรมให้ความรู้เกี่ยวกับภูมิปัญญาของ “ย่าม” โดย คุณดอกแก้ว หรือ อาจารย์ณรงค์เดช ดอกแก้ว “กูรู” แห่งวงการ “ย่าม” มาให้เล่าเรื่องตำนานย่าม ภูมิปัญญาของบรรพบุรุษที่มีต่อย่ามจนถึงประโยชน์ที่ใช้สรอยจากอดีตจนถึงปัจจุบัน โดยงานนี้ คุณมานพ ยังประเสริฐ ยังได้มอบ “ย่าม” หรือ “ถุงไก” ที่สวยงามให้คณะทุกท่านในนามบ้านมะขวิด เพื่อเป็นการต้อนรับและเป็นที่ระลึกอีกด้วย โดยมี คุณสิริปตี พุ่มจันทร์ ร่วมเป็นพิธีกร
ในวันที่สองของกิจกรรมออกเดินทางต่อไปนมัสการ พระร่วง พระลือ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุเชลียง ซึ่งเป็นโบราณสถานที่อยู่ในอุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย อำเภอศรีสัชนาลัย จังหวัดสุโขทัย เป็นพระอารามหลวงชั้นเอก ชนิดราชวรวิหาร เป็นวัดที่มีความสำคัญมาแต่โบราณกาล สำหรับพระเจ้าแผ่นดินใหม่ที่จะขึ้นเสวยราชสมบัติมาแต่ครั้งโบราณกาล จากนั้นเดินทางต่อไปยัง “สาธรพิพิธภัณฑ์ผ้าทองคำ” หาดเสี้ยว ศรีสัชนาลัย ของ นายสาธร โสรัจประสพสันติ ได้มีการจัดแสดงเรื่องราวความเป็นมาของผ้าทอลายโบราณของชาวไทยพวน บ้านหาดเสี้ยว ไว้อย่างครบถ้วน ซึ่งล้วนเป็นเอกลักษณ์ผ้าทอมือของชาวไทยพวน บ้านหาดเสี้ยว ที่สืบทอดต่อกันมานับร้อยปี รวมถึงมีผ้าที่ทอด้วยทองคำอายุมากกว่าร้อยปีจัดแสดงให้ชม โดยลุงสาธรผู้เป็นเจ้าของได้บรรยายาให้คณะเดินทางได้ฟังอย่างสนุกสนาน และผู้ร่วมทริปร่วมกันอุดหนุนซื้อสินค้าผ้าซิ่นที่มีไว้จัดจำหน่ายอย่างคับคั่ง ก่อนจะเดินทางต่อไปยังเมืองลับแลหรืออำเภอลับแล จ.อุตรดิตถ์ เพื่อชมความงามของผ้าลับแล
เมื่อมาถึงเมืองลับแลก็ได้พบกับ คุณสุขุมาลภรณ์ น้อยศรี พนักงานท่องเที่ยวเทศบาลตำบลศรีพนมาศ จ.อุตรดิตถ์ กับทีมงานให้การต้อนรับ และพานั่งรถรางชมเมืองลัลแลและพาไปชมพิพิธภัณฑ์ ผ้าซิ่นตีนจก ไท-ยวน ลับแล ของ “คุณโจ” หรือ คุณจงจรูญ มะโนคำ ได้พาเที่ยวชมและบรรยายอย่างละเอียด ซึ่งที่นี่เป็นพิพิธภัณฑ์ส่วนตัวไม่ค่อยเปิดให้ชมง่ายๆ ต้องติดต่อล่วงหน้าถึงจะได้ชม ทีนี่มีผ้าซิ่นตีนจก ไท-ยวน ที่งดงามรวมถึงยังมีผ้าซิ่นทอด้วยทองคำอันล้ำค่าราคาเป็นแสนให้ชมอีกด้วย ก่อนจะปิดท้ายด้วยการอุดหนุนสินค้าผ้าทอและถุงย่ามที่มีจำหน่ายอย่างจุใจ
ทางคณะผู้จัดได้พามารับประทานอาหารกลางวันที่ “ร้านม่อนลับแล” คุณตา กัญญวีร์ ให้การต้อนรับอย่างเป็นกันเองคณะได้อิ่มอร่อยกับ “ร้านม่อนลับแล” รวมถึงการสนับสนุนไอศกรีมผสมเนื้อทุเรียนลับแลแน่นๆ แก่คณะผู้ร่วมเดินทางทุกท่านจาก คุณติณณ์และเพื่อน และปิดท้ายด้วยกิจกรรมไฮไลท์ที่หลายคนต่างรอคอยคือ “บุฟเฟต์ทุเรียนหลงลับแล อิ่มไม่อั้น” จากการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย สำนักงานสุโขทัย งานนี้พลาดไม่ได้จริงๆ ถ้าพลาดแล้วถือว่าพลาดเลยในช่วงฤดูกาลนี้ที่เมืองลับแล
ข่วงบ่ายเดินทางกลับมายัง จ.สุโขทัย เพื่อไปเจาะลึกถึง ชุมชน ลาว - ไทครั่งบ้านหนองอ้อ ดินแดนสังคโลกเตาโบราณ ร่องรอยวิถีชีวิตลุ่มน้ำยม ชมผ้าลาวครั่งที่ยังมีชีวิต ซึ่งคำว่า “ครั่ง” ก็มาจากตัวครั่งซึ่งเป็นแมลงชนิดหนึ่ง มีตัวสีแดง ขนาดเล็กมาก ซึ่งอาศัยอยู่ตามกิ่งของต้นไม้ที่ใช้เลี้ยงครั่ง ครั่งนิยมนำมาใช้ในการย้อมสีเส้นไหมมานานแล้ว, ชิมขนมข้าวต้มหัวหงอก ซึ่งเป็นขนมของชาวล้านนา ปัจจุบันก็ยังนิยมรับประทานกัน, ร่วมเรียนรู้การทำ ดอกทานตะเวน หมายถึงเครื่องประดับที่ใช้ประกอบพิธีกรรมในทางพุทธศาสนาของชาวไทครั่ง เช่น ประดับคกแต่งธงในประเพณีแห่ธง ประดับอาคารบ้านเรือนเพื่อเป็นสิริมงคลนั่นเอง ชาวบ้านจะร่วมสอนให้ทำและเรียนรู้วิถีชีวิตไทครั่ง ณ ศูนย์เรียนรู้ไทครั่ง รวมทั้งเข้าชมความงามของผ้าไทครั่งที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์ที่มีอายุมากกว่าร้อยปีที่ศูนย์อีกด้วย อุดหนุนสินค้าของชุมชนซึ่งมีหลายกหลายได้ทั้งความรู้และความเพลิดเพลินอิ่มเอมใจสำหรับผู้มีความสนใจในผ้าไทครั่งอย่างใกล้ชิด เป็นการเข้าถึงชุมชนโดยผู้ผลิตพบกับผู้บริโภคอย่างตรงเป้าหมาย
และในช่วงเย็นผู้ร่วมทริปได้ร่วมกันทำกิจกรรมดีไอวาย “พิมพ์พระเครื่องเมืองสุโขทัย” สุดหรู โดยคุณมานพ ยังประเสริฐ โรงแรมเลเจนด้า คุณกบ คุณแก้ม บ้านพระพิมพ์ลักษมณศิลป์ โดยมี ดร. พรรณสิริ กุลนาถศิริ นายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดสุโขทัย อดีตรัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงสาธารณสุข กล่าวต้อนรับคณะอย่างประทับใจ หลังจากจบกิจกรรมองค์การบริหารการพัฒนาพื้นที่พิเศษเพื่อการท่องเที่ยวอย่างยั่งยืน สำนักงานพื้นที่พิเศษ อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย - ศรีสัชนาลัย - กำแพงเพชร (อพท. 4) เป็นเจ้าภาพอาหารค่ำ ณ โรงแรมเลเจนด้า พี่มานพร่วมมอบถุง “ย่ามระแหง” คุณจุ๋ม คุณพลชา โกษะโยธิน มอบผ้าตีนจกผืนงาม อพท. 4 มอบหนังสือ เขียน โดย “นกกวี” คุณสัญญา พานิชยเวช และเสื้อที่ระลึก แก่คณะ Fam Trip
วันสุดท้ายก่อนกลับทางคณะได้พามาตักบาตรสะพานบุญ รับอรุณสุโขทัย ณ วัดตระพังทอง จ.สุโขทัย ต่อด้วยการนั่ง “รถคอกหมู” ซึ่งเป็นรถไม้สองแถวสีสันสดใจ ที่คนสุโขทัยนิยมใช้กันในจังหวัดสุโขทัยตั้งแต่อดีตมาจนปัจจุบัน นำเราไปชมพระอาทิตย์ขึ้นที่ วัดตะพานหิน หรือ วัดสะพานหิน ต่อด้วยการชมควางดงามของพระพุธรูปเก่าแก่งดงามองค์ใหญ่ที่ วัดศรีชุม เป็นโบราณสถานในเขตอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย เป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางมารวิชัยองค์ใหญ่ซึ่งมีนามว่า “พระอจนะ” เป็นที่เลื่องลือถึงความศักดิ์สิทธิ์และมีมนต์เสน่ห์และเอกลักษณ์ชวนให้นักท่องเที่ยวมาเที่ยวชมและสักการะอย่างไม่ขาดสาย
ก่อนจะกลับมาดื่มด่ำความงามของย่ามและผ้าทอสวยๆ กับ คุณมานพ ยังประเสริฐ “นักเลงย่าม” แห่งบ้านมะขวิดเปิด บ้านมะขวิด “สะดองาม ย่ามสวย” แหล่งเรียนรู้ภูมิปัญญาพื้นบ้านแห่งใหม่ ให้ชมเป็นครั้งแรกให้กับคณะได้มีโอกาสเยี่ยมชมย่ามสวยๆ ที่สะสมไว้กว่าสองหมื่นใบ รวมถึงนำมาประยุกต์เป็น “สะดอ” หรือ “กางเกง” ซึ่งมีคล้ายๆ กับกางเกงเล หรือกางเกงชาวเขาต่อลายตามที่ออกแบบไว้ด้วยผ้าตีนจกผ้าจกลายพื้นเมืองที่สวยงามเลื่องชื่อ เป็นการต่อยอดให้กับชุมชนที่คุณมานพให้การช่วยเหลือแนะนำและสนับสนุนอีกด้านหนึ่งในการพัฒนาสินค้าชุมชมด้วย
เรื่อง/ภาพ : อรวรรณ เหม่นแหลม
