วาทกรรม “ตายายเก็บเห็ดแล้วติดคุก” ถูกนำมาขยายผลหลังจาก นางอุดม และ นางแดง ศิริสอน สองสามีภรรยา บ้านโนนสะอาด อำเภอห้วยเม็ก จังหวัดกาฬสินธุ์ ถูกเจ้าหน้าที่ป่าไม้จับกุมในข้อหาร่วมกันบุกรุกป่าสงวนแห่งชาติป่าดงระแนง โดยอ้างว่า สองตายายแค่มาเก็บเห็ด แต่ถูกจับกุมข้อหาบุกรุกป่า เพื่อกระทบกระเทียบกับกระบวนการยุติธรรมไทย ความจริงอีกด้านของเรื่องนี้ คือ
1. สองสามีภรรยาคู่นี้ ไม่ใช่ตากับยาย การใช้คำว่า “ตา - ยาย” ของชาวเน็ต สื่อให้เห็นถึงความเป็นผู้สูงอายุ หมายถึง บุคคลที่มีอายุตั้งแต่ 60 ปีขึ้นไป
แต่แท้ที่จริง คดีนี้เกิดขึ้นเมื่อปี 2553 หรือเมื่อ 7 ปีก่อน เพราะฉะนั้น นายอุดม สามีอายุ 47 ปี ส่วนนางแดง ภรรยา อายุเพียง 44 ปี เพราะฉะนั้นคงเป็นไปได้ยากที่จะเรียกว่าตากับยาย
2. สองสามีภรรยาคู่นี้ ไม่ได้ถูกจับเพราะเก็บเห็ด แต่ถูกจับเพราะไปตัดไม้ในป่าสงวนแห่งชาติป่าดงระแนง 72 ไร่ พร้อมกับพวก 3 - 4 คน โดยมีหลักฐานตัดไม้สักและกระยาเลยกว่า 1,000 ต้น
มีพยานเห็นสองสามีภรรยาวิ่งหนีออกจากที่เกิดเหตุ ระหว่างเห็นเจ้าหน้าที่จับกุม
3. สองสามีภรรยาคู่นี้ อ้างกับศาลคนละเรื่อง ในชั้นอุทธรณ์ สองสามีภรรยาอ้างว่า มีคนบอกให้รับสารภาพเสียค่าปรับแล้วกลับบ้านได้ ด้วยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์จึงให้การรับสารภาพ
แต่ในชั้นฎีกา ฝ่ายสามีอ้างว่าเคยถูกรถชนสลบไป 2 - 3 วัน ก่อนจะถูกดำเนินคดี แล้วลมออกหู ประสาทไม่ดี พูดจาไม่รู้เรื่อง ศาลชั้นต้นถามหลายครั้งก็ก้มหัวเท่านั้น
ขัดแย้งกับใบรับรองแพทย์ โรงพยาบาลกาฬสินธุ์ และ คลินิกนายแพทย์เปตรง ไม่ปรากฏว่าอุบัติเหตุก่อนจะถูกดำเนินคดีนี้ในปี 2553 แต่เคยถูกรถชนจนสลบไป 2 - 3 วัน เมื่อปี 2554
ส่อแสดงว่า พยายามปรุงแต่งข้ออ้างของสามีเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แต่เรื่องที่อ้างขัดแย้งกันเองทั้งสิ้น
4. การตัดไม้ในป่าสงวนทำเป็นขบวนการ มีกลุ่มบุคคลหลายฝ่ายร่วมกันลักลอบตัดไม้ทำลายป่า เพื่อให้กลายเป็นป่าไม้ไม่สมบูรณ์และหวังผลให้ทางราชการนำพื้นที่จัดสรรแบ่งปันให้แก่ชาวบ้าน
5. สองสามีภรรยา ได้รับการลดโทษในชั้นต้น และชั้นอุทธรณ์แล้ว ศาลชั้นต้น ตัดสินจำคุก 11 ปี ฐานบุกรุกป่าสงวน และ 19 ปี ฐานครอบรองไม้หวงห้าม แต่ลดโทษกึ่งหนึ่งเหลือ 15 ปี
ศาลอุทธรณ์ ลดโทษให้กระทงละกึ่งหนึ่ง รวมจำคุกคนละ 14 ปี 12 เดือน มาถึงชั้นฎีกา ลดโทษเหลือคนละ 5 ปี แต่ถึงกระนั้นเมื่อยังไม่ถึงอายุ 70 ปี ไม่สามารถพักโทษได้
6. สองสามีภรรยา มีสิทธิ์จะรื้อฟื้นคดี หากมีพยานหลักฐานชิ้นใหม่
ที่มา : คำพิพากษา 2 พ.ค. 2560, คำชี้แจงโฆษกศาลยุติธรรม