ประติมากรรมกระดาษ พิธีกงเต็กหลวงเรียบง่ายแต่งดงาม แด่พระราชาผู้ทรงธรรม

คณะสงฆ์จีนนิกาย เผยความหมายของพิธีกงเต็ก พิธีกรรมตามคติพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน ในการประกอบปัตติทานกุศล การอุทิศบุญกุศลถวายแด่ดวงพระวิญญาณ พร้อมอธิบายเครื่องกระดาษที่จะเผาอุทิศถวาย ในพิธีโยคะตันตระ หรือพิธีทิ้งกระจาด ที่จัดอุทิศถวายพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช

วันนี้ (28 ก.พ.) นายเศรษฐพงษ์ จงสงวน ประชาสัมพันธ์คณะสงฆ์จีนนิกาย เปิดเผยถึงความหมายของพิธีกงเต็ก ว่า เป็นพิธีกรรมตามคติพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน ในการประกอบปัตติทานกุศล คือการอุทิศบุญกุศลถวายแด่ดวงพระวิญญาณ เพื่อเพิ่มพูนทิพยสุขในแดนสุขาวดีพุทธเกษตร ซึ่งในภาษาไทยก็คือการบำเพ็ญกุศลแด่บุพการี ผู้มีพระคุณ อันเป็นการแสดงความกตัญญูกตเวทีตอบแทนแด่บุคคลผู้มีพระคุณ อาทิ พระมหากษัตริย์ บิดามารดา ครู อาจารย์เป็นต้น ซึ่งคนทั่วไป จะใช้พระสงฆ์ในพิธีมากที่สุดเพียง 9 รูป แต่ในพระราชพิธีครั้งนี้มีพระสงฆ์จีนเข้าร่วม 90 รูป ตามพระชนมพรรษา ซึ่งชาวจีนจะนับอายุเพิ่ม 1 ปี จากอายุสากล ถือว่ามากที่สุดเท่าที่เคยมีมา โดยครั้งนี้มี พระมหาคณาจารย์จีนธรรมสมาธิวัตร เจ้าคณะใหญ่จีนนิกาย เจ้าอาวาสวัดโพธิ์แมนคุณาราม เป็นประธาน

นอกจากนี้ นายเศรษฐพงษ์ ยังได้กล่าวถึงเครื่องกระดาษที่นำมาใช้ ว่า แบ่งออกเป็น 2 ประเภท ได้แก่ เครื่องกระดาษสำหรับเผาอุทิศถวาย และเครื่องกระดาษสำหรับพิธีสงฆ์ โดยการทำเครื่องกระดาษในครั้งนี้ได้ระดมสรรพกำลังของลูกศิษย์คณะสงฆ์จีนนิกายทั้งหมดของประเทศไทย มาร่วมกันทำถวาย ใช้เวลาถึง 3 เดือน สำหรับเครื่องกระดาษที่จะเผาอุทิศถวายในครั้งนี้ ประกอบไปด้วย พระตำหนักเปี่ยมสุข วังไกลกังวล ซึ่งพระตำหนักได้จำลองเสมือนจริงมากที่สุด โดยอ้างอิงข้อมูลจากภาพถ่าย ภายในพระตำหนัก ประกอบไปด้วย สวน ข้าราชบริพารประจำประตูต่างๆ รถยนต์พระที่นั่ง โรลสรอยซ์สีครีม ป้ายทะเบียน ร.ย.ล.9 ทั้งนี้ จัดทำข้าราชบริพาร จำนวน 25 ตัว มีความสูงราว 80 เซนติเมตร ประกอบด้วย ข้าราชองครักษ์ ทหารราชองครักษ์ คนรับใช้ชายหญิง ข้าราชการ จำลองจากชุดปฏิบัติงานของเจ้าหน้าที่จริง

นอกจากนี้ ยังมีภูเขาเงิน ภูเขาทอง ภูเขาเสริมพระบารมี มีลักษณะแบบจีน จะวางไว้ด้านข้างของพระตำหนัก และคลังเงินคลังทองสำหรับเก็บพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์เพื่อใช้ในการพระราชกุศลต่างๆ รวมถึงมีหีบเงิน หีบทอง หีบเครื่องราชูปโภคกว่า 10 หีบ โดยออกแบบเน้นสีทองอันเป็นสีทิพย์ และมีลวดลายมังกร 5 เล็บ อันหมายถึงพระเจ้าแผ่นดิน ฮ่องเต้ แต่ละชิ้นทำจากโครงไม้ไผ่เป็นหลัก ใช้กระดาษสา กระดาษผิวเรียบ กระดาษเงินกระดาษทอง

นายเศรษฐพงษ์ กล่าวอีกว่า ภายในหีบเครื่องราชูปโภคนั้น ประกอบไปด้วย ฉลองพระองค์หลากหลายรูปแบบ เช่น ฉลองพระองค์เชิ้ต ฉลองพระองค์สูท ซึ่งเครื่องกระดาษทั้งหมดนั้นเน้นถูกต้องตามประเพณี ไม่หวือหวาตามสมัยนิยม รวมถึงมีรถยนต์พระที่นั่ง และสุนัขทรงเลี้ยงด้วย นอกจากนี้ ในส่วนของเครื่องกระดาษที่ใช้ประกอบพิธีสงฆ์ จะประกอบไปด้วย ธงพุ่ม ซึ่งสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวพระราชทานฉลองพระองค์เครื่องแบบทหารบก ปกติ คอพับแขนยาว ของในหลวง รัชกาลที่ ๙ คลุมธงพุ่ม ม้าเทวทูต และนกเทวทูต รวมทั้งภูเขาผัก ภูเขาอาหาร ซึ่งจะใช้ในพิธีเป็นของถวายพระโพธิสัตว์

นอกจากนี้ นายเศรษฐพงษ์ กล่าวว่า ในพิธีของสามัญชนทั่วไป จะจบพิธีกงเต็กที่การข้ามสะพานโอฆสงสาร แต่สำหรับพิธีพระบรมศพเจ้านาย จะเพิ่มลำดับพิธีโยคะตันตระ หรือพิธีทิ้งกระจาด เป็นการบำเพ็ญพระกุศลให้ครบถ้วน และเป็นการเจริญเมตตาจิต สร้างทานบารมีให้ครบทั้ง 6 ภูมิ ได้แก่ เทวดา มนุษย์ เปรต อสูร สัตว์นรก สัตว์เดรัจฉาน ทั้งนี้ ได้จัดเตรียมเครื่องอุปโภคบริโภคต่างๆ ประกอบด้วย ข้าวสาร 3,000 ถุง น้ำตาล 1,000 กิโลกรัม เกลือ 300 ถุง น้ำดื่ม 1,000 ขวด บะหมี่สำเร็จรูป 200 ลัง เส้นหมี่ขาว 200 ลัง และขนมขบเคี้ยว 120 ลัง ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะนำขึ้นทูลเกล้าฯถวายสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว โดยเสด็จพระราชกุศลต่อไป คล้ายคลึงกับงานทิ้งกระจาดในเทศกาลสารทจีน ตรุษจีน

สำหรับพิธีปล่อยนกปล่อยปลานี้ นายเศรษฐพงษ์ กล่าวว่า ในทางมหายานเป็นการเจริญเมตตาจิต เพราะสัตว์ต้องเวียนว่ายตายเกิด ทำให้คนจีนไม่กินเนื้อสัตว์ ครั้งนีมีพันธุ์ปลาดุก และปลาหมอ อย่างละ 500 ตัว รวม 1,000 ตัว โดยเจ้าหน้าที่ไปซื้อจากตลาด ซึ่งเป็นปลามีชีวิตที่กำลังจะจำหน่าย