น้ำมันดิบล่วงหน้า... สินค้ายอดฮิต ติดอันดับโลก

รู้จัก Oil Futures ตอน3
โดยดร.กิตติพันธ์ คงสวัสดิ์เกียรติ

ด้วยคุณสมบัติที่ใช้เงินลงทุนน้อย ใช้สร้างโอกาสทำกำไรได้มาก และสามารถใช้กระจายพอร์ตในการลงทุน (Portfolio Management) ได้ การซื้อขายน้ำมันดิบในตลาดล่วงหน้าจึงได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก ทั้งจากกลุ่มผู้ค้าน้ำมัน และจากผู้ลงทุนทั่วไป โดยเฉพาะในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมานี้ ที่ราคาน้ำมันดิบมีความผันผวนสูง และมีแนวโน้มปรับตัวสูงขึ้นเรื่อยๆ ทำให้สัญญาซื้อขายน้ำมันดิบล่วงหน้าได้รับความนิยมมากที่สุดในโลก โดยสัญญาซื้อขายน้ำมันดิบในตลาดโลก มีตัวอย่างดังนี้ Light Sweet Crude Oil Futures (WTI) ที่ซื้อขายในตลาด NYMEX ของกลุ่ม Chicago Mercantile Exchange (CME Group) ในสหรัฐอเมริกา และ ICE Brent Crude Futures (Brent) ซึ่งซื้อขายที่ตลาด ICE Europe ในลอนดอน ประเทศอังกฤษ โดยราคาของน้ำมัน WTI และ Brent ที่เผยแพร่ในสื่อต่างๆ นั้น ก็เป็นราคาน้ำมันดิบล่วงหน้าที่ซื้อขายในสองตลาดนี้

อย่างไรก็ตามในช่วงหลัง ราคาน้ำมัน WTI มีความสัมพันธ์กับเศรษฐกิจสหรัฐอเมริกาเป็นอย่างมาก ทำให้ผู้ลงทุนและผู้ประกอบการส่วนหนึ่งเห็นว่าราคา WTI ไม่ได้สะท้อนราคาน้ำมันอย่างแท้จริง จึงท้าให้ Brent เริ่มได้รับความนิยมมากขึ้น และมีราคาสูงกว่า WTI

สัญญาซื้อขายน้ำมันดิบล่วงหน้า (Oil Futures) ที่ซื้อขายในตลาด TFEX จึงเปิดโอกาสให้ผู้ลงทุนสามารถทำกำไรจากการเคลื่อนไหวของราคาน้ำมันดิบ Brent ได้อย่างสะดวก รวดเร็ว และง่ายดาย โดยในการซื้อขาย Oil Futures นั้น ผู้ซื้อและผู้ขายจะทำการตกลงราคาน้ำมันดิบในอนาคต ผ่านวิธีการส่งคำสั่งเสนอซื้อ (Bid) และ เสนอขาย (Offer) ผ่านโบรกเกอร์คล้ายกับการซื้อขายหุ้น อย่างไรก็ตาม การซื้อขาย Oil Futures จะไม่มีการส่งมอบน้ำมันดิบจริง แต่จะใช้วิธีชำระเงินตามส่วนต่างของก้าไรขาดทุนที่เกิดขึ้น (Cash Settlement) โดยผู้ซื้อจะได้กำไรเมื่อราคา Oil Futures ปรับตัวสูงขึ้น แต่จะขาดทุนเมื่อราคา Oil Futures ปรับตัวลดลง ในทางกลับกัน ผู้ขายจะได้กำไรเมื่อราคา Oil Futures ปรับตัวลดลง แต่จะขาดทุนเมื่อราคา Oil Futures ปรับตัวสูงขึ้น

เนื่องจาก Oil Futures เป็นสัญญาซื้อขายล่วงหน้า ในการซื้อขาย ผู้ลงทุนจึงระบุว่าต้องการซื้อหรือขายสัญญาที่จะครบกำหนดอายุเมื่อใด และที่ราคาเท่าไร อย่างไรก็ตาม ผู้ลงทุนไม่จำเป็นต้องระบุลักษณะอื่นๆ ของสัญญา เนื่องจาก TFEX ได้ก้าหนดลักษณะของสัญญาให้เป็นมาตรฐานแล้ว ดังนี้

ลักษณะของสัญญา Brent Crude Oil Futures

สินค้าอ้างอิง น้ำมันดิบ Brent

สัญลักษณ์การซื้อขาย BR

ขนาดของสัญญา -100 บาร์เรล (1 บาร์เรล = 158.9873 ลิตร)

ราคาเสนอซื้อขาย -เสนอซื้อขายเป็นราคาเงินบาทต่อ 1 บาร์เรล

ช่วงห่างของราคา -ขั้นต่ำ 1 บาท (คิดเป็น 100 บาทต่อสัญญา)

เวลาการซื้อขาย -ครอบคลุมช่วงเช้า ช่วงบ่าย และช่วงกลางคืน

เดือนที่สัญญาครบอายุ -เป็นเดือนปฏิทินที่ต่อเนื่องเรียงลำดับกัน 3 เดือน ( 3 consecutive months) ที่ใกล้ที่สุด นับจากปัจจุบัน

ช่วงการเปลี่ยนแปลงของราคาสูงสุดแต่ละวัน- บวกลบ 10% จากราคาที่ใช้ชำระราคาล่าสุด โดยหากมีการซื้อขายที่ Ceiling หรือ Floor ดังกล่าว ตลาดอนุพันธ์จะหยุดการซื้อขายชั่วคราวก่อนเปิดให้ซื้อ ขายอีกครั้ง พร้อมกับขยายช่วงการเปลี่ยนแปลงราคาเป็น + 20% ของราคาที่ใช้ชำระราคาล่าสุด

วิธีการส่งมอบ / ชำระราคา-ไม่มีการส่งมอบน้ำมันดิบจริง แต่ใช้การชำระราคาเป็นเงินสด (Cash Settlement)ตามกำไรขาดทุนที่เกิดขึ้น

วันซื้อขายวันสุดท้าย -(1) วันทำการก่อนหน้าวันในลำดับที่ 15 นับขึ้นจากสิ้นเดือน หรือ(2) วันท้าการก่อนหน้าวันทำการตามข้อ (1) หากวันในลำดับที่ 15 นับจากสิ้นเดือนเป็นวันหยุดทำการ
(3) ในกรณีอื่น ให้เป็นไปตามประกาศของตลาดอนุพันธ์

ราคาที่ใช้ชำระราคาวันสุดท้าย -กำหนดเป็นราคาต่อ 1 บาร์เรล คำนวณโดยอ้างอิงจากราคา ICE Brent Index ที่เผยแพร่ทาง www.theice.com และแปลงเป็นเงินบาทโดยใช้อัตราแลกเปลี่ยน
(THB/USD) ที่ตลาดอนุพันธ์ประกาศ

ค่าธรรมเนียมนายหน้า-ตลาดอนุพันธ์ไม่มีข้อก้าหนดในเรื่องค่าคอมมิชชั่น อัตราค่าธรรมเนียมสามารถต่อรองได้เสรี

ที่มา เอกสารของตลาดอนุพันธ์ www.tfex.co.th