สมุทรสงครามผุด นวัตกรรม “น้ำปลาหับเผย แม่กลอง” เปลี่ยนปลาหมอคางดำรุกราน สู่สินค้าคุณภาพสร้างอาชีพ

สมุทรสงคราม – การพลิกวิกฤติให้เป็นโอกาสเกิดขึ้นแล้วที่จังหวัดสมุทรสงคราม กับโครงการพัฒนา “น้ำปลาหับเผย แม่กลอง” ผลิตภัณฑ์จาก ปลาหมอคางดำ สายพันธุ์รุกรานที่เคยสร้างปัญหาให้ระบบนิเวศ สู่สินค้าน้ำปลาคุณภาพสูงระดับ OTOP ช่วยสร้างรายได้ให้ชุมชน

นายวิรัตน สนิทมัจโร ประมงจังหวัดสมุทรสงคราม เปิดเผยว่า โครงการนี้เป็นความร่วมมือของหลายหน่วยงาน ได้แก่ สำนักงานประมงจังหวัดสมุทรสงคราม, สำนักงานพัฒนาชุมชนจังหวัด, เรือนจำกลางสมุทรสงคราม, กรมราชทัณฑ์ และ บริษัทเจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำกัด (มหาชน) หรือ ซีพีเอฟ โดยมีเป้าหมายเพื่อนำปลาหมอคางดำซึ่งเป็น “ผู้รุกรานทางชีวภาพ” มาสร้างมูลค่าเพิ่ม ผ่านการผลิตน้ำปลาแท้คุณภาพสูง เป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม และสร้างเศรษฐกิจฐานรากอย่างยั่งยืน

ล่าสุด สำนักงานพัฒนาชุมชนอำเภอเมืองสมุทรสงคราม ได้ออกหนังสือรับรองให้ เรือนจำกลางสมุทรสงคราม ซึ่งมี นายโอชา วณิโชภาส เป็นผู้ผลิตน้ำปลาจากปลาหมอคางดำอย่างเป็นทางการ และขึ้นทะเบียนเป็นผู้ประกอบการ OTOP ตั้งแต่วันที่ 7 ตุลาคม 2568 โดยผลิตภัณฑ์ผ่านการตรวจคุณภาพจากกรมประมงแล้วว่าปลอดภัยต่อการบริโภค มีปริมาณโปรตีนสูง และกลิ่นรสเข้มข้นเป็นเอกลักษณ์

น้ำปลาหับเผย แม่กลอง ใช้วัตถุดิบจากปลาหมอคางดำในท้องถิ่น หมักด้วยเกลือทะเลบริสุทธิ์ในอัตราส่วน 3–4 ต่อ 1 นานไม่น้อยกว่า 8 เดือน จนได้รสชาติหอมกลมกล่อม เค็มพอดี โดยไม่เติมสารปรุงแต่ง ไม่ใส่วัตถุกันเสียหรือผงชูรส จึงปลอดภัยและคงคุณค่าทางโภชนาการจากโปรตีนธรรมชาติ

นายวิรัตน กล่าวว่า โครงการนี้ไม่เพียงช่วยลดจำนวนปลาหมอคางดำในธรรมชาติ แต่ยังช่วยสร้างทักษะอาชีพใหม่ให้ผู้ต้องขังในเรือนจำกลางสมุทรสงคราม ได้เรียนรู้ตั้งแต่กระบวนการผลิตจนถึงการควบคุมคุณภาพ เพื่อเตรียมพร้อมกลับสู่สังคมหลังพ้นโทษ ถือเป็น “โมเดลสร้างโอกาสชีวิต” ที่ถ่ายทอดต่อสู่ชุมชนได้จริง และสอดคล้องกับนโยบายของกรมการพัฒนาชุมชนที่มุ่งสร้างเศรษฐกิจฐานรากเข้มแข็งอย่างยั่งยืน

นอกจากนี้ โครงการยังถือเป็นตัวอย่างของการใช้แนวคิด เศรษฐกิจหมุนเวียน (Circular Economy) ในภาคประมงไทยอย่างสร้างสรรค์ เปลี่ยนทรัพยากรที่เคยเป็นปัญหาให้กลายเป็นผลิตภัณฑ์เชิงพาณิชย์ สร้างรายได้ให้ทั้งผู้ต้องขังและชาวบ้านในพื้นที่

อย่างไรก็ตาม ขณะนี้ “น้ำปลาหับเผย แม่กลอง” อยู่ระหว่างการขออนุญาตจากสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เพื่อให้สามารถจำหน่ายได้อย่างถูกต้องตามกฎหมาย คาดว่าหากผ่านการรับรองจะพร้อมวางขายทั่วประเทศในเร็ว ๆ นี้ ให้ผู้บริโภคได้ลิ้มลองรสชาติของน้ำปลาคุณภาพจากปลาหมอคางดำ ที่ครั้งหนึ่งเคยเป็นภัยรุกราน แต่วันนี้กลับกลายเป็น “ความภาคภูมิใจของแม่กลอง”