สกลนคร - พืชสารพัดประโยชน์ “ภูพานเฮ” ยอดใช้ประกอบทำอาหารสารพัดเมนู ผล ใบ เกสร มีคุณค่าทางโภชนาการ วิตามินต่างๆ ที่สำคัญให้โปรตีนสูง ใช้แทนผงชูรส ไร้กรดยูริก เผยวิจัยและทำmou สถาบันการศึกษาต่างๆ มานาน 16 ปี ล่าสุดได้รับหนังสือรับรองการขึ้นทะเบียนพันธุ์พืช ร.พ.2 แล้ว
ที่บ้านหนองปลาดุก หมู่ 9 ต.พังขว้าง อ.เมือง จ.สกลนคร ซึ่งเป็นที่ตั้งของสวนต้นแบบพืช ภูพานเฮ Pupunha (Bactris gasipaes) พืชเศรษฐกิจทางเลือกใหม่ของเกษตรกร มี ดร.กฤษดา จักรเสน อายุ 52 ปี อาจารย์สอนวิทยาลัยเทคนิคสกลนครเป็นเจ้าของ โดย ดร.กฤษดา เล่าว่าตนได้ทำการวิจัยพืชชนิดนี้ที่ได้มาจากประเทศแถบละตินอเมริกา เมื่อ 16 ปีที่แล้ว เป็นเมล็ดจำนวน 1,000 เมล็ด จากประเทศเบริส เอามาปลูกและทำการวิจัย ถือเป็นคนแรกในประเทศไทย จนสามารถนำมาผลิตออกมาเป็นสารพัดเมนูอาหาร ทั้งอาหารคาว หวาน
เช่น ใช้แกงแทนหน่อไม้ มีรสชาติมัน กลมกล่อม และยังทำแทนเส้น เช่นให้ทำ ผัดไทย ผัดซีอิ๊ว เหมาะสำหรับกลุ่มคนที่ต้องการลดแป้งและน้ำตาล และที่สำคัญนำไปทำเป็นเส้นส้มตำได้อีกด้วย นอกจากนี้ยังสามารถนำไปเป็นส่วนประกอบอาหารได้ทุกชนิด นับเป็นพืชมหัศจรรย์เลยก็ว่าได้ นอกจากนี้ยังศึกษาและวิจัยทำผลิตภัณฑ์ต่างๆ เพื่อรองรับตลาดอาหารเพื่อสุขภาพในอนาคต
ดร.กฤษดาบอกว่า ขั้นตอนในการปลูกไม่ได้ยุ่งยาก ใช้ผลแก่ที่มีเม็ด นำมาผ่าเอาเม็ดแช่น้ำทิ้งไว้ 3 วัน ล้างทำความสะอาดทุกวัน จากนั้นนำไปกลบด้วยทรายในโรงเรือน ประมาณ 3-6 เดือน จนแตกยอดออกมา จึงถอนขึ้นมาชำในถุงแล้วนำไปเก็บที่ชั้นเพื่อป้องกันเชื้อโรคประมาณ 4 เดือน ก่อนที่จะนำลงสัมผัสดินเพื่อสร้างภูมิคุ้มกัน เมื่อแข็งแรงแล้ว นำไปผึ่งแดดสักระยะ ก็สามารถนำไปปลูกลงดินได้เลย โดยขุดไม่ต้องลึก เพราะรากต้นภูพานเฮจะหากินตามผิวดิน เมื่ออายุได้ 1 ปีก็สามารถตัดยอดนำมาขายหรือทำเป็นอาหารได้ ช่วงที่ต้นแม่กำลังเจริญเติบโต เขาจะมีต้นลูกหรือแขนง 3-5 ต้น
หลังจากตัดต้นแม่ ตัวแขนงก็จะเจริญเติบโตใช้เวลาไม่นานก็สามารถตัดขายได้ เรียกว่าปลูกครั้งเดียวได้ตัดยอดนานถึง 15-20 ปีเลยทีเดียว แต่ถ้าปลูกเอาผล ใช้เวลาในการปลูกประมาณ 3 ปี ก็จะเริ่มติดผล และสามารถเก็บเกี่ยวผลได้ยาวนาน 50-75 ปี ใน 1 ปีจะออกผล 5 จั่น ลำต้นที่มีอายุมากขึ้น จะมีเนื้อไม้ที่แข็ง แกร่ง มัน แวววาว สามารถนำมาแปรรูปเป็นของใช้ หรือเฟอร์นิเจอร์ได้
สำหรับ ภูพานเฮ ได้รับหนังสือรับรองการขึ้นทะเบียนพันธุ์พืช ร.พ.2 แล้ว กลุ่มเกษตรกรสามารถแปรรูปผลิตภัณฑ์เพื่อขอ อย.รับรองสินค้าได้อย่างถูกต้อง ต้นภูพานเฮเติบโตได้ดีในที่ชื้นแต่อย่าแฉะ ให้ใบสวยร่มรื่นเย็นสบาย ให้ออกซิเจนสูง มีกลิ่นหอมของเกสรคล้ายโสม ส่วนผลผลิต ใช้ได้ทุกส่วน ทั้งใบใช้ผลิตชา อาหารสัตว์และสีย้อมธรรมชาติ ผลใช้ทำอาหารประเภทของหวานและไอศกรีม ผงโปรตีน ลำต้นที่ปอกแล้ว ทำจำหน่ายสด บรรจุขวด ซอสปรุงรส โชยุ ผงปรุงรส ต้มน้ำซุป เปลือกต่อยอดทำเป็นอาหารสัตว์-อาหารพืช รากใช้นำมาดองกับสุราบำรุงสุขภาพ เกสรสีขาวนวลตัวผู้ กลิ่นหอมคล้ายโสม ใช้ทำยาดอง
การปลูกถ้าปลูกเพื่อเอาผล จำนวน 100 ต้นต่อไร่ ปลูกห่างกัน 4x4 เมตร แต่ถ้าปลูกเอายอด ประมาณ 400-800 ต้นต่อไร่ ระยะ 1x2 เมตร เกษตรกรที่สนใจปลูก สามารถเข้ามาศึกษาดูงานและเยี่ยมชม รวมถึงทดลองชิมยอดและผลภูพานเฮได้ตลอด ขณะนี้เรามีสมาชิกผู้ปลูกกว่า 3 หมื่นครอบครัวทั่วประเทศ เราทำ MOU และที่สำคัญเรามีเกษตรพันธสัญญา มีหน่วยงานรัฐกำกับดูแล เกษตรกรสบายใจได้ ปัจจุบันทางบริษัทฯ มีราคาประกันขั้นต่ำทั้งผลและยอด ซึ่งราคาซื้อขายประจำเดือนจะมีการแจ้งในกลุ่มสมาชิกทุกๆ เดือน เรามีทีมส่งเสริมการปลูกคอยดูแลและให้คำปรึกษาตลอด เกษตรกรมั่นใจได้
