แพร่ - คอทุเรียนมาเป็นประจำ-นักชิมปักหมุดตามพิสูจน์คึกคัก..ทุเรียนแม่จอก-ทุเรียนพันธุ์พื้นเมืองริมอุทยานฯ เวียงโกศัย แหล่งปลูกทุเรียนเก่าแก่ของเมืองแพร่ ไร้สารเคมี-ไม่พัฒนาสายพันธุ์ผลิตตามตลาด แต่ละต้นรสต่างกัน แถมมีทุเรียนกลายพันธุ์ที่ต้องโทร.จองกันล่วงหน้า
ริมทางตั้งแต่บ่อน้ำร้อนแม่จอก สี่แยกแม่แขม อ.ลอง ไปทาง อ.วังชิ้น จ.แพร่ ถือเป็นอีกหนึ่งหมุดหมายของคอทุเรียนที่จะต้องแวะเวียนไปทุกปี เพราะที่นี่เมื่อถึงฤดู หรือตั้งแต่ห้วงนี้ไปจนถึงเดือนสิงหาคม จะมีทุเรียนพื้นเมือง-ทุเรียนสายพันธุ์ยอดนิยมวางจำหน่าย
เจ๊อ้วน หรือ นางจันทร์ดวง กบคำ วัย 58 ปี แม่ค้าทุเรียนบ้านแม่จอก กล่าวว่า บ้านแม่จอก หมู่ที่ 5 ต.แม่ป้าก อ.วังชิ้น จ.แพร่ ชุมชนติดเขตอุทยานแห่งชาติเวียงโกศัย ถือเป็นพื้นที่ปลูกทุเรียนมาแต่โบราณ เป็นแหล่งทุเรียนพื้นเมืองที่มีสายพันธุ์หลากหลาย รสชาติแตกต่างให้เลือก รวมทั้งมีพันธุ์หมอนทอง พันธุ์หลงลับแล พวงมณีปลูกอยู่บ้าง
จุดเด่นของทุเรียนแม่จอก ประการแรก เป็นพื้นที่ปลูกทุเรียนมานานหลายชั่วอายุคน ชาวสวนมีความชำนาญเลือกทุเรียนแก่สุกจึงนำมาจำหน่าย ไม่ตัดทุเรียนดิบ ดังนั้นจะไม่มีทุเรียนอ่อนอย่างแน่นอน ประการที่ 2 ทุเรียนทุกแปลงไม่ใช้สารเคมี คือปลูกแบบธรรมชาติผสมผสาน (วนเกษตร) ไม่มีโรคพืชรบกวนเหมาะสำหรับผู้ที่สนใจดูแลสุขภาพได้รับประทานทุเรียนได้อย่างสนิทใจ
ประการที่ 3 ทุเรียนที่บ้านแม่จอกมีให้เลือกหลากหลาย ส่วนใหญ่เป็นทุเรียนที่มีการปลูกด้วยเมล็ด แต่ละต้นจะมีรสชาติไม่เหมือนกัน ซึ่งที่ยอดฮิตริมทางคือ ทุเรียนพันธุ์กะทิ มีรสมันหวานเนื้อขาวอร่อยมาก อีกสายพันธุ์หนึ่งที่นักชิมทุเรียนต้องจองกันคือ “พันธุ์หมอนนมสด” ทุเรียนกลายพันธุ์จากหมอนทองทำให้รสชาติแปลกออกไป มีความมันคล้ายนม เนื้อเหลืองแบบหมอนทอง ถือเป็นทุเรียนที่ต้องโทร.จองกัน
ประการสุดท้าย ในพื้นที่ยังมีผลไม้ที่หลากหลายมากในช่วงฤดูฝน ถือเป็นแหล่งที่มีความหลากหลายสายพันธุ์ผลไม้จริงๆ พร้อมทั้งอากาศและทัศนียภาพป่าเขาก็ดีมากด้วย
เจ๊อ้วนยืนยันว่าบ้านแม่จอกกำลังกลายเป็นแหล่งผลไม้ของเมืองแพร่อีกแห่งที่มีนักท่องเที่ยวสนใจเดินทางมาเที่ยวสวน ชิมทุเรียนและผลไม้หลากหลายสายพันธุ์ ที่ยังคงเป็นทุเรียนแบบธรรมชาติ ยังไม่มีการพัฒนาสายพันธุ์
นายเสรี ยินดี คนขายทุเรียนบ้านแม่จอกอีกราย บอกว่า ทุเรียนบ้านแม่จอกรับรองว่าไม่ใช้ยาฆ่าแมลง ไม่มีเคมี เก็บทุเรียนเมื่อสุกนำมาจำหน่วยไม่ป้ายยาปลอดภัยมาก และที่สำคัญ ถ้าซื้อไปแล้วพบว่า ทุเรียนมีปัญหาสามารถนำมาเปลี่ยนได้เพราะชาวสวนยินดีให้เปลี่ยน ทำให้ลูกค้าพึงพอใจ
นางมุกดา จันทร์คำ อดีตกำนันตำบลวังชิ้น ลูกค้าประจำทุเรียนพื้นเมือง กล่าวว่า ติดใจทุเรียนพื้นเมือง เวลาเดินทางผ่านต้องแวะซื้อเป็นประจำ รสชาติดีมาก มีให้เลือกหลายรสชาติ
นายวิจิตร คำเพ็ชรดี ข้าราชการเกษียณ ที่ผันตัวมาเป็นเจ้าของสวนทุเรียนริมทางบ้านแม่จอก ปลูกทุเรียนพื้นเมือง เพิ่มพันธุ์พวงมณีและหมอนทองไปด้วย บอกว่า ช่วงนี้ทุเรียนกำลังออกสู่ตลาดมีจำหน่ายในตลาดท้องถิ่นริมทางเท่านั้น ชาวสวนต้องรักษาคุณภาพโดยเฉพาะจะต้องปลอดสารเคมี และทุเรียนที่กลายพันธุ์แล้วมีรสชาติใหม่อร่อยกว่าเดิมกลายเป็นทุเรียนที่นักท่องเที่ยวอยากลิ้มลอง ทุเรียนบ้านแม่จอกจะมีจำหน่ายไปจนถึงกลางเดือนสิงหาคม
“บ้านแม่จอก ต.แม่ป้าก อ.วังชิ้น จ.แพร่” กลายเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศ และเต็มไปด้วยความหลากหลาย นักท่องเที่ยวที่ชอบธรรมชาติมักจะเดินทางมาเที่ยวในช่วงฤดูฝนที่มีผลไม้ให้ลิ้มลองโดยเฉพาะทุเรียนพื้นเมืองและทุเรียนสายพันธุ์ยอดนิยมในตลาดให้รับประทาน ซึ่งเป็นผลไม้ที่มาจากสวนโดยตรง
ทุเรียนบ้านแม่จอกยังไม่มีการจำหน่ายไปต่างประเทศ ไม่ได้ใช้สารเคมี และเจาะจงสายพันธุ์ไม่ตัดทิ้งจึงมีทุเรียนให้ชิมหลากหลายรสชาติและสีของเนื้อทุเรียนน่าท้าทายนักชิม แถมยังมีต้นพันธุ์ทุเรียนพื้นเมืองจำหน่ายให้ไปทดลองปลูกในราคาประหยัดอีกด้วย
อย่างไรก็ตาม ดูเหมือนว่าหน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่ให้ความสนใจทุเรียนพื้นเมืองที่มีความหลายหลายทางชีวภาพ แต่พยายามส่งเสริมทุเรียนสายพันธุ์ที่ตลาดต้องการ ซึ่งในไม่ช้าสวนทุเรียนที่เป็นเสน่ห์แห่งรสชาติพันธุ์พื้นเมืองปลอดสารเคมีอาจต้องหมดไป หันมาปลูกทุเรียนตามกระแสจากการส่งเสริม และอาจนำไปสู่ปัญหาทุเรียนล้นตลาดในอนาคตก็เป็นได้
