เชียงราย - “รังสิมันต์ โรม” ยกคณะ กมธ.ตามส่องปัญหาเหมืองทองเขตว้า ปล่อยสารหนู-โลหะหนัก ปนเปื้อนน้ำกก/น้ำสายตลอดลำน้ำ จี้รัฐ ทหาร ข่าวกรอง สาวลึกทุนจีนอยู่เบื้องหลัง หรือทุนไทยเอี่ยวหรือไม่ ชี้จีนไม่รู้พื้นที่ต้องพึ่งกลุ่มอิทธิพลต้นน้ำ จ่อเสนองัดมาตรการตัดไฟ ตัดน้ำมันจัดการเหมือนแก๊งคอลฯ
วันนี้ (8 พ.ค.) นายรังสิมันต์ โรม ประธานคณะกรรมาธิการความมั่นคงแห่งรัฐ กิจการชายแดนไทย ยุทธศาสตร์และการปฏิรูปประเทศ สภาผู้แทนราษฎร จัดประชุมเรื่องปัญหาผลกระทบกรณีมีสารหนูปนเปื้อนในแม่น้ำกกและแม่น้่ำสายด้าน จ.เชียงราย โดยนายจรินร์ ทองสุข ผู้ว่าฯ เชียงราย นำหน่วยงานที่เกี่ยวข้องทั้งภาครัฐ สถาบันการศึกษาและองค์กรเอกชน ร่วมให้ข้อมูล หลังเกิดกรณีแม่น้ำกกและแม่น้ำสายที่ไหลมาจากเขตปกครองพิเศษที่ 2 (สหรัฐว้า) ประเทศเมียนมา ปนเปื้อนสารอันตราย
ที่ห้องประชุมพญาพิภักดิ์ ศาลากลาง จ.เชียงราย โดยแม่น้ำกกไหลเข้าสู่ประเทศไทยทาง อ.แม่อาย จ.เชียงใหม่ ผ่าน อ.เมืองเชียงราย และแม่น้ำสายเป็นชายแดนไทย-เมียนมา
สำนักงานสิ่งแวดล้อมและควบคุมมลพิษที่ 1 กรมควบคุมมลพิษแจ้งว่าได้ตรวจคุณภาพน้ำและตะกอนดินหลายครั้งก็พบว่ามีสารหนูปนเปื้อนเกินมาตรฐานหรือมากกว่า 0.01 มิลลิกรัมต่อลิตร แต่เมื่อตรวจในลำน้ำสาขาของแม่น้ำกกคือน้ำแม่ฝางกลับพบคุณภาพอยู่ในเกณฑ์ดีมาก แสดงว่าสาเหตุมาจากทางต้นน้ำเป็นสำคัญ ปัจจุบันเจ้าหน้าที่จึงมีกำหนดเก็บตัวอย่างน้ำไปตรวจเดือนละ 2 ครั้ง
ขณะที่การประปาฯ จ.เชียงราย แจ้งว่าได้ใช้น้ำจากแม่น้ำกกวันละ 48,000 ลูกบาศก์เมตร มีผู้ใช้น้ำ 41,300 กว่าคน และการประปาแม่สายใช้น้ำวันละ 9,300 ลูกบาศก์เมตรต่อวัน มีผู้ใช้น้ำประมาณ 9,500 คน และจากน้ำรวกวันละ 7,200 ลูกบาศก์เมตร มีคนใช้ 5,850 คน ได้มีการเติมโปรคอลลีน,Gavifloc 333 และโซเดียมไฮดรอกไซด์เพื่อกำจัดโลหะหนักและขุ่นไม่เกิน 2 NTU ซึ่งปลอดภัยต่อการบริโภค
ด้านประมง จ.เชียงราย ได้มีการเก็บตัวอย่างสัตว์น้ำทั้งกินพืชและนักล่าตลอดแนวแม่น้ำ ปัจจุบันได้ส่งตัวอย่างไปตรวจที่ห้องแล็บที่ จ.เชียงใหม่ โดยกำลังรอผลอยู่ นอกจากนี้ปรากฎข่าวมีคนพบปลาแค้ลักษณะมีตุ่มแดงที่เหงือก ครีป หนวด ใต้คาง ฯลฯ ก็ได้ส่งไปตรวจแล้วเช่นกัน
นักวิชาการมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลล้านนา คาดการณ์ว่าต้นเหตุอยู่ในเขตประเทศเพื่อนบ้าน 2 จุด ห่างจากประเทศไทยเข้าไป 8.6 กิโลเมตร และ 44.9 กิโลเมตร ทำให้มีสารหนูเพิ่มขึ้น 15-28% และถ้าเป็นฤดูแล้งจะมีปริมาณมากขึ้น จึงเสนอให้มีการทำฝายน้ำกกดักเอาไว้ที่ อ.แม่อาย เพื่อบำบัดตะกอนก่อนไหลลงสู่ท้ายน้ำ
ดร.สืบสกุล กิจนุกร สำนักวิชานวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยแม่ฟ้าหลวง กล่าวว่า เดิมในเขตประเทศเพื่อนบ้านติดกับ จ.เชียงราย มีการทำเหมืองแมงกานีสแล้วปล่อยน้ำที่ใช้ในเหมืองลงสู่แม่น้ำโขงโดยตรงและนำเข้าแร่ผ่านด่านศุลกากรแม่สายเฉลี่ยเดือนละหลายล้านบาท มีรายชื่อกลุ่มทุนต่างๆ เข้าไปลงทุนมากมาย ดังนั้นจึงขอให้คณะกรรมาธิการฯ ได้ตรวจสอบด้วยว่ากรณีเหมืองทองคำต้นแม่น้ำกกและน้ำสายมีกลุ่มทุนใดลงทุน มีการส่งออกมายังประเทศไทยหรือไม่อย่างไร มีเอกชนไทยด้วยหรือไม่เพื่อจะได้นำมาแก้ไขปัญหาได้
นางเตือนใจ ดีเทศน์ หรือครูแดง อดีตสมาชิกวุฒิสภา (ส.ว.) กล่าวว่าตนเชื่อว่าหน่วยงานภาครัฐในพื้นที่ได้แก้ไขปัญหากันอย่างเต็มที่แล้ว แต่ต้นเหตุของปัญหาอยู่นอกประเทศ จึงต้องขอให้รัฐบาลได้ขับเคลื่อนเพื่อแก้ไขปัญหาที่ได้รับทั้งๆ ที่ไม่ใช่ผู้ที่ก่อขึ้น
น.ส.เพียรพร ดีเทศน์ เลขาธิการมูลนิธิพัฒนาชุมชนและเขตภูเขา กล่าวว่า ปัญหาแม่น้ำกกปนเปื้อนสารหนูเพิ่งเกิดขึ้นเป็นปีแรก ดังนั้นจึงควรแก้ไขปัญหาโดยเร็ว หากปล่อยให้ผ่านไปอีก 2-10 ปีจะมีผลกระทบมากยิ่งขึ้น
โอกาสนี้ นายรังสิมันต์ และคณะ เช่น นายมานพ คีรีภูวดล รองประธานฯ นายุติพงษ์ พิภพภิญโญ เลขาธิการคณะฯ แจ้งว่าจะมีการตั้งคณะทำงานเพื่อประสานงานกับทางจังหวัดในการแก้ไขปัญหา ส่วนประเด็นปัญหาที่สรุปได้ก็จะนำเสนอไปยังรัฐบาลและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องให้จัดการ แต่ก็ได้ขอให้ทางกองอำนวยการรักษาความมั่นคงภายใน (กอ.รมน.) และคณะกรรมการชายแดนไทย-เมียนมา ระดับท้องถิ่น (TBC) ช่วยตรวจข้อมูลพื้นที่ได้สัมปทานเหมืองทองในเขตว้า กลุ่มหรือเอกชนที่ได้รับสัมปทาน ฯลฯ อาจจะร่วมมือกับสำนักข่าวกรองแห่งชาติเพื่อให้ได้มาซึ่งข้อมูลเพื่อจะนำไปเจรจากับทั้งในและต่างประเทศ
นายุติพงษ์ กล่าวว่ากลุ่มทุนจีนไม่รู้พื้นที่การจะเข้าไปลงทุนต้องเข้าหาผู้มีอิทธิพล จึงขอให้ทาง กอ.รมน.และหน่วยงานต่างๆ ได้หาข้อมูล สุดท้ายแล้วอาจจะใช้มาตรการเดียวกันกับการปราบปรามแก๊งคอลเซ็นเตอร์ที่มีการงดส่งกระแสไฟฟ้าและน้ำมันเชื้อเพลิง
ขณะที่ทางฝ่ายทหารแจ้งว่าจะมีการประชุมคณะกรรมการชายแดนไทย-เมียนมา ระดับภาค (RBC) ซึ่งฝ่ายไทยมีแม่ทัพภาคที่ 3 เป็นประธานกับ RBC ฝ่ายเมียนมา ระหว่างวันที่ 2-4 ก.ค.2568 นี้ ซึ่งมีการบรรจุวาระเรื่องของการปนเปื้อนสานหนูในแม่น้ำให้กับทางการเมียนมาได้รับทราบด้วยแล้ว
