เลย - “ทำบุญแห่ข้าวพันก้อน” ถวายแด่องค์พระธาตุศรีสองรัก เป็นอีกประเพณีท้องถิ่นอันเก่าแก่ของชาวไทเลยยาวนานกว่า 465 ปี เพื่อถวายเป็นพุทธบูชาและเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตพร้อมอ้อนวอนขอฟ้าฝนตกรดพืชผลทางการเกษตร โดยแห่ข้าวพันก้อนจะทำหลังฉลองสงกรานต์เสร็จ 1 วัน ประมาณตี 3-4 ของวันที่ 16 เม.ย.
ผู้สื่อข่าวรายงานว่า เวลา 04.00 น. วันนี้ (16 เม.ย.) ที่บ้านเจ้าพ่อกวน เจ้าแม่นางเทียม และพระธาตุศรีสองรัก อ.ด่านซ้าย จ.เลย นายประยูร อรัญรุท รองผู้ว่าราชการจังหวัดเลย เดินทางร่วมประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นโบราณ "แห่ข้าวพันก้อนเพื่อถวายแด่องค์พระธาตุศรีสองรัก" โดยการนำของเจ้าพ่อกวน ดร.ถาวร เชื้อบุญมี เจ้าแม่นางเทียม ประกายมาศ เชื้อบุญมี ผู้นำทางวัฒนธรรม คณะพ่อแสน นางแต่ง และลูกผึ้งลูกเทียน ซึ่งได้ร่วมกันจัดเป็นประเพณีทุกปีตั้งแต่หลายชั่วอายุคนรุ่นสู่รุ่นสืบทอดกันมา
โดยงานนี้จะจัดหลังจากวันสงกรานต์หนึ่งวัน (วันที่ 16 เมษายน ของทุกปี) ในเวลาประมาณ 04.00 น. เริ่มตั้งขบวนเดินเท้าจากบ้านเจ้าพ่อกวน มาทางบ้านเจ้าแม่นางเทียม มุ่งสู่พระธาตุศรีสองรัก ร่วมกันนำข้าวเหนียวปั้นเป็นก้อน เรียกว่า “ข้าวพันก้อน” ถวายแด่องค์พระธาตุศรีสองรัก เป็นพุทธบูชา เพื่อความเป็นสิริมงคล
สำหรับงานบุญแห่ข้าวพันก้อนนั้น เป็นการนำไปถวายบูชาพระรัตนตรัย บางท้องถิ่นถึงฤดูทำนา ถ้าฝนไม่ตกชาวบ้านจะพร้อมใจกันทำพิธีแห่ข้าวพันก้อน โดยจัดเครื่องสักการะ มีเทียนพันเล่ม ธูปพันดอก ดอกไม้พันดอก ข้าวเหนียวนึ่งปั้นเป็นก้อน ขนาดปลายก้อยเล็กๆ จำนวนพันก้อน เมื่อผู้จะร่วมพิธีประเพณีไทยงานบุญแห่ข้าวพันก้อนพร้อมหน้าพร้อมตากันแล้ว ก็จะถวายคำป่าวร้องเทวดาและคำอ้อนวอนขอฝนเพื่อให้ฝนตกพร้อมกับแห่ไปรอบๆ หมู่บ้าน มีการเล่นสาดน้ำกันไปตลอดทาง เสร็จแล้วนำไปบูชาไว้ที่วัด ตามโบสถ์หรือในที่สมควร
งานนี้จะจัดช่วงหลังวันสงกรานต์ หลังจากเล่นสงกรานต์กันสนุกสนานทั้งวันแล้ว ชาวบ้านจะนำเอาข้าวสารมาแช่รวมกัน ส่วนมากจะเป็นหนุ่มสาว พอค่อนคืนถึงช่วงดึกจะรวมกลุ่มกันนึ่งและปั้นเป็นก้อนจำนวนพันก้อนพร้อมกับแต่งเครื่องบูชา เช่น ดอกไม้ ธูปเทียน เป็นต้น ทำกันอย่างครึกครื้น พอใกล้สว่างประมาณตี 3-4 ของวันที่ 16 เมษายน จะร่วมกันแห่ข้าวพันก้อนไปรอบๆ หมู่บ้าน ตีฆ้องตีกลองหรือดนตรีอื่นๆ บรรเลงไปด้วย
เสร็จแล้วนำข้าวพันก้อนและดอกไม้ ธูปเทียน ไปบูชาที่วัด และมีการนิมนต์พระเทศน์ฉลองข้าวพันก้อนด้วย นอกจากจะแห่ไปบูชาที่วัดของตนแล้วบางทียังแห่ไปบูชาที่วัดใกล้เคียงอีกด้วย
