สมุทรสงคราม - ท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัด ร่วมกับวัฒนธรรมจังหวัด เทศบาลบางจะเกร็ง และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องรื้อฟื้นงานตะวันรอนดอนหอยหลอด หลังไม่ได้จัดมา 13 ปี โดยจะจัดขึ้นในวันที่ 19-21 พ.ค.นี้
วันนี้ (2 พ.ค.) ที่หน้าศาลกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ ดอนหอยหลอด ต.บางจะเกร็ง อ.เมือง จ.สมุทรสงคราม นายกรกฏ วงศ์สุวรรณ รองผู้ว่าฯ สมุทรสงคราม นายสุภาพล ศิริไกรวัฒนาวงศ์ ท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัด นายญาณทัธ สิริวัฒน์ วัฒนธรรมจังหวัด นายอรรถพันธุ์ สงวนเสริมศรี นายอำเภอเมืองสมุทรสงคราม พล.ร.ท.กมล จิตจำนงค์ ประธานมูลนิธิศาลกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ และนายศราวุธ กล้วยจำนงค์ นายกเทศมนตรีตำบลบางจะเกร็ง ได้ร่วมกันแถลงข่าวการจัด “กิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยว เยี่ยมยล ชมดอน วันอาภากร ตะวันรอน ณ ดอนหอยหลอด" ที่กำหนดจัดขึ้นในวันที่ 19-21 พฤษภาคม 2566
นายกรกฏ วงศ์สุวรรณ รองผู้ว่าฯ สมุทรสงคราม กล่าวว่า ดอนหอยหลอดเป็นสันดอนที่เกิดจากการตกตะกอนของดินปนทราย อยู่บริเวณปากอ่าวแม่น้ำแม่กลองในพื้นที่ ต.บางจะเกร็ง มีพื้นที่ประมาณ 22.000 ไร่ เป็นที่อยู่อาศัยของหอยนานาชนิด เช่น หอยลาย หอยปุก หอยปากเป็ด หอยแครง และหอยหลอด โดยเฉพาะหอยหลอดนั้นมีมากที่สุด ลักษณะตัวคล้ายหลอดกาแฟสีขาวขุ่น ยาวประมาณ 2-3 นิ้ว ฝังตัวและขยายพันธุ์ในดินปนทราย จึงเรียกพื้นที่แห่งนี้ว่า "ดอนหอยหลอด"
โดยที่ผ่านมาชาวบ้านในพื้นที่และที่อยู่ใกล้เคียงได้อาศัยดอนหอยหลอดเป็นแหล่งทำมาหาเลี้ยงชีพ โดยจับหอยหลอดซึ่งเป็นทรัพยากรท้องถิ่นไปขายทำรายได้เลี้ยงครอบครัวได้เป็นอย่างดี โดยหอยหลอดนั้นสามารถนำไปทำอาหารได้เกือบ 10 เมนู เช่นที่ขึ้นชื่อคือ หอยหลอดผัดฉ่า หอยหลอดฉู่ฉี่ หอยหลอดผัดกระเทียมพริกไทย หอยหลอดต้มยำ และหอยหลอดทอดกรอบ เป็นต้น ปัจจุบันหอยหลอดมีราคาค่อนข้างแพงเนื่องจากเริ่มหายาก ส่วนการจับหอยหลอดนั้นสามารถจับได้ทั้งกลางวันและกลางคืนเพียงแต่ต้องรอให้น้ำทะเลลงจนแห้งเสียก่อนเท่านั้น โดยชาวบ้านและนักท่องเที่ยวสามารถลงไปเดินเล่นและจับหอยหลอดได้โดยใช้ไม้ไผ่เล็กๆ ขนาดไม้เสียบลูกชิ้นปิ้งจุ่มปูนขาวแล้วแทงลงไปในรู เมื่อหอยหลอดเกิดการระคายเคืองจะโผล่ขึ้นมาให้จับอย่างง่ายดาย
นายสุภาพล ศิริไกรวัฒนาวงศ์ ท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัด กล่าวว่า กิจกรรมในงานเนื่องจากวันที่ 19 พ.ค.66 เป็นวันอาภากร จึงมีพิธีบวงสรวงศาลกรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ เพื่อเทิดพระเกียรติ พลเรือเอกพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงชุมพรเขตอุดมศักดิ์ พระนามเดิมคือพระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าอาภากรเกียรติวงศ์ ทรงเป็นต้นราชสกุล "อาภากร" พระองค์ทรงเป็นผู้วางรากฐานการบริหารงานของกองทัพเรือ ทรงได้รับการเชิดชูในหมู่ทหารเรือเรียกขานพระองค์ว่า "เสด็จเตี่ย" หรือ "หมอพร" ต่อมาในปี 2536 มีประกาศกองทัพเรือขนานพระนามพระองค์ว่า “องค์บิดาแห่งทหารเรือไทย" และกองทัพเรือได้ถือเอาวันที่ 19 พ.ค.ของทุกปี ซึ่งเป็นวันคล้ายวันสิ้นพระชนม์ของพระองค์ เป็น "วันอาภากร"
โดยมีรำมวยถวายเสด็จเตี่ย การสาธิตการกวนกาละแมรามัญของชาวไทยเชื้อสายมอญ และเป็นขนมพื้นถิ่นที่สืบทอดกันมายาวนานจากรุ่นสู่รุ่น การสาธิตเล่นว่าว การทำว่าวเบญจรงค์ที่งดงามและมีที่เดียวที่ จ.สมุทรสงคราม การสาธิตมวยยุทธศิลป์ การสาธิตและการเล่นว่าวจุฬาและว่าวปักเป้า การวาดภาพระบายสี และแข่งขันหยอดหอยหลอด ที่แสดงถึงภูมิปัญญาของชาวประมงท้องถิ่น 3 ประเภทคือ ประเภทครอบครัว คู่รัก และประชาชนทั่วไป นอกจากนี้ ยังมีการแข่งขันชกมวยทะเลประเภทเยาวชน และประชาชนทั่วไปอีกด้วย
นายศราวุธ กล้วยจำนงค์ นายกเทศมนตรีตำบลบางจะเกร็ง กล่าวว่า ที่ผ่านมาทั้งจังหวัด อบจ.สมุทรสงคราม อำเภอเมือง และเทศบาลตำบลบางจะเกร็ง ได้เคยร่วมกันจัด “งานตะวันรอนดอนหอยหลอด” เพื่อให้เป็นงานประเพณีท้องถิ่นและยังเป็นการกระตุ้นเศรษฐกิจ แต่ได้ว่างเว้นมาตั้งแต่ปี 2553 เนื่องจากมีปัญหาด้านงบประมาณ
อย่างไรก็ตาม ช่วงนี้การระบาดของโควิด-19 เบาบางลง ประชาชนใช้ชีวิตตามปกติมากขึ้น สำนักงานวัฒนธรรมจังหวัด สำนักงานท่องเที่ยวและกีฬาจังหวัด เทศบาลตำบลบางจะเกร็ง ชมรมร้านอาหาร จ.สมุทรสงคราม และกำนัน ผู้ใหญ่บ้านในพื้นที่จึงร่วมกันจัด “กิจกรรมส่งเสริมการท่องเที่ยว เยี่ยมยล ชมดอน วันอาภากร ตะวันรอน ณ ดอนหอยหลอด" ลักษณะงานจะคล้ายกับงาน “ตะวันรอนดอนหอยหลอด” เนื่องจากช่วงดังกล่าวน้ำทะเลลงจนแห้ง สามารถลงไปเดินเล่นและทำกิจกรรมในทะเลได้หลายชั่วโมง
ทั้งนี้ นอกจากจะส่งเสริมการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์และรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีของท้องถิ่นให้คงอยู่แล้ว ยังเป็นการส่งเสริมให้เยาวชนรู้จักรักและหวงแหนดอนหอยหลอด ซึ่งปัจจุบันได้รับการขึ้นทะเบียนให้เป็นพื้นที่ชุ่มน้ำที่มีความสำคัญระดับนานาชาติ หรือแรมซาร์ไซต์ (Ramsar Site) ลำดับที่ 1099 เมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม พ.ศ.2544 อีกด้วย
อย่างไรก็ตาม นายศราวุธ กล่าวด้วยว่าการจัดงานปีนี้เนื่องจากงบประมาณมีน้อยและการระบาดของโควิด-19 เพิ่งจะเบาบางลง จึงจัดเพื่อเป็นการรื้อฟื้นและส่งสัญญาณว่างานตะวันรอนดอนหอยหลอดที่เคยจัดแบบยิ่งใหญ่ในอดีตที่มีกิจกรรมต่างๆ มากมาย เช่นการแข่งขันชกมวยทะเล ชักเย่อในทะเล แข่งกอล์ฟในทะเล แข่งเรือชาวบ้าน แข่งกระดานถีบเลน แข่งขันหยอดหอยหลอด และกีฬาพื้นบ้านอื่นๆ ปี 2567 จะกลับมาจัดอีกอย่างแน่นอน
